voirscreuen, dat die goude ende silueren penningen, hier nae genoempt, in onsen Landen
van herwertsonere ontfangen ende uytgegeeven anllen wordden voor den prys, ende alsoo
hier nae volcht, te wetene:
Die dobbele Dueaeten, ten pryse van 4 ponden 4 sch.
Die Dncaeten van Spaengien ende Hongerien, tot 42 sch.
enz. enz. -
En wat de zilveren munten betreff:
Den Beael van Spaengien, tot 7 groten, oft 3 sch. 6 penn.
De silueren Carolus gülden tot 21 sch.
D e n X n g e lsch en S to teT , t o t 2 s ch . 3 p en n .
Ende aengaende die Dalers, wy verbieden die zelne van nyeuws generalycken, ende
verclaeren die voir billoen, zoo wy by andere onse voirgaende brieuen van placcaten ge-
daen hebben.
Hierop volgen weder de gewone strenge bedreigingen tegen de Overtreders.
Voorts, also onlancx-t onser kennisse gecommen was, dat zeeckere valsche penningen,
gecontrefeyt nae de Cronen van onsen slaege van Spaengien, die gemeenlick gensempt
worden Pistoletten, begonsten herwertsonere in groote menniohte ontfangen ende uytgegenen
te worden': wy by andere onse brieuen van placcaete van den 9 Nov. 11, die valsobe Pistoletten
hadden doen verbieden; ende nyet min, willende dat onse verbot stadt grype,!:ende
onnerbreeckelicken onderhonden wordde, hebben wy t zelfi'de mit eenen wege van, nyeuwes
wel willen vernerschen by dese iegenwoirdige, verbiedende, enz. enz.
Ende want wy oick geinformeert zyn, dat de Spaensche Bealen, soo wel de dobbele als
in ekele, als anderen van vier Bealen, grootelicx gescroyt, gesneden, ende van gewichte
vermindert worden, zulcx dat de geene, die behoren te wegen 72 stucken in t marck
troys, wegende tstuck 2 ing. 7 aesen ende een halff vierendeel van een aes: ruim.
Insgelicx de stucken van 2 Bealen, die behooren te wegen 36 int marok, wegende
tstack 4 ingelsche 14 aesen ende een vierendeel van een aes rnym.
Ende die stucken van 4 Bealen (1), die nae aduenant behoren te wegen, op veele nae
tot hueren gewichte niet en commen; ja dat arger is, eenige die mingelen darrender die
quaede ende valsche Bealen: Begerende dair inne te remedieren, ende oick voor te commen
ende beletten, dat alsulcken bedroch ende abnse in toecomende tyden daer inne niet ge-
committeert en worde.
(1) Alle deze en de voorgaande munten worden nog dikwerf aangetroffen, het zij in ons vaderland nit de »arde
o f wel uit het water te voorschijn gebragt wordende.
Verbiedende insgelicx allen.onsen Ondersaten ende andere, van wat staete, qualiteyt
ofte conditie zy zyn, eenige van de voirscreuen goude oft siluere penningen te scroyen,
snyden oft wasschen myt sterkwater, cyment oft andersins, namentlichen die voorsz. Bealen,
“op verbenrte van lyff ende goet, enz. enz.
Aan ’t einde staat:
Gecollationeert iegens gelycke copie, ende is daer mede beuonden t accorderen. By my
(was geteeckent)
E. NICOLAT.
Uit een afschrift ter Secretarie van Eranequeradeel. — Zie ook
lste Leeuwarder Placaat-Boek, N° 113.
Op den 22 Junij 1555 werd, met genoegzaam de zelfde bewöordingen, bet
Placaat van 25 Januarij 1 5 5 4 , zoo even medegedeeld, herhaald, en de prolon-
gatie der Moderatie op den prijs en de loop der munt tot Lichtmis aanstaande
afgekondigd. — En dit is het Iaatste s tu k , de munten betreffende, dat in
Friesland onder de woelige regering van Keizer Karel V , aan wien dat gewest
gedurende veertig ja ren , te weten sedert het jaar 1 5 1 5 , onderworpen was ge-
weest, werd uitgevaardigd.
De troebele tijden verbeterden er echter niet o p ; ook de muntzaken raakten,
zoo door de staatkundige, als godsdienstige beroeringen, niettegenstaande den
aanhoudenden aanvoer van Amerikaansch zilver uit Spanje, niet tot volledige
verbetering; althans niet in Friesland en Groningen. Wij gaan dan over tot
de regering van
F I L I P S II.
(1555 TOT DE PACIEICATIE VAK GEND IN 1576.)
W e l vinden wij, gedurende de regering van dezen magtigen Vorst, Munthuizen
in werking in (om ons alleen tot ons Nederland te bepalen) Limburg, Gelderland
, Holland, Utrecht en Overijssel, alsmede in de Ommelanden van Groningen
(in de Iaatste werd echter eerst na de Gendsche Bevrediging g em u h t), maar er
31