Matth, f.
Tfal. f6.
B
Patïentiam nosdocaithumiliterrçrpOhdcttdo i qui iuflu
perciitienti jJotcratquâmiibètirrogarè p&nam. Hicali-
quis dicit; ipur non fe c it quod ipfé alibi priëcepit î N ô fie;
pcrcutienti debuit refpondere.led maxillam alteram prç-
parare.Cuirefpondehdumeft j Norifolum alteràm maxillam
pereufluro, fed totutri corpus præparauit crucifi-
gendum. Præbent namqu^mülti alteram maxiUam irati.
Beatüs eft ergOi qui in omnibus quae patitür pro Ü c b , ve-
raciter potell dicere : Paràtum cormeum Dein,paratum cor
meum.
A.TM.io5' R.“7' L.,so ..
Et mißt tum Annasligatum a i Caipham pontificem.
A. M. R. ,9\ L.sm-
, Er ai autem Simon Petmforit in atrioflans, & calefaciens fe.
H o c récapitulât quod ante d ixerat, deinde quæ (ecu ta
(un tiungir. ' <1- *=• ■
Rurfum autem vidit turn alia ancilla, & ait circumftantibus:
Et bit erat tum IefuNazareno.
Di f t o quod A nnas mißt Iefum ad Caipham ,reditur ad
riarrationemPétri, v t explicctur quidindomôÀrinæde
tritia eius conringéret negatione.
Accejferunt qtuftabant, & dïxerunt Petro: Vere & tu ex illis es.
N am & loquela tua manifeftum h facit, quoifis Galtlaus.
Non hocdicunt,quoda lterius fermonis eilet Petrus,
quàm Hebræi, fed quod vnaquæque prouincia propie tâtes
loquendi habet.
Et ittrum negauit turn iuramento, quia non nous bc minent.
Plane negauit Chriftum, quia Chriftus homo ei at, qui
dixit donee me, terneges. Nonnulli pjoaffeéiu erga Petrum
, putatit Petrum non D eum negaflè, feid hominem.
Hocquàmfriuolüfit, prudensleftorinteHigat. Sicenim
defendunt apoftolum,vt Dominum faciahc mendacem,
1Auguflin. quidixerat : Me ntgabis. Antequam fecundo negaret,exijt
foras ante atrium principis. & vt Marcus folustômemo- ;
rat,tune primo gallus cantauir, Petro reuërlo in atrium, ;
fccundafitnegatio. Exeüitte autem tüoianuam,vraieMat-
thæus, animaduertit eum ancilla,& dixit bis qui ad igulftabant,
quia hic er at turn lefu Nazareno. Q u i b us rediens Petrus iu- i
rat,non nom boniment.
Et poftpufiüuquafi bora vnius,dicitvnus exfer utspontifias, co
L, t M .,Ki R. ,s?
Et recordatus eft Petrùs verbi Domini, quoi dixerat ei : Priufqua
gallus cantet, ter minegabù hodie.
Q u od dicit hodie, apud Marcum legitixr in centefimo
feptitagefîmo capitulo.
Et egreJfusforàsPetrusfleuii atnarè.
NôfolumcumagitürpoenitehtiiiVcrumenamvtaga-
hirjDei mifëricôrdiarièceflàriâeft. & refpïcere eiusmife-
jîrerieft. V.nde Pfalmiftà; Vfquequo exaltabiturinimicttsmeus
ifuper me ? rejpiçe& exaudi me Domine Déus meut. H o c e f t,m i-
(ereré ô£ adi uua. Ideo Petrus egreditur foras, vt abimpio-
•rum concilie fecretus, negationis (ordes liberis fletibus
' bluat. quiainterimpiosnonpoceratagere pcenitentiam.
T rinam negationem fie tu abluit verbi Chrifti recordatio,
.poftquam gallus cecinit, & decrelcentibus tenebris,vici-
nàluxnunciataeftjTuncàutëgallusnobis cantat,cûpræ-
dicator corda noftra ad compunftionem reuocat. T une
incipimusflere.cum ignimurintusperfcinrillàm feientiç,
Ôiforaseximus extra quod fuimusj Petrus nondum dato
fp ir itu v o c i ancillæ cëflïc.cum fpiritu dato, ftec princi-
pibus nec regibus cedit* Cogriofcimus autem quæfit ari-
^dla principis,fi intellexcrimus quæfit ancillaDëi, de qua
feriptumeft: Egoferuus ttius, &filius ancilla tu*. Quæ fint a-
tria principis,poteris feire, fiintellexensquçfim atria domus
D e i,de quibus feriptum eft : Etcenunc bénédicitéDomi-
numomnesferui Domini,tri atrijs domus Dei noftri. Piito prima
ancillam intelligi (ÿnagogam : (ecundam vero.congrega-
tionem gentium. tertiosautem liantes in atrijs, mmillros
elîè hærefuro diuerfarum : arque virutn tertiæ negationis,
impulfioixem diabolicæ poteftatis, quæo*nniaveritatem
Chrifti den égarécompcîlunt.
C A P V T C L X I V .
M. "- R. | L.29i>
MA ne autemfaftà, conuenerunt omnes principesfacerdotum,
cum fen'toribus plebis & fer ibis conciliumfattentes.
Hicenarrari incipiunt, quæ apud Caipham g eft a func,
cum lefus dedomo Annæ foret d u ftu s , & in prætorium
præfidis nondum perduélus.Veruntamen quidam minus
Peda.
m U,
Hitrcny,
■ I r ■ „ • 'I „ 'V „ L/.tuublU,! T blUIHitUICU UUiUÎUU 1111
dil,genteratt=ndenres narrationem Iohannis;& qu,d
ter, euangeliftæ praocéupando quiduc racapitulando
É Ü e ra ^ hm a n za n&m r .r t,^ u tmu,eum n q m fa diïerint comme„rati font Petmm nagafii m attio Cai-
quid duts,non nout hominem tflum quem dtettts. & flattm gallus °
cantauit. ‘ Etce compléta eft prædieatio Chrifti, & conuiifta præ- M. R. ,8s
fumptio Petri; Primo ait, nefeio çuid diets: fecundo cü iuramento
negat, tertio coepit deteftati & iurare, quia non
n&ùinominem. quoniamperfeuerareinpeccato,dat in-
cremcntumfeeler um : & qui minima fpernit, in maiota
corruit. Pofttertiam nega^jonS fequitur galli cantüs. Sa- : r j • . - 0 |
cramentarerum,per datum temporu defignantur.Media | *fc^rc*otes aduerlus Sulannam, led ignis fine materia de -
noftcnegar,gaIlicantupoehitet, poft refiifre<^ipherp lùb r,r*
luce,que ter negauerat,ter amare côfeiTus eft. quia quod
%emune- in tenebrisobliuioniserrauitjlperatçiam lucis,#fememo-
ratione correxit. &eiufdém veræluCisâdeptapræfentia,
plene quicquid nutauerat.erexit. Myftice,gallus aliqüis
L,;j? '
Quarebantfalfum teflimonium contra lefum,vt eum morti tra-
derent. & nontnuenerunt. Cum multifalfiteftesaccefitjfent , nec
inueniebant, & conuenientia tefttmonia ill arum non erant.
Mentita eft iniquitasfibi,vt regina aduerfus Iofeph, &
ficit.
Pfal. 115,!
Pfal-ml
M. T R. 190
ïïouifitme autem venerunt duofalfitefteSi&dixerunt: Nosau-
, v. • „ , 'diutmuseum dtcentem: Poflumdeflruere templum Dei hoc manu
doftorumeft,quifomnolentosmcrepans,ait:E«igif*reitt- faäum, & poft triduum aliudnon manu fait urn readificare. lefus
fli,&nolitepeccart4 Q u od Petrus ante primiim galli cantft | autem tacebat.
negat,, eos fignificat, quiCHriftüm anterefürrèftibncm Qu-omodofalfitelles fimt, fiea d icu n tq u *dominum
Dé.um non putauerunt efle, morte eius turbari. Q u o d bis j anteä lë^imus dixilTe i Sed fallus teftis eft,qüi non eodern.
ante fecundum galli cantum, illos fignificat-, qüi nu nc in | leftfirdiètaintelligit , quo dicuntur. Dominus dixerat de
illo fecundum hominem Vel fecundtim. Deum in veraquè j tèmpl'ó'fcorporis (ui; Ifti mutant di&a laluatoris que diXe-
fubllantia etranr, & jd e o veritatem negant. Primus galli, tat, Solüite templuboc. Sc aiünteum dixilTe.polIum deftrue-
[Auguftirii
ilierony.
cantus,ell Domini refurfeftio in leipfo.ifecundus,eiufdc
incorpore ecclefiæ.-
EtconuerfusDomïnmlrefléxitPetrum.
:■ Videturilla rêfpeótiodiuinitus efle fafta 1 vt Petroye-
'nireri.fi mentem,quotieS iam negaflêt D ominum,& quid
c fÜ ominus praèdixiffèt : arque rta milericorditer Domino
eum refpiciente, peenieëret & flëret:ficdr(blémusd&
.cere,D omine refpice m e.Noo enim porëratin negationis
tenebrispermancre,quem.I1.1 xorundi refpexit. '
re jemplum Dei, V os, inquit,Dominus,lóluice, non ego.
quiaipii nobis iriferre manusnön debemus. Deindever-
tunridicentes: & poft.triduum aedificare a liu d , v time ili-
gan t de rem ploludaico. Dómïhüs autem vtoftenderet
animale templum,:dixerat r g r ego in triduo fufcitaba tllud.
Aliud eftenim sedificare.qiram fufeirare.
Ét(urgenspnncèpsfacerAoium in medium, interrogauit lefum,
'dieehp: Nihil rejpondes ad ea qu* ifti aduerfum te teflificantur i
lefus autem nihil rejfiondit. , .
____________________ Ira com-
Wtrovy
Gen. 3J-S
[Dan.iï'
'nitrony
#
Iracommotus princeps ‘, Sc vefahia mentis agitatus,
fureit,quiaDominustacëbat.Taciturnitas quidc Chrifti
apologiam Ad sab folu it. Q u u ito autem tacebat ad in j
dignosrefponfioneéius, tanto m agisPontifex furens ad
rcfpoiidendamptoüöEaï , « e i qualibet pccafionete»:
rpotifionisjloèiiminueniataccufationis.ldeo tacet,quia
quicqdidrefpondeac, fciiillijm torquéadumad calum-
niam.
C A P V T C L X V .
ET rurfum fummusfacerdosaitUli V Adiuro teper Deum vi-ï
uum,vidicas nobisfi tu elChriftusflliusDeibenediäi. Dicit
illilefus:Tudixifti.] V , , ,
Quidadiuras impijffime? vt accufes,an v t credas ? Si
v t accufes,arguuntalij coiidemnare‘''tacentem.Sivt credas,
quarecbnfirentïcre'derc n o lu illij Saccrdoslegisïn
quaglbriabaturignarus., adiurandofidem qiiserit, an
ipfc elfet C h r illu s , qilafi occulte de è o lé x 8c Prophette
loquerentur, fed etiam is ipfe C hrillum confclfus eft in*
uitu s , Dominodicente Tudixifti. Om m sen im le x&
Prophet« venturum Chriftum praïdicauerant, in quibus
facerdos eum efle Chriftum filium De i fiepe di-
xerac. L. p
Et ait iUis-.Si vobis dixcro,noncredetis mïhi. Si autem & in-
terrogauero,non rejpondebitis mihi,neque dimittetis.
- W
dendum facerdotium Iudæorum, pro peccatisPontifi-
eum,cùm folidttas Ecclpfiæ , qü x veftis Dei appellatur,
nunquamvâleac dirumpi. "
M. ä,‘- R. L.
- Quidadhucegemusteftibus ? Jjjcce nunc audiflis blafpbeiniam
deoreeitts. Quid vobis videtur } At illirejpondentes omnes,dixe-
runt:Reus ell mortis.
Sententia fua le eondemnant,quicum morti tradunt,
quem-& oris fui & operis teftimonio Deum cognofcere
poflunt.
R. L. p ; A.
TtinCexpuerunt infaciem em,&quitcnebanteum,iUudebant
eiy&velaueruntfaciem eitts,&colapbis eum ceciderunt.- Alij au-
tempalmas infaciem tins dederynt;dicentes : Prophetic nobis
Chrfte,quiseil qui tepercuflit. Et alia mult a blajpbemantes dice-
ban tin eum.
Adconfiimmandamhominishumilitatem, vniuerla
in eum contumeliarum genera cxcrCebantur. ■ Expue-
runtinfaciem eius,vcimplerecurlcriptuta,dicens : Pattern
meam non atierti ab increpantibus & conjpuentibtis in me.
Velauerunceum , n o n v rc o rum ille fc e le ran o n v i-
deat,led v ta fe'faciem eius ablcondant. Q updvelamen-
tum vfque hodie manet fuper corda eorum. .Qui rune
ctefus eftcolaphisludteorum , nunc etiam cxditurbla -
Iphemijs falforum Ghriftianofum. Dicebantilli, prophe-
SæpeilIisdixeratChriftum le e f le , videlicet quando i fed ftultumerat prpphètizare his,quorum.patebat
oatervnumCttmus. Sc.Ooeraauaevofacioinno- ‘ inlania.rQSu__pd1p_al1m__a_s_ i_n_ f_a_ci_e_mjd.ejd_e_r_un1t ,i.m....pilLefl«iit pro-
phetiam quæ ait :y In virgapercutientmaxillam iudicis ifrael.
aiebatiEgo & pater vnumftimus.Sc, Opera qua ego facto in no-
mine patris met,teflimonium perhibent de we.ln terrogauerat
quoque , quomodo dicerent Chriftum filium efle l' Sputisfufceptis,; fàciemaniraænoftrælauat, velamine
D au id , cùmiple D auid in fpiritu Dominumluum ilium ; facic i fuff) velamencordiumnoftrorum auferc. C o la -
vocaueratj&nonrefponderantei. Itaqjnecdic-enticre- j phis,quibusincaputpereufl’u seft, caputhumanigene-
dere,nec refpondere intcrroganti,ncc eum qui innoxrus | ris(quod e ft Adam)fanat,& alapis expalmatus eft,vc ma-
erat,dimittere volcbant. ximèlaudi eius manibus & labijs plaüdamus.V nde PfalmiHiiOmnesgentesplaudite
manibus,iubilateDeo. Incontu-
‘mcliam,quiaféProphetamvoluithaberi,diciturei ,pro-
pbetika, in quo nos ad tolerandam pro nomine eius irri—
fipriem præparat1, qui pro nobis fuftinuit. Adhuc hodie
qiiicunque reprobis adlibus eum exacerbant, dum fuas
M. r „1. L . 297. a . «9.
Hilarius.
Ifa.io.
BeJa.
z.Cor.3.
Hicron.
Bella.
Mieh.j.
Pfal. 46.
tant,quafiilludentesaiunt : Propheti*ui, quit eft quitepercttflit
ï
C A P V T C L X V I.
Veruntamen dico vobis, amodo videbitisfilium hominis feden-
tem a dextrisvirtutis Dci,&ycntentem in nubibus call,
SacerdosinceribgatfiliumDei.Iefusrefpondit filium ,, .
hominis , vcintelligamusfiliumeundemcflq D e i& f i - cogitaciones&ppefateneb rarumab illo v iderin onpu-
lium hominis , &ncquaternitatemfaciamusin trinita- <'''nr
te,fed homo in D e o ,& Deus in homine fit. O Iudse,pa-
gane,ha:retice, fi in Chrifto * conremptus,infirmicas Sc
crux ribi contumelia eft,vide ilium ex virgine natum, ad
dextram D eipatris lelfurum , ,& in fiia hiaieftace ventu-
rumadiudicium. Vnde A pbftolus, cum crucis abiefta
M. R. L. A. ’’*■
defcripfillct,ait: Propter quod&Deus ilium exaltauit,&do-
nauit iüi nomen quod eft fuper omnenonien, vtinhominelefuo-
T adduxerunteum vinftum inpratorium, &tradidertint
mnegenufleftatur,caleftium,terreftrturn &infernorum :&om-
EPontioPilato prafidi.
nis lingua confitedtur, quia lefus Chriftus in gloria eft Deipatris.
Moris eorum eratjVt quern adiudicaflqnt mo rti, vin-
Quichm lit fempitérha virtus Sc dextera patris ,' feflio
humanitaciseius,fuhdationemquand.am Sc firmitatem
règalem fignificat.Nubès cxli,funt Apoftbli verbis Com-
ftum iudicitraderent. Adci?Samfon v inftus d Dalila.
Samfon fo léo riimè rat, qiiibüsoccubuitlblin mçridie.
Dalila,fitiila interpretatur,, id eft, fynagoga. Qiue fîtulæ
pluentes,i8c corda fidelium rigantes. In nubibus cæli,id morë,lympidum liquorem non ten et, Sc quifquilia imeftjinprædicàtoribùscæleft^
verbi i vb i arcana Dei ce- ' ’ ... a y - .......• 4 • •
lantur femper,venit : bftendcris fuum aduentum dignis
fe D.eiis verbum,i&: fiapicntia,& veritas?& iuftitia . Afccn-
d icinn jib e, vcnietcumnirbe, id e ft , in corporè fblo,
quod afliimpfic ex virgine,afeendit : Sc cun? multiform!
Ecclefia,qùæ ëft corpusipfids ftc plcnitudo, ad iudicium
Venturus eft* M. a R. fe
Tunc princeps facerdotum feiditveftimentdfud, dicens : Bla-
Jphemduit. ,
Q ü i in furbrè furreXCràt, in rabieicidit veftes, in quo
bftendit, ludæos (acerdorij-glbriàm perdidifle. S ç d &
cohfuetudinis Iudaicæeft , cùm àliqüid blalphemüm
C6ntfaPeümaudiçrint,fcinde|:e veftimentàfua. Q u o a
Paulilm quoque &Barnàbamfècifle legimüs , quando
| | Lÿcàdnia deorum cflltu honorabântur.Altipri myfte-
noPou tifex difeidit veftimenta , cùm tunica Domini a |
militibusfeindinon potuerit. figurabatur enim fcin-'
Billioth.Vet.Pat.Tom.it.
mündacoîligit. Samlbnnoftermaxillâfuivèrbi, innu-
mèrascatëruasludæorüm 5çdæmônüm hic fte rn it, &
föntemperennisvitæfîciëntibusribbis ('ide ft, torpori
fub)apent.
A. 'if
Étipfinonintroierunt inpratorium, vtnoncontdmindrentur,
fed manducarentpdfcha.
Qu ilefur iid üc eban t, coeperàntiamagere dies azÿ -
morum : in quibus coritatqinatib illis ërat ,in alicnigè-
riæ hàbitaculumïntrare.' O împia cæeitas. Aliénigënæ
prætoriocontaminari tim eb ant, ôdnnocentisfangui-
nemnontimebant.
M. *I!i- •
Tunevidensludasquieumtradidit, quoidamnatnseffet, poe-
nitentia duftus , reiultttrigintaargenteosprinçipibus facer do-
turn& feriioribusjiçèns : Peccdui tradensfangumem tuftum. At
iüi dtxerunt-.Quid ad nos} tu vider is.
•’ • - ; : R ' ' " ' ■ H o c~
Augufl.