Ondersaeten, dien dit aengaen ofte rueren sal moegen, dat- zy v dit doende eernstelyck
verstaen, obedieren, ende alle hulp ende bystandt doen, soe verre zy by v daer toe worden
versochfc. Gegenen binnen onser steede van Leeuwaerden, onder onsen zeegel van. Jnsticie,
t welcken wy in onsen Raede van Yrieslant gebruyckende zyn, in placcaete hierop gedruckt,
den 8 February, xv° tsesticb.
(Onder stont gescrenen) .
By den Coninck, ter relatie van zyn Maiesteyts Stadhouder, President ende Raeden,
geordonneert in Yrieslant, ¡S
(ende geteeckent) P. EEMSKERCK.
Na een afschrift nit de Secretarie van Praneqneradeel.
Naar aanleiding van bovenstaand stuk zal bet wel geene verwondering b a ren ,
dat er in de Friesche Verzamelingen betrekkelijk zoo uiterst weinige Groningsche
en Oost-Friesobe (Bmder) munten gevonden worden. Natuurlijk zijn de boven
vermelde munten van slecbt gebalte alle voor 1560 geslagen geworden, maar
voornamelijk schijnen bier tocb bedoeld te zijn de dusgenaamde Edzardmunten,
door ons afgebeeld op onze Plaat X V I , N 126— 1 3 8 , als welke doorgaans
van een zeer laag allooi zijn.
Tot dus verre deelden wij een aantal stukken en gedeelten van stukken mede,
de muntzaak in Friesland, vöör de Pacificatie van Gend, rakende, die wij aan
s c h w a k t z e n b e k g ’s G r o o t P l a c a a t - en C h a r t e r lo e k v a n V r i e s la n d ontleenden;
thans zullen wij er een laten volgen, welks mededeeling wij verscbuldigd zijn
aan de goedbeid van den Heer r. v a n l e e u w e n , Arohivaris van Friesland, en
dat dus niet in gemeld CKarterboek te vinden is. Het is gedagteekend van
den 22 Junij 1 5 6 4 , en van den volgenden inhoud:
By den Coninek. •
Onsen Lieven ende getronwe Riddere, Heeren Gasper de Robbies, Here van Billy,
Stadtholder, Kapiteyn Generaall van onse landen van Yrieslant, Groeningen ende Om-
landen, saluyt:
Alsoo tot onser kennisse gecoomen is, dat in diverse ende verscheyden qnaertieren ende
provintien van onse Landen van berwertsovere de gonden ende silvere penningen tot all te
booge ende excessiven prys loop ende ganck hebben, niet tegenstaande onse leste ordon-
nantie ende edicten, gemaeckt op de tollerantie ende permissie van den loop ende ganck
deiselver, ’t welcx grootelycx tendeert tot versmaedenisse van onse voorsz. ordonnantien,
Sonderlinge tot nsedeele van der gemeynte.
Ende sonde niet verier behooren toegelaate te worden onder dissimulate, ende souden
oock daertoe promptelycken versien, ten waere dat vermits de jegenwoordige occnpaetie soo
well i n ’t ffeit van oorlogen als andersints, daerinne niet soo geringe behoorlyoke orders
kan stelle.
Ende hoewell dat alle gonden ende silvere penningen behoorde gereduceert te worden,
mits observerende equaliteyt van den prys nae den proportie ende.............
Des nogtans niet jegenstaande, siende daérinne bynae een gemeyn order door den onder-
lingen coophandell die tusschen den coopluyden geschiedt, hebben geraade gevonden voor
alsnu. nae te volgen den loop ende ganck die onderhouden onder de voorsz. coopluyden
ende persoonen die van een lant in de aendere traofyoqneeren.
Sonderlinge nae dat den weerde van den gonden ende silveren penninghen jegenwoor-
dichlyck ganek heeft, soo well binnen onser stadt van Antwerpen als de aendere plaetsen
daer den prinoipalen handel ende trein van den coopmanschap ommegaet.
Ende te verhoeden dat in onse voorsz. landen het gemeyne volok geen oorsaacke
ende hebbe omme beschadicht te werden, doort ontfangen van de voors. penninghen tot
hoogeren pryse dan zy zelven sullen connen begeeren.
Heeft ons goedtgedacbt sulx te permitieren by maniere van provisie en tollerantie voor
seeokeren corten tyt alleenlycken, alsoo wy daarinne tot noch toe niet gevoechlycken hebberi
connen remedieren.
Niet jegenstaende dat wy onlangx by beslotene brieven geschreven aen onsen raade ende
officieren gelast ende bevoolen hebben te doen oriderholden de leste permissie gepubliceert
op den loop ende ganck van den gelde ende andere divoiren daertoe gedaen.
Mitswelcken ende omme daerinne te versien moderatie tusschen onse voors. ordonnantien
ende nsantien ende gemeyne loop onder de coopluyden meesfc onderbolden hebben om
seekere redenen ende consideration ende by deliberatie van onse seer Lieven ende vruntlycken
Neeve Don Loys d’Requesens et de Cuniga, groot Commandeur van Castilien, Stadthouder,
Gouverneur ende Capiteyn generaall in onse Erff Nederlanden, geordonneert ende geper-
mitteert, ordonneren ende permittereh by manière van tollerantie;
Dat voor den tyt ende termynne van ses maenten, . te beginnen sedert den eersten dach
van Julio naestcomende inclusivelycken de specien van gonden hiema gementioneert in
onse voors. Nederlánden, loop ende ganck sullen hebben alleenlycken ten pryse ende aesti-
matie'als hierna volcbt.
Den gonde reaall tot drie gulden veertien stuyvers.