
 
        
         
		van  1,1113  int  marck,  i.t  stuuers;  die Dueäet  van  Ytalien  ende  den  Saluyt  (1),  van  uxxu  
 int  marck,  xxxvm  stuners;  die  twe  deelen  van  dezelne na adnenant;  den Andxies ghulden,  
 van  i.xxnu  int  marck,  xxix  stuuers;  den  Gwillihelmus  Sehildt,  van  lx x ij  int  merck,  
 xxix  stuuers;  ’t  Schuytken,  van  i.xxrn  int  marck,  xxxvj  stuners;  den  Johannes,  van  
 uxxnj  int  marck,  xxv  stuuers;  den  Philippis  ghulden,  die men  ghemunt  ende  geslaeghcn  
 heeft  herwaerts  ouer  zedert  tyaer  van  xcvn  (2),  van  lxxiiij  int  marck,  xxv  stuuers;  die  
 haluen  daer  aff  na  aduenant;  de  Philippis  Clinckaert,  vannxxvi  int  marck,  xxi  stuuers;  
 die  Louensche Peter,  van  lxx v i  int  marck,  xxvi  stuuers;  die  Efredericus  ende Beyersche  
 ghulden,  van  lxxvhi  int  marck,  xx3  stnners;  den Amoldus ghulden  van  xcn  int  marck,  
 xnn3  stnuers;  die  Postulaet  van Buiboen,  ende mitten  Hondeken,  van  lxxxi  int  marck,  
 XV13  stuners;  die  Dauid Wtresche  gülden,  ende  geene "andere,  van  lxxvi int  marck, xxnsr  
 stnuers;  die  gouden  Öeuerlantsche  gülden,  waer  aff de  figuren  geprent  zijn  (8) ,  ende  geen  
 andere,  van  lxxv  int  merck,  xxvni  stuuers;  die  oude  Croenen  van  ifranckrijcke,  van  
 lxxij  int  merck,  XXXV3  stnuers;.die ghouden  croenen Pftanciscus,  die bij  desen Coennynck  
 ghemunt  worden,  van  lx x ii  int marck,  ende  andere  ghelijcke  xxxvj  stuuers ;  al  ghelijck  
 voersz.  is,  van  twe  groeten  Vlaems  den  stuner.  Ende zullen  die  voersz.  gouden  pennyngen,  
 ende  geen  andere,  loep  ende  ghanck  hebben  van  den  voersz.  eersten  dach  van Meert  naest-  
 commende,  ende  van  daer  voertaen  ten  prijse  ende  ghewiohte. als  voeren,  ende  ter  remedmn  
 van  een  äeskep  op  elck  stuck,  ghelijck  ende  in  aller  manieren,  als  verclaert  staet  in  d’or-  
 donnantie  van  den jaere  xv°  ende  xx.  Den  dobbelen  Carolus  van  fynen  zuluere,  die men  
 nu  ter  tijdt  slaet  in  onser munten  van  harwaerts  ouer,  zullen loep  hebben,  van  den  voersz.  
 eersten  dach  van Meert  naestcomende,  voer  ses  groeten  "Vlaems;  die  enckele  van  dyen,  drie  
 groeten:  de  Stuuers,  die  men  voertijts  ghemunt-heeft,  ende  die men  jeghenwoerdelijcken  
 slaet  in  onszen  voersz.  munte,  ij  groeten;  den  groeten  zulueren Beäel,  xu,  groeten;  ’t  sil-  
 ueren  Vlies,  vi  groeten;  den  zulueren  Beäel  mitten  wapenen  van  Spangnen,  VI3  groeten;  
 den  dobbelen  Stuuer,  liu   groeten;  die  dobbele  ßrieffoenen,  ende  de  geenen  die mitten  
 twee  Helmen,  ende  metter  Croenen,  V3  groeten;  die  halue  ende  vierndele  van  dyen  na  
 aduenant;  die  dubbele  Vuerijsers,  Mechelers  ende  die  van  Burboen,  iiiiJ  groeten;  die  
 inckele  daer  aff,  IJ  groeten  vt  mijten;  die  dobbele Philippis  ende Carolus  van Burgoignen, 
 (1)  Over  deze  ea  andere  jmmtsoortcn  en  de  beteekenia  van  baren Jaggsj bandelden  wij  meerder  of minder uit-  
 voerig  in  onze  Mußten  der  mormaüge  Eertigäommen  Bratani  en  Limliirg  (Haarlem  1881);  alsmede  in  onae  
 Munten  der  Heeren  en  Steden  van  Overijssel  (Haarlem  1854).  .  '  , 
 (2)  Echter  alleen  in  Luxemburg,  Namen,  "Viaanderen,  Braband,  Limburg  en  Holland,  :  geenszins  m  .e  
 overige  Gewesten. 
 (3)  Dit  wil  zeggen,  waarvan  de  afbeeldingen  in  de  dusgenaamde  Heeldenaars  voorkomen. 
 • 
 v  groeten;  die  inckele  van  dyen  na  aduenant;  den Johannes  braspennynck, m   groeten;  die  
 Philippis  van  Naemen.,  ij  groeten;  den  dubbele  Stuuer,  te Luxenburg  ghemunt,  m j  groeten; 
   de  inckele  van  dyen  na  aduenant.  Als  van  den  Ffranschen  stuuer,  zo  oude  als  
 nyeuwe,  om  dat  men  zie  harwaerts  ouer  vundt  van  diuerse  ghewichte  ende  alloye,  zeere  
 geärgert,  ende  sonder  regule,  ende es  nyet moeghelijck,  dierechtuaerdelijcken te eualueren,  
 noch  tot  prijse te  stellen,  zie  zullen moeghen wuytghegheuen worden  voer  x l myten  yiaems.  
 Ende  die  groetkens,  oortkens,  neghenmannekens,  cleyn  Holländische  pennynkens,  ende  
 andere  pennynghen,  cortten  ende myten,  in  onser munte  gheslaeghen,  zullen  loep  hebben  
 ende  ghanck  in  onse  voersz.  Landen  ten  pryse  gecostumeert;  weluerstaende  dat  men  van  
 den  voersz.  oertkens  oft  achtyenmennenkes  (1 )  ende  andere munte  daer  onder,  nyet  en  sali  
 mögen  enyghe  betaelinghe  doen  van  quytinghe  ende  lossinghe,  ofte  loep  van  renten  van  
 coepmanschappen  ofte  andere  contracten,  all  ghelijck  hyr  voeren  verclaert  staet;  ende  als  
 van  andere  ghouden  ende  zulueren  pennynghen, hyr bouen nyet geualueert,  van wat slaeghe  
 ofte  munte  zie  zyn;  wy  hebben  die  verclaert,  ende  verclaeren  die  voer  billoen  ende  ver-  
 bieden  die  te  alloueren  ende wt  te  geuen  in  onszen  Lande van  harwaerts  ouer,  tot wat prijse  
 dattet  zie,  noch  by  vermanghelinghe  ofte  wisselinghe  teghens  enyghe  coepmanschape,  noch  
 jegens  andere  ghoude  ofte  zuluere  pennynghen,  dan  by  handen  van  den  Wisselaers,  geor-  
 donneert  ende  ghestelt  by  den  Generaeis  in  onsen  voersz.  Landen,  welcke Wisselaers  als  
 voeren  ghehouden  zullen  weesen,  daer  aff  die weerde  te  gheuen-,  die  in  stuckx  te  snyden  
 ende  the  draeghen  in  onser  munte,  om  die alldaer te smelten,  op  ten peyne bouen .verclaert. 
 Item,  om  aff  ende  te  nyette  te  doene  de  causa  ende  occasie  van  der  hoeghinghe  ende  
 verargheringe  van  der  munte,  die  men  secht  eenscleels  geprocedeert  te  zyne  by  calculatie  
 ende  reekenynge  met  ponden,  schellinghen  ende  pennynghen  groeten  Yiaems  ofte  Brabants, 
   daer  men  aff  een  ghroei  deell  vseert  in  den  principaelen  Landen  van  harwaerts  
 ouer.  Wy  ordonneren  ende  statueren  voer  edict  ende  ghebot,  dat  van  den  eersten  daeghe  
 van  Meerte  naestcomende,  van  daer  voertaen,  dat  die  reductie  van  onszen  munte,  te  we-  
 tene  van  den  Carolus  tot  xx  stuuers,  van  den  Philippis  tot  xxv  stuuers,  ende  van  ’t  
 surplus  na  aduenant,  ghelyck  alst  hyr  naest  voeren  verclaert  is,  inghaen  ende  beghinnen  
 zall,  alle  onse  domeynen,  onsze  tollen,  ons moelenen, pachten,  heemhden,  böschen,  onszen  
 renten,  ende  andere  onsen  ghueden  ende  incomenge,  die  gheenen  van  den Prelaeten,  ende  
 andere  Geestelycke  luyden,  oeck  van  den  Vasallen,  ende  anderen  van  onsen  Landen  ende  
 Heerlicheyden,  van  wat  staete  dat  zie  zyn,  alle  cpntracten  van  coepmanschaepen  ende  hue-  
 rynghen,  van  ghueden,  van  Deeneers  ende  Denerssen,  ende  yoerts  alle  conuentien,  waer 
 (1)  Dit  woord  is  ons  nimmer  elders  voorgekomen;  het  beteekent  eene jnrnt  van  acbttien mjjten. 
 2?