mus j quæ fi vcra func, vt nulla excufatipne ilia defendas,
fedcum omni fcftinatione cbrrigajf,tùamfimplicitatem
germanæcaiitatisvilceribus commonemus. Audiuimus
cnim',quofiiam circa fexurfi foemiheum,qucm rege'ndum
cepifti.düobus modis altcrö altéri prof fus contrario te ita
follicitum reddis,quod modo in vt'roqj modumdifcre-
tionis penitusexcedis. Fcéminarum quafdanvvt dicitqrj
ni mis familiariser tecum habitare permittis: quibuspri-
üatavèrbalæpiusloqueris: & cumipfisetiam inter i-
plàs riodu frequenter cubaré non erubelcis. Hinc tibi vi-
derisi vt àfferis,D omini faluatoris digne baiülâre crucem,
cum extinguere conaris malè âccenium Garnisardorem.
H o c fi modo,agis,vel aliquando cgifti, nouum &inaudi-
tum,(ed infrudubfum genus martyîij inuenifti.Certè nec
vtile fieri p o ce If ,nec aliquo modo firudublum',quodcon-
tra rationéro nofeitur elfe præfumptum'. Tu-autem contra
rationem non medioerker præfumpfifti •, u qitalibet
occafione cubàfti cum mulieribus, quas mùndofüratùs
lucrari Domino debueras; Præfertim cum prohibitum fit
àSalomone in ipfo ,&peripfum$pitftufatido itnohan-
te: Cum mutiere,inquiu, noriUccumbas,necfisafiïduuscum ea,nec
itlam conjpicias,rie fortefcandaliz.tr is in pulchritudineillius,&per-
eas : Et item ; Mutier pretiofas animas capit-,cuim colloquium vel-
ut ignis cor hominis accendit. N un quam ,fr atër ,d e tua re 1 igio-
ne tantum confidas, vt credas te non pofie lab i, fi cautè
nonambulas. Labilis e fi munduà.plenuslimô; d iu ineo
ftare firmüs homo nôri"potuit:fubirôlapfuseft; vixaut
nunquam furrexit. T u quidem in mundo quaû montem
excelfum alcendilf i ; ac per hoc in te linguas,& oculos
hominum conuertifti. Ergo ftàns iri m ônte, vide ne cor-
ruàs : née per martyriuntmartyribus fendis penitus igno-
tum,religiofæ vitæ principio notam irifâmiæ derelinquas.
Nulla ètiam tua actione mundo , qui pënctotus telèqui-
tur,fuleites feandalum. Nam fiétet tibidamnätiögtauior
ruinaplurimorum. Mfrlierum quibufdam, lieue fama
fparlit,& nos ante diximiis,fépè priuatimioqüèris, & ea-
rum accubitu nouo quodam martyrij généré ciuciaris.
Ulis liquidem te femper lèrmoné idcündunf oftendiÿ j &
alacremadione: omneque genus humanitatis exhibes,
nulla feruata pareitàte. Alijs verô,'fi quaïido cum ipfeslo-
quèris, femper locutione nimis durus appares * tiimjs di«
(Indus corrediarte : illas eciam fame & fin , ad nuditate
aucia s,ômnireljda piecate.Qüod fi iraéft.in vt'roque vehementer
öffendis, démodum tocius diferetionis rranf-
grederis; Nam & erg a illas nimium remifiibilitei
If# iftas nimïàm poenaiiter agissDuiafn valde.piôuinciajn
regere coepifti : & quai fuum fédorem fiçprflirh'é traxit ad
E P I S T. X L I V .
Gojfridùs Vindocinenjismonajlerij minifier indignus, dilefto
in Chrifiofra'tri Bernerio priori Credonenji,Detnn
diltgere&cum dileftionetitoere.
SVæ profeffionis fiden©noïl bené euftodit, qui B. Be-
nediói:iregul£B,quamfecoramDeo^Jandtis eiusiu-
reiurando tenendam promifitjnon obedit.Sandtaetenim
régula nos edocénte didieimus, quod fua peccata & aliéna
quitusinficitur, Abbatifuo noti o ccultàfe, led reue-
laredebeatmpnachus. T u Verô peccatum præpofiti tu i,
quod çonfentiendo tüum feci(fi,nec occultum,léd publicum,
quia cum publicis mulieribus publicè fa âum ,nobis
occultafti. Vndeeuidentilfimèpatet.quodtepeçcandd
& n o s contemnendolaefifti. Prièlentibus igiturliteris tibi
præcipimus, vtcamerulamillam, in qua fordidator illé
&fordidus praûam exercuitaiSlionem, omnino & fe fti-
fianter deftruas: ôc,extraneum àclauftia,&à Curte B.Çle-
-mentis facias eum. quod quandiu diftuleris facere -, tan-
diu te abintroitufan^æ Ecclefiæ ellêvolumusalienumj
Y a le .
È P I S T.' X L V .
"Frater Gojfridùs Bernerio Priori, benedi£tionem ÜDeo,
à fedileftionem.
INfifmitatetntuam,fraterSh Chriftocarilïime.audiui-
irius i quam fecittius rioftram coropalfionis vifeeribus.
Et quia te con filio ,& auxilio paritenndigere nbn ignoramus,
d ileâum nottrumiratrero & filiitmGilbertumtibi
transmittimus,quî pro tè c'uràm rotius domusB.Clemen-
tisadimpleat, & tuispneceptisinnullocontfadicàt. T u
verofictiia moderate pr^cepra,vcqdód'iplefecerit, cum
timoré Dèi faiciatdcamore. Yale*
È P I S T . X L V I .
Gojfridùs Vinâocimnfismonafierqferuusfiilé^isfratribus *
I j. Priori & ceteris omnibiü, benediçt'ionem a DO-
miuo DeQyçf afedilectionsm.
M And a (fis nobis, quod dfiSfuni vgbisfu e rat,quod
Herbertus presbyter de Sauiniacoquandam m f
ritafam tepebatj cuius maritum noblegrauitervulnera-
üit,eo quod propriovxodadulteririiamons ha,benasnori
laxabat. Siyera lt\nt hæc, quæ de presbytecofama (parfit,
valde nequam eft presbyter qui talia;fecic, N o s tamen
non decet,& lècundum Cauones.nulii licet,-in incerta re
Certain fencentiamdaçe. Licet enimvera fint, nonfunt tamen
credenda,nifi prias canonico ordine fuerint comodio
. , c, ■ ■ - i r i- i i ». , mortem; A muliereeninHmtiiftfi fad ifm é ftp e c ca r î,&
proba ta-nec tebus fuis presbyter exfpoliarijvel ab Eccfc- periUâttl motiuatUr.hbrnineS vmuerfi, Vn d èb b iirap ru -
fiapro.icraebet donecaatconumcaturrerrs.aud.bereu 5 cnMiacflm l ic i to a g e n a i t a e f t jV t t t&rt,atrempiet^
tur mnoxms. Ne c rfta m fo f» ied^ab Ep.fcoppfuofunt
examinarida. S cn p fi to n o b » , quod presbyterproven- » £on h a b a> Â , perfeffibnis , rmnusnonhàtare
quam pop«lusdrepf)r? t,p ap uiu jo d r t . Erego J N ân vna à te plus'iffligi debet,
(cnboTO is,vtrumque verume e,quia .venta æPe ° " ti qudraalia,nifi qùtemeliorfuerftinuenra. iuxtauiddum
dium, o ttm æpeqüppdac* topant, otuitftäque metitive !culpa;,extendemodumcorrcflionisvelgtatiat.
presbyrcrptp\iVert^ e^ ^ ^ o ^ u b ^ ^ t^ ^ p op t^ u s^ p ro e y|]rilcptamenpræcïpuè’innrciltctuafixumteneatut, quod
adue*fus.presbyterqmiôcürriiremendacium. Du-
cenduS efl:,fratres,populus, noti jèquendus nec récipienih
Euârigélio Dominus dich:Beatiiniferic0Ÿd_es,'qüoniam ïjïfi
cenauseir,rraucs»pupi^iu*, uuuqtsjucuuu» uecrecipien- m rM & r«m'&>nfi<iutdtut. Ffagilis èft: roultâm & délïc^
illa d : Procedere debet qui ducitafeUiini. ;Populus eftafellus
quem vospraecedere&ducefedebetis,npnlequi eum.
e p i, s t .
GoffndmVindocinenfis monafierjj himilisferuus ,fuo in Chriftd
multum dilectofratri Roberto,feruare modum difi retionis,
&ter minis,quos patres pofuerunt effecontention.
N'Ouit,cariflimei&benc nouit tua dile<5kio,alfquida-
lirer agere eile humanx im perfeöfionis: & qu od ali-
ter aftumelt nolle corrigere,diabolicxpr^fumptionis. In
nultdagere, pratterid quod e ftagendü, eft Angelica per-
feÄ io , quam habere minime poteft, quandiu hic fumus,
riofira conditio. Dum igitürnon habemus perfebfionem
Angeh nullatenus habeamus prasfumptionem diaboli.
HicidcircoyVenerabilisfraterjpropoluimus; qu ia te ta-
lia egifle, &adhucagere fam|difcurrente finiftra audiui-
Cedinepotiusy qudm'iiiroià leüéritàtérëgatürj ne forte oi-
bundantiori tnlfitia abforbeatur; ôc qui eum regere debet
, fic/â fatana clrcüraueniatur. A facasna rebfor circum-
uenitûri fi per nimiam triftitiam regen4umperir„econ-
tingat;qui pdtuit libcrariperïndulgentiarn; Ç ùmd epie-
tate tuafir-hichortarnurbotiitarem, tibi auferre nolumus
iufticiæ adlionem. te iüftüm eue pariter defideramus 8c
pium* Sit igitur tibi piétasrélpüensinordinatam remif-
fionem: fit tibi iuftitia piamfemperhabenscom-
‘pâlfionemi Vale : & nos tuarum laoblarura
prê chai, füpplicicer precamuf, 1
participes effice.
-)èi» 1
E P I S T .
E ,p I S T . X L V I I I.
Goffridus Vindoçinenfis monafierij humilisferuus, jeruo &
I ancillo Dei, üer.ueo & Eu a ijtcjufis ,bona initiafihemelioriUrnfimè.
ADmonendo nos d ocent, & docendo admonent,
quibus féliciter obedire propofuitfis, facra eloquia;
v t id vfque in finem operemur, vnde fine fine gaudere
mereamur. Vitra enim omnem in felicitatem eft,protem-
poraU vira doloribus ac labôribqs plena, quae vtique bre-'
j uiseft, & eius breuitasincerta,vitam p e rde rcquæ tiec^-
■ culocerni, nec tacitamentis cogitationc potefteompre-
hendi : quamreuera conlequieftfacilius,quamenarrari.
Ibinamqne viuitur fine termina, fine d olore*&fenio ,
abfque timoré Sc periculo : vbirefeâ:io fifie faftidio j quæ
nullo cibi vel potus irtdigetadiutorio. ^ In iliafiquidem
beacitudine refici n ih ila liu d eft, quam contemplationé
diuinæ maiettatis fatiari.Hanc lan d i Angeli confiderant :
&confiderantes earn femper confideraicdefiderant.Huic
beatæ vifioni perfe&i quique non deerunr, qui in mundo
pro Chrifti nomine fc & fua pariter contempferunr. Ad
illamigitqr,carilfimi,dumtempus habemus, fan£tisoper
ribusaccederefeftinemus: quam qui ferael viderir, nullo
inimicoinfidiante vitraamittere poterit. Etcertèfeftina-
re debemusdum ÿoeat, cettide tanta mercede,qui ifleer-
ti fumus de die. Vigilantes nos inueniat extrema neceffi-
tas,quæfæpè præuenit dormientes. TTardè etenim nos
malèegilTe pcenitebit,cùm die vltimo fuperueniente fe
vnufquifqj feparari à fuo çorpore viderit : cùmfibiin fine
ôculos claudeÆti njgrefcere Ôcjiorrefçere nôx perpétua
çcéperit. T une verum eftmalitia noftra ceflabit : mundi
vaniras velut vmbradeficiet : earnalis delebiatio quafifu-
jnuseuanefeet: pro quibus ppprobriafola & ctiminare-
manebunt, & cormentafine finemanfura. O quam ipfe-
lix etit anima ilia , cui mox égrelfie de corpore infultare &
infiftere edeperint infernalium diræ facies miniftrorum i 1
cum rebus humams vale vltimum diçens, morternante le
habens, & vitam poil le relinq»ens ,in illud horrendum,
& vix oçulis.attingendum pertrahetpr profiuidum. Heu
quantum perdiditgaudium,tantum exceptura fuppljciû !
Quid tuncanimi habebit, cùm corpus fixum recjpiet ad
æternæ damnationis aiigmentum î Illo die prælèntabitur
ante regem leculorum.eotum quægelfic in corpore rationem
redditura. Sed quia nulla ad comparationem malo-
fumbonaoftentare poterit, abipfalamSlæEçclefiæradi-
cepræcidetur, & nunquametfugiendisgehennæ igoibus
tradecur perpetuo crucianda. O quam trille, quani lûgu-
bceeiità d ulçiintuitulànâ:orumlèparan,&quàm terri-
bile immundorum fpirituum agminibùs fociari! quibus
qui fociabitur.beatum fe dicerer, fi, vt quodlibet brutum
aiiifnal, ih anima & in corporeipprivderet. Sed quia
mors ilia finem non habet, fie ibi femper moritur h ôm o ,
vtfemperrefiirgat. fedadh ocre furgit.v t pereat; nécta-
men pereurido ùmrtinà elîèdefînat; fed femper moriëns
mortis exitum nun'quam inueniat. In hôcautem damna-
tihominis miferia prorlus augebitur, quod Dedm vide-
bit,nec habebit, & ante fui redemptbris cônfpeélum per-
ibit. V æ illis,qui hæc in pofterùm tolerànda timére nu ne
reculantj q u * fi modà cimerent, nünquam taliatolera-
rent.Timerèdied non timoré quolibet,lêd illo,quem vé-;
ra fides adducic, qui ex caritàte non fiéita procedir. Cari-
tas enim timorem parit,& timorem répellit. Parit timbrera,
vt feriptura diçit ,B eatus homo, quifcmpereftpauidus. T i-
morem repellit,vt ait Appftolus, QMjpèrfeftiueH in cantate,
nontïmet. Quorum vnusfilialis elle dinofcitnr,alterlefui-
lis. Ifte filialis videlicet cum dileclibne & defiderio,fed il-
lecumfallidib exhibétur & b^io- Inter hæcforfitanali-
qiiîs dicit,cur hofnini toc & tanta Itiinaris de Deo ? Nun-
quàm perdetiplequem fua gratia creaàit : quem créa tain
8c propria cülpa perditum ineffabîli diléélione , datofe
precib, à diabolo l'fyeràuir. Hune qüafi non delpefarirefn
profpiçip* fed vitra quam debef fperahtem, mu ante fine
vitæ ûc (peraredefierit ,p e r itù rum ü b tid u b ito .ln quâ'nraapudDeum
funt noftra deliélavquànto majora erga nos
feoftendunt eius bénéficia.. Verendum eftetiâ,nc vocem
illan? gloriofæ refurtedlionis pretiofa crucis veftigiapro-
teftàntem,iniùdicio fuoad vafaihiquitarisprolaturusfic
arque di6f uruSjIw^r dtgitum tuum huc,&vide matm meas\&
afftr manum tuam, & mitte in latus meitm : & agnolce quæ j
pro te, te »impietas hum Aa.pertulerim. Hoc contra
illpsdiélum fit »quifibi nimis'blandiunturdepromilfio-
nibus miferieordiæ,& contemnunt vires iuftitiar.'Non eft
Deus c a tisq u i in vno verum d ic a t, & in alio memiatur.
Sed fipuc certum eft quod promittit,ita certum eft&quod
ipfeminatur. Etideo,dile<Slilfimi, D eumacDominum
noftrum Iefhm Ghriltum piurn &^iuftum pariter creden-
db confitentes, & confitendo credentes.cum Pfalmifta
dicamus : Vniuerfa via Domini mifericordia&veritas. Vniuct-
fæviæ Dominiluntduoaduentusfihj eius: quiinprimo
prærôgauic mifertcordiam : in fecundo verôprærogatu-
ruseftiuftitiam. Et ne tunciufticiadiélantepereamus,
nunc confugiamus ad ipfumi qui magis præfto eft dare ve-
niam, quam peccator conuerti ad poenitentia.-fatis prom-
ptiorad ignofeendum, qudmquilibethomoadpeccan-
dum. Hæc ideo d ix i, vt qui conuerti voluerint, fpem ha-
b e an c ,& fp em habentespenitu&refipifcant. Q u odeius
pietas præftare dignetur, qui ita difpenfauit vtramque vitam
, v t in prælènti feculo labores ac dolores cità finem
hâberent ; in futuro verb honorum & præmiorum gaudia
fine fine manerent.
tum enim ipihiYidétuV"&1p'fà exigit ratib ^tanfb^rà-uîô- Jniquitate.
E P I S T . X L IX .
Goffridus Vindoçinenfis monafierij indignus feruus, Herueo inclufoamicofuo,
fanftïprt>pofiriperfeueranttam.
H. Secretarius B. Mariæfi monachus v u ltfieri,ficut
nobis mandaftis,non eft refpuendus. Vigilate itaq;
vt citius conuertatur, & mundum déférât, cui tprliian il-
licitèkmulatur. Alterumverô, quinorfiterpresbyterfa-
d us eft, de quô iterum fignificaftis,fi vobis bonæ vitæ c-fte
v id e tü r ,nobis mittercatretis: & quofcumquehoneftæ
vitæclericosinueneritis,nobis tranfmittere non differa-
tis. Plusitaque in hominibus diligimus honeftam pau-
pertatem, quattt lùperbas eorum diuitias. quas fi habué-
rint, refpuendæ non funt : habencenim & illæloeum fu.
um. nihiltamen pro faciendis monachis quærrmus<: fed fi
quid oblatum Fiierit,quia illud regulafulêipiiubec, fulci-
£fmus.• Ordofiquidem nofterexigit vt talesfimus, qui
non lucris temporalibus, fed lùcrandis animabus ope-
ram demus.
E P I S T . L.
Goffridus Vindoçinenfis monafierij inutilisferuus,dileftofuoHer-
ueo inclufo, interparietes lapmmficinclidï, nelaptdeis de-
trahent'tum verbis aliquaexparte pofiit violari. 1
NObis.fili in Chrifto carilfime, fignificafti*, quoniam
vnus de fratribus hoftfis,diXerir, qu od de Briconi-
b u s , quos monafterio noftro monachandos mififti, con-
gregatibnem nollfam dedecorafti : ■ ■ fed nomen fratris ifta
dicentis qua nelcimus occafione tacuifti. No s contra gar-
rulofa verba illius infidelisfratris veraciterproteftamur,
quod congregatio nôlira per te & per eos, quos nobis gai-
fifti,nori dedecoratur,fed conuenienter ornatur. Ilium
tamen, qui quod bonum e ft, elfe malum alferit, manife-
ftum Vellemus habere,v t veritas eius falfitatem manifeftè
polfet argaere.Certè,optimefracer,qui adeo. nëquitér lq-
quitur,folummodo te immeritô nonaccufatjf^d nospo-
tiùs criminatur. Nu llû enim perviolentiâ n obis Ibciafti ;
quialibentér fufçepimus, quos mundo auferre potuifti.
In qua noftta & tua adione,fi aliquid aliter adum eft,nps
quidem amplius Br tu minus peceafti.Hæcautem peccata
fie impoenitenti corde fimulportemus, vt Deodonance
nulla alia habeamus* Etfiqu id tu&nosfecerimuscarita-
re, mirari non debes, fi illi difplicet, cuius cor plenum çft
Semper etenim dilfencient à filijs H ierufa-
Y 4 lemfilij