• Ii:. T "
De centrifuges hebben intusschen het van ouds gebruikelijk
kleien der suiker niet kunnen verdringen. Menig fabrikant
ziet er nog belang in beide bedrijven toe te passen.
Bij de genoemde verbeteringen bleef het natuurlijk niet.
De eene hervorming bracht mede, of leidde tot eene andere.
Zoo moest men vooral wel bedacht zijn op het winnen van
zooveel mogelijk zuivere en klare sappen, te r verkoking to t
In de kawah’s, de open pannen, schepte men het zich aan
de oppervlakte verzamelend vuil a f; in de nieuwe toestellen
is daarvan geen sprake, moeten de sappen dus reeds gezuiverd
en holder opgenomen worden. Rekening houdende met de
inversie^ welke bevorderd wordt door ongelijkmatige en hooge
temperatuur, zoowel als door langdurige inwerking van deze
en de lucht, leerde men doelmatige defecatie-pannen construeeren,
waarin de met kalk bedeelde sappen door stoom snel
en ordelijk worden gezuiverd en het vuil zich over de boorden
gemakkelijk en volkomen in een ringgoot afscheidt. Door deTay-
lor-filters, — in een gesloten kast opgehangen stevige zakken —
verkrijgt men een zuiver heldere vloeistof ; door de filtre-presse
o n ttrek t men aan het afgeschuimd vuil alle nog aanklevend
of ingesloten sap. Men filtreert het gedefeceerde sap, voordat
men tot tjing kookt en deze gaat eerst in de vacuum-pan
over, na weder door bezinking en, zoo noodig, filtratie van
de daarin nog zwevende stoffen, bevrijd te zijn. Ter toetsing
van de zuiverheid der sappen, neemt men het bij verwarming
door stoom ontstaande schuim waar. Is dit zuiver wit, dan
kan men het sap rein achten.
In de Taylor-filters ondergaan de sappen slechts drukking
door eigen zwaarte; in de filter-presse wordt de massa aan
lucht- of stoomdruk onderworpen. Mogelijk blijft een scheu-
ring of beleediging van het filterdoek, waarom ook na de
filtratie of persing een proef op de zuiverheid der sappen, in
z.g. elimineerpannen, wenschelijk blijft.
Voor den aan-, op- en afvoer van sappen en stroopen, deed
de techniek gaandeweg betere accessoires, als monte-jus,
pulsometers, enz. aan de hand, en wat de inrichting der
vuurhaarden aangaat, is men evenmin moede geworden radicale
verbeteringen in de constructie aan te brengen, welke
de verliezen van warmte en kracht tot een minimum moeten
beperken. Zoo gaat men voort met streven naar besparing
van tijd, kosten en handenarbeid en ziet men onafgebroken
uit naa r middelen, die een ongestoorden, geregelden gang van
werkzaamheden in de fabriek zoowel als op het veld kunnen
bevorderen. *) Ook leerde men meer en meer de waarde
erkennen, welke de asch van het riet (ampas) en de bladeren,
zoomede het persvuil moeten hebben voor de velden, waaraan
ze immers meerendeels, te r ontwikkeling van het riet, ont-
trokken werden, doch niet onthouden behoeven te blijven. De
inrichting der oude vuurhaarden was er weinig op berekend,
de asch van den ampas en de bladeren, die tot hun voeding
strekken, te verzamelen en te behouden. En het persvuil
droogde men als turven om ’t als brandstof te doen dienen.
ook zeker nog al in den détail-handel voor, — de raffinade een
ernstige mededinging aandoende. De smaak kan het verschil
echter spoedig verraden. Natuurlijk is die witte, ongeraffmeerde,
eenige centen goedkooper te leveren.
•) Het is een verblijdend feit, dat een Nederlandsche machine-
fabriek, die van de Gebroeders Stork & Co, te Hengelo, bewezen
heeft de voor dezen tijd meest volmaakte installatie van een
suikerfabriek te kunnen afleveren. Onze suiker-industrie heeft dus
geen reden meer zich, wat de haar noodige machinerieën aangaat,
afhankelijk te achten van Fransche, Engelsche of Duitsche con-
structies.
In de Indische Mercuur van 22 Juni ’95, komt de beschrijving
voor van eene door genoemde firma geleverde installatie voor een
nieuwe fabriek in de afdeeling Bondowoso (Besoeki) Eere den
Nederlandschen ondernemer, die zóó vertrouwen weet te stellen
in de krachten ook van onze vaderlandsche machine-fabrikanten.
7