cxx C E R S O N I A N A. L I B E R IV.
liber ? Refponfio. Si ipfa rite impofita fuerit 8c difcretè, ita> 6c fx fàâa eft in ftatu graiaUndecima
quæftio. Quod opus ell melius ad aliquam animam juvandam9 Refponfio. Sacramentum
deficere non potell. Item: quod pro 6c nomine Ec clefix f it, cum defunétusnon
eil excommunicatus. Eleemofina in tantum valet, in quantum obligat hune qui eam recepit,
ad orandum. Oiationes etiam 8c jejuniaStabftinendæ in tantum proficiunt, in quantum opera
funt poenalia j 8c propter gratiam.Sc amorem quem fade Deus nis, qui in devotione orant
6c charitate. . t,- R
Duodecima quæftio. Quomodo 8c quare cantemus Mifiam pro defunchs, pro tins qui ante
annos fexcentos defunâi funt; £c fi mortui cognofçunt illos qui orant pro eis; 8ç fi pol'-
funt redire ad nos; & fi poftmodùm orent pro nobis in Paradyfo? Quoad primum, di-
co id prodeffealiis, 8c etiam illis qui orant, 8c orationes procuraixt-, cum hoc, aliquietiam
damnati non funt in tanta damnàtione, propter aliquas Fundationes, 8c bona opera quæ fe-
cerunt in vitA. Quoad duo alia. Si bene feiant qui orant pro eis, 8c fi redire poflint ad nos.
Dico illud d ie in voluntate 8c ordinatione Dei, nec eft aliqua fuper hoc data régula gent-
ralis. Quoad quartum, dico quod in Paradyfo orent pro eis præfertim, qui illis adjutorio fue-
runt: 8c fi quæras , fi preces 8c alia Suffragia quae fiunt pro mortuis , etiam profint ad
damnatorum hberationem. Dico quod non: quia in Inferno mil» cjl rcdempm. Coeterùm,
ut ait Gerfonius, l . 4 p. y i6 ; dum Mundus finem habebit, ceflabit Purgatorium , 8c ex
confequenti, dies pcenarum. De Purgatorii igné non fentiunt Græci cum Latinis, 8c oppofi-
ta S', Auguftini opinioni fententia tenetur. T. 111. 1530.
De Damnatorum poenis.
Damnati projicientur à facie Dei, quod horrendum *, fed ad horroris cumulum inexcogitabilem, additur malediâio trudens in ignem, non qualemcumque, fed sternums 8c cum diabolo &
An^elis ejus, ubi afeendet fumus tormentorum, in ftagno ignis ardentis 8c fulphuris, ulquein
fæcula fæculorum, ubi vermis eorum non morietur, 8c ignis nonextinguetur, 8c eruntufquead
fatietatem vifionis omni carni. T. 1. 133 D. Deum odio babebunt, injuftum, invidum & cru
delem judicabunt, blafphemabunt ipfi, 8c Sandis ejus rabido ore maledicent. 137. D. 140
Di Sed horrenda eorum triftitia augebitur per refumptionem corporum . utique foetidiflimo
rum 8c omni cadavere viliorum. Atque ab inriis 8c ad extra erunt in omni acerbiflimo cru
ciatuum générés forisdevorati ab igné s 8c ab intîts ut clibanum ignis pofiti. Turpiffimis de
nique vitiorum habitibus feedabuntur, torquebunturque ; nam 8c vermis eorum non morietur
8c fuperbia eorum afeendet femper , fe furiofâ rabie in Omnipotentem erigens 8c impingens
T. 1 1 1 . 1511 B.
§■ 7-
De Sacrawentis in genere & in fpecie : ubi de Excommunicatione , ô*
lndulgentiis.
De Sacramcntis in genere.
C Hriftusordinavit feptem Sacramenta Êcclefiaftica, quæ funt, Baptifmus, Confirmatio, Ordo,
Euchariftia, Pcenitentia, Matrimonium, Undio-extrema. Ita Gerfonius ,J in Opufcuio tripertito.
T .i.p . 429. Neque fchifma, nequehærefis , neque aliud quodcumque vitium Miniftri obftat,
quin Sacramentorum collatio habeat fuam efficadiani ; dummodè confidentes intendant id fàcere
quod Chriftus &Ecclefia inftituerunt, & recipiens illud recipere , ficut rationabiliter præfumi
debet de omnibus. T. 1 1 . f . A.Tp. D. Nam in omni Sacramento fi défit intentio adualis, vel
habitualis faciendi illud quod Chriftus inftituit &Ecclefiaintendit, nihilagitur: fimiliterfi forma
omittituraut corrumpitur, & f i materia débita, aut fiMinifter idoneus defuerit. Sed in hoc
præcisèquod aliquis fchifmaticus e f t , vel hxreticus, vel præcifus & excommunicatus, velde-
gradatus, non redditur.impotens ad conferendum Sacramenta j nifi défit aliunde vel poteftas
Ordinis, vel intentio débita, vel materia vel forma > quamvis exercendo talia in cafibus pro-
hibitis, gravis delidi reus teneatur. Fiat femper quod meius erit de poflibilibus, dum circa
Sacramentorum miniftrationem dubitatio aliqua contigeritj aut fuppleatur caute id quodomif-
fum fberitj aut fub quadam conditione, fi illud non erat iterandum. Ceremonialia, feu figu-
rativa Legis antiquæ Sacramenta, ante Chrifti Paffionem erant Judæis neceflaria : poftmodùm pro
aliquo tempore licita j fed inutilia: tandem, ut nunc, obfervantibus& fpem in eis ponentibus
mortifera. Ea quæ funt de decentia Sacramentorum notabili, inftituta & promulgata ab Ec-
clefia, nec abolita funt per non ufum, etfinon fint de' neceflitate Sacramenti, ad faciendum
id quod intenditur* funt tarnen de neceflitate Præcepti, ad obligandum, ne feienter & negli-
genter, abfque rationabili causa dimittantur. Forma in omni Sacramento poteft corrumpi, aut
per additionem, aut per fubftra&ionem', aut variationem, aut interruptionem notabilem}’ quia
raodica non impedit j fimiliter additio, fubftraftio &variatio, fi neque trahant formam ad fen-
fumalium, neque inintelhgibilem reddant (licèt indifcrete & culpabiliter fiant) Sacramentum
tarnen non annullant. In Regulis moralibus. 7 . n .p 97■ Puniuntur vero feverius defeétus
qui in adminiftrationc Sacramentorum fiunt, utfeandalumcoërceatur feveritate vindi6tæ.7 . 111.
6y. D. Non poteft pabulum charitatis & gratiæ melius, efficacius-ve tradi gregi Chrifti, quam
per debitam collationem Sacramentorum.
lllic quippe gratia confertur in fufeipiente , virtute operis operati, hoc eft, ultra vel fu-
pra meritum fufeipientis, in virtute meriti Chrifti inftituentis §acramentum, & illud fpiriruali
privilegio ditantis, ut inde opus privilegiatum nominetur. Salutaris gratte pabulum confertur per
0 ® H I 0 N U N A, L I B I R. IV. mm
Sacramenta: Baptifmus. enim generate Confirrnatio roborat ■ ,' Euchariftia complemcntum prsef-
tat • Sacramentum Pcenitentite lapfos reparat, moFtuqfqqe vivificat •, Sacramenta quoque Ordinis
Matrimonii, & Extremac-xUncUopis gratiam fibi peculiarcm habent & conferunt. T. 1 1 . p.
De Baptijmo.
BaptifmH5 Chrifti Sacramentorum janua, differt ä Baptifmo Joapnis , qui non habebat vim
remittcpdi peccata, fed erattantüm prxparatorius advitam Spiritus Sanfti corpplendam infufei-
pjfnpihlis- 11 H. Baptifmus triplex diftinguitur: Fluminisj Flaminis, 8t
Sanguinis, Sed vitam animx operatur Spiritus Sanctus per Buptifinum Flaminis, qui per fe
efficax eft, & fine quo nec Baptifmus Fluminis nec Sanguinisprodeft quidquam: Verumtamen
prjevius eft aut natura aut tempore Baptifmus aqux vivx & mundte, tanquam qualitativa dif-
pofitio prxrequifita ad vita? hu jus formalis intrpdp^tionem.T’. i . f . Baptiftnum Sanguinis dat Martyrium
> ^ Flamini? Contritio de peecatj, aut Satisfäftio gratuita. De Baptifmi Fiuminus Mi-
niftro, ipatcria, forrpa, effeftu, aliifq.ue, vide quae habentur in Regulis\JMorahbus T. 11 i./>.p8.
Ibidem» iterari Baptifmum fub conditioner in cafibus vehementer dubijs,probat. Jam obfer*
vavjmus, quam bene fperarit de puerorum quorumdam in utero matemo fine Baptifmo decc-
dentium fan^ificatione. Nihilominus in libro D§ rita SpirituaU T. 1 1 1 8 , fatetur parvu-
]os ita deeedentes damnari, ob ftatutum divinum, quo non obfervatp vel adepto, non reddi?
tur hxrediras in Adam amifta. Oüm in nomine Jefu Baptifmum valide coflatum fyifte putgt.
3". 11 .p ,.<&•£' . 1
De Sacramento Confirmations.
De Sacramento Gonfirma,tionis haqc unam Qprfonii obfervatipnem referemus. Attendatur
quod De Confirmatione dmit Sandlus Thomas, eam jcpmmitti pofle äPgpa fimplici Sacerdoti,
propter B. Gregorii quoddam didtum: pluribus tarnen hoc non placet} & dicuntillos, dequi-
bus loquitur Gregorius, non fuifle confirmatos, fed tolergfifunt lie manere, quia Confirmatio
nom eft necellitatis Sacramentum- T- 11 - iJQ- C.
De Euchariftia Sacramenta.
De Euchariftia, longepluraex Operibus Gerlonii colligi poflent: fed fumma tantum dodlri-
n x hujus capita annotafle fufficigt. Ubique tenet, tapquam de Fide, Corpus Chrifti vere &
realiterefiein Euchariftia; non tamep localiter, ita ut partes corporis refpondeant diverfis partibus
loci: fed quia panis converfus eft in Corpus Chrifti, ut in una quaque parte Hoftias fit totum
Corpus Domini, quod poft fradlionem integrum in finguljs partibus remaneat. Fitautemhoc
per converfionem panis in Corpus Chrifti, jam exiftens accidentibus remanentibus. Eorum
verb pofitionem rejicit ut hasreticatem & damngtam per Ecplefiam, qui contendebant, panis
fubltanriam remanere, quia toilit vergm exiftentiam Corporis *Chrifti in hoc Saeraihentoi nee
putat ullam eflfe rationemfolvandi veram prtefentiam adtualem Corporis Chrifti,nifi quiaTrgn-
fubftantiatio eft panis in iplum. Cum autem dicamus, nos Corpus Chrifti videne , duqi .v^de-
mus accidentia panis iliius qui in ipfum tranfobftantialiter converlus eft-5 idem eft ac cum di-
cimus, nos Petrum videre, dum videmus geeidentia ejus vel figuram.
H x c quoad fubftantiam Myfterii pgflim, fed pvxfertim in Sermone De Euchariftia. T. 111.
/>. 128ƒ & fejuentibuS) 8t in T radatu Super Magnificat.T.iv.p.^o^8t ^Ofynccnpn in Exhortatione
ad recipiendum Corpus Chrifti. T 1 1 1 . p. j l f . dr j l6 .
Sacramenti hujus materia, panis triticeus & vinum. Forma, Hoc eft C<mus meum. ^ Hie eft
Sanguis meus. Haze font de neceflitate Sacramenti, ficut perfona Sacemotis. Quod verb
offeratur in Templo, in Altari facrato, cum talibus veftibus, lumine, orationibus; quod jejuno
ftomacho, jejunio etiam naturx , hocelide Precepto humgno & variabili. T* 1. 4($4. Cum dicun-
tur ifta verba: Hoc eft Corpus meum fuper panem, panis tantum convertitur in Corpus non in
divinitatem, nec in fanguinem, nec in animam, quamvis nequaquam fit fine iftis: & ideo non
Iplum Corpus exaoguej fed Sanguis, Anima & Divinitas Chrifti recipiuntur, 8t ibi funt; non
propter converfionem, fed propter infeparabilem conjundionem. Sanguis enim eft ibi ratio-
ne cormnixtionis, feilieetcum Corppre} Anima, ratione communicationis, eo quod eft unita
corpori, nam vivus'Chriftus lumitur , non mortuus 5 Divinitas, rationeunianis, quia nunquarn de-
feruit 0 »rifti humanitatem: Similiter de Sanguine fub fpecie vini. T. 111 519.
Fuerunt qui dixorunt, ipfam Holtiam cmdecuatam nufto mod© in ventrem noftiaun comc-
dendo ditnkti, fed ftatim inccelum rapi, contra experienciam quotidianam,atqueCatholicam
veritatem, quas ponit Corpus Chrifti vere comedi. Fefellit eos hujufinodi conliderationis oblivion
-dumputant indignum fentire, ut Corpus Qhrifti, vel Hoftia Sgcra in iqetuleratum ftoma-
chum noft-rum devemat, q.uafi videlicet pollvatur, apt feedetur, plulquam-rgdius fcdis ,aut fpiri-
t-ualium fubftantianim aliqua. X. 1 1 1 . 5 5-3. C D. Ut-rpm autem dici.polfint Angeli, Beata Virgo
, & omnes San d i& Sandoe allbciareCorpus iGhrifti ;in Sacramento exifteoS jConfuleOpufeu-
lum in tiaqc propofitionem feriptum. T .1. p. 475 j& feejuenubus, in quo sUbiquitariorum dogma
excutitur. Solutio ad hoc redit, quqd licet ubicumqueChriftus eft, aflocient eum -omnes San-
d i 5 imb licet ‘Ubique-Corpus Cbrifti fit peift>naliter, quia perlbnalitas.’& perlona Chrifti Fill us
Divinusoft ubique-j non tan?en omnes Sandi-font facrameqtaliter in qualibet parte hoftix, nec
Corpus ‘Chrifti (in vfingulis Orbis partibus. Sed Corpus Chrifti & Beatorum dimenfionaliter,
feu -lqcacliter, commenfurative -in una parte-coeli 5 feamraeotgliteriverb inEuehariftia..
Fide T>ranfiibftantiatioms foppofica, non eft Idolqlatria adora re C o r pus Chrifti in ’Euchariftia,
feu iHolliam confecraEam •; >imb non eft •peiieillum idololatrix, eiim adoratur non confe-
eratg, quse putatur efle qonfeorata. X -11 - f - dry. •2.6^. 2&f. 'X ‘i*n. ^1098- 1299.
De Commimione fub utraque fpecie, legendus eft 'ifrodatus intcgei’ ea de .re conferiptus. y ^
1. 1. p. 460 dr fequentibus. ^
T om. I. a De