Z. weegt 27,85 w. Z1, daar wij de munt in ronden vorm kennen in het
Koninklijk Kabinet te ’s Gravenhage (deze, die eene proef schijnt geweest te
zijn, eohter in ronden vorm, weegt 39,2 w.), alsmede in de Verzameling van
Dr. munnicks van cleeff te Utrecht; verder in onze eigene (ons exemplaar,
dat eene proef schijnt geweest te zijn, die echter eenigzins afgesleten is, weegt
49,5 w.), en in het vierkant in die van de HH. Professor la faille te Groningen
en j . a . strickek te ’s Gravenhage. De wigt van deze laatste stukken
zal men niet verlangen. Wij waren dikwerf als walgende van al dat wegen van
duizende munten; maar onzes bedunkens moest het toch geschieden, en, zonden
wij met die veelal zoo kostbare stukken ons niet naar den goud- en zilversmid
begeven, dan moesten wij deze lästige taak mede wel op onze schouders
leggen.
Hoewel men zegt, en de Heer f e i t h in den Groningschen Volksalmanak voor
1844, bl. 101, zulks ook vermeldt, dat er halve Groningsche Rijksdaalders geslagen
zouden zijn, zijn zé ons echter in geene Verzameling hoegenaamd voor-
gekomen, wel de N" 142, die nu volgt, en die wij, volgens het gewigt, voor
een vierde houden, in dubbele of meerdere zwaarte.
De type dezer munt is op voor- en keerzijde volkomen de zelfde. Het
omschrift der eerste is:
SANCTVS * IOANES | BABTISTA * AN0 * 1561.
dat der kz.:
MÖNBTA * NOVA * ARGEN * GRONINGENSIS.
Z. weegt 7,1 w. Z5, daar wij de munt niet anders kennen dan in het Koninklijk
Kabinet te ’s Gravenhage en in de Verzameling van Professor l a f a i l l e
te Groningen; verder een in het vierkant en dito in dubbele zwaarte bij den
Heer Mr. J . H. q t j in t t j s te Groningen, alsmede een dito in dubbele zwaarte bij
den Heer f . d e w i t t aldaar. Daar de laatste, die uit den bodem van een’ zil-
veren drinkbeker genomen is, met het jaartal 1663) op de kz. het afwijkende
omschrift heeft van:
MONE * NOVA * ARGENTEA * GRONINGENSIS
beeiden wij die af in het Supplement onder N’ 44. Weegt 23,65 w.
N° 143 is een dubbele jager van eene geheel andere type dan vroeger. De
Edzards-munten van Oostfriesland van de jaren (15)83 en 84 komen geheel met
deze overeen.
Op de vz. van onze tegenwoordige Groningsche munt ziet men een wapenschild,
waarop een dubbele arend, dragende het stads wapen. Het schild ligt
op een versierd kruis, waarvan het bovenste been echter niet zigtbaar is; de
beenen zijn door fraaije krulsieraden met elkander verbonden ; alles is binnen
eenen parelrand gevat. Het omschrift luidt, na eenen dubbelen arend:
MONET I A • NOVA • | GRONIN j GENSI8.
Op de kz. ziet men een zoo zeer versierd kruis, dat men het als zoodanig
niet zoude herkennen. In het hart vertoont zieh het wapen van Groningen, en
als daarvan uitgaande, vier scherp uitstekende punten , alles binnen eenen parelrand.
Het omschrift is als op de Oostfriesche munten:
* DA : PACEM : DNE : IN : DIEBVS : NOSTRIS : 1561
Z. weegt 4,2 w. Zs. Is het exemplaar, dat voorkomt op den Catalogus
der Muntverkooping van wijlen den Heer 3. j. b e c k e r b z . (Amsterdam 1854)
onder N? 930.
N" 144 is weder een dubbele jager van een volgend jaar, en wijkt in type
nog al van den vorigen af. Het gevoète kruis is thans niet versierd; het wapenschild
is veel kleiner; de arenden op dat schild hebben geene nimbussen
boven de koppen; de versierselen tusschen het kruis zijn eenvoudiger; de dubbele
arend vóór het omschrift kleiner. Dat omschrift is thans afgedeeld als volgt :
MONETA j NOVA . AR j GEN * GRÒ j NINGEN
Kruis, wapenschild en versiersels zijn op de kz. van afwijkende gedaante,
gelijk bij vergelijking zeer in het oog springt. Het omschrift is thans, na
een roosje:
DA » PACEM * DNE J IN * DIEB * NOSTRIS * 1562.
Z. weegt 3,8 w. Z1. Verzameling van wijlen den Heer k a a n te Haarlem,
thans in andere handen; verder bij Professor l a f a i l l e en den Heer j . d .
h e s s e l i n k te Groningen, alsmede bij den Heer b l o e m b e r q e n s a n t ó e te Leeuwarden;
eindelijk in onze eigene Verzameling.
N” 145, een muntje dat den naam van plack droeg, heeft op de vz. den
dubbelen arend met het Stedelijk wapenschild tusschen de pooten. Omschrift: