CL1V ' g e . r s o n i a n a , l i b b e r I V .
n t t t in qua dominium & ufus pecunia, eft- ejus conlumptio; & iïa dominium^tvanfit cum lift.
Propterea maniteftatur iniquitas ufurarn; quia de pecunia, quas non eft fua, fed alterius, ftfta
permutuationem, fufcipit incrementum pecunia;, quam exigit ultra fortem, velahud emolu-
raentum ex pafto. Uttum autem Cme pa&o.committeietui.ufyra, faltem ,n ’
difiinauentkim eCfet,pvo .Varietate cafuum Scintentionum: cdn’ftat enim quod ‘reeipiens;pnu-
tuum j tenetur pet legem ataïchise & benevolentix fuo mutuan(i, adquamdam.amicabuembenevblentiam
, quam poteft intondere & éxpeöarc-qui mutuum dat.
Secundum has regulas;, tum cafum fibi propofitum hoe in lofco, turn alios vanos uluvas ca-
m refolvit in fine Setmonis i.poft OS. Spiphmu. Eciem 7 . m . p- Id io . i p u . O; 1012.
Et hic in genere, ftatuitomnés Contraélus claudicantes, defe malos efle. Qiionomme Contractus
eos intelliait, in qiübus,uua pars eft in fecuritate lucrandi quidqmd eyetyat, non autem
alia. Ibidem, de. veriditione & emptione in mercimonias Leges xquas & neceflarias rnvemes.
De Luxuria, .
Adyersus Ömnes luxuria:fp'ecics intonavit Gerfonifis, & quantum in fefuit, carum horrórem
omnium mentibus incutii.t, iänandorumque libidinoforum affe&uum, & fcedarum tentationum •
yiqcendarum modos propofuit j tum in OpufcukTripirtito,tum inlibro, DeConfeffionemollitieïi tum
alibi ïiepius. Fornicationem p cccat u mmortale efle, nec unquam fieri poflé licituip > aflei uit T. 1 1 r .
p. 172. Cap.p .ifo .p ij't92.7.9?,8; Choreas, ludos, Romantios ^liolque hbros,necnónpiccuias
& imagines, qujbus ad iuxunam excitari, poflünt fiominès , aChrilbanprum^ auribus & afpec-
tibus prorsiïs amandari voluit, ';in libro Dehnoccntiapuerilï, ejufque. cfeftniti.oncy oCM libro Contra.
Romarnum de Rofa, 8c alibi. De pollutionibusqu# doripfentibus & vigilaritibus.accidere
folent. aiiiiqüe ipptibps concupifcemia: involuntariis, late difieiiut dupliciin Opüfculo.7 .m. p.
212 & fequèwfas : in quibus h * c ftatuit, placiw* lecfcndis q,uqi:pmdam metieulpfis nimiiim conlr
cientiis aptiflïiha j neenbn Sacerdotibus. qui a Cou^ffiouibus Cunt, u.tilia.
1. Nulla poHutb incboata&pericÄa m Ibmno., peccatum eft, .
2. Om nis pollutio*, vel commotio libiainofa invöluntaria , cüi rion actedit cónfepfus voluntjj*
m five. diKe^tus* & formalis-, five indi.re&us ^ mte-i-pi:eEa;tivuss peeptum non eft. Utrumqiie
probatur ex Eöc Auguftini effato.: Teccatum.adeo eft voluutarium, quod finonefietyolunt^rium^mn.
ejjèt 'peccatumV Quod quidein pradenti nègótio adaptat, in lib. 1. ‘P f Civitatt Dei. _ C. i f » ubi lo-
quens de violen,ca corruptions, virginis alieujus r Quanto magis, ipqyit+aèfqu* culpa eß , th corpore
non confentientis, quam in corpore dormientis. Dicehtes oppofitum , contradicunt non folurn t he-
ologica;, fed.etfam Philofophiex determiqamMU). OSC habc.nt, quid, refpondeant, fi fiat eis argumentum,
'de turiofisSc infantibus, & aiü6 wjn utentibus ratios.«*' quöspro tunc non pec-
care nor'i tranfgrelTLone,. concors eil oronidm %ienti.um-feüten.tia, .. . . . . . ___
2. Commotio libidinofa confurgit, pro ftatu näfurte. eorntptx,nobis e.tiam tnyitiS* & fatpifli-
tnè etiam prmvenitjudicium rationls*nequè per confequens iiiheit arbitri.o , aut.corifenfüi libero*
juxta Auguilinum dicentem: Ntm efl in potffiptt noßx“ vißs tmgamur; fed eji in potef~
täte nofira refpnere vel acceptare. . . . ; - - , . . , 4. Voluntas erga hos motus affici poteft multipliciter. ,0 no modo pure privative r tarn di-
reftè quam ïndireétè, hoc eft, abfque omni adtu fuo volitivo, pro omni differentia temporis,
quöd nee ante voluit quod ilia commotio fiere.t, nec liquid difponens per le ad illam volu-
erit, dumfitji aut poftquam faóta eft non advertit , & ob hoc circa earn nec conCentit, nec dif-
fentit. Alio modo, fe habet pure pofitivè, tam dir.eétè quam. indireótè, hoc eft, cum a6lu volitivo
«vel notitivojficquod antea voluit deliberate vel nóluit qu.od ilia commotio fieret j aut
dumfit vel faéla eft, placet fibi vcl difplicet, deliberate j fic quod habet confenfum vel dif-
fenfum liberum in tali commotione, acceptando illam vel deaccèptandö cum advertentia quod
ita vult vcl ita non vult. Voluntas aliter fe habet circa commotionem illam libidinofam quafi
medio modo, fic quod neque fe habet purè privative, nec volendo fcilicet illam, nec nolen-
■ doj & fimiliter fe non haoet pure pofit'ive,‘volendo deliberative illam vel nolendo & ad earn
adualiter fe convertendoj fed'habet fey quail diffimulando^ vel'dörmiendo1, vel noncurando,
ita quod nec exprefse nec aélualiter confentit in illam commotionem libidinofam , nec difi-
fentit exprefle, led diflimufot & dormitat , dum attendere & vigil effé teneremr j aut dum
advertit peficulum, nec tarnen obviare vel refilfere conatur.
f . Duplex eft voluntatis confenfes.j unus completus, deliberatus, 6c directus, dum voluntas
attendens & advertens, vult nihilominüs ficagere. Alter incompletus, interpretativus, vel
indiredtus, dum voluntas omittit, negligit. ' . ^. •. i . •
6. Homo pnecilè dici debet conlentirc hifee motibus, quia.illos fentit, nfque delettatur ;
nifi aliquo prsdictorum modorum confentiat.
7. Pollufio corporalis tarn nodturna quam diurrta, coritingere poteft non fplum abfque pec-
cato mortali, prtecedeme'; fed ex meritd, ut* ex ardta abftinentia, ex operibus charitatis, crc.ple-
rumque ex temperämento eveniunt.
expellere. Nam auget cogitatio vehémens, vel imaginatio-,' conatum, ac proinde nutrit co-
gitationes hujufmodi, mulnplicat, 6c efficaciores reddit ad fluxum qonfequendum.
* p. Abfque revelatione , certöomninofcirï non poteft , an non pollutio proveniat ex confeti-
fu vero, vel interpretativo: at certituëo moralis< haberi poteft , qux ut in aliis, fufficit ad conl-
cienti« tranquillitdtom. -g
10. Gum qüis in dubio eft, expedit cönfiteri Sacerdoti diféreto, priidenti ve.1 experto,qui
noverjt qualitacem morbi difcernere, 6c confilium falubre cönfitenti tribuere, fecundum Con-
ditiones ejus, & partjculares alias cireumftantias, 6c cui merito fides adhibeatur omnimoda a
confitente. At póft confilium acceptum, dimittac homo timoresöc fcrupulos nimiosy alioquin
caderet in fupcrbiam, ac pufillanimitatem fpiritus.
11. Pollu-
G E R S O N I A N A . L I B E R . IV. CLV
11. Pollutio vel fluxus, qui nihil habuerunt de confenfu,nec per confequens de peccato,
non impediunt horfiinem per fe à Célébrât ione : dicitur, per Je 9<]ui per accidens aliter elt, five
ob circumftantias, five ob foedas cogitationes confequentes, quæ turbant animam, 6c irri-
pediunc quominùs fuæ poteftatis fit, fefeque ad recipiendum Corpus Dominicum, aut ce-
lebrandam Mifiam redtè præparare veleat.
12. Præcipuè ex divino munere, 6c non ex noftra induftria feu præparationc, reddimur
digni participatione Sacramentorum. Nemo confidat in multitudine virtutis fuæ, 6c in repe-
litione (-onfeflionum; aut devotionis , aut recolleétionis ferenitate( poteft enim fieri, ut Con-
felîiocrebra fuper venialibus obht per accidens.) Denique evenit aliquando , ut turbationes,
pugnæ, deordinariontes, 6c feeditates inferiùs lenfualiter agitatæ, fuccrefcere faciant fuperiùs
meritum noltrumj ficut è contra magna utrobique lerenitas, fuperbiæ ventvim omnia fundi-
tùs evertentem, repente noilnumquam inducit. Tantummodo exinaniat fe anima, quantum
poteritj nec ob aliud contem'plationi, vel ftudio , aut quieti quilibet infïftat, nifi ut apud feex-
altetur Deusj ac perinde magis ac magis humilietur, 6c in fuam parvitatem, imo nihileïta-
tem refiliat, 6c refiliens cadat, 6c Deus fufeipiee earn. Hæc via lata eft 6c regia.
Dg Vejunio.
Ad domandam carnem utilia funt jejunia à Deo commendata : ut autem homines eis vaca-
rent ccrtis temporibus, aliqua obfervanda præcepit Ecclefiaj ut in Vigiliis Ftftorum, in Qua-
dragefima 6cc. T. 111. I0f7 6c io<5f . Ea frangere fine caufa, 6c per fuperbam inobedienti-
am, grande pc-ccatum efle monet. Ibid. p. & 43^. Quando autem fine culpa folvi poflint, exfe-
quenti régula judicari vult. Nullam perfonam obligari ad jejunandum, fi benè videat 6c feiat,
jejunium efle in notabile 6c magnum præjudicium vitæ fuæ corporalis, aut ufus rationis, per
evacuarionem cerebri, aut alio quovis lhodoj imo qui faceret, aut facienda confuleret hujufmodi
jejunia, talis peccaret. A jejunio,juxta hanc regulam, immunes decernit pueros ordjna-
rio,ufquead vigefimumprimum annum5 mulieres prægnantes, nutrices, infirmosj pauperes
ex labore lucrantes vitam j ex neceflitate peregrinantes ,mendicantes j aut quos jejunium dor-
mire penitùs non finit. Sed in cafibus dubiis, confulit, ut qui vultfolvere jejunium, id faciat
apertè, 6c per facultatem Prælati fui, vel Confefloris. Nonnunquam etiam jejunium folvi pof-
feaïc, ob focietatem; ut ad confolandum infirmos, vel propter uxorem, vel propter amicum
fuum peregrinum , vel ob aliquam bonam intentionem charitativam : led cavendum diligenter ,
11e loco charitatis, fe immifceat carnalitas. Hasftatuit Gerfbnius régulas circa difpenfationem
jejunii, inSermonibusDominica 1. in Quadragefima. T, m . p• l®57 & io 5^- 1066
6c Regulis Moralibus. p. 94. Immodica verb jejunia vitupérât multis in locis: 6c minus malum
efle ait, excedere nimis nutriendo corpus fuum, quàm non fatisi quia difficilius poteft afferri
remedium, cùm corpus eft læfum per nimiam abftinentiam. Nequit equidem determinari per
certam regulam quantitas abftinentia: vel cibi: fed expefientia propria, & longa5 vel diferetio
humilis credens fàpicntiorum confilio, id docebit. Idem de vigiliis, aiiifque exercitationibus
dicendura. T. m . p. 241. C. 416. 417 . 60p. A.
Dcmùm,ut finem,de moribus, loquendi faciamus hac Ecclefiaftæ fententia, quam alicubi
fic exponit Gerfbnius j Deum time, de te defperans, in fe fidens, tir Mandata ejus obferva, quod
in te eft non omittens, hoc eft omnis homo Eccle. x 11. r j .
C A P U T I V.
De Theologia Myftica.
§. §
De Dotfrina rJMyftkse 7heologia; Amove Extatico & Oratione Perfetfa,
Theologia Myftica Dotlrina.
T Ra&aturus de Theologia Myftica Gerfonius, obfervat in Prolog© libri De Theologia Myf.
tica. T. i n . p. 362: Nullam fublimiorem efle materiam, nullam diviniorem j led nec
ullam efle, quic difficilior fit ad inqufitionemy licut nulla poteft falubrior inveniri, utpotein
qua noftra: felicitatis cardo figitur. Dc ca mulei raulta fcripferunt 6c dixerunt j fueruntque plu-
res elevati in doóbrina Theologite Myfticte, nitentes principaliter exemplo noftrojefu Chriftoj
fed inventum eft, quöd aliqui per errorem 6c infipientiam \ aliqui per cordis elationem 6c fu-
perbiam-, multi per carnalitatem 6c flagitiofam concupifccntiam fubmerfi funt. T. 1. n y . n 6 ,
Sicut autem ex carentia pii afièö:üs, 6c magis.ex infectione ejus per vitia, errant nonnunquam
peririflimi in Sacris Litteris: ita ex parvulo lumine intelleótüs 6q parva Logica, prolabuntur
quandoque in ervores periculofiflimos, illi qui magnorum funt erga virtutes affeöluum, quales
Apoftolus novit habere z.elum ,fcd non fecundum feientiam. R.om. x. 1. Adeo ut fi non humi-
liter lapiant, 8c nifi fe contrahant in tra metas fu*E cognitionis, nulli pertinacius inveniutur,
neque ablurdiüs errores confingere. Propterea non leviter fcribere debent vel docerej fed nec
abfque cautcla magna adhjerendum eft eis, non piaevia difeuflione diligenti 6c Do&orum ex-
aminatione. Ubi enim de veritate Fidei quseritur, tradita in Sacris Scripturis, magis interro-
gandi, confulendique funt Theologij vigentes in contemplatione fecunda,quam idiota: pollentes
in prima, feclufo in eis patenti revelationis miraculo. 7 . 1. 62. 63- Theologia Myftica
prascipuè confiftit in aflfc&ibus, 6c fpititualibus, ut loquuntur, ientimentis, circa qua: non eft
’lom. I. v z ha*