Ook osmogene apparaten ‘ ) dienen te r ontsuikering, of
beter, tot ontzouting van de stroopen. In de fabriek Tirto
in Pekalongan, was zulk een inrichting in 1876 reeds in
gebruik. Wij kunnen op deze en zoovele andere chemische
en technische middelen hier echter niet verder ingaan. Evenmin
’t gebruik van beenzwart to t zuivering van de sappen
bespreken. Voor vele Oostersche volken schijnt dit gebruik,
om godsdienstige overwegingen ook niet raadzaam.
Al naar de eischen van den handel, die in de verschillende
landen ook rekening met het vigeerend belastingstelsel te
liouden heeft, ordent men zijn suikers, desnoods door menging,
naar de van oudsher gebruikelijke standnnmmers der
Nederlandsche Handelmaatschappij.
Men koopt en verkoopt heden de Java-suiker meestal met
bepaling, dat de afleveringen zeker nummer moeten vertegenwoordigen,
een prijsverschil voor hooger of lager gun-
nende, dat zich op daaraan evenredig hooger of lager gehalte
grondt.
De schatting alleen naa r kleur, waarbij ook acht gegeven
op zekere klam- of slapheid der suiker, gaf nog al aanleiding
to t geharrewar als de verkooper zich daardoor benadeeld
dacht. Wenscht men aflevering en verkoop naar zuiver gehalte,
dan moet de saccharimetrie, door polarisatie of analyse,
te hulp komen.
Bij den aanslag der belasting van de suiker in Nederland,
•) Deze zijn, wat de vorm aangaat, ingericht als de fdterpersen.
Een stel houten ratnen, met perkament bekleed. Om den anderen
vult men de ruimten met melasse en warm water. De zouten
exosmeeren eer en krachtiger dan de suiker. De melasse wordt
daardoor van de zouten bevrijd en de capaciteit der inrichting is,
natuurlijk, afhankelijk van de grootte der werkzame oppervlakten.
werd die bij de wet van 25 Mei 1880 (Staatsblad N®. 93)
bepaald voorgeschreven, als er ook maar eenigen twijfel omtre
n t de zuiverheid rijzen kon. En twijfel kan gerechtigd
blijken, aangezien het mogelijk is, dat men de suiker door
kleuring in een lagere klasse brengt, terwijl de kleurmiddelen
toch zonder invloed op het werkelijk gehalte blijven. (In 1884
werd de wet van ’80 reeds gewijzigd).
Twintig ja ren geleden, en vroeger reeds, leverden enkele
fabrieken op Java, o. m. Soebang, Kadhipaten, Tjipiring, fraaie
witte suiker, in blikken van omstreeks tien kilo’s inhoud
en voor dadelijk huishoudelijk gebruik uitnemend geschikt.
Heden schijnt deze bereiding meer algemeen.
Alle behoorlijk ingerichte fabrieken kunnen er zich op
toeleggen en mögen er op bedacht zijn, nu Hongkong veel
suiker van Java trekt, om die te raffineeren en in Azië af
te zetten.
Stuksgewijze zijn er in den loop der jaren, vooral na 1870
en met bizondere kracht na 1884, verbeteringen in de cul-
tuur, maar bovenal in de fabricage aangebracht. Onvermoeid
streeft men er naar, met de minste kosten het meest waardig
product en een redelijke verhouding tusschen kostprijs en
marktwaarde te verzekeren. Schier elke dag brengt nieuwe
vindingen en aanwijzingen op technisch en chemisch gebied,
maar niet altijd is men bij machte zich ook maar dadelijk
van het beste te voorzien of het in toepassing te brengen,
laat staan, dat het gewoonlijk nog proefondervindelijk b evestiging
eischt. Aan aanbevelingen en proefnemingen ontbreekt
het waarlijk n iet; aan goeden wil om te verbeteren
evenmin. Slechts enkelen aanbevelingen mögen we hier ruimte
gunnen.
De toepassing van gecomprimeerde lucht in stede van
stoomdruk in de monte-jus, te r opvoering van het sap of
den tjing, of te r persing van het vuilsap door de filtre-presse,
1 ■
DF Y
. 'f u :
I I' ,
;l’i. ■