w
J )
riîi ■
* I'Î :
:
’I l :
i• î43i lt: tell:
• .f' ■• :
J t e ' i
:î!, ' '
' »|i’ ^ j
■’i'-te ••
teii ; ■
;
; :>\i 'i
■ ùi •; ■
' î-i 'î
I iil ?te
■te ^ ‘
A- : '■ ■
ïq I •
isî i -I
verdienen') ; dat er voor w ate rplassen op, en voor stagneerend
w a te r in den bodem, geen pla ats moet zÿn en dat, eindelijk,
de g ü n stig ste voorwaarden voor een thee établissem ent
genoemd mögen w orden: beschikking over goedkoope w e rk krachten,
zuiver w ate r, ligging aan goede gemeenschaps-
wegen en gelegenheid te r voorziening in ho u t voor brandstof,
zoowel als voor bouwmateriaal en kistena anma ak.
» *
*
De anorganische stoffen, die de p lan ten door hare wortels
opnemen, blijven, enkele afwijkingen daargelaten, beperkt.
In h e t plantenleven houden phosphorzuur en proteinestoffen
verband en is de stikstof, ofschoon hoofdbestand-
deel der eiwitstoffen, meer op vegatieve vermeerdering dan
op nieuwvormig van eiwitstoffen werkende. Kan men d aa rom
gewassen door een stikstof-bemesting to t weelderige
o n tw ik k e lin g brengen, ie ts ande rs is, die ontwikke ling m e t
qualiteits-verbetering gepaard te doen gaan. Plantenasch- en
grond analyses k u n n en zeker veel leeren, m a ar la a ts tg e noemde,
die me er de compositie dan de co n s titu tie a a n wijzen,
zullen bij uitzondering beantwoording van de vraag
geven: welke bemesting de voorkeur v e rd ien t?^ ) Vergelij-
1) Missohien zijn wg hier in tegenspraak met de ondervinding. Maar, in
West-Java ia het klimaat tropisch-oceanisch en zgn de gronden warmer en
voohtiger dan in den Oosthoek. Tegen den namiddag pakken, in den regei,
de wolken tegen de hoogere berghellingen samen en zullen oostelgke hellingen
dua meer dan westeljjke van de morgenzon genieten, die, naar Pompe van
Meerdervoort zegt, door de Japanners als van wezenlijken invloed op de
geurigheid van het theeblad wordt geaoht.
Volgens Ernst Halber mag als regel worden aangenomen, dat aan ooste-
lijke hellingen de assimilatie ’t meest bevorderd wordt en het hier derhalve
de plaats voor bladgewassen is.
2) In de jaren 1857/60 werd mij meermalen een onderzoek van maagde-
lijke- en z.g. uitgeputte koffiegronden opgedragen, maar konden de analytische
uitkomsten niet tot gevolgtrekkingen leiden. Prof. Maier, die gronden nit
Deli, waarop men edele tabak kweekte, onderzocht, vond die in doorslag
niet beter dan Nederlandsche heidegronden.
kende proeven blijven de eenig afdoende, m its m e t zorg
geleid. De reacties, welke de in den cultuurbodem gemengde
meststoffen veroorzaken, k u n n en wij n ie t als ip
een reageerbuisje waarnemen. De u itk om ste n spreken e e rst
u it den invloed, die er op h e t gewas door uitgeoefend wordt.
Naar deze beginselen gedraagt zieh dan ook de Nederlandsche
regeering, als zij de onder leiding v an bekwame mannen
in alle provincien aangelegde proefvelden subsidiee rt en de
u itk om ste n daarvan to t algemeene leering publiceert.
Bij den aanleg van een th e eplantsoen is er bizonder op
reg e lmaa t te le tten . Men p la n t in rijen op 2 ä 3 voet onderlingen
afstand - de rijen 8 ä 4 voet van elkaar. Met
de te rrein fo rm a tie is by de bepaling der afstanden en de
ric h tin g der rijen te rade te gaan. Aan de zieh krach tiger
ontwikkelende Assam-thee w o rd t m e er ru im te gegund; vaste
voorschriften zijn moeielijk te geven daa r men rekening
m e t de vruchtbaarheid van den grond te houden heeft.
Op J a v a zijn vele p la n te rs, alth an s van koffle en kina,
van meening, d a t h e t er op toebereiding van den te be-
p lan ten bodem, door diepe bewerking, n ie t zoo erg aankomt,
m its men m a a r voor behoorlijke plan tk u ilen zorge. Later
k an men, zoo w o rd t beweerd, den grond tusschen de o n twikkelde
p lan ten van lieverlede wel eens spitten. De kosten
v an aanleg worden door die methode gering en - men
v erz ek ert zieh snel een a a n p la n t van groote uitge strektheid.
Voor de aandeelhouders in cultuur-maatschappijen m a ak t
d a t een goed figuur, m a a r h e t zou inderdaad te b etreu ren
zijn, als deze p lantwijze algemeen gewoonte werd. H e t is
onwaar, d a t een geleidelijke grondbewerking la te r zou k u n n en
goedmaken w a t men door verzuim bedierf. De g ü n stig ste
groeiomstandigheden zullen slechts worden gewaarborgd,
door den jongen p lan ten een medium te verzekeren, waa rin