
 
        
         
		Dat  oick  in  veele  ende  veischeyde  plaetsen  van den Kycke,  al noch  geslaegen  worden 
 stocken  van  tsestich  oreysers,  op  den  voet  van  der ordonnantie desselffs Kyoks,  gemaeckt 
 in  tjaer  xv>  negen  en  vyftioh,  die  liohtei  ende  sulcx min weerdioh  ?yn,  dan  die  gheene_  
 van der nienwer ordonnantie, daer deur onse Ondersaeten bedroeghen.¡soliden moeghen worden. 
 Ende mits dien  behoert  in  d  een  ende  d  ander  versien te  zyne; ende oick tegens t gheene,  
 dat  dinersche,  soe  wel  onse  Ondersaten  als  andere,  sueckende  hnn  eygen  prouifyt,  hun  
 veruorderen,  oyt  onse  Landen  van  herwertsouer  groete  qnantiteyt  van  cendreen  ende  ge-  
 munt  gelt  te  vueren,  draegen  oft  seynden  in  de nabuyren  ende  vreemde munten,  alles  tot  
 groete  schade  ende  nadeel  soe  wel  van  ons  als  van  onsen  voirscr.  Ondersaten,  t welck  wy  
 geensins  en  dencken  te  ly den  onder  dissimulatie. 
 Soe  eest,  dat wy  deesen  aengemerckt,  ende  begerende  t  selffde  voor  te  comen  ende, daer 
 inne  behoirlick  te  versien*    by  aduyse  ende deliberatie  van ons  seer  lieue  ende beminde  
 Suster,  de  Hertoginne  van  Panne  ende  van  Playsance------ ,,statueren  by  deesen: 
 Eerst,  dat  die  nieuwe  Dalers,  soe  wel  die  geene  die  Herwartsouer  als  in  Duytslant  
 klagen  zyn,  op  denseinen  voet,  ende metten  ghenen  van Herwartsouer  in  gewichte  ende  
 alloye  corresponderende  ende  gelyck  weesende,  dragende  oft  hebbende  op  de  mscnptie  t  
 te^enwoirdich  jaer  seien  ende  tsestich,  oft  ander  naenolgende jaeren,  dewelcke,  nae  uyt-  
 wvsen  van  onse  voirscr.  brienen  van  placcate  van  den  4  Junio,  in  onse  voirscr. Lan  en  
 van herwertsouer  ganck  ende  loophebben  sullen, mitsgaders  die deelen  oft portien  van  dien,  
 voirtaen  ontfangen  ende  uytgegeuen  sullen worden  om  hun  qprecbt  gewichte,  van  19  ingel-  
 sche  ende  1  aes gewichte  van  Troye,  ende hun  deelen  nae  aduenant,  volgende  onse voirscr.  
 ordonnantie  van  den  vierden  dach van  Jnnio. lestleden..  Tot  welcken  eynde hebben  wy  by  
 de Officiers  van  onse munten  van  herwertsouer  doen  maecken  d  oprechte  gewichte  van  den  
 voirscr.  Dalers,  halud  ende  vierendeelen  van  dien,  omme  ouerall  nytgedeylt  ende  gedistn-  
 bueert  te  worden;  ende  dat,  om  te  beletten  .ende  verhoeden  t bedroch  ende  abuys  bouen  
 geruerdt,  beuelende  eenen  yegelicken  guede  toesicht  daer  dp  te  nemfe,  ende  voirscr.  
 gewichte  te  gebruycken  (1);  om  de dinersiteyt  van  denseluen  nienwen  Dalers,  sunderlmge 
 m   In  onze  dsgen  i«EC  man  het  zeih»  M   verre  getagt,  dat men  in  v e le   land^,  en  ooi m  het  OM^het  
 ■Jriirt  en  gelialte  op  de  handelamnnten,  die  tooh  äecKts  ioopwanr  z ip ,  mtdmkt;  ondtpda  hield mm 
 ware.  Het  zoude  van  een  uitgestrekt  nut  kunnen  zijn. 
 van  den  gheenen  dragende  het  teepken  ende  date  van  deesen  iegenwoirdigen jaerej  ende  
 indyen' eenyge  beuonden  worden,  niet  te: zyne  van  oprechten  gewichten,  hebben  wy  deselue  
 geconfisqueert,  ende  confisqueren by  desen  t  onsen  prouffyte,  verclarende  die  voer  billoen,  
 ende  ouer  sulcke  willen  wy,  dat  die  terstondt  in  onsen  voirscr.  munten  herwertouer  ge-  
 draegen  ende  gesneden  zullen  worden;  ende  daer  en  bouen  dat  die  geene,  die  deselue  sou-  
 den  willen  uytgeuen,  mit  arbitrale  boete  ende  correctie  daervan  gestraft  sullen  worden.  ,  
 Voirts  hebben  wy  insgelicx  verboeden  ende1 geinterdiceert,  verbieden  ende  interdiceren  
 wel  ernstelicken  allen  ende eenen  yegelicken,  hoedanich  die  zyn,  zoe  wel  onse Ondersaten  
 als  ändere,  eenyge  cendreen,  grenaillen  oft  penningen,  van  onsen  slaege  van  herwertsouer,  
 oft  van  ander  onse Coninckrycken,  tev  vueren,  draegen,oft  seynden,  doen  vueren,  draegen  
 oft  seynden  in  eenyge  vremde  nabuyren  oft  ander munten,  by  onse Officiers  niet, geadmi-  
 nistreert wesende  (1>,  om  ander munten  daer  van  geslaegen  te wordden,  oick  op  peene  van  
 cönfiscatie  van  sulcke ;cendreen,  grenaillen  oft  penningen, :die  men  tot  dien  eynde  soude  
 willen  uytvueren,  ende  van  der  oprechte  weerde  van  dien,  soe  verre  deselue  alreede  uyt-  
 gevuerdt  waeren,  ende daer  en- bouen  op  arbitrale  boetp  ende  correctie,  soe  voirsz.  is;  alle  
 die  voirscr.  confiscatien  ende  boeten  te  bekeeren ,  enz.  enz. 
 Aan  het  einde  staat: 
 Na  een  oud  afschrift,  ter  Secretarie  van  Franequeradeel  berustende. 
 Al  weder  scMjnt  er  in  het  zelfde  jaar  1567  voorziening  omtrent  de  Munt  
 noodig  geweest  te  zijn,  blijkens  het  hiernavolgende  stuk,  ons' welwillend  me-  
 degedeeld  door  den  Heer  j .  v a n  l e e ü w e n ,  Archivaris  der  Provincie  Fnesland,  
 te  Leeuwarden: 
 Placaet  ende  Ordonnantie  ons  Heeren  S.  Conincx,  gemaackt  opt  
 *  stuck  van  der  munte  by  maniere  van tollerantie  ende provisie. 
 By  den  Coninck. 
 Onsen  Lieven  getrouwen,  de  Stadholder,  President  ende Luyden  van  onsen  Raade  van  
 Vrieslant,  saluyt  ende  delaetie  (zeker:  dilectie). 
 Alsoo  wy  genochsaemelycken  geinformeert  Zyn  ende  oock  eenen  yegelyck  kennelycken 
 (1)  Dit  doelt  op  de munten  van  de  stad  Nymegen,  der  drie  steden  van  Overijssel W  Deventer  (immers indien  die  
 toen  nog  Kijksdaalders  munteden  met  de  beeidtenis  van  Karel  V  en  bet jaartal  1555,  iets  wat mogelijk  is),  de  
 Graven  van  ’sHeerenberg,  Heeren  van  Batenburg,  die  van  Gronsfeld,  die  van  Reckhem,  de  Abdis  van  Thorn,