■
J
bast zelfs een schadelijken invloed toeschreef, werd op zijn
heurt hestreden door den Genuees Sebastian Badus en den
Antwerpschen geneesheer Roland Sturm.
Heette de kinabast in 1659 moeielijk te bekomen en daarom
zeer duur, in 1664 publiceerde Pancovius, dat er misbruik
van werd gemaakt en de lijders hierdoor eer erger dan beter
werden. W a t er van al die voorstellingen ook zij, wij mögen
aannemen, dat de aanvoeren onregelmatig plaats hadden, en
dat de onzekerheid en verwarring aangroeiden. Nemen wij in
aanmerking op welk laag standpunt onze kennis omtrent
het midden dezer eeuw nog stond ten aanzien van de botanische
determinatie der onderscheiden kinasoorten, de scheikundige
samenstelling van hare basten en de toepassing der
verschillende bereidingen en alkaloïden, dan kan het aller-
minst verwonderen, dat er, zooveel vroeger, hartstochtelijk
gestreden kon worden pro en contra. Wa ren de gevallen
van goede uitwerking niet talrijker geweest dan die van
teleurstelling, dan zou het nieuwe geneesmiddel zich echter
niet zoo snel baan gebroken hebben. Het is allengs h e t
meest betrouwbaar febrifugum geworden en al heeft de ontdekking
der alkaloïden het gebruik van den hast als zoodanig.
doen verminderen, toch zou men dien bast ook in de tegenwoordige
geneeskunde niet gaarne rnissen en vindt hij in
de therapie nog menigmaal nuttige toepassingen, waarin hij
door geen ander geneesmiddel te vervangen is. Of de hast
als zoodanig of wel door zijn alkaloiden onder de onmisbare
geneesmiddelen mag gerekend worden, doet o’ok niet te r zake-
In het geschrift der heeren Soubeiran en Delondre „De
„Vacclimatation des cinchonas dans les Indes néerlandaises et
„brittanniques” (1867) wordt herinnerd, dat Soubeiran père,
zijn leerlingen aan de medische school verzekerde : „11 est
„d’ailleurs des fièvres, qui résistent au sulfate de quinine et
„qui cèdent au quinquina soit qu’alors le concours des p r in -
„cipes toniques et aromatiques soit nécessaire ou que peut être-
„{j’ai quelque raison de le croire) Vassociation des deux
„alcaloïdes, Quinine et Cinchonine, puisse faire ce qui est
„impossible à chacun d'eux séparément."
Men was gewoon van Zuid Amerikaansche kinabosschen te
spreken, maar in werkelijkheid kwamen de kinaboomen,
voornanielijk op de Oostelijke hellingen van het Andesgebergte-
ZÓÓ verspreid onder een groote verscheidenheid van plantep,
soorten voor, dat men in menig z. g. kinabosch naar kinq-
hoomen zoeken moest. Voorts bleek, d at de onderscheiden
soorten van kina aan bepaalde streken en hier weder aán
zekere hoogte boven zee gebonden zijn. De grenzen der z.g-
kinabosschen konden moeielijk met juistheid worden aangewezen.
Stelselmatige opneniingen werden in die landen nooit.
gedaan en de eeuwenheugende exploitatie der bosschen zal
de oorspronkelijke grenzen zeer zeker wel gewijzigd hebben.
Waarschijnlijk werden de günstigst gelegen terreinen het
eerst geëxploiteerd en drong men gaandeweg al dieper door-
Deed men het zonder orde, regel of contrôle, men was ook
niet op onderhoud of herbeplanting bedacht.
In een verslag, dato 30 Maart 1865, schreef onze consul-
generaal te la Paz, wijlen de verdienstelijke Schuhkraft, d a t
de betrokken regeeringen altijd meer oog hadden op dadelijk
financieel voordeel dan op de toekomst. Men bezwaarde den
uitvoer van kinabast met rechten, gunde de exploitatie soms
aan bepaalde maatschappijen en verbood een andermaal den
uitvoer. Van bosch-politie, contrôle en herbeplantingen enz.,
geen sprake. W a t zou men zich ook veel moeite en zorg
geven bij de zekerheid van zijn monopolie, en hoe weinig
konden de doorgaans woelige politieke toestanden der Z. -Amerikaansche
republieken een regeling in de afgelegen, hooge,
woeste bergstreken bevorderen! Eerst omstreeks 1878 begonnen
particulieren, aangemoedigd door de iiooge kinaprijzen, den
aanleg van kinaplantages — intusschen wel wat laat, omdat
de cultuur toen in Azië reeds gevestigd was en onder vrij
wat günstiger voorwaarden kon mededingen.
De wetenschappelijke reizigers der 17e, 18e en eerste helft
lite.
..f
Ï 'te •
: -i ^
)• IV. .
ll'.
te ilte -
ri -l