f ■
U
tu
ïi h' ( :
!
■ ' y l ï ï ;
ri ri;
;• j ,
rite ri
wordt toch in schier alle plantenorganen, ’t minst wel in de
zaden, aangetroffen. In menig opzicht overeenkomend en toch
kenmerkend onderscheiden zijn riet- en druivensuiker, naar
haar voornaamsten oorsprong genoemd, al komen zij niet u i t sluitend
respectievelijk in suikerriet en de druiven voor. De
scheikunde onderscheidt ze als saccharose en glucose, onder
12 22 11
de formules C H 0 en
6 12 6
C H O - H 0. Nauw verwant aan de
glucose is de fructose, vruchten- of slijmsuiker.
Onder den invloed van zuren wordt de saccharose in invertsuiker,
een mengsel van glucose en fructose, omgezet. Hetzelfde
geschiedt, zij het minder snel en krachtig, bij verwarming
van een oplossing van saccharose in water en heeft men om
deze reden alleen reeds, bij de behandeling van suikersappen
op eenig verlies te rekenen. De orazetting kan men door
polarisatieproeven volgen. De rechtsdraaiing van de saccharose
ziet men allengs verminderen tot nul en daarna in eene
linksdraahng, die aan de invertsuiker eigen is, overgaan. Het
overgangsproces schijnt gevolg te zijn der cpneming van een
molecule water, waaruit het besluit is getrokken, dat de
saccharose moet worden beschouwd als een anhydriet, geboren
u it de vereeniging van glucose en fructose.
W a a r suiker onder den invloed van eenig ferment in alkoholische
gisting overgaat, is die inversie steeds voorafgegaan.
In de n a tu u r schijnen de drie suikers in elkander te kunnen
overgaan. Kunstmatig heeft men de saccharose echter nog
niet u it glucose of fructose leeren bereiden, hoe eenvoudig
dit, bij de vergelijking der formules van de twee eerstgenoemde,
zou schijnen.
In zuiveren sta at is de saccharose rein wit, u it water en
waterhoudenden alkohol in harde, monoklinische, van hemie-
drische vlakken voorziene prismen kristalliseerend. Andere
kleuren dankt ze aan vreemde inmengsels of wel aan eigen
partieele omzetting. Haar specifiek gewicht is 1,6. In kokend
w ater lost ze schier in elke verhouding gemakkelijk op. Koud
water kan hoogstens het drievoudig gewicht opnemen. In
alkohol of aether, chloroform, zwavelkoolstof, benzol, petroleumaether
is ze niet, in waterhoudenden alkohol of aether slechts
naa r verhouding van het watergehalte oplosbaar. Bij 160°
smelt ze tot een kleurlooze kleverige massa, gerstensuiker,
die bij plotselinge afkoeling doorzichtig en vormloos schijnt,
m a a r na verloop van tijd ondoorzichtig en weder min of
meer kristallijn wordt. Boven 160° v e rh it, ontstaat een
bruine, b itte r smakende stof, de bekende caramel of gebrande
stroop.
In geconcentreerde oplossingen blijft de saccharose onver-
anderd, werkt ze zelfs bederfwerend en behoudend op andere
stoffen en heeft zich op deze eigenschap o. m. de bereiding
van geleien, conserven enz., u it vruchten kunnen gronden.
Zooals bekend is wordt er vooral door het Engelsche volk
buitengewoon veel suiker in jams verbruikt. De suiker wordt
in Engeland niet duur gemaakt door belastingen, integendeel
profiteert men er van de dwaze suikerbelasting in de
Europeesche suikerproduceerende landen. In stede van slechte
botersoorten te moeten gebruiken, kan het Engelsche volk
zicli aan smakelijke en gezonde vruchten-geleien vergasten
en worden deze er dan ook naar belioefte in het groot
bereid. Vroeger meende men, dat alleen de rietsuiker er
voor dienen kon en dat de bietsuiker tot verzuring leidde.
Van lieverlede begon men evenwel de rietsuiker met wat
bietsuiker 'te mengen en is men er allengs toe gekomen
alleen nog bietsuiker te gebruiken. De jam-fabricage heeft
in Engeland zulk een hoogte bereikt en men wijdt er
zoowel aan de verpakking als aan de fabri- cage zoo u itnemende
zorgen, d at men geen concurrentie op het vaste
land, van waar men toch de suiker en meerendeels ook de
vruchten trekken moet, meer schijnt te vreezen te hebben.
Onafhankelijk zelfs van de belastingen, is men van oordeel,
d a t export van geleien naar Engeland gelijk zou staan met
het „uilen dragen naa r Athene” .
Rietsuiker (saccharose) bezit een bijna constant rotatie-
2
'ri.riri,'
■j :