■ U.7Í [' i
i ri' V:.- <•'
■! ; Y
kina-établissement tot stand, waarvan Moens het heheer op
zich nam. Het werd in April ’86 geopend en, al moest het door
Moens’ overlijden, 2 October ’86, diens medewerking spoedig
missen, in den hiervoren genoemden heer Willinga had het zich
van een even betrouwbaar als bekwaam foreman verzekerd,
en deze was er reeds in geslaagd een sta f van flinke adsistenten
te vormen. Van lieverlede kwamen nu alie bezendingen
kina, ook die van het gouvernement, in dit établissement
bijeen. E r was volop ruimte en deze was voorts naar de behoefte
nog u it te breiden. Orde en reinheid werden er betra
c h t en voor goed licht was zorg gedragen. Van elke bin-
nenkomende partij werd nauwkeurig boek gehouden en van
voorkomende gebreken kennis gegeven aan den importeur,
terwijl men er intusschen naar streefde die al dadelijk zooveel
mogelijk te verbeteren. Inhoud en ta rra der collis konden met
zorg geverifieerd worden, en de makelaars reeds drie weken
vóór de veiling notifies nemen en verspreiden. In geen enkel
opzicht behoefde men nu bij de Londensche markt achter te
staan ; alleen werden de monsters niet als te Londen in liet
groot genomen en daarna aan belanghebbenden uitgedeeld.
Het bleef een ieder geoorloofd monsters te trekken. Hiertegen
konden ook geen overwegende bezwaren bestaan, maar de
manier waarop de monstertrekking plaats vond, wettigde wel
eenige bedenking en was niet in het belang der Importeurs
te achten. Hoe toch ging men te werk? Vóór de veiling
werden de aangekondigde partijen in kavelingen verdeeld.
Drie weken vóór de veiling kon elk belanghebbende die kavelingen
onderzoeken. De collis stonden ordelijk, en dat wel
geopend, in rijen gerangschikt. Elk onderzoeker schepte eene
willekeurige hoeveelheid uit elke colli, en mengde de kleine
partijtjes van een kaveling te samen. Nu ligt het voor de
hand, dat hoe diep men zijn monster u it een colli ook stak,
dit monster moeielijk geacht kon worden een zuivere maatstaf
te r berekening van den werkelijken inhoud te geven. Wenscht
men een monster, dat zooveel mogelijk beantwoordt a a n ’t gehalte
van den geheelen inhoud, dan dient men materiaal u it
alle lagen te hebben en mögen de op verschillende diepte
gestoken hoeveelheden niet te klein zijn. Bestaat een kaveling
nu u it 20 à 50 en zelfs meer collis, dan wordt men verplicht
er gewichtshoeveelheden aan monsters van te vorderen, welke
voor éen belanghebbende, — éen analyse — veel te groot
zijn, ja die zelfs dienen kunnen voor alle belanghebbenden
te samen. Met andere woorden : elk belanghebbende neemt
voor zich alleen, zooveel grondstof aan monsters, als allen te
samen noodig zouden hebben. En, nu wordt den importeur
hierdoor wel geen schade berokkend aangezien men de monsters
betaalt, maar het willekeurig monstertrekken door elk
belanghebbende afzonderlijk, geeft telkenmale aanleiding tot
beschadiging der collis, het störten en morsen van materiaal
en, als twaalf personen op omschreven wijze bemonsteren, kan
men er op aan, dat twaalf monsters gewonnen worden, welke
even zoovele verschillende analytische uitkomsten geven.
Er zijn er die hebben beweerd, dit dit feit een voordeel is
voor den verkooper, omdat deze nu van het hoogste bod
verzekerd kan zijn. Waarheid is evenwel, dat de koopers hun
bod op hun eigen analyses grondende, door de ervaring g e dwongen
zijn er rekening mede te houden, dat hunne monsters
geen zuivere voorstelling van den juisten inhoud der geheele
kaveling geven. Zij rekenen mitsdien op eenige teleurstelling,
en er valt n iet aan te twijfelen, dat zij al spoedig ondervonden
hebben, welke planters de meeste zorgen aan verpakking van
degelijk gesorteerd en gelijkwaardig product wijden.
Den 30sten October ’91 vergaderde, op uitnoodiging van
de directie van het kina-établissement, een groot aantal belanghebbenden
bij den handel in kinabast, ten einde over
eene verbetering van de gebruikelijke wijze van monstertrekking
in overleg te treden. Het verslag der beraadslagingen en
besluiten werd in het nummer van 7 Nov. ’91 van de Indische
Mercuur gepubliceerd. Aangenomen werd het voorstel „om
„de koopers zoowel als de analytic! der verkoopers te ont