Limburg, van Gelderland, van Holland en Zeeland; wat de zilveren betreft, ook
in die van Overijssel: maar zulks bad niet plants in de Gewesten Utrecht
Friesland, Groningen en de Ommelanden. De laatste moesten dus al weder mt
eerstgemelde voorzien worden. __
Het Plaeaat omtrent de verpligting tot het ontvangen der zoo even ver
muntstukken is gedagteekend van den 4 Junij 1 5 6 7 , en luidt aldus:
By den Coninck.
Onsen lieuen ende getrouwen Biddervan onser Omfficn, Stadhouder
nerael van onsen landen van Yrieslant, Oueryssd, Groenmghen
J han van Ligne, Graue van Arcmberghe, saluyt: Alsoe om te verboeden ende belett n
t Z L T , m i s ^ e k , abuys ende dinerslteyt van den mnnten, die vedc ende versoheyden
om hun eygen profyt geslaegen hadden, oorrumperende ende vernarbende die “ nm
ten van gont ende van silnere van de Naebueren, Geringen, Pnncen
groote schade ende nadeel van der Gemeinte, toe'^ versoheyden stonden | | g g | g i
«ehanddt ende getraoteert is geweest, om daer inne zeker, goe en _
stellen, ende laestmael op den Eycxdach, by onsen seer lieuen ende seer bemmden Broe er
ende Neue, d'en Keyser Maximiliaen, binnen der Bycxstariivan J F ™ e ’ ^
daer geadriseert ende gesloeten is geweest, dat men op de goude eude silnere munte seeeke
1 stellen soude, soe wel vau aUoye als van gewichte; waernae wy
ous mitten Heyligeu Bycke te vuegeu, om de gemeine welnaert Van denseinen Bycke ende
van deese onse Erffnederlanden, mitsgaders om de g e m e i n e coopmanschap ende negocim
te voorderen, daer inne wy geconsenteert hebben, soe verre de voirser resdutie ende ord.
l i t * die Staten dLrairsc, Heyligben Bycx onderhouden
de valsche mnnten achterbienen, ende gans te riete gedaen ende geaboleert werden. EnJ
dat v oC d e d’affscheyt van den voirsz. Eycxdach, commuricatie gehenden is g weest
binnen der stadt Coden, tusschen onse Gedepnteerde ende dien van den Creysch van
Westphaelen, in deweloke betreck ende proene gedaen is geweest van somm^ge, gouderamde
eilnere atncken, die de Gedepnteerde van denseinen Creysch geaffirmeert ende verseeckert
S n , r i £ in ende by de andere Creyssen ende Staten van den Bycke, vermoegende
mnnte te slaen, ende te wercke ende executie geleyd te zyne.
Wy begerende een soe goeden werck te vorderen, tot gemeine weluaeren van den vons<ra
Heyligen Bycke; ende van onsen voorscr. Erffnederlanden, mitsgaders tot o,iderhoiademsse
van de goede vruntschap ende nabnerschap, die tusschen ons ende deselue onse Landen
ende Staeten is, mitsdien van den voirser. Heyligen Rycke; ende betrouwende dat t gheene,
dat soe wel op den voirser. Eycxdach, ails in de voirser. particulière communicatie van
Coelen gesloeten is geweést, onderhouden ende geachtervolcht sal worden.
Hebben-oick geadniseert ende geresolueert, eenen gbouden Ghulden en eenen silueren
Daler herwaertsouere te doen slaen, gelyck in gewiehte ende alloy mit dien van Duytslant,
daer van de figueren gedruckt sullen worden (1) ; ende sal denseluen onsen ghouden
Ghulden weegen 2 engelschen, 2 greynen ende de tweede van een greyn, reyn, sonder
remedie; commende in t merck van Troye toe 74 penningen, ; eenen haluen ende een achste
deel; houdende 18 caraten, 6 grey neu fyn gont, oock sonder eenicb remedie, gealloyeert
met 4 caraten, ende f van een greyn fyn siluers, ende 1 caraet, 4 greynen ende een
qnaerdt copers; weerdich denseluen onsen gouden Gulden, volgendo den voet ende eualuatie
van der ordonnantie van den jaere twintich, negen ende twintich stuuers.
Ende onsen voirser. silueren Daler, wegende 19 ingelscbe ende 1 aes, derwelcker men
uyt het merck van Troye slaen sal, 8 Dalers, een viérendeel, een seuenste deel, een vier
en tseuentichste, twee hondert ses ende tsestichste deel van eenen Daler (2), houdende 10
penningen, 16 greynen fyn siluers, oick sonder eenich remedie, sal weerdich zyn, volgende
voirser. ordonnantie van den jaere twintich, 27§ stuuers onser Ylaemscher munte, o.m ge-,
licken denseluen loop, ende ganck te hebben in d een ende d andere Landen, soe wel
onder t Eyck als in voirser. Erffnederlanden, daer oueral egualiteyt gehouden soude. weesen.
Ende want diè gelegentheyt ende swaericheyt van den iegenwoirdigen tyt al noch niet
• ly den ende toelaten en can, dat men de mnnte soude mögen bringen ofte reduceren nae
den voet van der voirser. ordonnantie van den jaere 20, daer toe wy noebtans ouer lange
gepoocht hebben te mögen coemen, soe hebben wy voer goet aengesien ende gesloten, al
noch te tollereren by maniere van prouisie onsen gouden Reael, mitsgaders den haluén
gouden Reael, ende oick onsen silueren Reael, genoempt Philips Daler, met zyne dee-
len (8), op gelycke pryse ende loop, als deselue tot nu toe by onse tolerantie gehadt
hebben , coemende den voorscr. haluen gouden ' Reael ende Philips Daeier op 85 stüners
munte voorscr., hoewel volgende de voirser. ordonnantie van den jaere 20, dselue niet
meer weerdich en soude zyn, oft hooger ontfangen oft uytgegeeuen moegen worden dan op
(1) Wij hebben ze, onder anderen, afgebeeld in ons Braband en Limburg, PI. XXVII, N° 7 , en PL XXIX,
N° 28-—31; in onzei Munten der Graven en Hertogen van Gelderland, PL XXIV, N° 5, en PL XXVII,
N9 82—34; eindelijk in ons Overijssel, Pl. XIX, N° 15 en 16.
(2) Over deze zonderlinge wijze van nitrekenen vindt men opheldering in onze werken over de Brabandscbe en
Gelderscbe (Grafelijke en Hertogelijke) mnnten.
(3) Wij bebben deze Philips Dalers met hunne halven, vijfde, tiende, twintigste en veertigste deelen afgebeeld
in onze Munten van Braband en Limburg, van Gelderland en van Overijssel.
33