
 
        
         
		Post,  Heer  van  Scharmer  en Unico Ripperda,  Heer  van  Parmsum.  De Stads-  
 gezanten  hadden  bovendien  last,  te  bewerken,  dat  de  Keizer  aan  Groningen  
 verlof tot  bet  slaan  van  goudgeld  zoude  geven.  Dit  verlof  is  eobter,  gelijk  
 wij  later  zien  zullen,  eerst  ten  jare  1487  gesobonken  geworden.  Ten  aanzien  
 van  de  door  den Keizer te verleenen  bevestiging van  het  tusseben Groningen en  
 Ommelanden  aangegaan  verbond,  werden  de  gezanten  lang  te  leur  gesteld,  
 onder voorgeven  van  ’s Keizers menigvuldige  bezigheden;  terwijl  de  hovelingen  
 inmiddels  niet  nalieten  gesobenken  tot  bevordering  eener  afdoening  aan  te  ne-  
 men.  Na  lang  aanbouden  verwierven  zij  ten  laatste  slecbts,  dat  Prederik  de  
 Ommelanden  voor  vrije  landen  verklaarde,  die  alleen  aan  bet  Rijk  onderwor-  
 pen  waren,  en  dat  hij  dienvolgens  aannam  ben  tegen  allen  aanval  te  zullen  
 beschermen,  terwijl hij  tevens  bun  onlangs  met  de  Stad gesloten  verbond goed-  
 keurde.  Aldus  ten minste  deden  Rengers  en  Ripperda  (want  Stoter was  we-  
 gens  gerezen  misverstand  van  hen  gescheiden)  op  een  daartoe  uitgeschreven  
 Landdag  verslag, waar  zij  het  dubbel  der Keizerlijke  bullen,  een  aan  de  Stad  
 en  een  aan  bet  Land,  overgaven.  Sommigen,  onder  anderen  Stoter,  hebben  
 ben  naderhand  bescbuldigd van  meer bun  eigen,  dan  bet  algemeen  belang  gezöcht  
 te  hebben,  dewijl  zij,  hoewel  met  ’s Lands  geld,  voor  zieh  verworven  
 hadden  vast  regtsgebied  in  hunne  dorpen,  met  het  regt,  van  tollen  te  heffen  
 en  gouden  munt  te  slaan.  Vooral  na  bet  overlijden  van  Ripperda  vond  deze;  
 aantijging  veel  geloof,  en  hoewel  Rengers,  later  Burgemeester  van  Groningen,  
 zieh eenige  malen  van  den  hem aangewreven  smet  bad weten te  zuiveren, moest  
 hij toch  eindelijk  onder  de  regtvaardigheid  der  herbaalde  aanklagt  bezwijken, en  
 nam  de  vlugt,  eerst  naar Koeverden,  later naar  Deventer.  ./Hoe  veel  nu  ge-  
 //melde Keizerlijke  brieven  behelsd  hebben,  zou  ons  eene  uitgave  van  dezelve,  
 //berustende in  de  Stada Archieven,  kunnen  leeren, u  zegt  de  kundige Scbrijver  
 van  den  Tegenw.  Staat  (1). 
 Door  de goedheid  van  den  Provincialen  Groningschen  Archivaris,  Mr.  h.  o.  
 peith, kunnen  wij  aan  dat  verlangen.;,  62  jaren  nadat  bet geuit is,  voldoen. 
 Wij  geven  acbtereenvolgens  de  Privilegiebrieven. van  den Keizer  aan Unico 
 (1)  Bl.  178  in  de  eerste  noot. 
 Ripperda  en  aan  Joban Rengers  van  ten  Post  verleend,  en  daama twee  verant-  
 woordingen  van  den  laatstgemelden  op  de  tegen  hem  ingebragte  beschuldi-  
 gingen. 
 Privilegie  brief van  Kaiser  Prederik  III  aan  Uniko  Ripperda  om  
 in  zijne  Heerlijkheden Parmsum,  Uitwierde  en  Holwierde Gouden  
 en  Silveren Munt  te  slaan. 
 Den  12  Januarij  1474. 
 Wir Pridericb  von Gottes gnaden Römischer Keyser  zu  allennzeitten Merer des Reichs zu  
 Hungern, Dalmaoien, Croacien,  etc.  Kunig, Hertzog zu Österreich, zu Steyr, zu Kernndten  
 vnd  zu  Crain,  Herre  auf  der Windischen march  vnd  Portenaw,  Graue  zu  Habspurg  zu  
 Thyrol  zu  Phiert  vnd  zu  Kyburg,  Marggraue  zu  Burgaw  vnd  Lanndtgraue  im  Ellsass.  
 Bekennen  offennlieb  mit  disem  brieue  vnd  tun  kunt  allen  denen  de  Ine  sehen  lesen  oder  
 hören  lesen.  Daz  wir  vmb  sunder  redlicheit  tugent  erberkeit  vnd  Vernunft,  damit  vnser  
 vnd  des  Reichs  getrewer  Vniko  Ripperda,  Haubtman  zu  Parmessum  vor  vnser  Keyserlichen  
 Maiestat  bemmbt  ist Auch  der  getrewen  annemen  vnd  nützlichen  dinste  willen  die  
 Er  vns und  dem heiligen  Reich  offt williglich getan  vnd in kunfftig  zeit  wol thun mag vnd  
 soll,  demselben  Vniko  all  vnd  yeglich  gnad  freibeit  Rechtbriefe  priuilegia  gerechtikeit  
 altherkomen  vnd  gut  gewonheit  zu  dem  Sloss  vnd  herlicheit  Parmessum  in  Prieszlannde  
 gehorennde  mit  der  hewsem  vnd  hawsstette  vnd  erbn  zu Parmessum  gelegen.  Auch  den  
 dreyen Reitschafften  inwenndig  vnd  anszwenndig Delfe,  mit  namen  Premessumer Vitwirder  
 vnd Hallwirder.  Wie  dann  das sein  VSter vnd  Er  bisher  in Rubigem  posses  vnd gebranch  
 Jnngehabt,  gebraucht  vnd  herbracht  für  sich  sein  Elich  Sun,  alleweg  den  EUtesten,  ob  
 Er  der  aber nicht  en  hette,  sein  Eelich  Tochter  oder  ob  die  auch  nit  weren  sein  nechste  
 frunde  vnuerscheidenlich  bey  einander  zu  behalten  in  allen  vnd  yeglichen  Iren  wortten  
 puncten ArtickelS  Jnnhaltungen  meynungen  vnd  begreiffungen,  als Römischer Keyser gne-  
 diglich  vemewet  Confirmirt  vnd  bestettet,  vnd  damit  wir  auch  den  gemelten  Vniko  in  
 sölichen  seinen  getrewen  dinsten  vnd  bey  vns  vnd  dem  heiligen  Reiche,  dest  mit  geneig-  
 term  willen behalten  mugen  demselben  Vniko  vnd  seinen  Erben  dise  besonder  gnad  vnd  
 freyheit  getan  vnd  von  newem  gegeben haben.  Also  daz  sy  nu  hinfur  in  den  vorgemel-  
 ten  Iren  herlicheits  Guldem  vnd  Silberem Munntz  wie  durch  ander  vnser  vnd  des Reichs  
 vndertan  in  dem Prieszlannde  gepilegen  vnd  daselhs  zu  teglichem  gebrauch  vnd  werdt  ge-  
 Römern  wirdet,  vnder  Irem  wappen  machen,  dardnreh  sy  auch, die  wege  vnd  strasz  da-  
 selbs  dem  KaUfman  vnd  wandelten  personen  zu  gut  gepessem  vnd  befriden  von  allem  
 zollperm  gut  so  in  dieselben  Jr  herlicheit  gebracht  oder  durch  gefnret  wirdet  redlich