prouffyte, een vierendeel tot prouffyte van den Aenbrenger, t sy Sergant ofte andere, ende
d andere vierendeel tôt prouffyte van den Officier die d executie doen sal; ende van die
voirscreuen bueten, sal geapplicqueert worden een derdendeel t onser prouffyte, d ander
dardendeel tot prouffyte van den Officiere, ende t derde derdendeel tot prouffyte van den
Aenbrenger, t zy Sergant oft andere.
Ende want de Prelaten, Geestelicke Personen, Eedelen, Vasallen, Rentiers ende andere
onse Ondersaten gheen.oirsaecke en syn geweest van der ongeregeltfcey t , in der voorscreuen
munten toegecomen, daer van zyluyden groten schade ende interest geleden hebben, in
de betalinge van den pachten ende huyringen van hueren luyden landen, erffuen, huysen,
pachtgoeden, renthen, thienden, pachten ende'andere incommen, ende dattet nyet redelyck
syn Solde, dat zyluyden by de voirscreuen iegenwoirdige permissie ende verhogen, meerdere
schaede lyden zouden; wy — — statueren by deesen, dat men alle renthen, pachten ende
huyringhen van landen, erfuen, huysen, thienden ende alle andere incommen, contracten
ende vercoopingen, gedaen voir die date van deesen, voortaen sal moeten betaelen, geduerende
onse iegenwoirdige permissie, nae t inhouden van den contracte ofte huyringhen van
den huysen, eruen ende andere incommen, ende van den constitutien van renthen, te
weetene, den Carolus gulden van 20 sch., den Philippus tot 25, ende alle andere goude
ende siluer munte nae aduenant, sonder dat de voirschreuen Prelaten, Gheestelycke Persoe-
nen, Eedele, Yasallen ende Rentiers, zullen gehouden weesen, de voirsz. penningen t ontfangen,
nae t uytwysen deser iegenwoirdige permissie, dewelcke sal alleen stadt grypen,
in t geen men dagelicx .copen zall, ofte dat men andersins contracteert, nyet aengaende
huyringe van huysinge, eruen, ontfanck van t sysen, renthen, pachten, ofte andere jaerlicx
incommen, t welck men gehouden zal weesen te doene in Carolus güldenen', ende betalen
nae onse voorgaende ordonnantie, die welcke wy hier inne willen onderhouden ende geob-
serueert te wordene, sonder eenyge infractie.
Ende om te remedieren tegens die groote abuysen, die daegelicx gecommitteert wordden
int ontfangen van den gouden geëualueerde pennynghen, sonder die te weghene, t welck
causeert groote diefuerie in de gemeyne weluaert; wy ordonneren ende statueren, dat nye-
mandt hem en veruordere, t ontfanghen eenighen goude penninghen, by deese onse permissie
geualueert synde, souder eerst en aluoiren die te wegene offce doen weghen, op te
peyne, dat indyen yemandt beuonden ware, ontfangen te hebben eenich stuck te licht
synde, van der verbeurte. ende confiscatien van dien, ende van t dobbel van den
weerde.
Item, wy interdiceren ende verbieden oick expresselyck allen Persoenen, van wat staten
ofte conditien zy syn, Wisselers, Bancquiers, Coopluyden ende andere, die penningen van
onsen slage ende munte niet te moegen bicqueteren (1), ende de swaerste daer uyt te
nemen, om die te smelten, ofte henluyden prouffyt daer mede te doene, op te pene, van
criminelyck gestraft te wordene, tonser erbiterschepe.
Item, wy verbieden oick eenen iegelycken, van wat state zy syn, dat zy hem.nyet en
veruorderen, te transporteren ofte doen transporteren uyt onsen voorscreuen Landen van
herwertsouere, eenige goude ofte silueren penningen, nyet geualueert zynde, ofte gereeckent
voor billoen, gesmolten ofte nyet gesmolten, in masse ofte anderssins, op te verbuerte van
de voorscreuen penningen ofte masse, ende van hondert gouden realen voor elck marck
gouts, ende van 20 gouden realen voor elck marck siluers, ende van meer oft min nae
aduenant, voor d eerste reyse dat t selue gebueren soude, t appliceren als bouen, ende
voor de tweede reyse t dubbel van den voorscreuen boeten, ende daer en bouen geban-
nen te syne uyt onsen voirscreuen Landen.
Item, want’ men by experientie beuonden heeft, ende noch daegelicx beuint, dat veele
Coopluyden ende andere, die goude ende siluere penninghen van onsen ende onsen Voor-
saten, Heeren van den Landen van herwertsouere, munte ende slaege, vervueren ende
transporteren uyt denseluen onsen Landen, ende die leueren oft doen leueren in de munte
van andere vreemde Princen, om die te conuerteren ende bekeeren in andere munten van
mindere alloye ende weerde, mitter welcke zyluyden vervullen onse voorscreuen Landen,
tot groote schaede ende interest van den gemeynen weluaert van dien, ende onsen Ondersaten
aldaer; soo verbieden wy eenen yegelicken, van wat state hy sy, nyet te vueren,
transporteren, oft doen vueren ende transporteren uyt onsen voorscreuen Landen, eenyghe
goude ofte silueren penninghen van onsen slage ende munte, ofte van onsen Voorsaten,
dan alleenlycken, voir zoe veel als een yegelicke van noede hebben sal, om zyne reyse te
doene zondèr fraulde.
Ende te desen eynde alle de geene, die deur onse voirschreuen Landen gaen ofte passeren
sullen, willende uyt deselue trecken, zullen gehouden weesen, ten versuecke van onsen
Officieren, te verclaren de quantiteyt van den penninghen, van onsen oft onsen Voorsaten
slage, die zyluyden uyt onsen Landen zullen willen vueren ende transporteren, op te verbeurte
van den voirscreuen penninghen, ende van t'dubbel van de weerden van dien, te
appliceren als bouen.
Wy verbieden oick alle onsen Ondersaten ende andere, van wat state ofte condicie zy
syn, de voirscreuen goude ende siluere penninghen, by deese onse permissie geéualueert
zynde, te schroyen, te snyden, ofte wasschen met sterck water , cyment oft anderssins, op
(1) d. i. op de goudschaal wegen (met oogmerk'om de zwaardere stukken. achter te honden).
29*