' •îi 7' i iSi HY'!;
1 •! 't%.
'Jiff y \ î '
%yrife
dagen eischte), waar de resident zetelde, tot wiens gebied
Deli tot 1873 nog behoorde. Aan de havenplaats Laboean-
Deli lag bij Nienhuys intrede een kruisboot, als blijk en tot
hooghouding van ons gezag.
Ruim kunnende beschikken over vruchtbare gronden, had
Nienhuys echter een zwaren kamp te r voorziening in arbeids ■
krachten. Met het geven van voorschotten. als op Java gebruikelijk,
trach tte hij eerst de Chineesche bevolking in zijn
omgeving, tot het planten en inleveren van tabak te bewegen.
Al spoedig moest hij evenwel ruimer krachten zoeken in de
bergstreken, waar de wilde Batakkers hem als een vreemdsoortig
wezen ontvingen. Niet zonder bedenking en gevaren mocht die
tocht heeten, onzeker als men moest zijn omtrent de ontvangst.
Cok de Bataks bleken niet van het ras waarmede men
opsehiet als het op ijverig werken en zorgen aankomt en nu
zocht Nienhuys heil in Pinang, waar hij een tiental hadjis
engageerde, waarvan bij al even weinig genoegen beleefde.
Daarna werden te Pinang Chineezen (Howkeb’s), die gewoon
zijn in daghuur te arbeiden, geworven.
Het benoodigd kapitaal werd Nienhuys door de firma
VAN DEN Arend te Rotterdam, wier administrateur hij in
Loemadjang was geweest, verstrekt. De eerste oogst, 50 pakken
tabak, kwam niet te r ma rkt en werd onder de heeren geld-
schieters verdeeld. De volgende oogst, die van 1865 en 189
pakken groot, werd in N ienhuys’ tegenwoordigheid to t een
middenprijs ad 149 cents verkocht.
Door tusschenkomst van den heer A. Clemen, tabakshan-
delaar te Amsterdam, kwam Nienhuys in aanraking met den
heer P. W. Janssen, die hem, in vol vertrouwen op zijne
mededeelingen, fmancieelen steun toezegde, waarop inderdaad
geen berouw behoefde te volgen. De eerste partij van den
oogst 1868 wei'd nog in datzelfde ja a r to t 225 cts. per Vs
kilo .verkocht en dit schitterend resu ltaa t gaf aanleiding de
onderneming op breeder schàal voort te zetten, waarvoor
•Tanssen steun vond bij de Ned. Handel Mij. Gevolg hiervan was
liet vertrek n aa r Deli van Clemen (Mei 1869) om gronden
voor eene Maatschappij te verwerven en Nienhuys te r zijde
le staan. Vijf maanden later overleed Clemen, doch niet
tegenstaande dit verlies werd in dezelfde maand (28 Gctober)
4. + Aa n«ûrûûr»î.'Airjc+ tnt nnriflitinCT
V E R B E T E R I N G .
Gp bladzijde 60, achtste regel van boven staat : Chineesche
bevolking; men leze in plaats daarvan inlandsche bevolking.
elk met een Europeesch hospitaal-opzicliter en verder inlandsch
personeel.
De verpleging der zieken was van Nienhuys optreden af
reeds een onderwerp van groote zorg. Aan zieken-inrichtingen,
voor Europeanen zoowel als voor de Chinee.sche en andere
arbeiders, wordt alles gewijd wat men voor de uitnemendste
van dien aard verlangen kan.
Na Clemen’s overlijden kwam E. A. F. Stbaatmann Nienhuys
te r zijde staan (1870) en gelijktijdig ontving de jeugdige