SIGNVM a CRVCIS
Z. B. Gewigt 1,8 w. Z 6. Ons alleen voorgekomen in de Verzameling van
Mr. j . h . q ü i n t ü s te Groningen.
N” 8 is eene m u n t, naar h e t schijnt, nit het eerstevgedeblte, der 15s eeuw.
Op de vz. ziet men het wapenschild van Groningen. H e t schild is thans
gevat hinnen een compartiment, bestaande uit zes bogen, aan elkander verbon-
den door even zoo vele uitstekende punten. Omschrift:
MODEmS J X30VK J 6B 0H IE R S IS .
Op de kz. vertoont zieh een eenvoudig gevoet kruis {croix pattee), dat tot aan
de einden der munt reikt en haar in vier gelijke deelen deelt. De omsobriften
bestaan weder uit twee rijen. In den binnensten staat:
S IG | DVM [j GBV | GIS
in den buitensten :
b d d ig w v | s i r o : n o m \ ■ ■ m u : b | m i i h v # p
Z. B. weegt 2,1 w. Z5 , daar de munt ons alleen bekend is in de Verzame-
lingen van Professor l a f a i l l e en Mr. j. h . q ü i n t ü s te Groningen.
De naam dezer munt was waarsehijnlijk groot.
N" 9 tot en met 25 zijn muntjes, welker naam wij meenen dat in h e t alge-
meen Heller zal geweest zijn; z ijh e b b e n slechts eene gestempeldevzijde, zijn
hol geslagen en heeten daarom ook holpenningen; bij sommigen bracteaten; men
onderscheidt ze in dubbele, enkele en halve (1).
Zonderling is b e t, dat van , deze muntsoort, die ook in .d e Bijkssteden Nijmegen
en Deventer voorkomt (zie onze. Munten der Heeren en Steden van
(1) Men zie ze vermeld, doch alleen vermeld, in de Verhmdeling van Mr. H., L. wi-
chers over de oude Groninger Munten', voomamentlijk die in het Stadtsloehvoorkoomen,
te vinden in de Werken van bet Genootschap: Pro excolendo jure patrio, III6 Deel .1® Stnk
(Groningen 1781, '8°)V bl. 92. Be Heei Mr. H. oI’feith z&h^'id'Aea Gmi.‘PolXaalvikhhA
voor 1844, in zijrie Bij dr age tot de Geschiedenes der GronihgscAe-Stada en Provitieiäle
Munt, bl. 104: «In koper ontmoet men de Bracteaatjes, gaande. er 8 op e&o'plak, heb-
« bende alleen den d. arend met het stadswapen op den staart. Velen der laagste zilveren
«munten bevatteden ondtijds zoo weinig zilver, dat men ze bijna daarvoor met zou aan-
■ zien.« Wichees kende de Gröningscbe Hellers enkel äls: «eene zeer kleine zilvermunt,
«aan de eene zijde alleen met het stads waapen bestempeld.»
Gelderland, Haarlem 1 8 5 8 , PI. I I , .N" 18 en 1 9 , en PI. X X I I I , N* 9 , als-
mede onze Munten der Heeren^ en . Steden van Overijssel, PL X I , N ’ 8-—14)
geene Muntordonnantien hoegenaamd meer scbijnen bewaard gebleveu te zijn,
en ze zoo zelden-vermeld: worden:
N’ 9 , een koperen s tu k , berustende in de Verzameling van Professor l a
f a i l l e te Groningen , wordt ons door dezen. beschreven als : n dubielde heller ,
bracteaat, hier woeger genoemddriver ;(d‘)i"
De afbeelding is de dubbele rijksarend met bet wapenschild in den poot.
Tüssehen do. koppen ziet men de' letter.:
G
. Weegt 0,8 w. Z3.
Wij kennen nog andere exemplaren op bet Provinciaal. Arehief te Groningen,
alsmede in- onze, : eigene, Verzameling. ; Verder deelen wij. eene,, wat de rigting
van bet wapenschild hetreft ,/geh,eel,afwijkende,: type, mede in, ons Tweede Supplement
Groningen, N* 1 (Plaat X X II). Z .
N” 1 0 , eigendom van het Provinciaal Arehief te Groningen,,, verschilt daarm
van de vorige m u n t, dat de bewerking eenigzins rawer is en er zieh geene
letter.tussclipn de koppen, vertoont.
K.. weegt 0,6 w. Zs .
N" 1 1 , eigendom van Mr. j . h. q u in tu s, te Groningen , en opk even, eens
voorkomende op het Arehief dier Provincie, is van veel, platter, gedaante. De
letter, G tüssehen: de Tspgppn van den dubbelen arend:, sphijnt van ouder vorm
te zijn dan d ie , welke op N* 9 gevonden ’wordt.
hl, weegt 0,5 w. Z5,
N* 1 2 , even plat e n , naar het schijnt, o u d , als de vorige, niisscbieiieeii
hfftve brqeßeaq,l;,en, op het Arphipfi.der Provincie, berust,endep, i?. van K, eu wpegt
sleohts 0,15 w. H e t is de ligtste munt , die ons immer onder de Nederland-
sche is voorgekomen. Z 5.
•jtKif-X®* ben njuptja,jsojt-de Verzameling van den Heer k k e r te Amsterdam,
heeft wedpr het uiferlijke,. en, mode het, gewigt van een halven hpaeteaat; men
(1) IIit drijecr, bij ejLiaen agitator, .schijnt-op.den arend te..doelen.
5 7 *