
 
        
         
		stillen  wesen,  dese  onse  ordonnancie  onnerbrekelyck  te  obserueren  ende  onderhouden,  op  
 die peyne,  indien  si  dès  in  gebreke  waren,  van  priuacien  van  hären  officien,  ende verclaert  
 te worden  inhabile,  nemmermeer  officie  te  bedienen  in  onsen  Landen,  ende  daer  toe  van  
 seshondert  gonden  Karolus  gülden,  ende  voorts  van  peyne  arbitrale. 
 Item,  wi verbieden  dat  die  voorsz.  Wisselaers,  noch  andere van wat  staet  of  condicie  die  
 zÿn,  hen  en voorderen  die  sware pennynghen  van  goude noch  van  siluere  in  onser munten  
 geslagen,  noch  andere by  dese  onse  tegenwoordige  ordonnancie geëvalueert,  te  kiesene noch  
 te nemene wt  den  anderen  lichten  penningen,  om  daer  mede  profyt  te  doene,  op  pene,  te  
 wetene,  die voorsz. Wisselaers  ende  andere Officieren,  elcken  van  hen  die dat  doen  sonde,  
 van  seshondert  gonden  Karolus  gülden,  ende  gepriueert  ende  verlaten  te  sine  van  hären  
 staten  ende  officie,  ende  daer  toe  arbitralic  gecorrigeert,  ende  dandere  geen Officiers  wesende, 
  op te verbuerte van hondert gonden  Karolus  gülden, oft andeTs arbitralyc  gepngmeert  
 te wesene,  ter  discretie  van  de  Jugen  oft  Kechters  die  daer  van  kennen  sullen. 
 Item,  om  te  weeren  doorsake  van  der hooginge  ende verargeringe  van der  munte,  dat  
 men  zeeght  eensdeels  procederende  bi  der  calcnlatie  ende  rekeningen,  by  pont  schellingen  
 ende penningen  grooten Vlaems  oft Brabants,  daeraf men  een  groot  deel  vseert  in den prin-  
 cipalen Landen van  herwaerts oner , wi hebben geordonneert ende  gestatneert  voor edicte,  dat  
 nv  voortaen allen Onsen demeynen  (sic),  tollen, mnelen  pachten, meerschen busschen,  onsen  
 renten  ende anderen goeden,  den  ghenen  van  den  Prelaeten  ende  andere Gheestelycke  Luy-  
 den,  insgelycs  den  Vassallen  ende  andere van  onsen  Landenden de  Heerlicheden,  van wat  
 state  die  zyn  mögen,  alle  contracten  van  coopmanschepen,  hneringen  van  goeden,  van  
 Dienaers  ende  Dienaerssen,  ende  in  effecte  alle  conuencien,  waer  af dattet  si  gedaen,  be-  
 taelt  en  volcomen  sullen  worden  in  gonden  Karolus  gülden,  van  goeden ghewichte  ende  
 alloye,  van  onsen  nieuwen  slage,  te  twintich  stnuers  den  Karolus,*oft  van  andere goude  
 oft  siluere  geualueerde  munte,  naer  aduenante  als  voors.  is. 
 Ende  indien  eenige  contracten  waer  af  dattet  si,  zedert  den  eersten  dach  vän Meerte,  
 van  den  jare  vyfthien  C.  ende  XXVI  laestleden,  dat  onse  laetste  ordonnancie  van  den  
 thienden  dach  van  Decembre, int  selue jaer geconfirmeert, metter  ordonnancie van  den jaere  
 XX  begonst  is  gemaect,  zyn  geweest in  ponden,  grooten  Vlaems  oft Brabants; Wy  willen  
 ende  ordonneren  niet  te  min,  dat  in  dien  geualle  men  sal  ende  is  gehouden te betaelene  
 voor  die  volle  betalinge  van  sulcken  contracten,  se3  gonden  Karolus  gülden  voor  tpont  
 groot  Vlaems,  vier  voor  tpont  groot  Brabants,  ende  eenen  gonden Karolus  gülden  voor  
 elck  pont van  veertich  grooten  (1 ),  indien  nochtans  bi  den  voorsz,  contracten,  van  renten 
 (1)  Dit was het  dnsgenaamde  Hollandsche  pond,  dat  ook  door  den  zilveren  golden  yervangen  U. 
 oft  anderssins,  voor  den  eersten  dach  van  Meerte,  van  den jaere  vyfthien  hondert  ende  
 XXYI laestleden,  anders geappointeert wäre, sulckd contracten sullen mögen ghefurnieert worden  
 naer hnere voirme ende inhouden, ende van den brieuen die daer af geexpedeert souden zyn. 
 Ende  voorts  om  de  versekertheyt  vah  der  onderhoudenisse van  der  voorsz.  ordonnancie,  
 hebben  wi  geordonneert  ende  ordonneren,  dat  alle  sentencien,  vonnissen  van. condempna-,  
 men,  van  peynen,  brneken  ende .einenden;  die  ghegeuen  ende  gewesen  sullen  worden  in  
 onsen  secreten,  grooten  ende  anderen  Baden,  ooc  bi  alle  onsen  Rechteren,  Justicieren,  
 Officieren  ende Wethouders  van.den  grootep  ende  cleynen  Steden,  oft  andere  Plecken  van  
 .onsen  voorsz.  Landen, ,so  wel  bi  den  Jugen,  Rechtere  ende  Offiziers,  van  den  Prelaeten,  
 van  onsen  Vassallen,  Eedelen  als  andere  Luyden,  hebbende  jurisdictie  in  onsen  voorsz.  
 Landen,  sullen  gemaect  ende  betaelt  worden met  gouden Karolus  gnlden  van  onsen  voorsz.’  
 munte,-ten  pryse  van  xx  stuuers,  oft  van  andere  geeualueerde munte  na  aduenante,  ende  
 voorts  dat , die  wedden  ende  pensioenen, - die  wi  geuen  ende  geuen  sullen  onsen  Penciona-  
 ryssen,'.dien  van. onsen  Huysgesinne,  ende  allen  anderen  onsen Officieren,  gerekent  ende  
 betaelt  sullen  worden  met  gouden  Karolus  gülden,  ende  dat  van  gelycken  gedaen si,  by  
 Luyden  van  alle  staten  in  onsen  Landen  ende  Heerlicheden,  ende  dat  alle  brieuen  ende  
 gescriften  die  van  den  voorsz.  dage,  voorts  gheexpedeert  sullen  worden  in  alle  onse Landen, 
   in  de.naeme  ende  bi  wien  dattet  si,  in  materie  van  gouden  ende  van  siluere,  gemaect  
 ende  gheexpedeert  sullen  wesen  op  Karolus  gnlden, . ten  pryse  als  voorsz.  is,  ende  van  
 mindere , ende  cleynder  somme  in , gheualueerden  stuuers. 
 Ooc  dat  niemant,  van  wat  state  oft  condicie  hi  si,  hem  van  nv  voortaen  veruordere te  
 ontfangen  oft  te  geuen,  noch  ooc  te  presenteren  wien  dat si,  geualueerde penhingen min  
 van  gewichte,  noch  tot  hoogheren  pryse dan  de  voorz.  ordonnancie  inhoudt,  noch  ooc  die  
 penmngep  verclaert  voor  billon,  tbt  wat  pryse  dattet  .si,  noch  bi wegen  van  mangelingen  
 oft  wisselinge,  noch  andersins,  ten  si  in  handen  van  den  voorsz.  Wisselaers,  in  der ma-  
 meren  voorsz.  op  te  peyne van denseluen penningen  en  van  l  gouden Karolus  gülden,  voor  
 de  eerste  reyse,  voor  de  tweede  reyse,  van  den  voomoemden penninghen. ende  hondert der  
 voorsz.  Karolus  gülden,  ende  voor  de  derde  reyse,  van  co  Karolus  gülden  of  andere  
 peyne  arbitrale. 
 Wy  verbieden  ooc  alle  anderen,  van wat .state  oft  eondicien  si  zyn,  dat  si  hen  niet  en  
 veruoideren  te  transporteren  oft  doen  transporteren  ende  dragen  buiten  onsen Landen  ende  
 eerhcheden  eenige  lichte  goude  penningen,  gesmolten  oft  ongesmoltep,,of  eenige massen  
 van  goude  uft  van  bülon,  op  te  verbuerte  van  denseluen  penninghen  ende massen,  ende  
 van  cc  dobbel  gouden  realen  van  elcke  marcke  siluers,  telcker  reyse  alst  gebueren  sal  
 ende  bi  elcken  van  den  ghenen  diet  doen  soude.