Franconia i^ifwatts,
P R AE F AT I VNC V L A
IN T O M V M T E R T I V M .
SE rmo Dei infiararomdtuft,qui plus teritur.plus redoletx&qua-
tSfab0tuMbtofifiihaliMfieimitur,tantfifuaùiotin eo&uftüs
tnuenitur.Quod in bec opùfculopraftante gratin tpfade qua loquoti
aliqua expartetnmctnëtipfo experio/: qutaquantieampilolingua
fortins tero,tantbfuauitatem illiusplusfaptoplusdiligo. Ptaguflato
itatfe quant fùauisfitfrucius labors, coepto latus inßäbo operr.tllant
detKlövrißtönimmuocdm$u&feffoslaborantiumartusperungen-‘
do retreat,& iieceffdtias oper antibus viresfubminifirabit*
FRAHCONIS ABB
A T I S AT F LI G EN I-
E N S I S, D E G R A T I A
D e t ,
T O M V S T E R T l V S .
X/N fuperiori operis hutiïs parte cum propheta
J | >lanxi hpf'uiti de écelo LuciFerum, que cenebrts
S ÿ iï iy ff i iiumérfum,conftat nulla niiferatione Dei
“ ® requifirum,auCaiiquandôrcquirendû< Deinde
brab s radiée infigir;qùs nüllo vnquàm çffu arefietl,nul]â
proi (uspofiîtmanuhæreticaeùëlli« lain nde vniüs Abrah
s r adixillafenéta coale fcic,qiiæ p off ea inramoiumulti-
tudi ne pértoeâ niundi lacirudinem dilatabirurrquæ tépo-
re moffis fidegëdtiü'quafi fruéfuum vbertate multjplicabltûr.
Ecce qui gratiâ diligis#qui de gratiç magnitudiné inqn)
ris,oculos métis attolle; & in gratiæauéforem relpice.
Côfidera,qu ôd 8c in ipfa vmbra fururorü gratia operetur:
d^quàd fine gratia falus humani generis née adumbrfe'tur.
pênex erat A braha, vxorem fortitus infoJcundam.iâvetu-
làm:quæ& fi infoecunda ftô eflèr,quia repus pàrièndiiàm
ëxceflèrat, nonagenaria quippeerat, parère nônpôterat.
A etasjinfcecundi tas,pariédi excu fabat officiû: yt ëefiànte
lége na tu rs , fides habetet meritü. Ëdtixic au ré Foras Deus
Abraham feriprura comemorat, Ôcaftrorum claritate, acl
mullitudinéoftéfajïrfl^iinquit, côfîdefâ,^hasjipotes nitme-l
rai ipfisfcmen tüu coæquabitur ,q u ô d de vnofilic)'répro-
miffionis tanquâdegratiobenédi^ionis adorienléSco(:-l
cidencenijad aquifoném& meridiem dilàtabitivr.Etbene
Abrahâ reptomiflîonem accepturus, Forasedu citur.'quia
fides inrraangüftiasnumanç impoffibiliratïs non incïüdfl
tur. Credidit aiité Abraham dotftinox & réputation efteïai iuflm
fww. N ôdiffidit Abraham,non dubitat,nonTuant,npji y«,
xoris léneélutem confiderat:omnipotentcm attendit,qui;
promi ttit; & certiflimè Credit, quôd qui dignatuseliptol
mitrerejpotens eft&Facere.De fide iraqjpatrisnafcituï fi
liùs repromiffionis: gaudiû vtriulq; parétis, fpes mullipiil
Candi i'eminis.De gaudio nomen 1b r ti t u r, q u iàn a Ci uît-a cisl
lu s gaud iü vniuerlsdomui impercicur: imbin ilKus:'tÿpû
vocaturllaac,in cuius natiùicategaudiii np vn idomuf,(ed
vniuerfo m undocoeleftisnùncmsannunciac.Paruulühç.j
redenï laéfatmatergratulabuDda : fèdulsnutricis ofliciu
tremula gerit anicula.Senex parer exultati conuittium in-
ttituit, feltiuitaré célébrât : non ta quia filiumiplè fulce-
pir,quàm quiain filio repromiffionis^Cotiusmundi Falutéj
ôc humani generis redémptionem repromittf,vtprophe|
ta intelligit.Ihcüiusredéptibnismyfterio, tentatus & iuf-l
lûs,vt immolée filiûFuum,quem dil!gif,iraac,vt tôt nomi J
nibus chariratisjpaterniexardefcar flanrima amoris, IstuJ
obtéperat. G ladio accingitûf,filium afiurnit,ligna prspa
ratmec tune de repromilfione hæfitâs*quando glàâium ir.l
iugulum filijeuaginat.VincicpacernumafFeéfumafFeélLS
in Deum: Ôc quia Deuin patré agnpfeit, patrem Ce eflène-l
feu.Stac itaqïexerto brachio,ad obediendum prôpcus, fi-
delis Famulus ; fiat fuper vréfimâ fuam (àcerdps deuotu«;
certiffimè côfidens, quod hoftia Fua tamo eflet Dêpacee-
ptior, quato fibi vriici fili) afteéfus d u Icior. O beate Abra-
ham, quib.te laudibus eneram? Q ù p ee prçcbnio magni
ncem? Mërito côftitütuses pater multarumgentiâ: ii?cu-
îus fidefundata eft multitude credentiû. Q u id innocéiis
Ilaa c'Qu id accepcabilis Deo viéfimàîNô reluéfacu^nbn
lecafcitràtînbn côtradicir>nonrernurmurat.ExulratTe ç-
led iim Deo yidimam: gaudet in ieprobatam patrisqbe-
diènciam.Scd qùiaimmortalis m ofi nôppterat,&ymge-
nitiDçi figuramvnicuspatrilTaacpiçFerebat,fidcliFamubrahs
in hominis conditione admiratus lùm gratis Gouditoris
magnitudiné, quodluti vilitatem ad imaginé niam crea-
a e rit,&finulitudinem. Quernaftutia’lërpencis circum-
uentum -, Sç de paràdifo prpieâum inolita bonîcate mile-
rat use ft, & qui rants claritàtisangel u m perire paflus eft,
pro repatatioUc lù ci fui piëfoJUcjtus eft. Agriofce ergo, ô
h6mo,quantudej^ëas benignifliino do.tninorqui nec per-
euntem perire patitur,necab au e rloaiiet ti cù r.'led fugien-
témpateina>char}tateinièqiiitur,reuocât,blanditur;&re-
uertpnôn Idlucrirocrtignolcic, lcd ôcregnum-repromit-
tir. 0,lâcgabonitas,ô inçffabilis behignitas, ôgraria omhi
gratiarûaâione prolequenda:quænulli ce fubtiahjs,nul-
iiusFâçinorisenoïmifatèviriceris: quæ vb iq jp rs ftoe s , o-
Iriftia Fpues, omnia confortas, omnia proregis, omnia çô-
îêruas. O çontumax férue, ô i ngrate,c urefô mina m nq,cli-]
ligisCquem tarnpiü, tam bêmgnum vbiq; experiris? Qua*
ft iftaduritiacordistüi,quæ canto igné chariratisnô po-
ceft confiari? Sed ad gratis iocunditatèmredeamus : ôc in
rius conréplatione ioeundemuf.Hsc itïfto N o é rempore
tribulationis non defuit; quandovniuerfaih cerram pec-
çatOrurà‘rordibusinfe(fïatn,omnisquippe card corrupe-
ratviam fuäjdiluiiio.quafifoaprifmoabluit.Hsceilignum
in quo faluaretur, &.faluaret, oftendi t;hæc vt arcam in liiâ
’uorurôqifalutemapraretjpræmonufc.'quqmaciofabrica-
rer,qüomodo.côpingerct,vndelinircr,ipfa ëdocuit. Acné
yilotemporeociufàefTer, inmyfteriorefurre&iontsino--
clö^imabäshumanugenüs.iraölemenhurnanigeneris
releruàuit: de quibuspaucisgranisfertilifiîmailla medîs
gcperjs Abrahæpullulauit. H s c iu ftum L o tit de inçendio
Sodomorum eduxit, quandoardentibüs facinorofis fub
yrnDramanüsliiSprotexit eum >'ficuràflarrimaKbidinis, . I __ ___
(ic&ànamma lurphuris.Iam veroAbraham de H u iC h a l- | loangélus de coîlo inclamat, neih puerum m anum___
dæoru m eduéio, & in terram repromifijonis gratiavoca- I dat. Sed propheta propheticis poft cergura in Futurasreds
indtiéfco,paulatim euanefçen.tibüs ignorantiçtenebris, | trqgeneraciones rcdudlis oculis.arietem inter vepres,hs*
lumen fidei cxco Ce m un d oin fu ndi t : & teftamenrocum j rentem cormbus vider & inrelligit.- & quia fine languims
Abraham di fpo fito,luge ntib.Syon bé n igiiilfi mus confo- eftufiqné non fitremiffio.ipfiim offert pro fîlio.H scd e fi-
lator Deus, ipfum gratisauâprem &teftaméci mediator de patris ndftri Abrahæ & Iéfiv Chrilli domihi reprôMf-
rent rèpromittit. Infemine tuo\ i n qui t , l/eneditenturomnes ca- J ftône , &inChi'iftogenCiumbenedidUone breuiterper-
gnationtsterra. Vndehsetâlætapromilfip? Vndèhæeno- : fErinjfii,in quibusprseipuègratiaemicat,quamcpmmen-
ua benediàio? Q u o metico tuo Ahorao? Tibi d iâu fu e - | dandam fulcepi : de quibus nihil humana fapientia, nihil
rat, hbc certè proiTiérueraSj Wd/rdi^ tetra in opèretuo. N ü - huinana fibi vendicat indnlfria. Idcirco etiani ( vr arbi-
quid deradicemaledidt:pms,alcendicflosbeucdfçfio.nisi? i tror j & fterilés eoningeslecreto D ei confilio fortitt iiint
Verèbeatuui(emeu, verèfanéfumgermen; quod totam?j fanâiipatriarchae. AbrahamSaram, IfàacKebeccam, Ia-
mâfl^mfermento peccati corrcrptam colperfione fangui- ’I cobR ach clem,in quorum aéfu,coniugio,âç fobolëiad-
nis (uiTandFfftcat. Q ü o d e f t ergo hö'cfemeniNondieit&fi- mnbratum eftlaefamentnm C hr ifti& E c c le fis ; Vtdèfiçi-
nfinibus,quafiin mult ti, ai t Apo liola^fed quafi in vno & feminï ente naruræadminiculo 'f intelligat homo ex folafe g ra-,
tuo}qutefiChtifius. Eecelèmen A b rahs ,ecced eq u o fad A- | tTa faluatam1, 6C non ex mérita. Iam verô fiiioreprpmif-
^ ra l t"11 fa^ a5^rcpromi{fioÆÇcegentiô expeâ:àçio,gen- i fionisjàci propagandam promiflam fobolcm \ vxordigna
tium b cnéd iâio.H oce ff illudfernen yemm,ho.cgi-anum ‘ inqtiirhur , d ed om o iàpientisleruus fapiens , state 9c
illndeuangelicum;quodrukisfideiinie<âû, fruâuafFert I confilio maturus ehgitur ; manu fub ter foemur domi-l
ÿPcaimuin«Iamradicéinaltummittit.iaminfpfà-fideA- ni impofita per D e v m coeli iurac, & de foemore A -1
VegfàtlàDeï. Ï S 3; •
brahs dbininum coeli naTciturum ’ myfterio prophetat.
Ad terram itaqj &;.cpgnationem dpittiniTetuus dingicur,
prudenti confilio vtitur-: accu n\bir propter fontemalqus,
vtin limpidis aquis Fapientis, contentplettwpulchricudi-:
hem Forms vioris deTpon/ands, Ef quia facramentum
derponrationishuius Forfican & ipfe intelligit3orationem
Fundit,de ccelo a,uiiliu m pe tit: fortem m itt i r, eledipne m
Deo committit. Sortem aucem fignu vocP,quq4fib> ip{e
pofuit,quodprofortehabuit:quodpuellaqusadhauriedamaquam
procederet,& in hauriendotam led u kefle t,
Sc fibi & camelis adaquandis fufticeret, dignaeiretiqu^
cbniugium patriarchs tranfiret. Ecce & in hpe mylte-
rio gratia afFuidpfaTeruum Fpiritu confilij imbuit,ipfage‘
d i ne n alee ndi pri n Ce ps fi t,& i n corpore noftro regn Q pe cT
càtiprimiisqbtjnueriri De quo regno gratia D ei nos eri-l
puit, & in regau-mEli}fuiçra.nftulitiin quo, quia om neu iti
nobis JabqfuuTtëquiesstërna promitticur, ab hoc mte
ritii opere Felli-rCquieFCamusi
PRAEFATIO I N TO;
M V M Q V A R T V M.
C^Itutcolortmcttiagis met, &pulchrforapparet,puandofubie-
^ ä a tabuWnianU piäöris inducttur, coloria colohgrata varie ■
_____j- f ..... , - tätemducentisdißtnguiturntaftnpturaqualibetlegentib.gratior
nus Iprcis inftitui.t: vxorém ipfa elegit. Sed in foiré thai a - 1 eficf0ic tqm a!l( tomis dipiigiuttir, sxëpluc^ .fignris, at tejhpiaMcita
R eb e cca , fterilis permanet, vxbris officium no ! va$$ttf§inteimplet:
Vt&in repromilfione necefkriatn efîè gratiamPa- ! xitur. Vnde& ego pet amoenïfmim anttquorupatrumparadifum
triarchaintelligat, ôcFcecunditatem vxoriprecibusobci- tratifeftS>quofdatiiindéflotesdecerpo,&prafentiopufçuloinfeŸo\vt
neat.Sed nee in certamme parütilprum invterp gratia de- gx ^ tore ÿ . ^o recoelejhuflorum qttantulamcun fegratiam apud
fuit,qui nondum editi,certamé duorum populorum prs- ! auditoresfuosfermo rufitcanusinueniat. Adhocenini exemplafah-
ludunt,& deprimatu conteiïdunt:&giatiæeft,qubd alter i ftorum j>atruni indato &eorumgefia mtra&bumanainfirmitati
alcerum Fuperat,quinecboni, nec mali quicquam egerat. I ; vr in eorumgeftisebmagisperßicua diuwajiigraiia,
Quorum qui pofterius nalcjcur,priori prsFerrur: quorum Æ m ffßi,umana virtusfuccubuijfe^humanumcerniturtopfiltu
alter domi hapitàc, '& Fub culmine protegentis gratis tu- défetiffe., Aperegrinatione ergo lacob tomus ïflefümatexordiumxin
tatur, alterForis vagatur, dum de (emineAbrahs, de o b - 1 cum e[eftt0„e & benediäionenarraiionisfuapracedens p'ofuitter-
feruacione accepts legis, de diuerfo ricu cæremOniarü. de r
vidrmis hoftiarum, v t EuangelicuS ille pharifsusapud fe
tumidus gloriatur.De quorum alrerius eledione,alterius
reprobatione,Apoftplusapoftolicç eloquentiæ fipuio in-
F R A N C O N m
undans, latiusexequitur: cuius Fuper his fententiam qui
"A B B A T I S A F F LI-"
noftedefideratjinipfum quodglöriam Dei enarrat, apo-J
ftolicum ccelum intendat:& iplum verba Fua intonantem
G E N I E N S IS , DE G R A -
audiat. EfauForis vçnâtui, quafi pro pr is iuftirisinfudanr
T l A' • D E IT
tern, paterna charirate Ifaac amat: lacob autem nihil de le I
prsFumencem Rebecca materna dulcedine intus foue-t.l
Ifaac in cypum ludaici pppuli primogenitum benedicere
difponit : led gentium populümater gratia dexteræ bcne-
dicen^S fupponit. Fraudem fiiffipiends benediâionis i-
plaTuader,arté fimulandiipfà docet:& trepidantefilio-co-
ci ofticiû ipfa implet.- V erèpia macer : quæ vt filio benedi-'
éfionem lucriFaciat,mihifteriû an cillu lsnon Cecufar. Vé-
rçlàpicns mulier,quæfic nouit heedoscoquere, fiçcondi-
re: vt gratiàm caprearum & céruorum coæquent, autëtiâl
fuperent-.. Propofitaenim pallor borfusparabola, de oue
centefima & dragma décima, vtraq; perdita& inuéca,^tf-
dtumefty in qui t, angelis Dei fuper vno peccatorepoenitentiam agë-
te, quam fuper nonaginta nouent iuflis, qui non indigentpamtetia a
T O M - V S QJT A R.y Ÿ .S i^
^ AçoB-igicur Fratfem timëns fçu i en te m, & pr 0
« liibrepta fibi benediiSliône mortemintentâ- S & l i s reitjjà matrépérfiiafui,-arq; E ua ri ge I icûillud
iam çdoéfcus,SiperféqUuti vosfuerint in ciuitaté
ifia.fugité inaliam, ôç îiludApoftblicü, Datelo-
Cttwitie: BenediAione patris comitatus,peiégrèprofiçifCi-
rur.Parentûàqtem fblatihdëftitutus, miletatiöötóDeifi-
nu Fouendus excipitur : ip fadilponente iterdn-igitiir,ipla
prscurrétëhodarnamanfioconuiarorihrouidetur.Câm
icaq; ad quéndâlocdm'deuenilEripoftlolis occùbitüpo-
fitoad oapurlapide öbdormiuir.Cprpore quidetpthûdo
dbrmiebat, fpiritu verô Deo yigilabati & illu d fpqnkjë^j
Nouic Rebeccaitanquam àviro inftruéla, tanquâviro of- 1 dormio,&cor meû , t a n q ua m a tn icus fponfi.ipiritHd'é-.
ficiofa, quis cibus Ilàac plusplaceac: quod genus condi- / canràbar. Beatoicaq; exuli tabeaëéToporarp coelj pandfi'-
menti fuàùius ei lapiat. N o n eft alia in mulieribus fimilis i tur,arcaria Dei prôduntur:& paeis intër'fiimma& iiha^in-
| Rebeccæ.-tam fapienSjtamftrenua, ram o|ficiofà,t%fedu- j ter Deu& hominem charicate mediantc feformancls my-
la.Ipfa acte fapientiæ fu s fie hoedopellé de trahit, v t nudû ! fteriaôftéduritur:Subleuatfs enim oculis cérjrcna fuperUo-
non dimittat: fie fanguinem furidit, vc-vitam nonauferar. j lat, coeleftia penetrat:&fcalâ charirapis.dnob, pvæcepns;
Senexigitur fuauicacecôdimenti Rebeçcæ deleiftatus, ôc_ quafi dü'obus latenb.innitëritei'n^ &,in his diiobus legé ac
hauftu vini ls tio r red dims,filium benediclurus, ofculum
çoririnentein, déterra vidée
petit,ofculwpprrigit: quia nulla eft benedidio fine chari-
ad coelü v^;prûtenfam;&ahgelosD®iâkëhdenfës&
tatis;ofculp.Benedices itaqjjimprecatur.filio de rore cce-
li & d e piriguedine terrs abundantia:vt rore fapientis de-
fuper infufus fpiricualiter examiner fpiritu alia, Sc depin-
guedine terrs Faciat frudlus mifericordis. Sic fiefemper
grafiainater fatagit pro filio,que d iligit, fic manfueros,fic
humiles prouehi t: fic filios adop tionis Deo patri,quafica-
liganti,&prioris ignorantisdelidlanon imputanti, quo-
tidie benedicendos ofFerre'non definitw Simile quid &.m
nobisgeritur,quando qui prior in nobis nafcitur,rufus,eft
&fangainarius,& vitiorumafperitate cocushifpidus.-cac-
naliafcdans, fpiritualia nihili s ftimans , plus lentisedu-
liu, quam primogenitadiligens, primogeriirorhhi.digni-
tatem lentisvilitate,remtarnmagiiai'n^tam vilipreciodiprophetasihdifiolubilicôpagë
dercendentespeream.Vid.ec&dominûdéfupercanquarn
principium çharitaciSifcalæinnixüm:&:dicèntemffbi.E^o’
/uni Dominas Deus Àbrnhampatris tui}& Deüs ifaactânain qua
dormùtibidabo,&feminituo:erW^germentuum quafi puluis.terra.
Dilataberü adoccidente &orientein,feptentmnem & meridie,
& benedicentur in te & ïn femine tuo cunÛa tribus terra: & ero cu-
fios tuus quota nfyperrexerù.&reducatein terranihanc-.necdmit-
tam,nïficompleuero vniuerfa,quadixi. In parentüdomo con-
fticutus,& paren ru m euftodia fepcusv lerhülo.r umqj oblè-
quiodelinitus,nihildiuiiTumâudit,nihildiuinutTi afpicit:
fedexul & proFdgas, atq; omni humano auxiliodeftiru-.
tus,Deum euftoderri, Deum proçeétorem inhenit: & re-
prdmilfionem ,infenVinefuobenedic5dasëlîettibusterftcahés.
At yerô qui pofterior nalcicur,fim plex eft & lenisï ræ, D eo promitceiïte aeci pit: Ac verô lacob my ftèriùmvi|
fpicicualia féélans,earn alia nihili sftimans* thftar rocs ter^ fionis iriCélligëns, & te mpusgrat is oculis Ih'itituafibiiS;
rsad momentum vix hærés, ad coeleftta cotoTe annifu atfc’]iam incuens , lapidem , in quern tanquam in anélöreni
tollens: qui vt benedi&ioné paternam hsroditet, primo- ! gratis caput fidei reclinaueracj erigrtm rifulum | & de-
genitaFratrislentis edulio,remtarn magnam,earn vili pre- fille r oleum Fundens, quafi de’cOeio fpirim^
cio comparât. Sed vc minor maioremTiiperet.& poftei ior i per lapidëm prophctiGa manuinuhâam.lôOandu m propriorem
fupplantec, non eft meriti,led grads: Cucn ille orm
u m
» i l
- V - K