r i t i :':
Î'A
■■■î; ;
niet op de diepte der lagen. Houdt het water slib, dan zal
dit zich ’t best in ondiep water afzetten.
Onderzoekingen over rationeele bevloeiing, wat betreft
tijd van bevloeien en diepte der waterlaag, verdamping,
verbruik door de plant, wegzinken in den bodem, ontbreken
van landbouwkundige zijde voor Java nog geheel; Er
blijft voor het nieuwe Landbouw-departement op Java in
deze richting (de landbouwkundige) nog alles te doen.
’s Lands Plantentuin te Buitenzorg toch had in die richting
niet gewerkt. Men lette op de U. S. A., waar door land-
bouwkundig onderzoek zoo belangrijke uitkomsten verkregen
zijn.
Heeft men den Javaan u it zijn aard landbouwer geacht,
ook heeft men hem bij uitnemendheid geschiktheid toegekend
het water naar zijne eischen te leiden. Inderdaad moet
men de oude waterwerken op Java, Bali en Lombok be-
wonderen - erkennen, dat zij van vernuft en volharding
getuigen. Maar van het water het meest mogelijk partij
te trekken, daarvan was minder sprake, en de voorziening
in een goed irrigatie-wezen kan men niet aan gemeenten
of individúen overlaten. Zii behoort tot de plichten van
den Staat, die door Ingenieurs geheele complexen, welke
door rivieren en affluenten beheerscht worden, nauwkeurig
laat opnemen, daarbij de plaatselijke kennis en
ervaring der inlanders niet verwaarloozend.
Er zijn helaas! voorbeelden, dat kostbare irrigatiewerken
teleurstelden wegens onvoldoende voorbereiding.
Er is op Java geen streek, die meer dan Demak te
klagen had over watersnood, en toch zijn ju is t in die afdeeling
aanzienlijke offers aan bevloeiings- en waterkeer-wer-
ken gebracht. In 1873 heerschte er in die afdeeling ernstige
nood. Uitgestrekte velden waren weder overstroomd,
geheele dessa’s stonden onder water. Merkwaardig was,
I
dat tijdens dien nood schier overal onder de bevolking de
verzuchting werd vernomen „had men ons dien dijken-
aanleg maar bespaard” ! Aan deze toch weet men de geweldige
werking der bandjirs, aangezien bij doorbraken de
kracht van het water zich mächtiger doet gevoelen dan
bij geleidelijke overstrooming.
In 1888 werd Java in 15 irrigatie-afdeelingen, die elk
het stroomgebied van een of meer rivieren omvatten, verdeeld.
Elk koloniaal verslag getuigt sedert van nieuwe
opnemingen, enz, Bij het verslag over 1905 is gevoegd een
overzichtskaart van de gebieden der groote irrigatiewerken
op Java (deze kaart is echter ongunstig gekritiseerd, daar
zij door onvolledigheid geen ju is t inzicht in den werkelijken
toestand geeft).
Strafbepalingen zijn bij ordonnantie van 11 April 1904
(Sb. 202) en 26 Febr. 1905 (Sb. 167) vastgesteld tegen
overtredingen van voorschriften op het gebruik en de verdeeling
van het water u it water- en bevloeiingswerken
van openbaar nut.
Van niet te onderschatten gewicht is, dat een goedge-
regelde beschikking over het water, de landbouwers minder
bindt aan de tijden van grondbewerking, zaaien en
planten; dat men voorts bij een beurtregeling, minder
afhankelijk wordt van de seizoenen, en de strijd om
arbeidskrachten en ploegvee wordt beperkt. Eindelijk mag
als voordeel nog gerekend worden, dat de oogsten zich
over grooter tijdruimten verdeelen.
Beurtbevloeiing (golongan) woi'dt toegepast om met
minder water toe te komen.