i n g foanrits Gerfonù > o 0
lîberaiiter 8c libéré vult Deus àgere Sc ad eos re- rum infuper vetemnl 8c novormn Do&oram diligens
curfum habere quatenùs ordine hierarchico infirma talium reprobatio, maxime, propter fomitis corrup.
reducanmr ad fuperiora, per media. - tiônem fcientium quam ad hærefes, idolatrias 8c fi.
Commtntum. Concedunt iihim omnes veri 8c non peftitiones eft humana inclinatio prona. Nona, ra- folum nomine Chriftiani, reputantes talem providen- ritas ftudentium 8c peritorum in vera Aftrologiæ di-
tiam Dei, & ita liberam qnalem infinuavit ChriftusA fciplina 3 cnm tamen in judiciis dandis multiplex fu-
dicens, quod necfolmm arboris: nec pajj'er unis s cadat in pra modum confideratio r'equiratuf Vel oblervatio.
» fine Pâtre ‘Deo, dum rurfus ait : Petite & accipie- Décima, Myfterii à feculis abfconditi, Reparationis
u idelicet noftrce recogitatio 3 qua; nihil habet in
ccelis, quidquid reverilans aiibtor Libri de vetula di-
xerit 8c false afcripferit Ovidiö. Undecima, hominis
ad finem fupernaturalem ordinatio 3 8c ideo medio-
rum fupernaturalium provifio, ut fupernaturalis Spes
habeatur in Deo aliter quam bobus aut brutis con-
veniat, aut hominibus fine D e o : Duodecima , mi-
raculorum quze Legem communem nelciunt crebra 8c
pene quotidiana per illos 8c proprer illos, qui ad fh
nem fupernaturalem eledti funt oftenfio.
'C'l i c i ü n t u r lex D ö a r ln x , notiantes morali-
ter quid expedit oblervare fiiper judiciis Aftrologix
nomine coloratis .Prima Do6trina.Expediens eft Chrif-
tiano cuilibet immo neceflärium ad iälutem qubd non
adhibeat fidem fuperftitionibus 8c fortilegiis merito
lis. Joann. 16 .24. Et f i habuefis fidem ficu
napis 8cc. .Matth."f 7 . ip . Immo 8c tota veteris T e ira -
menti feries, Legalis 8c Hyftorica atque Prophetalis,
præcipuè in Plalmis 8c oratiohibus San&orürn Sanc-
tarumque v ix aliud nobis in cü lca re 'v e l 'p rofiteri v i-
detur. Unde : facta in Domino cur am tuam, & ipfe
teenutriet. P f . f4. 2 5 .N o n d i c i t : jadta curam tuam in
ccelo. Quontam in me fperavit, liber ado eum , Pfal.
pq. 14. non çiiçit, in ccelo. Beatus vir cujus eft no-
men Döminifpesejus, Pf. 39. f . non d ix i t , in Ccelo,
immo 8c vetuit cum addit : Et non rejpexit in vanita-
tes & infanias-falfas, Ibid. loquens de curiofis qui de-
fecerunt fbmtantes ferutinio. E t fuperaddit de mi*
taculis tara novæ quam veteris L e g is : JMulta feci-
fti tu Domine Deus meus, mirabilia opéra tua. Pfal.
3p. 6. Denique fi Paulus opponatur dicens invifibilia
Dei per ea quafatta funt cognojci. Roin. I. 20. Reiponlofophi
.............................. . ___ iufpedtis de operatione dxmonum vel invocatione,aiit
dendum eit quod liiec non leak' creaturarum in qua Phi- R de pa6to cum eis fecreto vel exprdlö:funt Leges 8c De. corruefunt r
eft amplihs necefläria fid e h - c r e ta 8c Biblia pro hacDo£trina, lotis ii
bus tenentibus Dei folium nurtc in luminöfa Spe ,
tandem in apeita vifione. Sed ponamus illud qüod
rarilfime poteft inveniri temporibus iftis. Ponamus
quod plures fcientifici in Aftrologica dilciplina con-
veniant, qui "fint graves viri in hioribus 8c honeftainnumeris.
Se-
cunda Dodtrina. Expediens eft cuilibet Catholico di-
ligenter cognofieere priüs fi effedtus qui promittitur vel
expedtatur fieri per aliquas obiervationes, habeat ali-
quam caufam naturalem vel miraculofam; quia fi non,
tune vehemens eft fufpicio quod talis effedtus provete
B B , 8c tales qui multa fint experti in judiciis nit ex operatione dxmonum iallacium 8c ex padto cum
Aftromonix traditis fecundum veram Philolophiam cis latente vel aperto, 8c hoc permittente divino ju-
8c in natiirali ratione fundatis 5 numquid erunt tales dicio , in deceptionem confulentium vel confiden-
Contemnendi nec audiendi ab uno Principe coram fuo tium in talibus, propter curiofitatem noxiam aliquid
Confilio? Refpondetur plane quod audiendi erunt, habendi vel feiendi. Tertia Dodtrina. Expediens eft
fed" non ita penitus infequendi quin ex adverfo velut non adhibere fidem hominibus promittentibus quod
n xquilibra ponantur rationes humanx prudentix faciant elfedtus magnos 8c mirabiles, nifi prius conftiterit
quod fint Chriftiani 8c bononim monnn, 8c
velint 8c offerant didta fua vel artem deducere ad
examen 8c judicium peritorum in Philofophia naturali
8c in Medecina, JuribusSc Theologiaj alioquin ha-
beri debent merito fiifpedti de fallacia vel ignorantia
vel hxretica pravitate : nam ficut lucem veritas
rqumbra ponantur
fumptæ per experientias 8c circumftantias humani re-
giminis inferioris > quemadmodum fieret etiamficon-
venirent ex vma parte Aftrologi, 8c ex altera parte
Medici fuper curatione alicujus ægroti. Dicant igi-
uir i exempli gratia , prudentes Aftronomi concor-
diter, dum fiat quæftio de bello ineundo contra hoftes
Regni : Ecce conftelktio talis noxia eft, prolii-ç amat, fic odit falfitas. Quarta Dodtrina. Exbens,
non tamen ex neceftitate, iniri bellum per Fran-
cos contra Anglicos : dicant èx altéra parte prudentes
Capitanei 8c milites experti, quod necefie eft vel
expedit Francos inire bellum contra Anglicos , pen-
fatis circumftantiis hinc 8c inde provenientibus ex in-
feriorum difpofitione vel radice. Tune omnibus his
in æquilibra pofitis , debebit aflumi conclufio, quæ
pars præponderabit 8c exequenda erit : non enim
oportet ut omne prorfus judicium ex radice fuperio-
r’i coeli ftimptum contemnatur > Sed nec expedit ut
plus ponderetur quàm oportet, ubi 8c quando 8c per
quos, feu propter quos non oportet.
E P I L O G U S P R Æ M I S S O R U M .
EP i l o g a n t e s tangamus duodecim radices ab
Aftronomorum judiciomm curiofitate arcentes.
Prima eft, Dei gloriofi libéra primævitas in agen-
do. Secunda, Angelorum tam bonomm quam ma-
lorum fub Deo libertas in exequendo. Tertia, eft^
pediens eft pro Principibus maxime 8c pro fua Re*
publica, quod nec ipli ,nec fui famaliares intimi 8c
lêcreti dent fidem quibufcumqùe judiciis etiam fiib
nomine Aftrologiæ vel alterius feientiæ palliatis j nifi
priùs habitum fuerit confilium vel examinatio per
viros multos 8c graves viros in regimine- Reipubli-
cæ , ubi prudentia maxime locum habet quæ inniti-
tur confiliis ex didtamine rationis 8c experientia multa
colledtis, non ex fuperftitiofis obfervationibus quæ
deduxerunt femper in malum finem Principes confidentes
in eis, ficut etiam noftro tempore fatis 8c nimis
expertum eft. Quinta Dodtrina. Expedit illos quife
dicunt futura cognofcere vel mirabilia fecreta fiicere
per Aftrologiam, priùs examinait diligenter de co-
gnitione ipiorum, de libris quales funt 8c qualiter
habiti 8c unde compofiti , quia non credendum eft
cuilibet dicenti fe Aftrologumj fed probandi funt
8c in publico audiendi, ficut fit de Medicis 8c Ar-
tificibus aliis. Alioquin fi tales non audeant in publicum
ofFerre didta fua, debent haberi merito lufcceleftium
luminarium fola generalitas in influendo.D pedti de fuperftitione vel fallacia vel hæretica pravi-
Quarta, eft coeleftium combinationum 8c fituum in-
comprehenfibilis variétas in conairrendo. Quinta,
radix mediorum diverfitas in radiando. Sexta , fc-
minalium rationum particularis diverfitas in comprin-
cipiando. Septima, libertas hominum , quæ con-
jundta quotlibetcaufisneceflâriis, contingentiam red-
dit in effèdtu fuo. Odtava , Legalis 8c Prophetalis
feveritas, talia judicia prohibens 8c irridens -, facrotate,
quod non quærant nifi pecunias vel honores
ficut introdudtorcs vel fàutores eorumdem fiiciunt >
prout millefies expertum eft in Curiis Principum,
8c adhuc proh dolor dicitur inveniri ! Sexta Dodtrina.
Expeaiens eft amatoribus Principum 8c totius
Reipublicæ , materiam iftam Aftrologicortim judi-
ciorum declarare vel declarari facere frequenter, tam
feriptis quàm fermonibus publias 8c domefticis : alioioi
Triloglum Aftrologi £ Theologtzata. 202
ïioquin rtegligentia fcientium 8c feire debentium tate provifum eft in prteclara Artium Facilitate Pa-
nöceret hoililiter perfonis Principum 8c eorum falu- rifienfis Univerfitatis tam per Articulos Parifienfes
ti tam tqnporali quam a;terii^e. Nocet Regnis 8c quam per Statutum jurejurando firmatum per quem-
politiis publicis : nocet denique ipfis negligentibus libet qui licentiatur in Artibus, ubi fententialiter fic
vel impeditoiibus , ad difciimen damnatiqnis perpe- habetur. furabitis cjuod dum contineet vos determinate
hue, a qua nos eripiat Dominus Jefus Chriftus. Amen, quaftionem alicjuam de ‘Philofiophia, tllam femper pro parte
Fidei determmabitis & refponfiones Thilofophi in oppofi-
OR i t u r autem qujeftio concernens omnia quie . turn fatlas difi'olvetis. Quanto magis hoc effet obfer-
didta funt inifto Trilogio^Aftrologiie Theologi- vandum in. libris Aftrönomicis I qui de Judiciis-comzatæ
; fi libri compofiti per Aftrologos , præfertim
infidèles 8c idolâtras fint à Catholicis tolerandi vel
penitùs extjrpandi ? Pro cujus diflolutione 8c præce-
dentium elucidatione notentur Propofitiones quæfè-
quuntur^
Trofiofitio prima.
Libri Aftrologici in quibus plura vera 8c utilia
continentur quaminutilia, fuperftitiofa 8cfalfaj pof-
funt tolcrari feu tolerabiliter relegi, fervando • illud
Apoftoli : Omnia probate , quod bonum eft tenete. 1.
ThefT. f . 21. Tales autem utplurimum funt libri
qui de motibus 8c menfiiris 8c conjundtionibus corpo-
rum coeleftium funt editi, 8c ex Geometricis demon-
ftrationibus cum experientia fundati, ficut eft glo-
riofus Almagefti.
ePropoftio feemda.
pofiti funt per infidèles 8c idolâtras j ubi multa pofita
lunt ex fuperftitionibus idolorum- 8c cultibus dæmo-
num 8c failacibus refjponfis eorum, ex qûibus procef-
fit modus compofitionis idolorum, quos deos appcl-
labant, Loquentes 8c prophetantes 8c mirabilia opérantes
j prout loquitur Hermes Trifinegiftus, 8c re-
fert Auguftinus. Unde 8c 'mûlta traduntur in dictis
libris quæ nullam penitùs indusunt rationem , nifi
per modum narrationis, quod in tali conftellatione fie
éveniet, 8c in altéra aliter, Et tamen Aftrologi fu-
perftitiofi plus invenire 1e dicunt veritatis 8c certi even-
tus ex talibus regulis j quàm ex illis quæ naturali ra*-
tione fundantur, ficut de ventis 8c pluviis 8c aliisim-
preffionibus metheorologicis. Cum autem pauci funt
Aftrologi, immo nulli intromittentes fe de judiciis
Aftrônomicis, qui non infequantur tanquam profim-
damentalibus regulis prædidtos libros Aftronomicos
8c fimiles 3 conciuditur hic pro Dodtrina Chriftiana
quod falubriùs5tutiùs8cDeo acceptiùs efteontemne-
Libri Aflrologici-in quibus plura inutilia & fu-Bre. ? lia,M a a pm fliis auâoribus^^quam dimiffisaliis
eiititiofa & fàUa, immb & impia & facrileea eén. “ ullor* us «““ « j tam talibus çogtiofeendù & pra-
iaenturquàm vera & utilia, debent à Chriftianis om- cacaildis ^unimdare. Rurfusadditui- & alia doctri- P1
tinentu;
nibus evitari, damnari 8c penitùs aboleri. Taies
autem erant libri de quibus feriptum eft Adt. ip. ip.
ubi dicitur Multi autem ex eis qui f aérant curio fit fècia-
ii, contulerunt libros & combujferunt omnes coram omnibus
, & computatis pretiis illorum invenerunt pecuniam
denariorum quinquagintamillium : ita fort itérer efccbat ver-
bum Dei & confirmabatur.
Propofitio tertia.
Libros Aftrologiæ multum expedit difeernere
quatenùs appareat qui funt 8c qui non funt toleram
di. Compofùit fuper hac re Magnus Albertus Opuf-
culum quod appellatur Speculum Alberti, narrans quo-
modo temporibus fuis voluerunt aliqui deftruere li-
bros.Albumafar, 8c quofdam libros alios. Videtur
autem, fàlvo tanti Dodtori honore quod ficut in
exponendis libri ""
theticorum nimi:
Chrift ianum Doctor
de pietate Fidei : ita 8c in approbatione quorum-
dam librorum Aftronomiæ , præfertim de imagini-
bus, de nativitatibus, de fculpturis lapidum \ de
enaradteribus, de interrogationibus, nimis ad partem
fiiperftitionum ratione carentium determinavit»
Sanélus autem Thomas in fuis operibus minus attiibuit
hujuftnodi fuperftitionibus imaginum , characterum,
întcrrogationum, immo 8c ex intentione cinq eflica-
cia rcfponfionum reprobavit
Propofitio quart a.
Libres Aftrologicos qui tolerantur 8c legun-
tur apud Chriftianos , ficut Ptolomæi, Albumafar
^ Haly ideô oportet in auétoritatem talcm ad-
ducere ut credendum vel tenendum fit quidquid ex
qubd falubriùsj tutiùs 8c Deo acceptiùs eft,
requirere, immb nec permitterc fieri judicia publica
fuper eventibushumanorum adtuum,quemadmodum
dicuntur aliqui in kalia 8c Studiis univerfalibus atten-
tare. Ratio, quia mifeent multa falfà 8c fuperftitiofa
8c contra experientias in fequentibus manifeftas, 8c
terrent indè Reges 8c Régna, Principes 8c Principal
tus 8c homines de omni fhitu, 8c per vanos timorés
yel ftultas promiffiones malorum vel bonorum even-
tuum, eos aliter agere quàm vera 8c reéta ratio mo-
ralis diétaret, inducunL Porro magnum fàceret ob-
fequium Chriftianitati Collegium aliquod Theologo-
rum, fi libris aftronomicis diligenter infpedtis, no-
tarent figillatim paffus fufpectos, aût palam erroneoS
8c hæreticales contentos in eifdem , quemadrhodum
fiiétum reperitur nedum de libris Ariftotelis, Avicennas
8c Averrois 3 fed etiam de quibufdam libris Giis'
Philofophicis , præfertim Peripa- r tholicorum, ficut notati funt pafïïts vel articuli,.inqui-
iam curam appofuit, majorem quam ^ bus. Magifter cómmuniter non tenetui*. Poftrcmô fi
)ctorem expediebat, nihil adjiciendo Ùbri Magicorum 8c fiiperftitiofbmm aliorum fùb velamine
Aikonomiæ, vel Philofophiæ fe palliantkim,
qui jam inveniuntur fiiiflè damnati, cum aiuftoribus,
çuftodirentur alicubi fine pcriculo manifeftationis vel
àbufus, videretur expediens 3 quatenùs refurgeritibus
yel occiUTentibus materiis fimilibus, confeftmi habe-
retur damnationis fabtæ modus. Sicut evenit Pari-
fiis de libris Joannis de Barro Magici fiiperftitiofi
combufti, quales reperiuntur adhuc in Hiipania fub
titulo Semmaforas. Sicut infùper notatus eft rotulus
quidam magus quem ingerebat clauddrinè quidam
in vefpertilionem fe nominans. Et in prooemio Arti-
culorum. Parifienfium aliqui taies notati damnatique
funt. Superaddamus illos nedum fatuos effe, fed per-
verfbs Chriftianos qui folent quafi joc-ando dicere:
Qiialis mihi cura eft quis me fanet, quis viétoriam,
quis honorem, duis divitias det, quis denique adju- 1 deducitur vel allegatur. Falluntur in hoc plu-]) vet ? fit Deus, fit diabolus, dummodo proveniatmi
tes Aftronomorum 8c fimplicium Chriftianorum, vel
Riorum non imbutorum litteris fiicris , qui protinùs
ut legunt vel audiunt aliqua de libris talium, credunt
ce afîentiunt, cum tamen reperiantur illic errores con-
trani Fidei. N e c mirüm , cum etiam in libris Ari-
Hotelis, A v icennæ, Averrois 8c aliorum qui quotidie
/cguntur fimile invenratur : fed cautiffima relisiofihi
illud quod opto. Dum ergo dicitur alicui ex Priiï-
cipibus. Ecce Domine tales homines per ftiam arteni
fciunt multa facere , magna 8c mirabilia 8c futura
prædicere, 8c viétoriam de hoftibus promittêre , fî
credatur eis 8c fi fiant ea quæ julferunt. Refpon-
deat Princeps plena Fide 8c inquirat. Sunt-ne taies
jiomines Sanéli Dei qui ex revelatione 8c gratia fibi
N 5 H divi