
Post, Heer van Scharmer en Unico Ripperda, Heer van Parmsum. De Stads-
gezanten hadden bovendien last, te bewerken, dat de Keizer aan Groningen
verlof tot bet slaan van goudgeld zoude geven. Dit verlof is eobter, gelijk
wij later zien zullen, eerst ten jare 1487 gesobonken geworden. Ten aanzien
van de door den Keizer te verleenen bevestiging van het tusseben Groningen en
Ommelanden aangegaan verbond, werden de gezanten lang te leur gesteld,
onder voorgeven van ’s Keizers menigvuldige bezigheden; terwijl de hovelingen
inmiddels niet nalieten gesobenken tot bevordering eener afdoening aan te ne-
men. Na lang aanbouden verwierven zij ten laatste slecbts, dat Prederik de
Ommelanden voor vrije landen verklaarde, die alleen aan bet Rijk onderwor-
pen waren, en dat hij dienvolgens aannam ben tegen allen aanval te zullen
beschermen, terwijl hij tevens bun onlangs met de Stad gesloten verbond goed-
keurde. Aldus ten minste deden Rengers en Ripperda (want Stoter was we-
gens gerezen misverstand van hen gescheiden) op een daartoe uitgeschreven
Landdag verslag, waar zij het dubbel der Keizerlijke bullen, een aan de Stad
en een aan bet Land, overgaven. Sommigen, onder anderen Stoter, hebben
ben naderhand bescbuldigd van meer bun eigen, dan bet algemeen belang gezöcht
te hebben, dewijl zij, hoewel met ’s Lands geld, voor zieh verworven
hadden vast regtsgebied in hunne dorpen, met het regt, van tollen te heffen
en gouden munt te slaan. Vooral na bet overlijden van Ripperda vond deze;
aantijging veel geloof, en hoewel Rengers, later Burgemeester van Groningen,
zieh eenige malen van den hem aangewreven smet bad weten te zuiveren, moest
hij toch eindelijk onder de regtvaardigheid der herbaalde aanklagt bezwijken, en
nam de vlugt, eerst naar Koeverden, later naar Deventer. ./Hoe veel nu ge-
//melde Keizerlijke brieven behelsd hebben, zou ons eene uitgave van dezelve,
//berustende in de Stada Archieven, kunnen leeren, u zegt de kundige Scbrijver
van den Tegenw. Staat (1).
Door de goedheid van den Provincialen Groningschen Archivaris, Mr. h. o.
peith, kunnen wij aan dat verlangen.;, 62 jaren nadat bet geuit is, voldoen.
Wij geven acbtereenvolgens de Privilegiebrieven. van den Keizer aan Unico
(1) Bl. 178 in de eerste noot.
Ripperda en aan Joban Rengers van ten Post verleend, en daama twee verant-
woordingen van den laatstgemelden op de tegen hem ingebragte beschuldi-
gingen.
Privilegie brief van Kaiser Prederik III aan Uniko Ripperda om
in zijne Heerlijkheden Parmsum, Uitwierde en Holwierde Gouden
en Silveren Munt te slaan.
Den 12 Januarij 1474.
Wir Pridericb von Gottes gnaden Römischer Keyser zu allennzeitten Merer des Reichs zu
Hungern, Dalmaoien, Croacien, etc. Kunig, Hertzog zu Österreich, zu Steyr, zu Kernndten
vnd zu Crain, Herre auf der Windischen march vnd Portenaw, Graue zu Habspurg zu
Thyrol zu Phiert vnd zu Kyburg, Marggraue zu Burgaw vnd Lanndtgraue im Ellsass.
Bekennen offennlieb mit disem brieue vnd tun kunt allen denen de Ine sehen lesen oder
hören lesen. Daz wir vmb sunder redlicheit tugent erberkeit vnd Vernunft, damit vnser
vnd des Reichs getrewer Vniko Ripperda, Haubtman zu Parmessum vor vnser Keyserlichen
Maiestat bemmbt ist Auch der getrewen annemen vnd nützlichen dinste willen die
Er vns und dem heiligen Reich offt williglich getan vnd in kunfftig zeit wol thun mag vnd
soll, demselben Vniko all vnd yeglich gnad freibeit Rechtbriefe priuilegia gerechtikeit
altherkomen vnd gut gewonheit zu dem Sloss vnd herlicheit Parmessum in Prieszlannde
gehorennde mit der hewsem vnd hawsstette vnd erbn zu Parmessum gelegen. Auch den
dreyen Reitschafften inwenndig vnd anszwenndig Delfe, mit namen Premessumer Vitwirder
vnd Hallwirder. Wie dann das sein VSter vnd Er bisher in Rubigem posses vnd gebranch
Jnngehabt, gebraucht vnd herbracht für sich sein Elich Sun, alleweg den EUtesten, ob
Er der aber nicht en hette, sein Eelich Tochter oder ob die auch nit weren sein nechste
frunde vnuerscheidenlich bey einander zu behalten in allen vnd yeglichen Iren wortten
puncten ArtickelS Jnnhaltungen meynungen vnd begreiffungen, als Römischer Keyser gne-
diglich vemewet Confirmirt vnd bestettet, vnd damit wir auch den gemelten Vniko in
sölichen seinen getrewen dinsten vnd bey vns vnd dem heiligen Reiche, dest mit geneig-
term willen behalten mugen demselben Vniko vnd seinen Erben dise besonder gnad vnd
freyheit getan vnd von newem gegeben haben. Also daz sy nu hinfur in den vorgemel-
ten Iren herlicheits Guldem vnd Silberem Munntz wie durch ander vnser vnd des Reichs
vndertan in dem Prieszlannde gepilegen vnd daselhs zu teglichem gebrauch vnd werdt ge-
Römern wirdet, vnder Irem wappen machen, dardnreh sy auch, die wege vnd strasz da-
selbs dem KaUfman vnd wandelten personen zu gut gepessem vnd befriden von allem
zollperm gut so in dieselben Jr herlicheit gebracht oder durch gefnret wirdet redlich