A R T I C U L U S II.
DECORE G R A T I S ,
e r
C O N F I R M A T I O N E S P O N S A S .
iT. 2.
De Ec cleftd indefetfibihtate.
EX p e d i t o primo/^rticulo, .reftat expedire
fecundum fin quo eft videndum de decore grat
is fponfie, 8c ejus confirmatione, fcilicet in
gratiam, vel per graciam : 8c quia per fponfam Chri-
iti intelligimus iplam Ecclefiam, ut patet ex fu-
pra dibtis in tertia parte primi Articnli: ideo juxta
diver fas acceptiones E,cclefi«, eft alia:, 8c alteri reft
pondendum. Nam fi Ecclefia capiatur pro Ecclefia
triumphante j patet quod fponla Chrifti eft tota
pulchra per gratiam, 6c in gratia confirmata, quia
omnes Bead iunt fecuri de lua beatitudine, quod
non eflent, nifi eflent confirmati in fua beatitudine,
6c, per confequcns, in gratia. Si autem Ecclelia
capiatur, licet improprie, pro Ecclelia malignan-
tiura, de quibus in Pfalmo xxv. y. Odivi Ecclefiam
malignantium. tunc clarum eft quod ilia Ecclefia
non eft per gratiam confirmata, nec etiam de
fabto per gratiam pulchra, feu decorataj nec ifta
Ecclelia etiam eft proprieChrifti fponla, cum fuam
fponfam amicam fuam appellat, iftam autem Ecclefiam
odio habeat. Si vero Ecclelia accipiatur pro
aliqua partial! multitudine fidclium, ut puta, pro
congregatione Pap«, 6c Cardinalium, vel pro congregatione
Ele&orum 3 tunc non eft ita clarum an
talis Ecclelia fit tota pulcha per gratiam, 6c in gratia
confirmata», 6c de iftoinferius dicetur. Si verb
Ecclelia capiatur in fua fignificatione magis propria,
aut faltem in fignificatione in Gjua fiepius accipitur,
videlicet pro Congregatione omnium fidelium in
hac vita degentium: tunc elt major difficultas, an
prehendit omnes Chriftianos, non hæreticos, live
fint in gratia, fine non. Alio modo, poteft fumi
pro congregatione omnium fidelium, jux ta fecun-
dam acceptionem , fidelis, 6c lie foliim com prehendit
Catholicos viventes conformiter Lqgi Chrifti,
6c excludit omnes exillentes in culpa mortali.
U ult er i us eft notandum quod fi juxta verba Chrifti
fponfam fuam alloquentis, in hæc verba ; Tota pulcha
es arnica mea. Cant. iv. 7. quæratur' utrum Chrifti
fponfa tota fit pulchra per gratiam 6c in gratia
confirmata 3 diftinguendum eft de ifta diblione tota,
quia poteft teneri cathegorematicè , 6c lynca-
" thegorematieè, 6c fecundum hoc aliter, ôc aliter eilet
refpondendum. Nam fi ifta dibtio, tota, capiatur
ly ncathegorematicè, 6c etiam Ecclelia capiatur pro
Congregatione omnium fidelium , juxta primam
acceptionem , fidelis : tunc clarum ipfam Ecclefiam
non eile totam pulchram per gratiam , quia
fæpe contingit quod aliqui Catholici feiunt lb ali-
quid committere, vel obmittere,contra Legem Chrifti,
6c mortaliter peccare. Si verb Ecclelia accipiatur
pro.Catholicis Legi Chrifti conformiter viven-
tibus : tunc clarum eft quod fi aliqua eft talis Ec-
clefia., quod ipfa eft tota pulchra per gratiam : quia
omnis qui conformiter vivit Legi Chrifti, nec nihil
contra ipfam Legem committit, vel obmittit,
eft Deo gratus, 6c acceptus, 6c per confequcns, in
ftatu gratiæ, ut fatis notum eft. Si vero capiatur li
tota, cathegorematicè, 6c Ecclelia capiatur pro Con-
_gregatione omnium fidelium, juxta primam accep-
^tionem, fidelity ideft pro Congregatione omnium
Catholicorum : adhuc reftat major difficultas, an tota
ilia Ecclelia Chrifto per Fidem delponfata, fit
in gratia confirmata.
Et pro reiponfione ad iftud dubium ego ponam
très conclufiones, cuilibet conclufioni annectendo a-
liquas corollarias, feu collaterales propofitiones.
Secundo. Ego movebo contra dibtas conclufiones
aliquas dubitationes 6c objebtiones.
Tertio. Dibtarum dubitationum ego fubjunguam
folutiones.
Efl igitur prima Conclußo. .
“P \ E nulla viatorum Ecclelia poteft rationabiliter
aftrui earn efle in gratia confirmatam, cujus
confirmatio ex lacra Scriptura non poteft convinci,
taiis Ecclefia fit tota pulchra per gratiam, 6c in grä- n nec habetur per fpecialem Spiritus fan&i revelatio-
- ’ -- ^nem. Ergo. Probatur lie. Quia nihil quod de fe
eft inevidens, cujus etiam notitia non poteft habe-
ri per naturalem experientiam, eft rationabiliter ai-
fentiendum, nifi illud per rationem naturalem con-
cludi vgleat, aut ex aliqua authentica feriptura pof-
fit convinci, aut ejus notitia ad nos pervenerit per
fucccffivam fide dignorum relationem, aut nifi il-
Jud alicui fpecialiter fuerit revelatum. Patet ifta
propofitio : quia li aliquid afl'entiauur abfque aliquo
pr«dicborum modorum 3 videtur quod illud pure gratis,
6c abfque motive quocumqueaflentiatur, 6c per
confequens, non rationabiliter aflentitur. Quia autem
illud quod aflentitur, abfque aliquo pr«di£torum
modorum, pure gratis aflentitur, quia in divifione
pr«di£ta continentur omnia genera motivornm fuf-
ficientium ad hoc quod aliquid poflit aftrui rationatia
confirmata, quàm lit deduabusprimis acceptio-
nibus Eccleli«. Ideo pro folütione hujus dubiî,
feu difficultatis, eft feiendum quod deferiptio Ec-
clefiæ ultimate pofita, videlicet ifta: Congregauoomnium
fidelium, in hac vita degentium 3 dupliciter poteft
intelligi, fecundum lecundam acceptionem hujus
dibtionis, infidelium feu, fidelium^ prætablam in
tertia parte primi Articuli. Nam, fecundiim quod
priiis di&um eft, fidelis , quandolibet accipitur pro
Catholico, id eft pro illo qui fine formidine aflen-
tit Legi Chrifti, ficut Chriftusaccipiebat, cumdi-
cit Thom«: Noli ejfe incredulusfedfideli s0 fenbi tur Joan-
nis xx. 27. Alio modo accipitur, fidelis, pro illo
qui credit, 6c fervat Legem Chrifti, ficut ille fer-
vus dicitur fidelis, qui implet Mandata Dei fui.
Sic etiam file dicitur fidelis Chrifto, qui tenet Legem
Chrifti, nihil committendo, vel obmittendo^biliter, velafferi, ut fatis patet diligenter intellicontra
ejus Pr«cepta, 8c veritatibus in ipfa Lege
contentis firmiter aflentiendo. Sic accipitur , fidelis
, Mathei xxv. 2 1. Euge ferne hone, & fidelis, quia
fuper pauca fuisii fidelis, fuper multa te confiituam,
intra in gandmm Domini tui. EIoc di£tum eft i.lli
lervocui tradita erant quinque talenta, 8c alia quin-
que lucratus fuerat 3 6c juxta iftam dupliccm acccp-
tiojiem fidelis, dupliciter “poteft fumi Ecclefia..
Uno modo, pro Congregatione omnium fidelium,
juxta primam acceptionem, fidelis: lic etiam comgenti.
Cum igitur de nul,la viatorum Ecclefia fit
evidens quod ipfa fit in gratia confirmata, nec ali-
quam lie efle confirmatam, poteft probari per rationem
naturalem, ut fatis notum eft, cum per rationem
naturalem non poflit probari gratiam efle qua-
litatem in anima viatorum requifitam ad hoc quod
talis fit Deo gratus : cum fecundam non accipi-
mus pro prima modorum relatione,aliquam Ecclefiam
fic efle in gratia confirmatam 3 fequitur quod
de nulla viatorum Ecclefia eft rationabiliter aflerendum
dum quod fit confirmata in gratiam, cujus confir- obmittat vel committat aliquid contra ipfam Le -
matio ex lacra Striptura convinci non poteft ve- gem : led dico quod , demonftrata tota multitudi-
hementer, per fpecialem Ipiritus Sandhi revelatio- ne fidelium, quas nunc e f t , cum Lege Chiifti ftat
nem, cum ex nulla alia feriptura authentica iftud quod ilia multitudo errat, leu obmittit, vel com"
valeat concludi 3 quia faltem feriptura non utatur mittit aliquid contra Legem Chrifti. Probatur cq-
Scriptura divina, tanquam proprio fundamento : rollarium : quia haec multitudo , ftante Lege Chri-
quod dico propter Decreta fummorum Pontificum fti ? poteft efle partiale fidelium Collegium. Er-
aut Ecclefite determinationes. Nam licet de aliqua go compellimur firmaFide credere quod ipfa mul-
Ecclefia viatorum eflet determinatum per Ecclefiam, titudo fit confirmata in charitate , 6c per conle-
aut Concilium generale, quod eflet in gratiam con- ^ quens, Lege Ghrifti f ta t , quod ilia multitudo er*
firmata: hoc tamen non eflet determinatum, nifi rat: quod fiiit probandum. E th « c fufficiantde pri-
propter aliquod pr«di£torum motivorum, imo nifi ma conclufione.
ex mcra Scriptura potuiflet convinci, aut alicui fuifile
fpecialiter revelatum. Patet igitur prima con-
clufio.
Ex ifta conclufione, 6cejusprobationeinfero aliqua
corollaria.
Prirrto. Infero quod denullo viatore eft fimplici-
ter aflerendum quod fit confirmatus in gratia, nifi
cujufquam confirmatio alicui fpecialiter fit revelata.
Probatur: quia de nullo viatore poteft probari per rationem
naturalem, nec etiam per Scripturam facram,
quod fit confirmatus in gratia: ergo cum non fit
evidens de aliquo quod fit confirmatus in gratia, fequitur
quod de nullo illud eft fimpliciter aflerendum,
nifi cujufquam confirmatio alicui fuerit fpecialiter
revelata, quod fuit probandum.
Ex quo fequitur quod a nullo eft firmiter aflerendum
Summum Pontificem in gratia efle confirmatum.
Cuiquam enim fic efle confirmatum , non eft fpecialiter
revelatum. Probatur: quia Summus Ponti-
fex eft primus viator. Ergo 8cc Confequentia Patet
per corollarium prsecedens. Antecedens eft de fe
notum.
Tertib. Ex prasdictis, 8c aliquo vero coaflumpto,
fequitur quod de nullo partiali viatorum fidelium
Collegio compellimur firma Fide credere ipfum confirmatum
efle in gratiam,feu charitatem. Probatur:
quia de nullo partiali viatorum Collegio eft de fe e-
videns quod ipfum fit fic in gratia confirmatum, ut
notum eft. De nullo etiam tali Collegio poteft probari
per rationem naturalem quod ipfum fit confirmatum
: de nullo etiam tali elt fufficienter revelatum
quod fit confirmatum. Saltern revelatio adno-
titiam noftram non pervenit, nec ex facra Scriptu-C
ra poteft convinci quod aliquod tale viatorum partiale
Collegium fit in gratia confirmatum: quia fi
illud ex facra Scriptura poflet convinci 3 hocmaxi-
me eflet ex Cap. xxiv. tJfyCathei^uz ex xm.Cap. Mar-
c ij aut ex xxi. Cap. Luca. Quia ifta Capitula exprel-
fius loquuntur de ifta materia, quam qu«cumque alia
N o v i, vel Veteris Teftamenti Scriptura. Sed ex
nullo dibtorum Capitulorum , nec ex cis omnibus
poteft convinci quod aliquod partiale Collegium viatorum
fit confirmatum in gratia 3 ut fatis appare-
bit inferius. Igitur de nullo tali compellimur, firma
fide, credere quod ipfum fit confirmatum in
gratia, feu charitate3 nec patet quod coaflumpto
illo vero, quod ex facra Scriptura non poteft concludi
quod aliquod partiale viatorum Collegium fit
in gratia confirmatum.
Cum fupra prxdi&is fequitur corollarium pra-di-
£tum. Ex quo fequitur quod, Chrifti lege ftante,
poflibiie eft Cardinalium Collegium damnabiliterer-j
rare, licet forte de fa6to ita fit quod nunquam illud
Collegium totum erraverit, nec unquam erra-
bit. Patet corollarium, quod Collegium Cardinalium
eft quoddam partiale Collegium viatorum fidelium.
Ultcrius fequitur quod , Chrifti lege ftante, totam
ficfeliiim congregationem, qua; nunc eft Ecclefia
univerfalis, poflibiie eft contra ipfam Legem aliquid
obmittere, vel committere : Non dico quod
cum Lege Chrifti ftet quod aliqua multitudo fidelium
fit Ecclefia univcrlalis, 6c quod ipfa erret, feu
Secunda Conclußo efl ifta:
P T fi univerfalem fidelium Ecclefiam efle in gra-
tia confirmatam, ex facra Scriptura non poteft
convinci evidenter 3 ex eadem tamen Scriptura, 6c
quibufdam veris, quas rationabiliter negari non pofi*
funt, iftud concludi poteft efficaciter. Probatur e-
nim ifta conclufio. E t primo probatur lecunda ejus
pars , quia ex ejus probations faciliter probatur
prima pars ejufdem. Probatur confequentia, quod
ex facra Scriptura , 6c quibufdam veris quse ratio-
nabilitcr negari non ppflunt fufficienter inferatur u-
niverfalem fidelium Ecclefiam efle in. gratia confirmatam
3 non fic intelligendo- earn efle confirmatam,
ut per nullam potentiam poflit peccare 3 led fic intelligendo
, quod ä tempore Chrifti, ufque ad con-
fummationem fasculi, lemper fuerunt, funt, 6c e^
runt aliqui Deo g rati, aut accepti, aut faltem ali-
quis. Et pro probatione illius partis conclufionis
afllimo tanquam verum , quod rationabiliter negari
non poteft iftud, fcilicet, quod fi tempore maxim«
perfecutionis Ecclefi« 6c fidelium Ch r ifti, femper
fit aliquis , aut fint aliqui Deo accepti, 6c grati 3
quod in tempore minoris perfecutionis di£t« Eccle-
fias , 6c tempore quo nulla eft perfecutio in didla
Ecclefia, femper eft aliquis, aut funt aliqui fic Deo
grati 6c accepti, perfeverantes in Fide 6c Lege
Chrifti. Patet : quia fi illud quod minus videtur
inefle, ineft 3 6c illud quod magis: nec iftud poflet,
! nifi pure gratis 8c irrationabiliter negari.
Hoc autem aftlimpto , arguitur fic : Tempore
maxim« perfecutionis futur«Ecclefi« Chrifti, Temper
erunt aliqui elebli Deo grati, 6c accepti, perfeverantes
in Lege 6c Fide Chrifti : ergo Ecclefia
Chrifti eft in gratia confirmata , ad fenfum priiis
pofitum, videlicet quod ufque ad feculi conlumma-
tionem femper ftabunt aliqui, aut faltem aliquis, per
gratiam Deo grati 6c accepti. Confequentia ifta patet
per propofitionem priiis aflumptam , qu« , ut
diftum eft , rationabiliter non poteft negari. Antecedens
autem hujus confequenti« , fcilicet quod
tempore maxim« perfecutionis futur« Ecclefi«
Chrifti, femper erunt aliqui Deo grati 6c accepti, fequitur
ex facra Scriptura. Ergo fecunda pars dibt«
conclufionis vera. Confequentia ifta nota. Antecedens
probatur : fcilicet quöd ex facra Scaiptura fe-
quatur quod tempore maxim« perfecutionis Eccle«*
fi« Chrifti, femper ftabunt 6cc. nam maxima perfe-
,cutio futura Chrifti fidelibus, eft perfecutio qu« fu-
tura eft tempore Antichrifti : de ilia enim ait Chri-
ftus. Mathei xxiv. 21. Erst tunc tribulatio magna ,
aualis nunquam fuit ah initio, nee/ue fiet. Et tamen ,
tempore perfecutionis illius, erunt aliqui elebti perfeverantes
in Fide, ideft, Lege Chrifti, quod patet
per dibtum Capitulum xxiv. 22. Mathei. Übi fic habetur
, & nifi abbreviati fuijfent dies illi, non peret fill-
va omnis caro : fed propter elellos breviabuntur dies illi.
Et fequitur ftatim poll, f . 24. Jurgent) enim pfeudo-
chnfii & pfeudo-propheu, & dabunt figna magna & pro-
diqia ita ut in errorem dnc.mtur, fi fieri potefi, etiam
H h h 2