ï Y
■ ■''! t' 'î
ÜN
.!î I: ; -der 19e eeuw, gaven meest als hun meening te kennen, dat
de grenzen der kinabosschen tusschen ongeveer 3600 en 10000
voeten boven zee gelegen waren en dat rijker, d. w. z. edeler
kinasoorten, werden aangetroffen naarmate men binnen die
grenzen hooger zocht. Latere ontdekkingen hebben die uit-
spraken gelogenstraft. Zoo begon men o. a. in 1857 in Columbia
te r hoogte van 1900— 4000 voet een nieuwe kinasoort,
de later nog eens te nemen Cuprea, te exploiteeren.
Kon Zuid Amerika zich nu al in ’t bezit van zijn n atuur-
schat Verheugen en zich door zijn monopolie mächtig en veilig
achten, met de toenemende vraag naar kinabast ging men
voort met het zorgeloos exploiteeren, zonder te bedenken, dat
er aan den natuurlijken voorraad wel eens een einde zou
kunnen komen.
Zaakkundige mannen brachten hieromtrent wèl angst over
de beschaafde wereld : de ruwe manier waarop de z. g. kinabosschen
werden beroofd, schetsten zij als hoogst bedenkelijk
voor de toekomst. Delondre schreef in zijn „Q u i n o 1 o g i e”
„En descendant de la montagne je ne pus m'empêcher de dê-
„plorer Vindifférence avec laquelle l'Indien p o rta it ses coups
„de hache à une certaine élévation du sol, pour n'avoir pas
,la mine de se courber. I l en est de même dans toutes les
„forêts de l'Amérique du Sud. Ils abandonnent aussi le tronc
„à la naissance des branches et l'on peut calculer que géné-
„ralemenl on ne récolte pas la moitié des écorces que chaque
„arbre pourrait fournir."
Weddell, die de kinastreken in 1843/48 onderzocht en de
uitkomsten publiceerde in zijn prachtwerk „Histoirenafercll«
des q u in q u in a 's " , vestigde met ernst de aandacht op het in
een voortgezette wilde exploitatie gelegen gevaar en het is
bovenal dan ook aan zijn streven te danken, dat de acclimata
tie van den kinaboom eindelijk met kracht werd te r hand
genomen.
Na gesproken te hebben over de zorgeloosheid waarmede
men te werk ging en de vrees te kennen gevende, dat op
die manier voortgaande, er eenmaal gebrek aan deugdelijken
kinabast zou komen zegt hij : „Reste la ressource de la culture
„et il fa u t l'employer. S 'il est un arbre digne d'être acclimaté
„dans une colonie française, c'est certes le quinquina et la
„postérité bénirait ceux qui auraient mis à exécution une
semblable idée.”
In het rapport der heeren de Jussieu, Richard en Gaudichaud,
leden der fransche académie, komt het volgende voor: „On
„ne p eu t que recommander les essais et c'est au gouvernement
„de les tenter, car quoiqu'on n'ait pas de données précises sur
„le nombre d'années dont l'arbre a besoin pour que Vécorce
„ait toute la perfection et que le rendement atteigne le maxi-
„mum, on peut calculer sur une assez longue durée et les gains
„sont trop incertains, trop éloignés certainement,pour engager
„Vindustrie particulière dans de pareilles tentatives.”
Aldus de uitspraken, van bevoegde zijde, in het midden
van onze eeuw. Zij drongen tot daden, het emigreeren van
den kinaboom en de acclimatatie in tropische gewesten onder
Europeesch beheer.
Wij teekenden hiervoren reeds aan wat Schuhkraft in
1865 nopens den toestand in Bolivia rapporteerde. In
het ja a r 1867 constateerde een door eene wetenschappelijke
commissie van vijf personen ingesteld onderzoek het
steeds zeldzamer voorkomen van goede kinabasten in Amerika
(» T h e A nd e s a n d t h e Ama z o n , ” London, Sampson Low)
en in 1870 wees Dr. Kerner, de bekende scheikundige der
kinine fabriek te Frankfort, m zijne » B e i t r ä g e z u r Ke nt -
ni ss der C h i n i n - R e s o r p t i o n ” met nadruk op den steeds
verminderenden aanvoer in Europa van goede, kinine rijke
basten.
E r mag niet u it het oog verloren worden, dat de in 1820
voor het eerst afgezonderde kina-alkaloïden de hasten toen
geheel anders deden beoordeelen. Nu begon men toch minder
op de massa dan op de hoedanigheid, het gehalte, te letten,
en, al mochten de soms toenemende aanvoeren van hast de