ffal.T.
Hieran.
M.
B
2fslm.jp
2f s l p .
C
Hierom.
D
Gregor.
Omnis qui cèculentfupèr lapident ißum, coufriiigetur. Super
quem autcm cecidcrit,content eum.
Q u o d cad it, fonite r cadit propter daas caufas: aut
proptcrpondus fuum, aut propter altitudinem. C hri-
ftiani caduntfuperlapidcm çccçando*. fed credences in
Chriftum.ftanc fuperipfum qüafi fuper proprium funda-
t& i ■ ■ ■ ■ ■
clefiam,itaillacongregatmfiliosfüos,quos Deo générât 1 B
pcrverbumpr«dicationis,per fidei facramenta coniun-
git Ecclefiæ ndei ium.
Et vocautt plumée? hora cctna mifitferuosfuos vocare inuita-
tos ad nuptias. & mlebantvenire.
Lucas defcribir Tub appellations eden« * q u ö d Mat- -Gregor.
thæus dicit prandiumefle, cumapudantiquös quofidie j
adhoramnonam prandmm fierce, qu odcoe na vocaba- j
mentum. Nectantumcontvmntur quantum po,refteos
conterereChdftds/ed fccundumpeccatafua: aut prbr ; . ,
p te r i* a en ku d in em V CCaci c riminate, auc propter alti- tur.^Prandium feu coma, eft M m lu ft.ti* & verba ckryfijl.
tudinem dignitatis , v t clerici, monachi , v id u s , vir- diuina. Mannafiguram habeas v e rb u n defertoy ideo
giaes. Lap?svero(i4 e ft, C hnftusj cadit fuper ludaeos dicebatur manna, quod Hebraice d icitu r, quid eft hoc?
& paeanps nPn crcdentes 4 q u inon feeundumfua opera v t qudeiefeunque audimus au
v erbum, admoncat:’hos.i-
pe re u n t, nequefeeundum fuas perfönas: fed tantum per- | £ium n oracn, lhquir
ere quid eft hocquodaudimus. Et
eunt I quantum poteft eos perdere Çhriftus, qui non
ficut cibum cum mafticaueriinus, dimirtimus in ftorna-
crèduntineum.' D equibuspropheta Honficimpij ,non hum : ita .3c . verbum . . -bene craóbtum,. . commendandum
. . . .
(idCed tanquampuluis quern proijutvenmàfacie terra. .Igitur e^memoriæquahinftomachp. Inuira tiofuic, quando
■' y * .J - -Ar ■ n I-. . ... . rr . Tor'll c Hi vir «A AnMnfllTl • P VI dp terra tu a tfe dp rontrittn'i»
quipcccatoreft,&: tamenin 'Chriftum credit, per affen-
fum mali & contemptum Dei cadit fuper lapidemy 3c
confringitur vt non redhis ambulet ,;fed non omnino
conteritur. Cu i veto lapisifte defupercum pcenaperdi-
tionis irruet,quamnegac,penitus conteretur, vt nec teftà
remaneae. QupdMatthæus torcular p o n it, d ick Marcus
/rfc«w,quiafieucintorculatiexprimiturvinuni, -lie in la-
cu exprimitur aqua dehurno. Torcular enim quafi vp-
mitmuftumv&huniusquafiVoiqitlacum. Paftinauit,id
e ft, pàxîllauic vel plantauit „ feu quod mih’i melius vide- j
turpaftumdedit, id e f t , fimopauit.. PaterDeusquafifi-
mo pauit filios Ifracl| quando carnibus quas ipii cupie-
bant,epsfàtiauit. Vndeillud : ManducMerunt>&fatura-
tiflint niniis,& defideriummumattulittis.non futit fraudati a
defiderio fuo. Fodit,id eft,fodiendo terrain, fecit torcular
vel lacum, quiafodiendo corda Iudæorum, & indc eij-
ciendo ftercora vitiorum,dédit eis prophetias, per quas
bona difeernerent àmalis, ficut in torcuiàri muftum dif-
cernitur a vinaceis;& oleum ab amurca : per quas quafi a
la cu , muridarenturd.fordibusprauprum defideriorum.
Dauid & alios Prpklietas vulneraucrunt incapite, id eft,
in corde,quod caput dicitiir cogitationum, vel i,n Cbri-
fto,quieftca^utomniumfidelium, quando eis prophe-
! tantibus de aduentü C h r if t i, non crcdiderunt., Vn-
j de ipfe Dauid a it. Secundum niultitudinem dolor um meorum
i in corde meoyConfolationes tua Utificauerunt animant meant.
M.
Deus dixit ad Abraham : Exi de terra tua & de cognätionpx Gen.n.
tua^&veni in terram quam monßrauero tibi, & dabo tïbplUm
érfemimtuo. Quam terrain ? Orientalem, flüentem lac
&m e l. Q u p d verum non eft de terra lu d « « , nunquam
enim illa fhixit lac & mel. Sed eft terra, rational is quam
Chnftus füicepit , de cuius incarnatione la c& mel prö-
fluxerunc. Lac,id eft, opus miraculorum, p e f quod ru- F
desquafi puerifuftentantur-, me!', id e f t , eloquium do-: J
«ftrinæ, vfait; propheta. Quant dulcia faucibus mets eloquia ' ;
tua, fuper mel & fauunt on meo. Bene ergo di&um fuit A-
brahæ.exi déterra tua&decognatïone tua, id e ft, de Iudaifirn
o & de circun^cifïone intellige exeundum efl'e qui fàl-
uari vult. Ne e folum luda?i, fed nullus homo poteft
manducafe lac-& mel Dei, niii terrain 3c cognationern
fuam relinquat, v t | llu d , nifiquisrelinqua&atrem\&-Matrem
& cætera, nonpoteßmeusejjedifcipulus. Item , qui rult
meus ejfe difcipulus, abnegetfemettpfum. Reh n quit ergo cog-
nationemfuam, non qui conteinniteam, fed qui plus: .
diligit Deum quam parentes. Relinquit terràm fuam,
qui carnis fine non fequitur voluptatem. E x tempore v
Moylicoepiteonuiuiumiftud pr|jparari, quando lex da-
ta eft. Q u o d conuiuium ita-diuerfis fpeciebus iuftiçik
decoratjim e f t , ficut regale pra:fidium duxfcrfis cibisor-
natùr. Exeodeih tempore exierunc inuitatores, id e ft,
prophètæ.
Etcoeperuntfmulomnesexcufare.y ~ q
Q u i venire noluerunt, èxcufàttt , & fie interchidunt
& lz$' L 1J9* & hbiæternumconuiuium, qudd Deus non rOgatus gratis I
! offert volenti bus. Exçufat omnis , qui plus terrena
j quàm .ccèleftia diligit,, ctiam /fi fe ad caeleftia tendcre
E “ um aui.ffentprm.pesfrerdmm &ph«rifi parais- & vidcrtj,_
l.u!m,ccSno«mntqmidl L i y p T * '
Villa defignat terrenam fubftantiam , quàm quidam
magnolaböre vel etiam fideidamno fibi em u n t, autper
fuperbiam, ant propter corporis fubftantiam. Exijtergo
videçeillam,qui reliiftaconteinplatione interna, fo la c x -
teriora cogitat.
Etalterdixif.lugaboumemiquinquc,&eoprobareilla, rogo
te,babemeexeufatum. . - <
Recte,qutnqu e fenfuscojrpoils iuga yo cati fu n t, quia kr^r.
in vtroque fèxu géminantur. Q u i fenfus quià fola exte- ^ Béda.
ripra cogn o fcu n t, S^ non incima , retleper cos cu r io r . H
Efitas defign-vtur. Grande vitium eft curiofitas, ’quae. d ura jn u e ftig a t v itam p ro x im i, ip en tem exte riu s d tt-
faélum eßRegnum c it,fu a in tîm a p o ftp o n e n s , N o ta n d u in q u ia d u ra d ic u n t,
Rogo te,habemeexeufatum : humilitas ‘fonat in1 v oc e , dum
venire contemnunt, fuperbia in a â io ïie . Sic pecca-
tor quæ d ic it, ora pro me pecéàtore, & peccajumnon
vult deferere : hurnilitatcm in finu at, fed in fuperbia
perftat. .
Etaliuidixit-.Vxoremduxi,& ideononpojftimvenire.
In v xo rcvo lup ta s .cam isa c c ipitu r ,n o n q uo dco n iu -
gium. non.fit bonum ad fobolem propagandam , fed' i
qUod nonn.uili expetunt in vxore non foecundiratem
prolis , fed.defideriä yoluptatisT Çoniugium ergo' non
reprchenditur j fed integritas ad maiorém honorem vo - '
catur. Item , in.villa.empta dominatio noratur, & ïu - ^
perbia caftigatur. Primus homo dommari v o lu it , qui ■.
domi-
- R .
& S A,
teuere, timuerunt turbas, quontam ficut Prophet am eumha-
bebant.
* Turb a mobil is eft,& in morem flu£fcuum>& ventbrum
trahitur. Quern modo vend an tur , poftea contraeura
clamant, cructfige.
C A P V T C X X V .
M. t L. I
T reßondens lefts, dixit iterunt in parabolis eis, dieens:
Simile faélum eß Regnum Calorum homini regt, qui fecit
nuptiasfiliofuo. ,
In paraboljs àudiunt, quod apertc non merebantur
audite. Scicns Dominus voluntatem fæuiendum contra
f e , nihilomînus tarnen increp.at illos. R e x ifte ,
Deus eft Pater, qui fecit nuptias fifio fu o , quando in
vtero virgin'k eum humânæ natutæ coniunxit, Quæ
coniuniftio.; ex duabus extitit naturis , non ex duabus
perfonis. Apertius dici poteft. NUptiæ funt fociefas
Chrifti & Ecclefiæ , tam ex Iudaeis quam ex gentibus
congregatS:. Huius fponfi thalamus:, fuit vceius virgi-
nis. Congregàtip iuftoruijv, Regnum Cælôrum dicitur,
quia in ea cæleftcs virtutes regnant. Q u « in hoc cftfi-
milis/Deo Patri, quia ficut i.lfe filio Tuo coniunxit Ecm
»r.
mfifl.
y*î>T-.
dômimini h.bcrc noluic. CJuid eft domina« te ta'cet.qma m priori paràbola mdc I f iS 1
pnapoccftatcgaudére; Qumq; uiga funt m fcnfîbj,s,tria I ratj&oftcnditinörrctndißfpulo'rmlifiiomm, quospoft
facile apparent, na duo funt o culi,duæaurcs, duo na re s.1 afcénfqm fuüm occideruntludæi. 1 F
fn guftuctia duo funrinftrumcnta,lingua&palatus.Vo' '
ln n rn < r a r n iç mia» an ( a r r i im n f f r i n p r . h r r i i l f i n r n »m < n î
111 guitu c lia uuu mut iiuuuuiciiw,migu.t ix. paiatUS. V Oluptas
carnis qua: ad caétum perdnet, occultius gbminà-
1 tur. Eft cnim & forinfècus & intrinfecus. Iuga boum di-
cuntur, quiapcrfênfusiftosterrcnarequiruntar , & b o ues
terram vcrfant.Etfunt homines qui nihil volùnt cte-
dere,nifi quod fenfibus pcrcipiunt. Vxorpertiriet ad vb-
luptatcm carnis,qua: nïuitos impedit.
lterum niifit aliosferuós,dicens:Dicite muitatis,ecceprandium
tiieupi parant, tauri met & altiliaoccifa fu n t, & omnia parata,
vetiïte ad nuptias.
Seruiprimi, fucrunt prophet« pfamuncij incàrnacio-
nis: fecundi,fiin.tapOftoli qui fada afferunt. Vnde hic
,dicitur, prandiummeûmparatum,ideft, myfteriumin-
;carnationiseompletùm, & introitus regni aperçus, qui
ante fuèrat claufus. Tauri & faginata oçcifa 1 intelli^un-
turfan&ioccifi. OmnesprophetædfChriftus'occifi funt
ideo , vthpcfpiritUale tabernaculum fitmirer figuretur.
Nam ficut vifcéraagni,id eft , eloquia Qhrifti, homines
nonmanducaüemntnifi poftquam occifilseff, fed poft
mortem eïus euangelià éius prædicauerunt: f iç& vifeera,
id eft,eloquia prophetaium,non fun t fufeepta, nifi poftquam
oçcififunt. Sî enim fufcepiftent fermones îfaiæ ,
nunqûâfti 'ferçaflent éum, fed ppftquam oCcifus eft lu-
dæicceperunt eum lu ge ref Sicut enim nuilips viuentis
animirrrvifeera manducantur, itaviuentium prophèta-
rumfermones nemo fufc?fepit. Saginata funt, gratia Dei
pleni. N ccid eo dixit taitjos &fa ginata , quia tauri fue-
runtfaginaci ,Tednon omi^é« fagmati fuerun ttauri.Qui-
dam enim tantum Prophet*^ fuerunt » quidam aurcm
Propheræ & fàcerdotes, ficutjeremias & Iezechiel, ergo
faginata dicit prophetas tarftummodo , quia rèpleti
fueruntfpiritu iand o , taurosèiutem, qui&prophetæ
fuerunt &fàcerdotes. Sicut enim tauri duces funt gre-
g is ,ita& fàcerdotes principespop^li. Aliter : Tauri funt
patres vteristeftamenti, qui inimicos fuos ex permiffio-
ne legis quafi côrnibus viriüm repercutiebant. Altiiia
verohgnificantPatresnóui teftamenti, euangeliçapræ-
cepta ferenteSj&pennis fandæ côntemplationis ad fublimiaeiatps,
pergradamæternæ pinguedinis perceptam,
ucutalnliafaginatadicimüsab cp quod eft âlere. No ta
quod in priori inui tationé nihil de tauris Ôc altilibus dicitur
, fed in fècunda, quia Deus cum verbaeius aüdire
nolumus,acuungitexempla.' Omnia, inquitjaratafunt :
quia qutequid quaeritur ad falutem, totumiam àdimple-
tumeftmicripturis. Q u i ignarus e f t , inùeniet ibi quid
oilcàrçqu1 contumaxeft Scpeccator, inùeniet ibi futuri
iùaici| flagella. Omncseibiinueniunturin feripturis, &
paruulorûm &maiorum.
Hli aiitem neglexerunt i Et a bierunt,alius in villam fuam, alius
vero Ai negociationcmfuam.
Nondm^malignanTant,fe d nenUxermu, quianono-
'mncsludæicra cjfia eruntaififtum.autçoiifcnferancin
morte cius, Omnis adtas humanus duplex e ft, aut villa
videlicet, aunregodati’or; lu villa iiuelligitut omne opilsrerienum.
fiuèinagio.fiueinviiiea.liueiàligno.fme
interto , &qu icq uid labore manüum fit. q u o ia u t em
non laboce mannum.fed alijs luctis confeqtiinjur', v tjn
nononbnspetmanere aüt in militia aut in métcatione
omne hoc pegoeiatio appellatnr. Dnobus ergo verbis
omneopushn'nannm eoneln&. fine honéftnffl v t eft
vnlæcultura,vndeSalomon aif, nsodcrésrulticamoperan»-
W“ , .‘m5 lnhoneft“ m . v tc ft negociado dignitacisliuc
g a g "o c m e tc a tn r a .vn d eM M U n a n te a tenebanr.
bed tottedrcisiEtyiilapi colère pcc«tnm eft , quia im-
pcdimentum eft. {dpueftcnlturavillsmieccatum . Æd
tupræfcrendocam Efcô ; facis effe pedeamm. Au t ita:
Vill ft j u a e lfmundusifte,.Mïii ..."_____ ■ ’ ... . peccamm.. .. Au circaquem amatörtó îtutidi t.
t ica:
occu- I av*a« ïimcenp.
aotur,aegoci*tioaotcmt)ixdicatip icais & ptocu it iS Ä S hu,J l1^ a “ n t lm pEidiici utfemim animo: ad
rempli , quamauarilicerdotes&cætcti minifttitempH ! ’m m ^ ^ aclln’ '!’ I\ Yltlocn° nE«fcritlimaaljena:prJ-
quafinegociationemexiftimant. * i i t arcâ
d t r u m ^ Ver° ten\ f runt[eruoséius,&contümelïaaffeâosocci- '
ß-?x/ uteni cumaudiffetyiratus eft,ér tnißis exercit'tbusfuisper-
didit honticidas illos,&ciuitatem illorumfuccendit.
Ma gnicriminisa rgn un tu, 1 “ km p s regis occide-
runt. Quando venir ad vlcipnem, homo filetur, & tes
tannim dici tur. Ixeràtibut, i,d e ft, malis angelis, feu R o -
nrânis fub Veftialîano & T ito , ludæos interemit, & præ-
uäcicatticem fuccendrtciuitatcm. Velita Sxercmhfs, id
eft, landlis angelis, per quos iutlidunvexcrccbit, perlée
quentes pcrdec,^ fis/fertTs,id eft,camera in qua habita-
uerant,Cum animain gehenna cremabit.
Tune ait féru is fuis : Nuptia quidem par a ta funt,fed qui inuï-
I Chryf.
tati étant, non fucrunt digni. Ite ergo ad exitus viantm inplate.u
& vicos & ciuitates,&quofcunque inueneritis pauperes ac debiles,
caco s &claudos,vacate adnuptias.
Qu ant« fiint-diuerfttatesa&uum in hoc nnindo, tan-
tæ funt yiæquæduçuntad diabolum, generalem fcilicet i
viam peiditioms. Ideo ergo dicit, ite ad exi tus viarurn ^ vt
cuipflibet cqnditionis homines vocent ad fidem. Potens F
• eftenimpeigratia quoflibet barbaros mente çorrigerc, !
qui cqrNabuchodonofôrad feralem fenfum mutauit,& Daniel. +;
lterum ad humanum intclle&um reduxit. Mittitergo in Gregor.
plateas & vicos & çiuitates , inuitans pauperçs, debi-
le s , cæco s&claudos, v t nulla fit diferetio locorum feu
perfonarum venientibus ad fidem Chrifti. ö ften dit en
im q u ia d éb ilita s “corporçs n u llum ex c lu d it à R e g n o
D e i, rarinfque delinquit cui dèeft illccebrà peccandi,
&citjusadpeum.coniiertitur, qui non habet in mun-
dovbideledtetur. A lite r : Pauperes, debiles, ex ci &
claudi, dicunturgentiles comparationeIudæorum, qui
p e r le g em & p ro p h e ta s )diùkes5fbrtes , illuininati & e re -
dli elfe deberent,fèd hæc eflè fàlfo pr«fumunt. Mittit àd
plateas,cumpeccatoresdeianolibus vijs vóe atad angu-
ftam viam v it«. Mittit ad vicos,cum illos in uitat, qlios
temporalium r em it vocat inopià. Mittit ad çiuitates,
icurn eos vocat,qui cûlta ab incultis fecernunrçquuçnere
legem taturæfub vrbanaconuerfàtione nouerant.
Et ait feruus-Æaâu m efi domine vt nftperafli, & adhuc locus
eß, Et ait dominusß)-uo:Exim vins & fepes,& compelleititrare,
vtimpleatur domus mea. Dico autan vo^ , quia nemo virorum
illorum qui vocatifunf,guflabit coenarn meam. ‘
Iniplenda eft domus Dei numero prædeftinatorurii,
fèd fuperbipcçtatorcs qui vocati venire noluefunt, fei-
pfos irrecuperabiliter excluferunt. Vocat dominus p c f
le , vocat per angelos,per Patriarchas,per Ap oftolös , per
•miracula»per flagella. Nemo contemnàtvenire, ne dum
vocatus excufarçcum v<îlueritintfàre,non valeat. Vd§e- Ausruf.
runt ae plateis 3c vicis humiliati peccatdrcs ex gentibus,
. venianr de fepibus hæretici. Nam qui fepés conftruunt,
diirifioncsquærunt. Trahai^ura fepibus, eùcllantur I
fpinis. C oginolunt,volunta te,inquiunt, noftra i t eremus.
Non hoc dominus iniperauir,qui ait, Compelleintrare.
Foris inueniarur neceflîtas, intus naicatur voluntas. Iraq-
vite &fepcs intelliguntur erroné« feôf« & hîèrcfes. Li- Grégi
quet igitur quod alij vocanrur & venire concern nun t: alii L
vocantur & veniunr, alij intrare compéllunrur., Vocan-
tu r& venire con temn un t, qui donum in te lle c t s acci-
j piunt, fed eundem in telleâum operibus non feefamur.
Vocàntu r ôc v,eniu n t, qui accep tam i n telledhis gra tiam o-
perando perficiun t.Gom pell un tur in crarc, quos EccJefia
temporaliter punit : quia conuerfi funt ie tto ifum, poftquam
pofucruutmahumadaratrum.
Et egreßi ferui eins in vias,cekgregaueruiit om nés qu os inuene-
runt,malos & bonos, & impietoe funt nuptia dtfeumbenttutti.
V : Ferbpnos Sc malos a p eft eO ft en d i r U r , qnia per nu-
ptias Eccîefia dcfigiiatnr, qu«.nunc 3c indüçreta lufci-
pitj&ppftmodumin cgrcflîonedifeetnit. Malt milcénttirhoiiî<
n i i i o .................. i <- .
Bibliotlu ÿeter.Patr.Tom. n ;
M