A
Amicitise
quata vis.
B
G
jkeos tor-:
quere.Ec-
jclefiædif-
ciplina
Bon eft.
D
*Epiftola
quo- C
[modo fit
jintercc-
dendum
pro- rèis.
31* _________ _______ _________ _______
Vefterhic vinculatusnon tacebit, cui fpontaneus&hila-
ris ad omnem me obtuli humanitäre. Ilium fæpiusin benediction
ib us vifi taui, diligenter omnia profecutus qui-
bus vel carcérales atoguftiæ,vel inopiçreleuaripotuerunr.
Sédfienihil pro eo veftrf. preces efficiant, eadem fre-
quentiùsiterabo. Vale.
Eprftolæ 28. Argumentum.
Gratulatur amicefoelicem ab Vrbereditum; fe<j3iü i& ammo
& orations adfuiffe ait.
ET vultustuus& reditus diem hilarauitmihi. Fortaffis
ignorasjlêd tecum fuiRomæ, tecum niuium fum per-
pefïusiniurias, tecum montes vel lubricos glacie vel fco-
pulis exafperatos. Vniuetfà tecum perruli, quaedoluidü
perferres. Hæcenim eft inter amicos animorum concor-
dia; vt nihil ab alrerö fit alienum,nihil alteri fingulare: o-
raniafaciteis vnam rempublicara voluntas tua. Hisami-
citiæ legibus aCtum noüeriSiVtmemoriareuerterer ad te,
compaffione efTem iuxra t e , orationibus agerem pro te.
AudTôûigitur& exaudiuit Dominus Deus clamoré cordis
mei, quoniam Sc tu cum falutari obfcquio ad eccle-
fiam,& cum (àlute reuerfus es ad amicos.
Epiftolae 31. Argumenrum.
Nob'tlis quadam vidua feculo renunciauerat:hanc initio miratur&
laudat-, deinde hortaturvtadillam, qua vitam hanc injiituit, pru-
dentiam\adiungattemperantiam,fortitudinem,&iuftitiam: Ante
omnia verofugiatfuperbtam, qua virtutum dilapidate
maxima eft-, Humihtatetn verb
fedetur.
Onfidimus in Domino Iefu, quia qui ccepitin'vobis
Epiftolæ 19* Argumentum.
Petiitab amico vtfaciat ilium certiorem, lataantriftiafint
qua lit er is Apoftolicisadeumfcriptafunt.
nosvfq;te paginamfufce-pifle; quæ, fitibimoerorisautîætitiæcalicem mini-
ftrauit, vnuseram cui primo poftte fuerat propinandum.
In omni fortuna,pru dencer ad amicym feftinaturrbonam
etenim, communicatafacithecitia , gratiagratiorem, ad-
uerfavero magnum fufcipic ex amici folatio re medium .
Hoc Iknè vitium me uni necexuereipfepoflum,necfate-
teri erubefco. Omnia tam fecurè cum amicoloquor quàm
mecum: plenus fiim rimarum; efflui t qnicquid praeter aut
proptervoluntatem fortunæ variât audacia. Verùm hæc
mifla facio. He diffimules ; volo fcire quid Apoftolica te
monumenta docuerunt. Qujdquid illud fit, itéra tu m
gratiùsaûdietur. Redimesigituraccufàti culpam filcntij,
fiea quae poftulo tuarum mihi recurfus oftendit licera-
rum. Vale.
1 Epiftolæ 30. Argumentum.
Arguit Sacrificem quendam (fic enim Sacerdotem appeUat)qubdni-
mium feuera quafiione animaduerterit in quendamfurti
fufi>eäum-,neque enim id decere
Sacerdotem.
opus bonum,perficiet vfq; in diem Chrifti. Vndee-
nim deliciarum contemptus in fcemina? vnde luxus obli-
uio.nili exillo qui dixit;ƒ we me nihil pot eft is facer el N u nquid imM
non eduxittede lacu miferia& delutofacts,qui eduxit vinclos *Wu,-
delacu in quo non eft aqua?aut mutatio ifta,nonne muta- I
tioeftdexteraexcelfi. Filia feculi,faóta-es filia Dèi: nee ceffe-
runt ad interitum qua: concefla funt ad vfum. Porro, viro
quale m tibi tu ipfa depingeres; Lege nupfifti. Sufceptaex
eo proles; futurxvirtutisauipicijs vniuerfas matrimonij
mitigauitanguftias. Accefteruntadhaecfolennes cultus',
&blanda feruorum obfequia;quibus vel gloriam compa-
rares.vcl domefticares ordine tra&aretur. Plebis etiaftii-
diumficintcdeclinauitvtea interfucceffusnumeraret
quicquid in ruum tranfiret obfequiumiPraetereahihileo-
rumtibidefuit quaecunq;iucundiorapoterat excogitare
fortu na benignior. Hi profe<fto laquei funt mortis;ha:c a-
nimae retia Chriftianae. Virtutum murosarieteshuiufmo-
Adi concutiunt;arcem deijciunt rationis. Indeprxdonibus D nosv%decurrir, Apoftolicam tepaginamfufce-
infelicesexponunruranimulae,fu*q;libertatisexpertesin
pifle; quae, fitibimoerorisautTaetitiaecalicem mini- -Egyptum peren nis exulant feruitutis. His yfus Pharao 'pfaM
miniftris, mafculos noftros quotidie interficit, quotidie Exoli
luto damnat Sc paleis. Sub eius iugo diu gemuit anima |
tua:fed in manupotenti & brachio excelfo libera fa&aeft,&di-
rupta funt omnia vincula fua.Egreffitesinlibertatemglo-
riaefiliorutn Dei, cui hoftiamlaudis Sc fpiritum iacrificas’
contribulatum cum Pfalmifta,dicens.Dzr«/>i/?iI>vwi«erf«-
cula mea}tibi facrificabo hofiiam laudis. Sane prudens Sc dilpo-
fitiflimaele6lio,quatranficorijsasterna,Vitijsvirtutes,exi- c e
liopatriam prsetulifti. Dequaeleöione,quid Auguftinus
ad Macedonium dicat,audiamus. Virtnsjnqnh,mhtlaliud ^^5,
eft quamdihgere quod diltgendum eft: Id eligere, prudentia eft; J
nullis inde auerti moleftijs, fortitudo éft; nullis illecebris
temperantiaeft; nulla fuperbia,iuftitia eft. Porropaucis
tibi oftenla eft vita: perfe^io Chriftianae, haec eft ea qua- \
driga, qua non habenres hicmanentem citiitatem , futuram Hebm
inquirunt. Beatusquidemcurrus, quoThesbitesHeliasj
eue«51us in caelum,mortem diftulit,non euafir. Hie atitem
roulto beatior, quern quiafcenderit, mortem non gufta-
I bit in xternum. Ad ilium quoq; igneum nifi priüs hunca-
REostormentisafficere,I fcendcret, Propheta non veniret. Huius tam falutaris ve- vel fupplicijs extorquere c6- jhiculi prima tibi prxparata eft rota, qua: fan.ftarumtefti-
feluonem; cenfuraGurijeeft, non Ecclefice difcipli- monio Scripturafum Prudentia nüncupatur. Prudentia
jn^t Vnde&abeius animaduerfione abftinere debuifti, fuir,quadiligendaantèdilexifti, &anox»jsvtiliafepara-1
I quem pecuniam tuam furtofufpicarisabfportaftc:-neq; e- fti. Piudentia,inquam,fuir,quaelegiftiiuxtaPfa!miftaro,'
nim carnifexes,led facrifex;pro reis quidem, fed non reos abieifta^ejfcin bomo Dei, magisquam habttare in tabernacults
immolare conftitutus. In veris etiaminiurijs decuit hsc Ipeccatormn.Scimus autem plerofq; virtütem profeflos,ad- *y|
manfuetudoSacerdotem ; vthabentem mallesimpuni- uerfiratumdefecillcincurfu. SitiebatindefertoIfrael,&
tum abfcedere, quam pro incerto certis fuppl icijfdebac-
chari. Vnde Auguftihus ad Macedonium,*Aliquandoi iii-
qliit, mifericordes & in ipfe dubio nolunt hominipro incerta petunia
certa inferre fupplicia. Ad hanc mifericordiam etiam nosprouo-
care & exhortari decet,melius enim etiamft habet amittis; qudmft
non habet, aut excrucias atttoccidis. Abhorrreas iraque, reum
cruciatibiis& mortitradere( tuqui dici Chriftianusvis)
pro quo Chriftus Dominus cruci traditus eft &morti; aut
fi tam carnalirerpecuniamfufpirasamiftam; qualifeream
repetere te oportear,adeundem Macedonium fic Augu-
ftinus oftendit: Nolentes reddere,quosnouimus & maleabftuliffe
Irris moleftiasimpatienter fuftinebat. Vnde & aduerfus
Moyfen murmurafte légitur; Sc malè locutusdeDeo, di-
xiffhmunquid poterit Deus parare menfam in defer toi Idem quo-
F fallt
queintèr hoftiüincurfus, interiniurias itinerisj ollascar-
nium defiderat, ad peponesreuertitur.Ægypticam optât ^ J
fcruituté. Sic plerofq;frangit aduerfitas. Et ficut feriptum
eft, inueniespàucos, nifi ad nutum cunâafupperant, qui
non minitnis quibufq;profternantur.Qups dum paupertas
vrir,dum con tempt ns ex cru ciat,du m fublimes& Iplé-
didos afpiciunrquosauteleâione fecerunt hæredes aut.
Lege; adfaitiditasreuolantdiuidas, ademptamfibiglo*
pictûfH
frangit I
aduciu*
érvndereddanthabere;arguimus,ïncrepamus, deteftamur, quof- riam conqueruntur, fuisinuident. E tqu o d magnum fu-
dam,clam; quofdam.palaniyficut diuerßtasperfonarum, dïuerfam j Icepræjeligionis eft difpendium ;• dum modica fufpirant
videturpoprecïperemedïcinam,necinaliorumpernicient '
ad motorem infaniamconcitari. '
Vale.
EecltfA
Pauptf*
tasP«*
nitsuti?J
qua: reliquerunt,quanta pro reliäisexpe&ent non arten-
dunr. Tales profe&o, bona quxdiligenda funt inutiliter teuaD(ia
eligunt, dum prxdi&is exterriti procellis, ad non dili-
gendamente reducuntur. Adhibenda eft igitur prüden- tur.
tiie fortitudo, vt ad tenendum quod prudenter elegim us,
__ ______ ________ •_______ infurgen- _
m -2<s*
>9*
%d.Ger
ÿliuor
ïeftet.
oluptas
■ flavir-
tuti maxi
i I C|G«\inj
f o l i c i t i s ,
1
iff
i B l i t i s . j Itut. 52.
K or 10.
■empe-
Hodus.
infurgentibus moleftijs fortiïfimè rplu&eniur. Hac virtu
'te Paulus ftirtiulo carnis & Angelo Sathanæ refiftebat.
Hacincarteribus, hacinomnibusanguftijsquasadCo-
rinthiosenumèrat,armabatûf,cùmdicebat: Quandoenim
infirmor,tancfortiorfum &potens. Eadem quoque Dauid in
aduerfis innocentiam feruauir,eadem perfequen ti lè^âu-
li pepercit : eadem,audita morte filij fui, confolatus eft &
panem comedir. Ad quam tu quoque confugias oportet,
fi acuatur aduerfiim te detrahentium^ftimulus linguaru,fi
contemplationisrequiem murmur *infeftet,fi Ipontaneç
paupertatis libertatem incommoda commoueant, fi fta-
tum mentis contumeliæ perturbent. Aduerfis enim vfque
advi&oriam difficilèrefiftitur, nifi fortitudo prudentix
copuletur: quibusinuicem coniunäis, temperantianc-
ceftàrio fupponitur virtutem feruaturainprofperis, quæ
éx fottitudine feruata eft in aduerfis. Virtuti nihil æquè
noxium eft,quam voluptatisadmixtiolp conceffis.Negli-
gen ter cauetur hoftis, cuius ingrefius pacifiais expeâatur.
Sicplerumquebonumcorruitpropofitum,cùm mens mi
nus illecebras aduerfatur, cùm prolperitare refoluitur, cu
impenfam fibi reuerentiam diligit, cùm infoluds info-
lefcit. Hoc luxu&lapfu receffit à Deo dile&usDei, dile-
(ftusde quo dicitur: lncrajfatus eR dtleäus & recalcitrauit,Iper
affattujmpinguatus,dilatât us der eli quit Deumfaäorefuum,&
reeeßità Deo falutari fuo. Deeodem quoque Apoftolum fic
dixifleinuenics : feditpopulus mandttcare& bibere, &furrexe-
runtludere. Hanc lane virtutis euerfionem Saluatornofter
adexemplum declinauit, cùm turbiseum regem ftatuere
volentibus, oblatæfibi dignitatis faftigiarecufauit. Ne
qua igitur oble&atpenta frudum tibi religionis extor-
queant,temperantiæfinesexcedere formidabis. Tempe-
rantia plerumque infra licitum quiefeit, vitra nunquam
progreditur. Ea fi défit, cîçteræ virtutes vel deciduntà
fummo, vél non afeendunt adfummum: Impetus enim
eft,non ratio,quicquid fine temperantiaprofitemur. Te-
perantia metitur vires, & à medio non recedit : vnde Sc
ia&as vi<ftoriam,fi nulla molcfta,fi nulla læta jiropofit,tim
tibi religionis extorferint: cæterùm malè te deapis,&inanemfomniasvaletudinem,
finondumfuperbiætümorcs
humilitatiscataplafmatefiibfedcrunt. Superbiatotfivirtutis
corpus irificitur, vitale cftlu men emarcefcft,fonnofk
quæq;deformantur. Superbia,narione cæleftltjublimes
appétit mentes,& v e lu t ad propriosortusreuolans,in glo
riam&puritatemirrumpithominum,quçàgloria&puri-
t^te prorupitangelorum.Eapriùsincælis,dchincintérra
triumphans,fic angelis innata eft,vt ab eis non recederet ;
fichominesinfecitivtàDeofepararet. Ecquafimodicum
profecit cü Angelum deiecit Sc hominem, adiecitDeum
tentare patiter& hominem,vt quem videbat fimilis con-
fortem naturæ,confortem faceret Sc ruinæ. Prima hæc&
vltima pernicies, ante omnia vitia fuperauit, poll oriinia
fuperatur. Nam & poftquam fideli? anima de abyllb Vi-
tiprumemergensjlalutarevirtutum cu|menafcendit,vel-
ut ex infidijs profilit& occurlateIatio,totum domus Domini
ædificium concuflura ad ruinam quod furrexerat ad
côfummationé. Quidenimpcrniciofiusiuftp; quâquod
iuft9 videri defiderat? quod ad fidutationesin foro hilare-
feit & exultât; quQdadulatoriofauorcdemulcetur,quôd
penè hominem difïicens, æqualem fe Superis metitur &
mentitur ? Qui dum malè gloriatur,& præfumit quod nô
eft,in confùfionem profternitur,&amittitquod eft. Tan-
toq; fit àDeo per parietem fiiperbiæ remotior,quanto fibi
videbatur per celfitudinem virtutum propinquior. Vnde
Sc per Pfalmiftam dicitur, cadent a latere tuo mille, & decemilia
à dextris tuts. Vidés igitur quanta morumdilapidatio fit
fuperbia,qua neceflària in benè geftis humilitas ! Sine hu-
militate per prudentiam eligere quod diligendum eft, er-
ronea difçretio eft : aduerfa per fortitudinem fuperare,ia-
cens viâoria: illecebris pertcmperantiamrefiftere,tèmu-
lenta fobrietas. Vnde Sc his quartam fcilicet rotam nede A
fe eft coniugari, quam velut omnium cOmplexione clau-
fulaq; virtutüm,in præfaris capitulis iuftitiam Aùgqftinus
Pfatl. 90.
M.orum
dilapida-
’ ftfu--
Kulatim
jccidéda
liciarû
Initie- j
I Bnfuetu
I «finis, vis
eft maxi-
♦ adi-
nB *gti-
I B>em. IJ
t u p i -
jK i a s I
I V P « - '
I Bdum
I ^Bj20.
10.1
V O I . j
H t- 17J
w . 7
nunc remilla intendit.nunc ardua moderatur, fie ipfà vir- nominauit. Ea cçteris colligata totü ftruâuræ noftræ epr-
tutesperennat,&ad præmium vfque perducit. Profeâo pùsconfurgctin currum,tuincælum. Currusiftenôcui-
fabrica hæc, in præfato curru tertium fibi locum défendit I rus Pharaohis, quem Dominus proiecit in mare, fed cùr-
præparata aduerlum luxus, Sc latrocinijs occurfura volu- j rus,quo afeendens in montéSyon, montem magnum Sc
ptatum. Hac itaque paulatim tibi fuccidenda, eft delicîa- > exeelfum,montem ad quemprojperuniiterfaciétt'îbiDeusfatum
confiietudo; reijciendaobfequiorum fedulitas; fe- lutariumnoftrorum. Beatumfanèvehiculum, quoperditt
ftiuicultus, & odores^eregrini penitusdedifeendi: qui ouisadgregemrefertur,inuentadragmainthefaurum indu
vel apud alios tibi, vel alijsapud te malè placèrent, in- fertur.reginaAuftri adSalomonem defertur,in amplexus
tegritatemvulnerabantanimàrum. Vfusægrèdedifcirur. DâuidBerfabeatransfertur. Verèfinquamjbeatum Sc o-
Abcoautemprçcipuèdifficillimumeftreuelli,qui multo mni prædicandum laude,quopoft laborem veniesadde-
nos tempore tenuit,multa placuit voluptate. Ex quofnifi narium.poft ventilationem peruenies ad horreum,de exi-
fallor)bellum tegrauius expe<ftat,& hoftis(quod abfit)ad *lio reuerreris in patriam, de feruitute conuèrteris in liber-
vidoriamparatior. Hoftem^fi nefeis)appello,fréquenta- i tatem. Hæc funt ilia quatuor fin mina paradifi,qiiibus ter-
tas a cunis delicias,gratiàm mariti,charitaté lobolis, obfe- j ra cordis tui fobriè debriata, fulceptum fernen in fpc mef
j quiorutn diligcntiam,cæteraqj omnia,quæ tibi lenocinio j fisemittit, &frùâ:üafFert in patientia.Hos quoque qua-
1 fexus,autlicentiapoteftatis,autfaftUgenerisaccefièrunt. ! tuorangulosilla beatilob domus habuit, in qua ventus.
J Forfitan hæc reliâa fufpirabis; tanto teneriuseorüreco- ( irruens fepté conuiuanres filips oppreftît : quiaetenim,
lens, quanto ea vel tépore tibicoæua funt,vel experientia iuxta Gregorium, per domum lob, confcientiä noftra in-
I gratiora.Vnde&Têperantia vix côfuefces;ad qui vel præ j telligitur,per quatuor vero angulos,prudentia,fortitudo,
1 côfuetudine djfficultas eft defeendere, vel pro çôditione j temperantia,iuftitia defignatur,domus illâ quatuor angu
dedignatio. Cæterü temporè dedifeuntur vniuerfa : nihil lis fubfiftit,quia totum bonæ voluntatis ædificium præfi»-
' humano peétori fic inhæret.vt tempore nôeuanclcat.Té- to Quaternario confurgit. Ventus autem irruit, & d o -
, pore mater moerorisobliuifcitur, quæ in morte vnici filij mum concutit, quia dutngrau is nos fentatio infeftat.pfe-
fui folatianonadmifit. Tempore vulnus in cicatrice co- rumque purum confcientiæ noftræ domicilium ad rui-
hæret;& Quartanis plerumque profiierunttempora,qui- nam impullàt : vn d e& d om o conciülà, quatuor anguli
bus non profuit medicina. T u quoque teipiam tempore jprocumbunt, quia perturbato bonæ mentis d iuerforio,
dcfuefccs; & refides concupifcentiæquæfîmulexpugnari quatuorpræfatæ virtutes nequaquam ftare poflunt. Pôr-
nô poffunt.figillatim meliùs eludentur. Aduerfus huiuf- roijdem anguli; fepeem conuiuantés filiosCdum corruitj
n|odi latrunculos manuq; ficariam,fic vigilare necefle eft
uliam Ghrifti, vt no dorniiat neque dormitet; fic neglige-
re cum difceflerint,vt reditu formidct,ficpugnare cumre-
dierintjVt de vi&oria no defperet: Pidelis enim Deus eft,qui
non patietur te tentari fupra quodpoftis, fedfaciet cum tentatione
etiam prouentu,vt poifis ipfam fuftinere. A primo enim heri
vfque hodicrejpexit Deus in orationem hum ilium, & nonfttreuit
precemeoru. Paruuserat Dauid; fed in nomine Domini ter-
A con.tr*u^ Philiftxum. Iudith quoque eftm vfque
a defperatione trepidarent facerdotes, Bethuliam libe-
^auitin oratione Sc ieiunio. Adtum fortafle putas &: plena
obruunt, quia dum principaleSillx Virtutes opprimun-
tur, fuffocanturetiam feptem donaSpiritusfandli • qua:
benè foboles Dei, pijs anima: defiderijs velut quibufdam
ferculis pafeuntur & gaudent,cónualefcunt & vigent,ro-
borantur Sc permanent. Vides ergo filia mea, foror mea,
chariffima mea, ventum infurgentem & vrgentem, ven-
tum ab Aquilone irruentem Sc diruentem, ventum qui-
dem interficientem, fed ad Spiritum leu is aura: deficicn-
tem. Spiritus leuis aurx, fcilicet Spiritus fariéhis, fpiri-
tus placidus Sc fuauis, obun}brabic&protegèt domum
tuam, fi tarnen domus tua fundatdeft fupra ftrmam petram.
Superbi.i
vinutes
inficir.
Rtg. n.