cc) Joannis Gerfonn 60
iiiam h x c omnia circa Elizabeth &Zachariam exti- plane abhorrens &difcrepans adobtrina lima Dobto-
temnt in revelatione eis fabla de Joanne 6c ejus no- rumSanbtorum quide noitra Beatitudine lucutifunt.
mine : commendari non irrationabiliter diblus eft N ec ftat cum determinatione exprella Decretalis, po-
ipie Joannes tanquam habens nomen revelation, quod nentis Beatitudinem nollram confiitere in duobus abli.
0i Domini nominavit • llai. 6 1. 2. quod notare dignum bus, vilione 6c fruitione, cum lumine gloria;. E t ii hoc
in prima nollri textus particula. Fuit frames, 6cc. ita eft in Beatitudine confummata quod Deus non
Cuius meritis ab omni nos errore cuflodiat ipia veri- eft vifio & claritas noftra elfentialis; led tarnen ob-
tas Chrillus Jefus qui eft benedibhis in fxcula fxcu- jeblalis : quanto magis erit hoc alienum in beatitu-
lorum. Amen. Adinis quadam aflimiiatione imperfecta, quam fas ha-
E P I S T O L A
beremus hic degullare in via. Ponit autem tertia
pars libri præfàti quod anima perfeCtè contemplans
Deum, non iolum videt eum per claritatem, quæ
eft divina elfentia ; fed eft iplamet claritas divina :
imaginatur enim ficut Scriptura fonat, quod anima
tune definit elfe in ilia exiftentia quam priùs habuit
in proprio genere, 6c convertitur leu transformatur
6c abiorbetur in elfe divinum i 6c illud elfe ideale
defluit quod habuit ab æterno in elfentia divina, de
quo elle dicit Joannes inEuangelio. QuodfaÜum eft
in ipfo vita erat. Joan. 1. 3.4. Et hoc elle præfuppo-
nit AuCtorille caulam noltræexiftentix temporalis,
6c elfe unum cum eo fccundùm eifentialem exiften-
tiam. Addit quod perditur anima contemplantis in
elle tali divino abylfali, ita ut reperibilis non fit ab
g aliqua creatura. Similitudo talis polîët adduci quæ
non tarnen ab ipfo ponitur- : fi gutta modica vini in
mare dilaberetur, confiât quod mox abforpta con-
verteretur in illud. Hæc pofitio deficit in multis
quamquam non facile inducebar aliquid falfitatis ful-
picari in ilia tertia parte , quando in aliis prioribus
tot vera altaque confpexeram, quando etiam lege-
bam obteftationes Auëbori&ne citb damnaretur à non
intelligentibus, ne pelîimarentui-. Et quia profeétb
pronior debet elî'e Doëtor omnis ad pie interpretan-
dum diëtaaliéna, fi fieri poilit ablque Fidei 6c lim-
plicium periculo , quam ad rigide condemnandum.
At. verb dihgens & repetita inlpebtio diélorum illo-
nim magis ac magis in illis errorem aperuit. Hæc
autem lünt pauca de dibtis fuis cxcerpta ad litteram.
A it enim 2. c. 3. partis. ,, In ipfa quidem lui va-
cuitate per fruitivum amorem fpiritus perdit femet*
,, ipfum,, Deique claritatem nullo inteimediante
Joannis Gerfonii ‘Dotforis & Cancellarii Parifien-
ßs adfratrem Bartholomoeum Carthußenfem fu-
per tertia parte libri Joannis Ruysbroech , De
Ornatu fpiritualium nuptiarum.
Recognita ad MS. Codd. Vtiï. 278. & 106.
V E n e r a b i l i Patri & bonæ fimplicitatisfra-
tri in Chrifti charitate dilebliflimo fratri Bar-
tholomæo Carthufienli : l'uus Joannes Cancellarius in-
dignus Eccleliæ Parihenfis. Nuptiarum aghi participera
fieri. Pridem librum quemdam per te ha-
bitum cujus titulus eft , De Ornatn fpiritualium nuptiarum
in tranfeurfu legeram, noviflime ilium atten-
tiùs relegens comperi multa ibidem tradi lalubria
6c alta documenta. Nam prima pars inftruit advi-
tam activam j fecunda ad vitam l'piritualem , qux
affeCtualis dicipoteft, inducit fub variis & pulchris
limilitudinum maniidubtionibus 6c tropis , quorum
intelligentiam loli experti plenè concipieiit. Sunt
nempe ex eis quæ in affeblu plus aguntur quàm in
inteliebtu, & quæ participants ampiiùs, faporiscu-
jufdam intimo gultu, quàm ratiocinatione vel dif-
curlu. Tertia pars notificare nititur quæ fit excel-
lentia vitæ Comtemplativæ, quæ Beatificæ vriïoni
jam jamapproximat. Tradunt-quidam, ficut accepi
quod præfatum librum idiota unus fine litteris compo-
liiit. Exinde non fine miraculo 6c infpiratione di-
vina ipfum fiiilfe contectum patenter aftruunt : ex
quo confequens elfet omnia contenta in eodem elle
veriilima lanctiflimaque. Sed ineum quale fit fuper,
hac re judicium, tibi non elle celandum decrevij''
ne fortaiiis incerta aut falfa pro veritate certa, aut
divina amplebti contingeret. Scis quid jubet Apofto-
lus : ‘Docrnms vans & peregrinis nohte abduci. Hebr.
13 .9 . Sunt, ut meum intenm ell judicium, duæ partes
priores fatis utiles , in quibus nihil deprehendi
quod non poflit, lalua Fide & morum puritate, falua-
ri i quamquam modeftum leblorem in multis effla-
gitent, 6c talem qui non fit penitus expers earum
quæ fecunda pars loquitur affeétionum. Cæterum
itilus ipfius libri non fordidus eft, nec abjeclus : Cer-
tè tarnen inducinequeo credere librum ipfum fuilfe
conflatum per os idiotæ quafi per miraculum : fti-
lus enim iplè magis fapit 6c redolet humanam elo-
quentiam quam divinam. Nam 6c Poëtarum verba
6c Terentii 6c Boëtii 6c Philofophomm fententiæ 6c
orationis curfiis oftendunt palàm ilHc ftudiolàm in-
duftriam 6c diligentiæ laborem diuturaum prxceflif-j
fe. Plané impar valde eft ftilus divinæ Scripturæ
Prophetarum 6c Evangeliftarum ab hoc loquendi généré.
Quamvis hic diceret peitinax alfertor oppo-
fiti, quod Deus feientiarum Dominus e f t , habens
facultatem nunc hoc, nunc illo modo feribendi per
ora Scribarum fuorum : fatemur ita pofiîbile fieri ;
fie autem in propofito fatis contigiffe non elucet,
ræfertim quia tellatur Auctor feipiiim Latinis ver-
is plurimum deludalfe. Hoc verb cur oportuiflet,
fi fuiflet tantummodo calamus Scribæ velociter feri-
bentis, Spiritual fanbtum loquor, qui tarda moH-
mina nefeit, & cujus velociter currit fermo. Verùm
alia potior eft ratio, quæ me non ita fentire compel-
lif. Siquidem tertia pars ejufdem libri prorfus repudian-
da refeindendaque eft tanquam vel male explicata, vel
fulcipit, ac fine intermilîione ipfa fit ea claritas,
,, quam accipit, 6c 3. c. dependetque noftmm elfe
,, creatum ab elfe æterno, 6clëcundum elîëntiilern
5J exiftentiam unum cum illo eft. Sequitur. Univerli
,, • quoque fupra fui creationem in vitæ contempla-
„ livæ altitudinem fublimati unum funt cum hac
„ deifica claritate, immo ipfa claritas ipfi funt, vi-
„ dent proinde, fentiunt 6c inveniunt per hoc dei-
„ ficum lumen le lëcundum. elle vitamque luam. in-
„ creatam, eamdemque fore fimpiieem divinitatis
„ abyfium- Sequitm-, atque cum eo quo vident &.
„ quod vident lumen idem fiunt. E t primo Cap. di-
„ xerat. Univerli devoti fpiritus unum cum Dco
„ profundo amoris defluvio ficut defeëti non quo-
,, modolibet quidem unum, led idipfum quod elt
„ ipfa in fe efîentia Dei eo modo quem Deifica bea-
,, titudo requirit. E t 4. ca. expreifius ait. lliic elt
j „ fpiritus, lupra feipfum tranllatus 6c Deo unifica-
w tus gultans, videnfque in unitate vividæ abylliis
,, in qua fefe fecundum elfe fuum increatum polE-
,, det immenfas divitias quæ ipfemet, juxta eummo-
,, dum quo eas Deus, guftat 6c videt. E t his 6c fi-
milibus dibtis intentionem Aubtoris judicamus fuilfe
qualem diximüs : neque enim de ipfa quæ latet a-
liundè quam ex feriptis fuis fumi potelt certitudo.
Quod f i deficit Auctor in explicando ficut palamaut
errat aut deficit, fibi imputet qui non folum litte-
ratis doctifque, fed indoctis • etiam. & rudibus tali-
ter locutus eft. Sed neque admirari vel indigivari'
quilpiam debet, néque de temerario judicio argue-
re eos qui legentes eum, præfertim imbuti in lacris
Litteris, intentionem lûam ex verbis colligunt, col-
leétam examinant, examinatamque fb dicunt intel-
61 Super librum J . Ruysbroech de ornatu fpm tu a l. nuplj. 62
ligere, 6c intelleétam fi erronea eft , reprehendere numéros qui non paiTæ videbantur fanëtitatis, cirnon
omittunt: non enim majoris fanbtiorifve auc-
toritatis eft Aubtor quam fanmlfimi divinilfimique
Theologi Dobtores noftri, qui tarnen dibta fua aho-
rum examini libero, ut Augultinus ait, judicandare-
liquerunt. Denique matena tortix partis non eft de
illis qux per defebfcum 6c experientiam j fed per inca
veritatem devialfe; quorum aliquos ipfe Aublor
jufte reprehendit in fine lecundx partis, qui blan-
diebantur tarnen fibi de lublimitate contemplatiö-
nis legis, quemadmodum probat eos ädxmoniome-
ridiano fuille feductos. Erat autem de febta Begar-
dorum, qua; oljm per Ecclefiaftica Decreta damnatellcbtum
fanblis infpiratum cognofcuntur 6c feripta ^ Ca eft. Erat ficut xftimo, Aublor ilteproxxmus eo
funt. Horum autem notitia 6c dijudicatio prxeipue mm tempori, potuitque fieri ut conti-a l'uam imagi-
apud exercitatos Theologos in facris Litteris qux- nationem de beatifipa vilione vel contemplativa,
renda eft, non apud devotos lolum. Ampliiis, non qux forte tunc communis fibi erat cum multis, De-
ignoro fuilfe 6c efle quofdam ex Theologis difpu- cretalis exprefla condita f it , conftituens beatitudi^
tantes fatis curiose fi polfet de abfoluta potentia a- nem in duobus abfibus. Prxtei*ea non eftnecefleut
nima rationalis cognolcere, 6c formaliter beatificari judicetur fuilfe pertinax hxrcticus ante huj.ulmodi
per divinam ellentiam ablque medio alio, itaque quod determinationem j fi tunc & poftea lemper paratus
Deus elfet ipfi animx fua cognitio 6c ffuitio non
tantum objeCtalis, fed quafi formalis. Hoe eft Deus
non folum elfet cognitio qux cognofceretur ab anima,
fed per quam anima ipla cognolceretur, & pari
modo de fruitione. Quicquid verb fit de polfi-
bili, nullus ita elfe. de fabbo prxfumit alferere: nam
Ecclefiaftica determinatio ad oppofitum eft. Nullum
ufquam inuenio Theologum , qui non dico polue-
rit, fed qui ullam omnino fecerit quasftionem quod
per talem modum, qualis explicatur ab hoe Aubboerat
audire Eccleliam j nunc vero fecus eilet in aiiis.
Proftremö attendamus preccr, quo pabto fibicavere
habent omnes in facris littpris non fiatis imbutj ne'*
que eruditi per diuturnum ac vehemens lfudium,
vel ne talibus trabfatulis infolitis nimis adhxreant j
quamquam multa vera fint, non enim perfuadet d x -
mon falla fine permixtione verorum : ne fubinde
prxfumant ipfi Theologicas arduafque materias no *
vis verbis, 6c pro fua xftimatione aff^btioneque rer
peitis pertrabiare, nobis enim ad eprtam regulam loqui
re, anima polfet Deum videre 6c beatifieari in eo j fus eft, inquit Auguftinus: aüoquin fecus agentes fj
neque de fabto, neque de polfibili 5 tanquam vide-Bcilem ad præcipitrum fibi viam fternunt. Ad talium
licet anima defineret exiliere in efle proprio , 6c
transformaretur in illud elfe divinum ideale quäle
habuit in Deo ab xterno : quoniam , ut interim
dilputationem de idearum pluralitate in Deo omit-
tam qux ä multis ignoranter ponitur; fi corpus
Chrifti vel aliud corpus beatificatum hoc modo per-
deret animam fuam in fua contemplatione 6c beati-
ficatione j pro illa haberet ellentiam divinam iplum
formaliter vivificantem; alioquin elfet abfque vita ,
led nec anima eilet tune ejuldem Ipeciei ficut priüs,
quippe non haberet aliud efle 6c vivere quam habuit
ab xterno in arte divina. In quo elfe ficut erat ab
xterno anima quxlibet etiam damnata,. vita divina
fic erat beatitudo lua. Porrö corpus humanum non
polfet in gloria reperire animam luam ad liii vivift-
tionem formalem, aut fi poflet, jam anima non ef-
fet perdita qualiter iple loquitur : alix demum fe- p
querentur innumerabiles ablurditates , quas profe-
qui longum eilet. Sed videbitur fortalns pro ifta
alfertione facere' illud Apoftoli verbum: Qu i adha-
ret Deo unus fpiritus eft. 1. Cor. 6 .1 7. Et multa Chrifti
dibta funt in hanc fententiam imprecantis Patrem,
ut fideles unum fint ficut Pater 6c Filius ipfi fimt u-
num. Dudum verb certa eft lanbborum Patrum lu-
per his expofitio dicentium illam unitatem non elfe
elfentialem, nec per prxcifem fimilitudinem j fed
fola ibi notatur aflimilatio & participatio, quemad-
modum dicit Liicas Abi.4. 32. quod multitudiniscre-
dentium erat cor unum & anima una, 6c de duobus ami-
cis itidem dici vulgaris ufus habet j quemadmodum
etiam carbo ignitus 6c aer illuminatus unum appel-
lantur cum fuo igne 6c lumine. Hoc tropo probat
Boetius hominem bonum, elfe Deum, juxta illud
Plalmi 81. Ego dixi dH eftis, non quidem per veritatem
6c unitatem divinx eflentix 6c locutionem
itaque quxllionum determinationem, aut ad eas plane
intelligendas vel explicandas non fulficit quod homo
fit devotus 6c fit adeptus illam contempktionis
lpeciem fanbliflimam prorfus 6c optimam, qux ver-
latur in alfebtione 6c tervore charitatis, quando fei-
licet homo tranfit in affeblum cordis ad virtutes :
hanc enim lpeciem contemplationis adipifei 6c conf-
cendere fas habent etiam ipfx mulierculx 6c idio-
t x fide litteris, prxpofita Fide fimplici, 6c plemm-
que facilius quam viri magno ingenio & litteris fa-
cris p rx d it i, qui in altera contemplationis fpecie
longé prxcejlunt. H x c autem fpecies altera contemplationis
verlari ponitur in perlcrutatione divina-
ruin virtutum per quas Fides laluberrima, ficut ait
Auguftinus, gignitur, nutritur, defenditur, robo-
ratur : quod enim lecari poflint ab invicem h x contemplationis
fpecies 6c experientk doblrix eft 6c Hu-
’go fignificat, dicens : Sape amor intrat ubi cognitio forts
ftat. Nullus tamen proprio vocabulo dici debet
contemplatiuus vel fapiens 6c perfebtus l'heologus,
qui prima contemplationis Ipecie caiuerit. Vult ergo
aliquis elfe 6c dici verè lapiens j habeat utram-
que contemplationis fpeciem, illam videlicet affec-
tus qux faporem da t, 6c illam intelleblûsquæfciea-
tiæ luminofitatem præftat, ut conftituatur kpien-
tia, id eft, fapida feienta. Quod fi altera caren-
dum elfet, eligibilius judicaretür commmiicare in
prima, quam in fecunda -, ficut optabilius eft habere
pium affeblum, humilem 6c devotum ad Deum,
quam intelleblum frigidum lolo ftudio illuminatum.
Scientia quippe inflat, intellige fi fola eft, chantas a-
dificat. 1. Cor. 8. i. Nihilominus ubi de veritate Fidei
quxritui tradita in facris Scripturis > magis in-
terrogandi confulendique funt Theologi vigentes in
! . . _________ I________ „ ________ contemplatione fecunda, quam idiotæ poILentes in
propriamj fed participative & aflîmilativè, imitati-Dprima, feclufo in eis patenti revelationis miraculo,,
I 6c nuncupative : quod fi Au<ftor ifte pari modo
refponderet fe dibla lua intellexifle de •unificatio-
fte fpiritus cum D e o , non contendo neque contra-
dico contra intentionem j fed explicationem afiter
fqmre non dubito, quoniam prxterea nihil magnum
diceret de contemplantibus ultra omnes generalitcr
qui funt filii Dei per gratiam adoptionis. Mirabe-
6c nifi foite manifefta elfet in hujufinodi Theologis
depravatio intelleblus 6c intoleraoilis morura peiTer-
fitas j qux etiam mentiri quandoque facit non tantummodo
circa Fidem j fed circa morum principia,
ut ApoftolusSc Ariftoteles cum experientiateilantuF.
Addo adhuc quod ficut ex carentia pii aftkäüs 6c
magis ex infeblione ejus per vitia, errapt nonnuaris
forte Pater in Chrifto dileblillime, miraberis , quam peritiflimi in lacris Scripturisi èx ex cav ite-
nxe audiens, quo pablo in talem errorem vel infeitiam nim eos malitia eorum , 6c dati funt in reprohum
vir tam devotus & inftrublus corrueiit. Noli folum fenfum, ita ex parvulo lumine intelleblus cc parva
ßiirari, fed timere humiliter, fapere jugiter ftude , logica prolabuntur quandb que in errores periculo;-
quando audis non ilium tantummodo, led alios in- filfimos illi qui magnorum funt erga virtutes affectuumj