
al lego rice intclligi v clit manifeftat. Ecclefia in pe'rfecu-
tione nigra,id eft,dêfpeëta, in vincis cuftos pofi ta vidensJ
acinos cümVfcis, ’ M eft, males cum bonis in vincis mix-
to s,necipfoprælopaffionis pofle cos difcerni, pofcitfi-
gnum di fere tioniààb ipfo paftore, qui fegregàt oues ab
hoedis,dicens:I«^/f4 nutit quern diligit anima mea, vbi pafeas,
vbi cubes in meridie. Chriftus paftor dicitur à fimili î quia J
pàfcicgregemfideliumin pafeuis facræferipturæ , Sc o-
uem pêrditàmréducitad vitentia prata paradifi. Fide- <
les autem ïdeo dicûncuroùes, qiiia funtfimplices Sc m- j
‘nôcentès. Meridies cum eft (blis fcruor,tempus eft per- i
fecutiohis.TuncChriftuscubatin cordibuscredentium j
fidem & diledtioncm vfqüeinfinem tenentium,& pàfcic
per fapicntiàm ora fc confitencium, declinans æftum Vi-';
tioforu Ce negantium. Vagàriauteriiëft errare.Porro gre-
ges fodalium funtconuèntus hæreticorùm , ex quibus
multi parti funt,fed martyres cflè no pôtuerunt, quia ca-
ritatem non habûérùnt, finequanon prodeft n e cipfa
paflio^dicére ApbftolorSi tradtdero corpus meum vtardeam,
carifatehute nobabeam,nihilmibiprodeft.Ecclefia ergo filter
perfecutores Sc hscrecicos, inter veros Sc falfos martyres-
port ta dicit,Indicamibiquem diligit,&c.qnzfi die.© C hrifte
quern præ anima, id eft, præ vita diligo,pro quo omnes
paftionesluftinéo : da fignum coghofccndi locum nïæ
mâfionisin tempore perfccutionis} ne dum quæro ce ve-
nerari in chord martyrum, infciaîn cçtu hæreticorùm jp
te adorem diabolum.Sicucenim Ecclefia credentiumeft
templum D ei viui,ita Ecclefia malignâcium eft tempi urn
diaboii.Et ft cut Chriftus in tcroplo hdelium adoratur,ita
’diabolosin temploerrantium colitur. Si quis fane hsere-
'ticum àutdiùicem adulterum vel raptorem lucri caufa
hon orac,plane diabôlû in ed',cuius templum e ft,adora t.
SodalesdicunVur qïiafifirnul edales , qui nobilcumfa-
cramenta Chrifti percipiunt,fcripturas legunt,nobifcum
orant,Chriftum predicant, Sc tamen de ouibus Chrifti
non funt,quianon quæ Iel'u Chrifti, lcd quæ fua tantum
font quærunt, id eft,lucrum & laudem hominum,& fc-
cundum præceptum & exemplum paftoris,fratres no di-
ligun t .Signum ergo dinofeendi tales eft hoc:I» hoccogno-
feent omnes,quia meidifcipuli eftisjidileclionem babueritisad in-
uicem. Igitur in his eft locus Chrifti manrtonis,in quibus
eft infigne dileèrionis.
Tropologicè autem fidclis animamterveros & fa lfb s
fratr esco n-fti t u ta, dicit : Indie a mibi quern dtligit anima mea,
vbi pafeas,vbi cubesin meridie. Meridies cùm fol feruct calo-
re,eft tentatio quæ carnem lib idine , vel ânimamacecdit
iræardore.Locüsàutem vmbrofiis eft animus caftus. Et
fiçurpaftor æftum in meridie in opacum locum déclinât}.
fie Chnilu s in æftu tentatioms in caftis cubât, quos &
fua thcorta vel diuina contemplatione pafeit : led pleriqj
ealti cot pore non mente,timoré coa<fti,non amore Chrifti,
hi habent peccandi voluntatem, fed petficiendi non
habent facuitatem. In talibus nonhabec Chriftus man-
fionca),qaiajpiritus difctplina ejfugietfiftum.Sodalcs autem
fun c'-falfi fratres, qui cü ver is Chrifti facramenta fumun t,
fanclitatem habitupræferunt ,f c d in veftimentis ouium
lupirapaccsfunc,quiaveros fratres no diligunt. H o rum
lignum eft hoc:^ftuêtibuseorum cçgnofcetis eos,(\c\xt arbores
cumrtorent onines pares apparentée fæpe acerbæ in fru-
ctu fun r pulchriores inrtorib us, Sc nô nirt folo frueftu di-
feerniintur: itafalfifratres1 cum veris filijs Dei ieiunant,
vigilant,cantan’t,communicant, fed folo fraterno odio
dilcernunruriper quddtenjplum diaboli cognofcuntur.
De talibus anxia dicit hdelis anima : Indicamthtquemdi-
‘ Zjgif«B/W4»ifc*.Anim'anTChriftoloqui,efttotisvotisno-
titiam'Chrtfti quærcretChrifturn autem animæloqui,eft
fècrçta vcritatis-eiaperire. Quodfper tertiamperionam
que diligit dicit, magnumdeijdenum abfentisexprimit.
Anima pro vita.pomturivcilludrjQ«f odit animam fuam, id
' eft, vicam (\iaxn\cujloditeam.'Dicii t\go\lndica mibi quern dt-
hgic anima mea,vbi pafeas,vbi cubesin meridie, quart dicat: O
Chrifte verâ vita, quern diljgo præanima,-id cft,prævita,
indicamihi intcrnainfpiratione,in quibus requiefcàsin
oeltu tcntationisi&quospalcaspaftu tuædiledtiom*, ne
1' vagariincipiam per gteges lodauum ruorum, ■ hoc eft, ne
dum quæro te in veris fratribus honorare,vaga m ete dia-
bolum conuincar in falrts fratribus adotare. In quibus e-
nim cari tas,quæ Deus eft,non habitat,in his falrttas,quæ
diab olusc ft, régnât.
Anagogicè au te Ecclefia præfëntia faftidiens,& futura
appetens aicit,indicamihi quern,&c.Meridies dicitur quart
medidiesjid eft,medi^ dies vél mera .i. pura dies,quando
fol in centre cçli clarus lucet, Sc fignificat fplendorem x -
ternç claritatis,in qua fol iuftitiç Chriftus in Patre & Spi-
ritu (atnftomédiusfulget. Gregcsante fodalium funtOr-
dines angelorum,qui font foda lcs, quia æterni cdhuiuij
rtmutl edales.Dicit ergo Ecclefia Chrifto,ϫdif4 mibi quem
diligit anima mea,&c. quart dicat, O ft>liuftitiæ,qui me dc-
colorafti,quando m cdeamorcfcculiad amoremtui per-
mutafti, notificamihigloriam qua In claritatc deitatis
Patri &Spiritui,S.aequalis fulget, & angelos tua vifione
pafeis ,n e vagari incipiam per gregem fodalium tuorum,
h o c e f t , nedubiamentein agminibusangelorum te rt-
milem nobis locatum cogitem.
SI ignoras te 6 pukhra inter mulieres.Ad literam v ideturo-
ftenderclocumamico quærentifein meridie, dicens,
Siignoras,locü^hin quo habitem, fèquere veftigià gregü,
Sc inuenies me ip raDernaculis paftorum.Allegoricêauté
fponfæ interroganti délbcû,in quo fpôfus maneat,iplam
locum habitationis fuæ demonftratjdicésV Opulchra,Cab-
auditurin fide,inter mukeres,id eft,inter haeteieS, tu e slo -
cus meus,& in te eft locus requiei meæ, Sc extra te nullus
mihilocus eft manendi. Q u od fi ignoras te efle locümeæ
manrtonis,egreder e de ha‘c ignorantia,&abi pbft veftigia
gregum,hoceft,imitareexemplaIudæorü, quivnum tâ-
tum locumin Ierufalem habuerunt, vbi Deo facrificaue-
runt,in quo rabernaculum vel templum fu it,quod-locus
areas Domini fu it,& ibi palce hcedos tuos.i.doce carnali-
ter fapientes iuxta tabernaculapaJlorum,i deft,fecundrt feri-
pta Prophetarum .Pulchta dicitur quart càrës puluere, Sc
intelligitur Ecclefia perfedlorum puluere peccatorü ca-
rétium.Mulier dicitur quart m o llie r ,& in te llig itu rm u l-
titudo hçreticorum vel imperfedtorum,qui molles funt,
ideft,proniadpeccandum. Gregesdicunturludæi, qui
baculo legis congregan tur ad cultum Dei.
Heed; lifnc carnales petulantia lafeiui, ad finiftramiu-
dicis conftituendi.Paftoresfunt Prophetæ,quoru taber-
nacula funt corum fcripta.Sicut enim in tabernaculis habitant
militantes,fie in fçripturis fe exercent contra vitia
pugnantcs.Hoc Sc alio m odopoteftintelligi, fiin perfe-
ctis ignoras te ertè dubitando meum locû,egredere, dehac
dubitatio'ne:c^4&inon parti bus corporis, fedaffedtibus
cordi s:pofi veftigiagregum,id eft,port; fidem præccdentium
populorum; &pafce hcedos r«or,id eft,inftrue carnales,iuxta
tabernaculapaftorum,hoc eft, fecun dum dodtrina Apofto-
lorum.Aliter.Si ignoras telanguinc meoredemptam, Sc
in te mihifedem port tam,egredere dc con fordo vnco j&abi
poft veftigiagregum,id eft, fequere exempta errantium, &
pafee hcedos tuos, hoc eft,doce carnales,i«xta tabernaculapa-
j/2or«w,ideft,iecundùmdoâ:rinam hæreticorum.
Tropologies verb animæ locum Chrifti quærenti di-
citfponfus •: Opukhra in conuerfatione inter muheres, id
eft,falfos fratres,in te eft locus habitationis meat, in qua
pofita eft fedes dile&ionis,vt feriptum eft. Anima iuftife-
■ deseftfapientia. Et rtin contemplati.uav i t a ,ignoraste,effs
meum locum,egredere,ad adtiuam,dr abi, operandopoft
vcftigiâgregum , id e f t , po ftfaiftaincongrégationibus
degen ti u m , & pafee hados tuos iuxta,&c. h o c e ft, doce
carnales cogitatus tuos fecundùtn viram peenitentium,
in quorum vita Sc operatione,(& dodtrina pofui mihi
locum.
Anagogicè autem Ecclefiæ dertderanti cceleftia dicit
Chriftus, O pulchra in diledhone,æternæ pulchritudi-
nisinter mulieres,id eft,inter Ecclertas fpirirales mihi fi-
lios parturientes, rt in hac vira ignoras te qualis futura fis
in ilia gloria, egredere de corpore , & abipoft veftigiagre-
gum, id e ft , ^mitare cxempla martyrum , &pafce hados
tuos, id e f t , reficcpopulosfacramcntisin feftiuitatibus
iuxta tabernaculapaftorum, idcft,inftarcorpoçum A-
' ________ po^plopoftolorum
velillorum rtueceflorUtn, qui erantpaftores (
populoriimjquorum corpore dicuntur tabcrnacula, di^-
cente A po(tolo:Velox eft depofitio tabernaculi mei,id e ft, fo-
lutio corpori$ mei. S i corpore exuta ciim corporibus il-
loruiwrequiefciSjipirituetiam cumfpiritibus illorüm in
effilo regnabis. * •
EQuitatui meo in curribus Pharaonistlßimilaui teämica mea.
Litera videtur fonare quafi iSalomödixeric f iliz Pha-
raonis:Non cs digna v t pöft greges erfes, q u z cum exitu
in rcgali curni Pharaonis adduda es. Porrö hiftoria hic
tangirur, q u ap op u lu sD e iin AigyptoarthdtuS periän-
guinemagni liberatur,per mare rubrüm edüdus,c<?lefti.
paftu in terram repromiflionis introducitur, quem Pharao
cum cunibus Sc equitibus in fecutus, fludtibus maris
eftobrutus.
Huius allegoria talis e it ,. ALgyptus dicitur tribulatio,
& hic mundüs eft tribulatione plenus. yEgyptus.etiam
dititur tenebrz, & fignificat infernum.tenebrjs horridu.
Populusin iEgyptpafflidbus\ ScChriftianuspopulusin
Kbc mundo opprertus. Möyfes qui pQpulum per fangui-
nem agni libera.uit de ^Egypto, eft Ghtiftuis verus agnus:
illco r ’doiuftorum, quiverecundatbrcJatncoramDebi
palam çoram hominibus peccare,ficut Monä'chi Sc Erc-
mitæ. Hægénæ pulchræ funt,quia le peccartcvel pecca-
re erubefeunt. Turtu re ft aërei colo ris , & prd çantu ge-
mit.Turtur feile cai;et,fcd in vn o cqmpare gaudet. Hæc
auis gerit figuràm Chrifti , qui aëreum colorem ha-
buit , dum caéleftêm viram docuit. Pro cantu gémit,
quando fufpiciensin coelurn g e m u i t quia humanum
gen usfürdum & mutum à laudibiis Dei repêrit. Felle
caruit, quia fraudem non habuit. V no compare,id eft,
focietatevnius Çatholicæ Êcclefiæ gaudet. .Genæergo
fponlæ funt fieik genæ turt.uris, quiailleordp.in E cclc-
napcccareyërecundantiumêftimjtatqr Chrifti} id eft,
imitator Àpoftolorum , qui aëreum* habent colo rem
, quia coiiuerfatiö eorum in ccelis eft. Pro gaudio
muftdi gemunt gemitibus inenarrabilibüi. Felle mali-
tiæ carent, vno compare Chriftogaudènt. Collum tuum
ftcutmonilia. C ollum iuhgit capüt Sc corpus , Sc traijcit
efcam à capite acceptam in corpus. C ollum Ecclefiæ eft.
ordö prælatorûm, qui verbo Sc exemplo, corpus ÏEccle-
fîæ iungit Çhrifto capiti, arque efcam facnie lcripturæ à
capite._Ghnfto acceptam traijcit prædicando in corpus.
qui populum proprio fanguinede rnbulaponemûdi, Sc Ecclefiæ. Monde quod omar &r.munitpc(ftüs,eft fignum
de tenebris inrerni redemit. Mare rubrum éft baptirtnus] virginis defponfaræ,ne adukei mitcat manum in fignum
martyrio Chrifti,rubricatus,terra repromiflionis eft bea- j alienæ. C ollum igitur Ecclefiæ eft (icut monde,quia or-
titudo regni cdsleftls.Pharao quod fonatelidens, eft dia- do prælatorûm bene viuendo ornatj, Sc-ceûepræaican-
bolus,qui elifit.genus humanum in peccdtis. Hic fluèli- j do munit pectus virginis Ecclefiæ Chrifto dcfponfatæ,
bus maris obrqetur cam curribus & eq ü itib u s , quando I ne adulter hæreticus manum praui dogmaris iaimitcat
in ftagnum ignis & fulphuris præcipitabitur,, cura hære- infinum fidei C atholicæ.Et notaridum quod hi duo or-
ticis & pferleeutoribus. D icit ergo fpôfus confolans fpô- dines præ cæteris ponuntur, qui a hi due magis necefla-
faaiiOarnica, mea,id cft,feci;etaiis mea,cui nota fcci Qmnia] ri) hi Ecclefialiplcuntur ■ : alter in dodis prædicando, aD
quæ audiui àpatre m eo , quia à pei îccutoribus & hære- ter prqeis orando. Dicit ergo fponfus,ô amicain taber-
ticis talia partaçs, qualîaolim populus meus in Æ gypto, ! n a culisCedarjiigia, in tabernaculis paftorum pulchra, '
& non es fecLitagreges ha^retrcorûmiftd fugiftiin taber-; pulchræ funtgenæcuæ , & collum tu u iq ficut monde,
hacula paftorum ildcoaßimilaui teequitatui mèo in curribus quod funt équités mei paftpces tu i, quia funt vt turtur,
Pharaonis. H o c e f t, fimilem ce repùraui exercicuimeö in yita fi m plices,vt mo n ik feript uris ce ornantes, quibus
Ægyp taa ffliaoe xiften tii in tu tribus Pharaonis,. id e ft, poterisàgregibus hærecicôrum muniri, à quibus time-
quando Pharao perfequebatür eum in curribuS.Et ficut bas cörrumpi, Sc v t taliornatü muniaris, Ego & Pater &
cum tune libérait;,- ita te liberabo de gregibus bæretico- Spiritus fanôtus } vel Ego Sc opifices mei ornatores tui:
rumScperfecutonbus,qui funt curcus Pharaonjs, id e ft, Murenulas aureasfaaemusttbi,fc.(actas Icripturas fapientia
diabolù & cum paftôribus,.qui funt eurrus mei incrodu- fpiedidas, vermiculatas argento,hoc eft,variegatas eloqué-
cahvteiû tertamviuentium. ; j tia, Deus qui o\im4 ixk,faciamushommem, ip{tnunc dicit
T ropologies autem arnica m'eà fponfa éftiii curribus Domini,faciemus murenulas tibi,id eft, ad honorem tui. Sa-
Pharàonis , quàndo fidelisanimaçonftituta eft ;n falfis. craquip.ppefcripturaeftà fan<ftaTrinitarefaifta,àfanâii^
fratribuS,qui funt cürrusdiaboli. Hançequitatui fuoaf-| viris Icripta,& hæceft honor animælèruata.
fimilabit, quia cam prædicatoribus Euangelij afl'ocia-j Murenaeft pifeis in foraminefuo exiftens circulatus
hit.Hi fuhr eius équités,qiiiaeius mditiam pugnant. Ipfi ; &: conglobatus,non comedens, fed fugendo humotem,
eciameqùi,quiacuitumEuangelijpermundumtrahunt.i &fuccum extrahens,adcuiùsfimilitudinemfiuntmtire-
Dehisfcribitur : AfcendemfuperequostUos, & quadriga tua j nuloe,id eft,inaures,quç film ornatusmulierum,&inrcl-
falüaWv . , I ^ liguntur facræ feripturæ, quæ docentobedientiam, quæ
Anagogicè veto Ecclefia de Æ gypto huiùs mundi fu- ( çft ornatuSànimarum.Hæ fcripturçdulcitcr cxhort.ando
giéns,& ad verampatriam rendens, eft in curribus Plia-1 fimpliçes & humiles vt munera fugunc,humoremj>ecca-
raonis,quam diu permixta eft h ic cum malis,hæc exerci- ti extrahunt. Au rum quod omnia m etallapreceilit,fighi-
•«•* »•** -« » • - ....j i:-: ficat&piemi^n,qu*t)rpn>atr^Içendit.M<urenulæuinti
aureæ, quia facræ feripturæ fapientia fùnt fplendidæ ,ïn
igneSpiritus lànèri vtaurum examinatæ. Argetum quod
n ite t& fonat,exprimit elqquentiapi,quçtropis&figuris
nitet j Sc rhetoricis colotibus duleîter fonat. Scripturæ
autem funt argento vermiculatæ , ideft ,\cloquenriadi*-
ftin « ,& fententijs variatæ.
Vermiculàreetcnim eftvariare,in mod urn vermis fle*-
xuofi couterquere.his monilibuseft fponfo ornataà fpô-
fi opificibus. Xropologia.Sicut exterior homo haber fua
membra, ita interior habet fua. Genæ igitur animæ fiint
verecundia„qua Vçrecundacur fe non facienda feciflc,vel
facieuda neglexirtè.Animæ collum eft in re lle âu s, qui a-l
nimam & fpintum iungit,vt caput Sc corpus. Duæ quip-
pe vires funt animæ, fuperior quæ voealur (piritus, qua
fpiritalia traäamus t interior quæ nominaturanima,qua
corporalia difponimus. h çe duo in telleûus quafi collum
corpus & caput côiungitjdum fpititum Sc animam vnam
fubftantiacfleintelligit.Efcan» à capiteacceptâin corpus
traijcit, dum fpiritaliaquæintclligit,jn ventre memoriæ
recondit.Huius monileeft inteiiorfenfiis,varijs fentétijs
&prcçiofisla|pidio.infignitus, inàüris eius eft ©bediétia,
tui Chrifti dffimilabitur,quando augelicis agminibus af-
fociabitur.
Pylchrafunt gêna tuaficut turtur is,.collum tuum ficut tnoni-
lia\ Murenulas aureas faciemus tibi, vermiculatas argento,
Quantum ad hiftoriam mûre loquitur amantis * aniî-
cam laudantis, ac munera ci piomitccntis. Qù em enim
in meridiequæfiuit}in tabernaculis paftoruminucnir,&
hanc laudemaepromiflà abeoaudiuit. Quantum vero
ad allegoriam Ecclefia in perfccutione, vide,ns tam hæ-
reticosquàm Catholicos quart pro Chrifto patjjg me-
tuensdubioerroredecipi , quæfiuit fponfum ingrc^e
fodalium,id eft,hæreticorum,& noninuenit ; quæfiuit
eum in tabernaculis paftorum} id eft,Gatholicorum, &
ibi inuenit. Q u i earn laudibus excepit,& munera repro:
mifit dicens ; Pukhra funt gêna tuaficutturturis,&ç. Gùm
membra corporis in fçripturis ponuntur, bfficiacor^m
tantum in,fignificationenotantur : cùm verb auresin-
croducuntur,colores vel nacuræ earum affignantùt. T o -
ta Ecclefia eft vnum corp us , cuius caput eft Chriftus,
membra eius ordineseleôtOrum. '
In geuis notatur v e r c c u nd ia. G qnæ igimr Ecclefiæ eft