ïj99 Petri de
,, rior ægrotabant, ficut nati fuerant » quia utique
fimul nafci ambo non poterant ? Aut fi nihil mo-
„ menti àdtulit, ut diveiTis tempgribus ægrotarent -
„ quod diverfis temporibus nati font ; quare témpüs
„ in nafcendo diverfum; ad aliarum rèrum diverfi-
tates valere conténdunt ? Cu r. poterunt diverfis
„ temporibus peregrinari, diverfis'temporibusducë-
„ re uxores, diverfis temporibus Mips procreate,
6c niulta.alia, proptereà quia diverfis temporibui
„ nati furitjêc non potuerunt eadem causa diverfis teni-
j, poribüs ægrotârer Si enim difpa'r nafccndi hora mu-
,, tavit .horolcopum, 6c difparilitatem intulit ceteris
i} rebus ; cur illud in ægritudinibus manfit, quod Ha-
„ bebat in temporis, æqualitate conçeptus ? „ Quafi
dicens : cur æqualitas temporis in hora conceptionis
facit mànere fimilitudinem in ægritudinibus , quam
non variât diverfitas horæ nativitatis , cum tarnen
faciat varietatem in aliis rebus? Non enim videtur
ratio. Unde. rempvendo quamdam refponfionem
falfam quæ poflët hïc alfignari, fubdit , „ Aut: fi
fata valetudinis in conceptu fin it, aliarum verb
„ rerum in ortu efle dicuntur ; non deberent, iri-
,, fpeftis nataliüm çonftellationibus , de valetudirie
„ aliquid dicere,, quando eis ihfpiciénda conceptiö-
,, nalis horâ non datur. „ Pofteà àliam refponfionem
re.movet, dicens: „ Si autem ideo prænuntiant ægri-
„tudines , non infpefto conceptionis jiorofcopo, quia
„ indicant eas momenta nafcentium ; quomodö dicè-
„ rent cuilibet eorum geminörumex nativitatis hora,
,, duandö ægroraturus eflet, cùm 6c alter qui non habe-
,;bat eamdem horam nativitatis, neceflë haberet pac
k e r ægrotare,,. , ^
Item arguit alia ràtione fie. Deinde, inquit, „ quæ-
„ to , fi tanta diftantia eft temporis in nativitate ge-
„ minörum , ut per hanc opporteat eis conftëllà-
„ tiones fieri diverfas, propter. diverfum horolco-
,, pum, 6c ob hoc diverfos omnesçardines, ubi tan-
5, ta vis ponitur, ut hinc etiam diverfa fint fata ;
-unde hoc accidere potuit, cùm eorum concep-
5, tus diverfum tempus habere non poflit ? Aut fi duo-
,, rum üno momento temporis conceptorum potue-
,, runt elfe ad nafcertdum fata difparia, cur non 6c
5,:i.dnorum uno momento temporis natorum poflint
„ efle ad vivendum atque moriendum fata dilparia?
,, Nam fi unum momentum quo ambo concepti flint,
„ non impedivit ut alter prior, alter poftcrior nafeere-
,, tur ; cur, uno momento, fi duo nafeuntur, impediat
„ aliquidj üt alter prior, alter pofteriôr moriatur„Item
confirmando propofitum fubdit.,, S i, inquit, concep-
j, tio momenti unius diverfos càfus in utero geminos
,, habere permittit ; cur nativitas momenti unius non
„ etiam quoflibet duos in terra diverfos cafus habe-
,, repermittat?,, Et Paulo poftfequitur: „Q u id eft
,, h o c , inquit, quod uno tempore, uno momento,
„ fub una eademque coeli pofitiorie concepti, diver-
5, fii habeant fata, quæ illos perducant ad diverla-
„ mm horarum nativitatem, 6c uno momento tem-
pore fub una eademque coeli pofitione de duabus
çAltiacO' 6oo Secundo, item oftendit authoritate PoflidoniiAf-
trologi, contra quèni iftâ difputâtio fit. „ Unde
,, poftremo 6c hoc eft quod de illis geminis pati-
,, ter æ^rotantibus, Poflidonius magnus Aftrologus
„ idcmque Philofopnus ipfe refpondebat, ideo fieri
j, quod codern tempore fuiflent nâti, eôdêrtique
„ concepti. „ Nam utique proptèr hoc addebatcon-
ceptionem y ut oftendefet horam conceptionis ad
ipforum fata pertinere. Ex hiis igitur confirmât ra-
tionem fupra fabtam, fie argù'mèntârido. „ Si igitut
„ in conceptu tarita vis eft ad æqùalièatém fatorum,
„ non debuerunt nafcendo eadem fata mil tali. Aut
,, fi proptèréà mutantur fata geminorum ^uiatem-
r, poribus divèrfis nafeuntur ; cur non potius intel-
„ ligamus jam fuifle mutata, ut diverfis tern poribus
,, nafeerentur ? „ Item ad hæc confirmât èamdero.
ràtioriëm. „ Itane, inqùi't, non miitât fatâ hativi-
,, tatis voluntas viventidm, cùm mutët fâtà Concep-
„ ceptibnis ordo natcentiüm.,, Item in fine câpi-
tuli tangic aliam ratioriêm qüærendo : ,, Unde fit in
„ ipfis geminoriim concèptibus, ubi certè ambo-
„ rum eadem momenta funt temporüm j quod fub
„ eadèm conftellationë fatali alter concipiâtlir maf-
,, cülus, alter femina? „
p E t in 6. Capitulo hoc oppôfitum indücit qubddam
b exemplum, de duobus gèminis fui temporis , qui
non folum fuefunt in fexu diflimiles ; fed etiam ni
modo vitæ multùm difpares. Undeconcludit quôd
vis heroîcopii nihil in propofito valet : „ qüia fi in
„ ortu valerë dicatur, ut ipfi afièrünt, etiam 6c in
,, conceptu ; ubi 6c unum concubitum elfe mârtife-
,, Matribüs duo pariter n a t i, diverfa fata habere
,, ■ non pofliint, quæ illos perducant ad diverfam vi-
„ ven d i, moriendique neceflitatem.,, Deinde re-
movet quamdam refponfionem que poflet dari, di-
cendo quod Concepti nondum habent fata, qua nijt nap-
cantur, habere non poterunt. Sed ea habent dum naf- ;
cuntur, id eft ab hora nativitatis, 6c non ab hora
conceptionis fumendum eft indicium fatorum. Hoc
removet dupliciter. Primo quia ipfi Mathematici
dicunt : Si hora çonceptionalis inveniatur, mult a ab ip-
Jis diet pope diviniùs ; ideft perfecHùs pofle de indiciis
pronuiitiari. Unde ad hoc allegat quoddam exem-
plum quod à multis narratur fcilicet, quod quidam
fapiens horam elegit qua cum uxore concumberet , unde
fiïi/im mirabilem gigneret. Similiter etiam narratur
de Pâtre Alexandri Magni, qui Aftrologus fuiflè per-
hibetur.
fèftum eft, 6c tanta naturævis eft, ut cùm con-
„ céperit femina, deinde .alterum concipere omninb
, , non poflît: unde necefle eft eàdem efle in gemï-
,, nis mbmenta cdnceptûs. „ In lioc Auguftinüs A-
riftotëli apparet efle contrarius qui in Libro, De Ani-
malibus) oppofitum hujus vidëtur deterinmàre. Ta rn
en quidquid fit de h oc, Auguftinüs oftendit quod
vis horofeopii tempore nativitatis, non poïfet èflë in
propofito Caufa divërfitatis fexus. Ündé fübdit.
„ A n forte quod diyérfo horofeopb nati füht, aut
„ ille in mafculum, dura nefcerentür; àütilla in fe-
,, minam cbmmutâta èft? „Qiiafi diceris quod non,quia
^ante nativitatem hæc fata habebant.
Ex prædiëèis omnibus coiicludit Aügûftinus. ,,Cum
„ igitur non ufquequaqüe abfurdè dici poflet âd fo-
„ las corporum differentias afflatus quofdarti va-
„ lere fÿderëos, ficut in folaribus acceffibüs 6c de-
„ ceflibus videmus étiam ipfius anni tempora vâria-
„ r i, 6c lunaribus incrementis 6c decrements augeri,
„ 6c minui quædam genera rerum : non autem ôc
„ animi voluntates pofitionibus fyderum fubdi : nunc
, , ifti cùm etiam noftros aéhis inde religafe conan-
„ tur, admonent ut quæramus, unde nccipfis qui-
„ dem corporibus eis poflit ratio ifta conftàrë. Quid
,, enim tàm ad corpus pertinens, quàm Corporum
, , fexus ? Et tamen fub eadem pofitione fyderum di-
„ verfi fexûs gemini concipi potüerünt. Unde quid
, , infipicritius dici aut credi pbteft, quàm fyderum
,, pofitionem, quæ ad horam conceptionis eadem
„ ambobus fuit, faccre non potuifle, ut cum quo
„ habeat eamdem conftellationém, fcxüm diverfum
„ foror à fratre non haberet; 6c tamen pofitionem
,, fyderum, quæ fuit ad hofam nafcéntium, face-
,, re potuifle, ut ab co tam multùm in virginali
fan&itate diftaret?,, Quafi dicéns; qùombdopo-
tuit efle quod fimilitudo conftellationis, tempore conceptionis,
non fecit iftos geminos fimilis fexûs ; ÔC
tamen diflimilitudo conftellationis, tempore nativitatis,
fecit éos diverforum morum, quia ünus prdlcm
genuit, alia virgo manfit; non enim vidétür ratio
verifimilis. Et ideo fequitur,quod hujus confidéra-
tio horofeopii, in tempore conceptionis vel nativitatis,
fit omnino fuperflua,curiofa,6c inutilis. Igitur.6cc.
Item in.7«. capitulo, reprehendit AugullinusMâ-
the-
^0 , De falfis Prophetis,
thematfbos: oftendendo Vanümefl*e,-nori folum judicare
de a&ibus humanis pel- obfervationes horarum,
ficut in pr^ecedentibus capitülis fpeeialiter probatum
eft- fed etiam per obfervantiass dierurh:. Unde pri-
mb’ arguit de illo fapiente, qui horam elegit qua
cum uxore concumberet, ut adkiirabilemvftliü'mgeil
erar et : de quo fupra, capituló f ° . 6C intenditfiioere
talem rationem. .. . r r . .
Quanntur etiam c.7.deillo!fa'piente,uti-amiple fuerit ^
ita natüs;, qübd gencraret ex neeeffitatc fati fiiium
mirabilem,-vel miferabilém. Si mirabilem , ergo fru-
ftra elegit 'horam vel diem ad hoe j cum necefla-
rium fuerit qubd ipfe fiiium generaret mirabilem. Si
vero miferabilem, ergoy fi lapienter fecit, fequitur
quod1 per ipfum potuit necefljtas fati mutari , 6c a-
liud quod non habuit in hativitate fua ex fato. Jam
faótum fuum fecit fatale , 6c fic non omnia facta fua
funt fatalia j ideft ex fato nativitatis dependentia.
Unde finaliter concludit. Anporeji homo quod et jam
conflttutum eft, fcilicet in nativitate, dieietëftiónemu~
tare; & quod ipfe in eligendo die confttluerit, non pote-
rit ab alia potefiate matari ? M 'r
Secundo. Arguit conttft fetutn^ftrorutn-pcr locuni
adivifione; quxrens: vtram fili homines fubfmt m-
cejfuati fati, vel non. PrimUm non videntur Mathematici
concederes quia etiam in rebus aliis eltgart
certos dies illis rebus accommodates: verbi gratia , in
ponendis vitibus, vel arboribus, vel fcgetibsss s alios dies
pecorihus, vel domandis, 6c cetera hujufmodi. Ergo
opportet dare fecundum, quo dato, patet vunitas ipforum
, ex maxima diverfitate* £c incertitudine futu-
ri eventus in rebus aliiSj ita ut ftatim appreat im-
polEbile dare judicium certumdé futuro fucceflü eorum.'
Ünde dicit: „Confiderent quam innumerabi-
„ lia fub uno tempoiis piniéto velnafcantut, velo-
„ riantur, & tam diverfos exitus habeant , ut iftas
,, obfervationes cuivis puero ridendas eflè periua-
„ deant. Quis enim eft tam eixcors j ut audeat di-
„ cere omnes arbores, omries hei'bas , ofnnes bef-
„ tias, ferpentes,aves,pifces,vermicuk>s,momenta
„ nafcendi figilktim habere diverfa.
Tertio. Arguit contrafetuitatem Mathematicorum,
qui etiam de nativitatibus animalium itrationalium fe
intromittunt j & etiam coiltra fuperftitiofitatem quorumdam
fatuorum,quivolentesexplorarefidem Mathematicorum
,cüm animal apud eos natum
6o z
„ büs fubdent homincs, quibus folis in terra, Deus
dédit libéras voluntates Quafi dicens„quód hoe di-
cere dé hominibüs ; 6c illud nom pofle fuftinere de a-
liis rebus-, effet irrationabile.
Unde finaliter concludit. „ His, inquit,. omni-
bus, confideratis, non immeritó efeditur, cùm Af-
„ trologi mirabiliter muka vera refpqndent,pcculto
,, inftin&u fieri fpirituum! non bonorum , quorum
,, cura eft has, falfas 6c noxias opiniones de aftrali-
bus fatis inferere humanis mentibus, atque firma-
j, re, non h orofcopi riotatij aut infpeëti aliqua arte, quæ
iftilfa eft. j, . ; ‘o
Hæc eft ergo fententia hujus, Auguftini, ex qua,
6c omnibus prædiiftis poteft concludi propofitum principale,
6c ad rationem in principio hujus dübii fac-
tam, poteft refponderi.
Primo. Ad illud quod dicitur, quod Aftronomia
eft ars vel feientia liberatis ; conceditur de ilia parte
Aftronomiæ, quæ eft vera feientia : negatur tarnen
ifta, vel alia ars liberalis, ideö liberalis dicatur,
cùm pertineat ad Reges vel alios in apice libertatis
conftitutos; nam tales-non debent effe otiofi in con-
templatione feientiarum fpeculativarum , fed nego-
tiofi in regimine rerum politicarum. Et ad Exemplum
hujus facit , quod introducitur Anchifes. 6.
Ænëïdos loquens Æncæ filio fuo futuro Principi Ro-
manorum dicens:
Tu regere imperio populos, Romane, memento.
Ha ttbi erunt ânes y pacique importere mores,
Par cere fubjeSlis, & debellare fuperbos.
Ad hoc autem quod objicitur de Ptolomæo R ege
Egypti. Dicendum quod magis credendum eft in-
terpreti, qui tranftulit Librum Almagefti. Unde dicit
quod Ptolomæus ifte non fuit unus Regum Æ g yp t i,
ficut quidam æftimaverunt : fed hoc fuit nomen ejus.
Et ille qui tanftulit quadripartitum, oftendit qua-
liter ifte Philofophus fuit per multos annos poft Ptd-
Iômæos Rëges.
Ad illud autem quod fubjungiturdePompilioNu-
dSSfc Patet ex hiftoria Titii L iv ii, quod non aliter
fuit Aftrologus, nifipopulo adhucrudi, Annum per
Menfes divifit, ad cognofcendum Feftosdies, quos
pro faeris déörum inftituit.
De Scipione vero, patet quod Tullius non dicit ifta
bum per artem Aftronomiæ thematicorum, cùm aliquod animai apuaeos natum cum pci fciyiflë ,; -fe-d- e—a •f—omfuerit,
obfcrvant diligenter horam nativitatis ejus, mafle : ficut patet per Macrobium, in expofitione fom-
qquuââ nnoottaattââ aacccceedduunntt aadd MMaatthheemmaattiiccooss ,, 66cc iinntteerrrroo-- nu Scipioms, quod fumitur ex Libro 6. I ulln piæalsant
eos dicentes: tali hora illius diei natum eft mi- C leg at0
o . . 1 o_ _____: AJ hi animal: quale ergo animal, & cujus fpeciei eft illud
? E t fi dixerint veritatem; multum admirantur,
quafi certam dehoc habuifient cognitionem Mathematici
fic refpondentes. Sed hoc reprobat: quia fi
ex hoc folo quod datur hora nativitatis animalis,
poifet feiri quale Sc cujus fpeciei eflet hujufmodi a-
nimali fequitur quod eadem hora quanafeitnr homo
non poflet nafci mufea: nam eadem ratione.qua con-
cederetur quod mufca cunt homine nafci poflet,
concederetur hoc de quolibet animali, ficut de eie-
phante vel camelo Sec. . . .
Qiiarto. Ad confirmationem proedrase ratiqms m-
ducit quomodö non folum in animalibus j fed in herbis
8c plantis eadem hova , tam diveria naicantui.
Unde dicit. ,, Nec illud volunt adverere, quod e-
„ le&o ad feminandum die , tam multa grana in
„ veniunt,fimul germinant,Sc exorta
Ad illud quod de Salomone, Job, Moyfe, & A -
braham dicittir. Refjjondendum , quod multa fei-
verunt pér revelatiohem divinam , vel etiam tanto
■ fuerunt ingcniopvæditi, quod ifta faciliter didicerunt
Sc nihil ad divinas vel humanas Leges propter hoco-
mitterent, nee etiam vacabant Aftronomiæ fuperiùs
reprobatæ.
Similiter ifti Mathematici multa eis imponunt, &
false intitulant quofdam Libros ab Enoch & Salomon
e, ut fcilicet, eaquae ab eis fine ratione fi&a font,-
tantorum virorum authoritate fulciantui, Sc magis credantlir.
r a r e *
Ad confirmationem ration» refpondet fanttus T h o mas
Secunda Secunda, dupliciter. Uno modo : quod ifti
Aftrologi, ex confideratione aftrorum inveniuntur
quædam vera prænuntiare, Sc hoc propter dæmo-
terra fimul ven unt, limul germmant, ec exorra uneos ifce ammifseaenBtaesa. "Et Had h—oc —allegaat Auguftinum r
fceeccfimulherbelcunt, pubefeunt, flavefeunt, S cD Super Gen. ad Ittteram:ubi eamdem tentent,atmpomt
,, i tamen c g c i c u inde u i u u i fpicas u ceteris , r coaevas , atque j ut ita
:ro M ea n quæ i l * fuD fupra v a a allegata lesata eft.eft. Lib.Lib. s y.. D De e U Ctvitat
v ita tc „ dixerim , congerminales, alias rubigo interimit,
„ alias aves depopulantur, alias homines avellunt. „
Unde quaerit Auguftinusa Mathcmaticis. , Quomo-
,i do iftis rebus alias conftellationes fuiffe dicturi funt,
„ quas tam diverfos habere exitus confpiciunt ? An
„ eos pcenitebit hiis rebus dies eligere, eafque ad coe-
«, lefte negabunt pertinere decretum,6cfolosfydcricuin
Dei. cap. 7. Alio modo hoc poteft contiogere : quia
plures hominum fuas pafliones corporal es iëquuntfii 5
6c ideo aft us eorum difponuntur, ut in pluribus, fe-
cündùra inclinationem coeleftium corporum. Pairci
autem funt, ideft foli fapientes , qui per rationem
hujufmodi inclinationes moderentur : 6c ideo Aftrologi
in quibufdam vera prænuntiant , 6c præcipuë