PRtw<t,illud tempu > indicat,quo Abel,Enoch & alij iufti
D: eo1 la udes loiuebman t. ■
r jpErfM,illud tempus infinuat, quo N o e & alij de area
. egtcfli Deum benedicebant.
De Sexta.
SExta, illud tempusdenunciat, quo Abraham & alij Pa-
'triarchaeDcumglotificabant.
Le Nona,
isdemoaftr
illud tempus demoflftrat, quo Prophet* Tub
I lege Deum m^agnificabant.
De Vcfperis.
T 7 Efpera, illud tempus reuocat, quo Apoftoli & illo -
rumlcquaces Deo hjyjm| n|izabant.
De Complet or to.
Ibid tempus trion
ompletoriutfi, illùd irronet, <|uoin nouiffinm
j fub Antichrifto iufti Deo grarias referent.
De Boris & atatibm.
Scncdus
dccrepita.
De Nofturnalilm horis.
C A P V T L V I .
C A P V T L IV .
Dies etiam reprxlentat nobis vitam vniulcuiulque,
quo diuérfis xtatibüs, quafi diuerfis horis docctur;
ex lege dominiquafi mvinea laborare. Ergo per matuti-
nam coromemoramus infamiara, in qua quafi de nbófce
addiemortifumus,dum d ematribusin httnc mundiim
nati fumus.Iufteiraque in hachora Deum laudamus,qua
de no&ecrcpris ad lucêrh veritatis in Baprifmonos reda-
tos exultamus. Per P rhwtn pueritiam recoli mus,qua state
libros dilcere coepimus. Merit©erga in hac hora laudes
Deo foluimüs,qua eius feruirio imbuti fiumus. P e rT ertia
adolefcentiantrecoihgimus, quaordines fuftepimus. Iufte
rn hac hora Deum glorificamus, qua eius miniftris aflo-
ciati fiimus. Per Sextain luuentutém i n n u i m u s,qu a ad dia-
conatusvelpresbyteratusgradumproroori fiimus. Etin
hacergo horanonincongrue Deum bencdicimusi qüa
duces Scmagiftripopulorumelebti fumus., Per Nonam
feneftutem notamus, qua pleriq; exclero Ecclefiaftieasdi-
I gnitates quafi grauiora vine* pondera fubimus. Conue-
nit itaq; nosin hachora Deum magnificare, qua nos vo-
! luit/uper plebem fuamexaltatè.In Vejpera decrepitam du-
cimusad memoriam, qilaplurimi ex nobis ad melioris
vitae conuerfationem in primis venimus, qui quafi tota
die in foro ociofi ftetimus,dum tota vita in vanitate vixi-
mus. In hac hora decet nóS Deum laudibus exeollere,qua
nos dignatus eftfuis laudatoribus adiungere. Per Comple-
toriHtn finem vitae noftrx retra&amus, quo per confeffio-
n em & pcenirentiam'jlalaarilperamus.
idem deborit diet.
; C A P V T L V . : 1
T )E r diurna quoq; & noflturna officia celebrat Ecclefia
1 Chrifti myfteria. In notfte eft Chriftds pro nobis comprehends,
ideo in no&e no&urnumpfallimus.-Manéeft
iljufus, ideo matutinam canimüs. Prima horaeft gentibus
tiadirus, ideo primam cantamus. Tertia horaeft flagella^-
tUs,idcircqTmi4Wprailimus. Sexta hora eft crucifixus,
proptereafextam canimus. Nona hora mortuus eft, ideo
nonam cantamus.In veipereeftde erueC depoficus,idcirco
vejperatifpiallimas. In line diet eftlcpuhus, ideo complete'
rium canimus; • . , . -' _ , y :'-J
NO d u rn a enim hora dominus infernum fpoliauit,
matutinä viétor de morte remeaUit. Pi i ma M aris
apparuit. Tertia duabùs à m onumento eüntibus obuia-
uit. SextaIacobo, Nona Petro, Vefpera duobus ambu-
lantibusin Emaus fe manifeftauit : Completorio cum
Apoftolis nianducauit.
De horis dkidjrnoftis. •
C A P V T L V I I .
IN noifte nibiloininus Petrus*negatione plorauit, qui
pofteatotanöäe'ihpircandolaborapit.Inmane Chri-
ftusin littore ftetit, rete pifeibus impleuit. Prima hora
cumfeptemcomedit: Petro ouesfuascommifit. Tertia
ftota Spiritus lanäus fuper credentes defcedit.Sexta cum
vndecim dominiisrecubuit. Nona eis videntibus cælos
afeendit. In Velperavero antepaflione cum ciscenauit,
Corpus fuumtradidit. Completorio pro eis Patte orauit.
De Prima dominicis diebtts.
C A P V T L V I I E
INdominicadie nouem Pfalmos ad primam pfallimus,
quatenuscum nouem ördinibus angeldrum in gaudio
refiirreiftiobis Trinitatem laudate polfimus. ' In primis
quinqjpfalmis de paffione CHrifti-cantamus,qüia Chri-'
ftum perquinq; partitam paflioné ad refurrcClionisglo-
riam peruenifle fignificamus. Q uem fi nunc imitari volu-
m us,in refiirreétione ei conrègnabimus. Deinde quatuor
fiibiuhgimus,quiaecclefiam in quatuor pattes mundi per
quatqor euangelia Deum laudare prsdicamus. Per Deus
in nomine tuo, erroris delcr cion em ; per Confitemini, laudis
confeffionemj fotBeattimmaculati, Legis Dei opçratio-
nem ; per Rétribué, animæ viuificationem exprimimüsper
fidem. Quicunquevult,fidem noftramdepromimus,in qua
reliqua o m nia concludimus, & per quam angelis aflo cia-
ri credimus.
De ft de quatuor t empor ib us édita.
C A P V T L IX .
Fidem Catholicam quatuor temppribus édita immo
roboratam Ecclefia Catholicarecepit, Sc in quatuor
mundi climatibus inùiolabilitercuftodin Primo Symbo-
lum Apo,ftolöfum fcïlicër: Credoin Deum fundamentunt
iibiponic dum hocquotidie in prîncipio diei,~&in prin-
cipfo horarü,jcilicet ad Primam canic .-per hæcoberafija
confiimmat, dum hocadCompletorium récitât. Deinde
fidem Credo in Deum Patrem quæ in lyhodis lçgitur, quam-
qüeNicçnà fynodus edidir. Tertio fidem, Credo in vnum
in conuentu populiad Miflam modulatur,qu*per C on-
ftan tinopolitanü Concilium propälatiir. Quarto fidem.
Quicunquevult quotidieadprimamitérât, quam Athaftà-
fius Alexandrinus Epifcopus rogatuThcodofij impera-
toris edidit. per reliquas horas colicür làmftaTnnitas.
De prima in priuatis diebtu.
C A P V T L X .
IN priuatis diebusimitamurindiurno officio operarios
in vinea laborantes, Sc diuerfis horis ad exeoiendam
vineam in trän tes. Porro facerdos qui incipic, imitât ur
opilionem, oues totadic jnclufas mane in patcuaeijoientern.
Grexouiu eil: plebs Chriftiana; pafeua Domini mand
ata. Itineraveroobfident beftiæ Êjtegi Déiiniraicæ. Iô
vnanamque pacte leorugiens circuit quærens,quem de-
uoret j in altéra draço: infidianSdeuiantes venenbumerf:
mity aberrâtes auidé déglutit. Hi îïc lupusirruens rapu, èc
rfrim.
B
pues dilpergit. Inde vrfus inuadens lacerat gregem 8c di£
fipat. V nde paftor, Deus in aditutoritimmeum clamat, quanti
us ouile hæc pericula euadat. Oues autem pafeuæ domi-
ni in hymno fummum paftorero inuocant,vtieasindiur-
nis aätbus a notenttbus euftodiat.
Deus tn nomme tuo.
C A P V T L X I .
DEinde perplàlmum, Deus in nomine tuo, iterarripiut,
8c dominum in virtute fuale à periculo liberare pe-
tunt.quoniam alienieis infurrexerunt, Sc fortes animas
eorum quæfierunt} vt Deus in virtute fua illos dilpergat,
8c eas ex omnium ttibulatione eripiat.
Beati immaculati in via. Pfal. C XT III.
PEr Beati immaculati vineam, quæeft Chriftiana religio
ingrediuntùr, & in pafeua vitæ, fcilicet in lege Domini
pafcunturJn quaimpigre operantur, dum teftimonia
Dei ferutantur.
Rétribué.
J N hac fortiter laborât, dum in Rétribué mirabilia de le*
ge Deiconfiderant. Hancfiimmopereexcolunt, dum
üdemfûamin Quicunquevult tx pouunt. P et legem Domini,
ideft,dile6tioné,ad patriam reuertimur. perplalmü Deus
innominetuoaàitetptxcingimat. perplalmü, Beati immaculati,
dileftio Dei.per Rétribué d iled io proximi accipitur.
O:
Minate
^»ducei1
ttgregé. I
De Quicunque vultfaluuseffe.
Vicunqueitemfides curfum noftrum exprimit. pet fidem
enim ambulamusvt adlpeciemperueniamus.
De Capitulo.
TNCapitulo paterfamiliàs operarios conlolatur, quia
-A-oinnis, qui nomen domini inuocauerit, falua tur. V nde
alacresin refponlorio fidem itérant, & cum Petro Chri-
ftumfiliiim D ei viuiinuocant. Quem in verfu, Exurge domine,
feadiuuare in incoepto opéré poftulant.
De Kyrieeleyfon.
KTr'teeleyfon 8c ChriJle eleyfori,qtiod fequitur ob très caii-
fas dicitùr : Primo,y t lupecfiüa cogi tatio,quæ pfalle-
tibusobrepfic, dimittatur ; Secundo, vtlequens oratio
facerdotis exaudiatur : Tertioj vt dominica o ratio,quafi
quadam præfaciunculà ornata j intentius dicatur. Quæ
ideo filenter dicitùr j quia Deo in ea loquimur, qui non
verbaled cor intuetur.Cüiusvltima pars ideoaperte di-
çitur,vt ab omnibus corifirmetur. per duos verfus fcilicet
Viuetanima,Et,errauijicutouis, Poenirentes intelliguntur,
qui per paftorera velut oues erran tes ad gregem reducun-
tur. Q u i m ox Symbolumrécitant, quiafide corda fua
purificant, quæ prauaopéra maculauerant
De Credo in DeunU
fDeo autem Credo in Deum occufte.dicltur, quia occulta
Lpcenitentiaoccultepeccantibus iniungitur.
De Precibus & Confefion(.
IDcirço etiam preces,&confeffioy & oratio fequuntur,
quia per talcs fru£t:us poenitentes in communionem re-
cipiuntur. Ob hanc etiam caulàm leptem pcenitehriales
Plàlmi ac Licaniæ canuntur.
De cap'ttulo Preciofain conjpettu.
? O ient paftores locamùtare, 8c greges ad aliapalcuà
^minare. Hocreligiofiimitantur,dum prælatumdeEc--
clefia lèquentes incapitulum congregantur. ibi De iani-
malibuslaladlambendum datur, dumeis in Martyrolo-
gio paffio vel vita fandtorum pronunciatur. Opilio vero
eis quafi pabulum ponity dum per verfum Preciofa patien-
tiamSanâorum proponit.Deinde diuinum auxilium ter
petDeusinadiutorium inuocat, v tg re x Dei periculum anf-
marum euadat. Deinde quafi ouile benedicit, dum eos
dirigi & làn â ifica r i in lege Dei poicit. Pofthæcletftione
reficiuntur, & tunc finguliin opera quafi vineæ cultores
diriguntur.
De Tertiq.
DVmferfMcantatur, quafi à nouis operarijs in vinea
laboratur.
De Sexta.
j y v m fexta canitur,quafi ab alijs labor fufeipitur.
De Nona.
DVmnona canitur & pfallitur, quafi iterum ab alijs 1
onus fufeipitur. In vefperadenariusrecipitur. Ter-
tia,Sexta,& Nona, ideo ternis pial mis celebtantur, quia !
in his tribus horis Trinitas veneratur.Sed quæritur, cum
Prima dicatur, cur tertia 8c non potius fecunda fequatur.
Item cumTerrwponatur, cur deinde lèx ta& nonquarta
vel quinta dicatur. lccmqj cur fextam nona, & n o n magis '
feptimavel oétaua profequatur. Sciendum e ft,q u è d dies I
in duodecim horas diuiditùr, 8c pro vnaquaqj hora vnu 1
capitulumde pCAtao Beati immaculati,condmtm.PtoPti-\
ma hora, Beati tmmaculati ; pro fecunda, Rétribué-, pro ter- 1
tia, Legempone; pro quztta,Memoreflo-, pro quinta; Bonita- 1
tern -, pro lexta, Defecit -, pro lèprima, Quomododilexi-, pro
odaua , Iniquosodio -, pro nona, Mirabilia ; pro detima, d a rn
aun pro vndecima, Principes-, per huncpfalmum lex Dei,
ideft, charitas nobis pronunciatur, in qua operarij pro
æterna vica quotidie operantur. Vnde 8cin fingulis capi-y
tulisaliquidde/rgememoratur, quia per hanc fola quafi
per regiam viamlupernapatriaintratiir.
De Beati immaculati.
IN Beati immaculati dicitur, qui ambulat inlcge :in Rétribué,
conlideraui mirabilia de lege tua,& dc lege tua mi-
lereremei. In Lr^/»po»rfcrutaborlegem tuam. laMemor
efto, à lege tua no declinaui, & dixi cultodire legem tuam.
In Bonitatem, bonum mihi lex oris tui. In deficit, non vt lex
tua. In quomododilexitegem tuam. Inimquis legem tuam di-
lexi. In Mirabilia,tioii cuftodierunc legem tuam. In Clama,
ui, legem tuam non fum oblitus. In principes, legem autem
tuam dilexi, & lex tua medicatiomea eft. Semper in Tertia
hora officiu foluitur,quia Trinitas in omnibus colitutv
De Vejpera.
C A P V T L X I I .
T 7 Elperam ideo Ecclefia lolcniter célébrât,qùia Abrâ-
V ham 8c alij Pamachæ ante legem, facerdotes & prophet*
fub lege iâcrificiaad vefperatn ofterebant, 8c dominas
in veipera cænans corpus fuum diicipulis tradebar.
Q^inque autem Plàlmi huius ho r* qumque vulnera
Chrifti fignificant, qui le veipera mundi pro nobis lacri-
ficabat. H oc 8c verfus infinuat. Dirigaturoratio meaficutin-
cenfum in confpeélu tuo. Eleuatio manuu we arum facrifit turn ve-
Jpertim. Duodecima hora dies claudicur,& operarijs iam
^>era<fto opere denarius dabitur. Finis autem vniufcuiulq;
intclligicur,cumprotranfa<ftavitamercesciiiq;redditur.- j
De Ouinque Pfahnis ad Vcfberas.
IDeo quin que Plàlmi canuntur, quiàpro labore qùinq; !
fenfuumremunerabuntur. Hymnius, qui iubiungitur/
lau sv iâ o r i* accipitur; quiaficutilh poftlaborem adepra
mercedegratulantur,itaifti poftdeuiâum mùndumpro j
ærernâgloriaioeundantur.Hoscajjitulumexcitarvvrlur-1
gentes venienti D omino occurranr. per verfum, quifequi- !
tur, quafioftiupullanr, & fibiapetiri poftulant. Acccnfis •
V v v y i autem
,Cur in
■ pfal. a 8.
Beati im-
maculati,
fingulis
Vcrfi cub's
Lex, auc
qliid idé
fonaus
itcrctur.
G
Pfal.
Matth 20.
1