aduerterende oock van t gene deshaluen gepasseert zal weesen, om van atonden aen daer
inné te versiene, ende by gebreeoke van dien, znllen wy zulcx aen hen doen verhaelen;
willende ende ordinerende voorts, dat indien promptelioken blycke van de ouertredinge oft
contrauentie van dese onse ordinancie, t zy dat de Personen op de versehe daet tfeuonden
worden, oft datier twee Getuygen zyn, oft anderssins daer van behoirlioken blyoke, die
voorschr'. Ouertreder gehouden zal weesen te namptieren (1) die amende, aleer hy ontfangen
sal zyn om hem te moegen opponeren, waer thoe. hy bedwonghen zal worden realycken
ende mitter daet, jae by apprehentie ende aentastinge van zynen Persoene indient van
noode zy.
Ende want wy verstaen, dat onse Ondersaten grotelicx belast ende bezwaert zyn mitte
vrempde siluere munte, ende dat wy die teffens ende ten eenemale verbiedende, zonder
eenigen bequemen corten tyt daer toe te prefigeren, deselue te zeer souden moegen besca-
di<*en; willende dairomme die verlichten, gerieffnen ende accommoderen, hebben gheseyt
ende veroleert, segghen ende vercleeren, dat dese onse generaele intardictie, prohibitie ende
verbodt stadt grypen sal, te beghinnen van den 1 van Junio naestcoemende, dat men
schryuen sal duysent, vyffhondert een en t zeuentich inclnsiuelicken, welcken termyn wy
vuyt gratieh ghegeuen ende geoctroyeert hebben, ten eynde dat onse Ondersaeten allencx-
kens, ende tot huerder minsten schade ende verliès, hun moegen ontmaecken van de voorschr.
vreempde munte, ende hen versien van andere; willende ende ordinerende daeromme, dat
8 dagen voir den voorscr. 1» daeh van Junio naestcomende, die publicatie van dese onse
jegenwoordighe ordinantie alomroe veruerscht ende vemieut worde, op pene van t selffde te
verluden op den genen, die van des te doene in gebreecke souden weesen, blyuende niet
min altyts dit iegenwoordich verbot in zyne verbodt ende viguer, alwaert so, dat de pu-
blieatie by fanlte van de voorscr. Officiers oft anderssins niet vemieut en waere; ende ten
einde dat onder t dexel van onse voorscr. permissie, ende duerende denseluen tyt, men van
nienws die voorscr. vreempde munte van buyten niet en soude innebrengen, immers by
merckdicke quantiteyt, verbieden wy allen ende eenen yegelycken, midlertyt. eenighe van
deselue vrempde munte te brenghen in eenighe van onse voorschr. Landen van herw., ten
zy by cleyne quantiteyt, een. yegelick voor zyn teere alleenlicken, ende sonder bedroch;
ordinerende ende beuelende eenen yegheUcken wel scherpelicken toesicht. te nemen, dat
indien eenighe ouerbrengen oft doen cornmen vreempde ziluere munte, met ghemnnt met
onsen slage, men teghens hen procedete by de confiscatien, penen, boeten ende amenden
(1) d. i. voornit te störten onder voorbehoud van de nitwijzing der zaak.
voorscr. (1) ,t e bekeren ende appliceren.als voeren, daer van wy wel expresselicken belasten
onsen Officiers,alle neersticheyt .te doen, ende sorghe te dragen soe dat behoirt.
Ende om onse voorscr. Ondersaeten,. ende alle Vreempde • ende Yuytlendighe„ in onse
voirscr. Landen van herw. negocierende,' handelende ende trafiequerende, te meer te ge-
rieffuen ende accommoderen van onse munte; soe hebben wy geordineert, dat men alleenlicken
continùeren zal te munten ende slaen 2 specien van groté ziluere münten, d eene
van Philips Daelers, ende d ander van Burgondische Daelers, op denseluen voet ende alloy
als te voiren, soe men die cendreen daer toe alderbest zalbeuindente dienen, ende dat
den genen die.de; materie sullen leueren, beter duncken zal te behoiren; van welcke 2
stucken gemaeckt sullen worden delen , portion ende particulière diuisien, die zülex gepro-
portioneert.sullen worden, dat doende, hier naemaels die reductie van der munte op
hueren ouden prys, t selffde al te passe, ende tot oprechte proportie mitte oude munte
com men zal.
Ende öm onse voorschr. Ondersaeten noch meer te verlichten ende gerieuen van cleyne
munte, daer van men hen zedert enigen tyt herwerts (naementlicken zedert dat men gediegen
heeft die groote stucken van Dalers) eenichsins. in gebreke gevonden heeft, hebben
wy geordineert dat geslagen sullen worden 2 nieuwe stukken oft penningen, van twintichste
ende veertichste van deselue Philips Dalers, voir t gemeyn gebruyek van den volcke, daer
van men hem sal moegen behelpen mitte oude munte, welcke stucken van twintichste ende
veertichste sullen weesen. van halff alloy van de voorscr. Philips Dalers, ende alsoe van
5 penn, fyn siluers in alloy, ende gewichte',; t voorscr. twintichste van een en tzeuentich
en halffuen, ende een twee en tzeuentichste ende een vier hondert twee en dertichste van
de voorsz. penningen, ,t marck van Troye, mitte remedie van een greyn fyn siluers in
alloye, ende van een engels int gewichte op elck marck wercks, bedraegende int marck
fyns tot hondert een en tzeuentich stucken en halff een achtste, ende een twee en tzeuentichste,
weerdich op den voet van den voorscr. Philips Daler, nae van vyff en dartich
stuuers, drie grooten ende een oert, ende den voorscr. haluen, t welek is t veertichste
van den voorschr. Philips Daler, nae aduenant van t voorschr. twintichste van dien; ende
zullen die particulière Meesters van der Munten gehouden wesen, te betaelen den genen
die harde materien leueren sullen, om die voorschr. stucken te slaén voir *t marck fyn,
(1) Zulke boetebedreigingen had men in onze dagen ook in onze oostelijke Provincien wel noodig. gehad tegen het
nit eigenbaat door sommige fabrykanten, voorql in Twenthe, näar men ons zeide, ontbieden en invoeren van
Pruissiscb en Hannoversch geld, en in onze znidelijke Proviiicien (Noord-Braband en Limbnrg): eerst van koperen
Belgische twee centimestnkken, later van zilveren dito twintig centimestukken.