3. Obfervandum etiam venir, Gerfonio quinque fratres 8c fepccm forores fuifie; patrem ac
matrem cjus relimofè vixiflè ; très è fuis fratribys Monafticam vitam amplexos; unum è fratri-
bus 8c imam c fororibus in pueritia deceffifle ; ex fuperftitibus fororibus unam tancùm nuptam,
ut ipfe ait in Epigrammatc quodïfcripfit anno 1418 5 quo tempore Paulina foror 8c Nicolaus
frater ob'iérant -, ibidem ait le oriundunyè vicoGejfon, Gerfon origo fuit. Hæc autem omnia
apprimc convcniunt iis quæ.habentimin 4 .1., De Imitatione Chrfti. c .p n. 5. Ojfero tibi omnia
pia defideria ‘Devoiorstm , necejfltares parent nm , arm cor urn,. fratrum, foror am, ommumque carorum
me or am. Si de le loquatur Scriptor, nulli meliiis cjùatn Gerfonio hæc adaptaripoflunt : per ne*
ceffitates enim parentum, poflunt inteUigi Suffragia yivorum quæ mortui expctebant. Vcrùm
à Thoma Kempenli qui unum tantum fra.ttem habuit, dici nequibant,faltem in propria perfo-
na. . I v n.''-. I WÊÊ H H N
4. Sententiæ 8c do&rina Autoris librorum 'Dç.Imitât tone Chrifti, fi miles plane funt iis quæ oc-
currunt in Operibus piis Gerfonii. Autor contemptum vanté fcientiæ commendat in toto libro.
primo; præcipuè veto capitibus 2 8c 3 ; 8c de Beneficiis Ecclefiafticis loquens 1. 3. c . 3.
n. 2. Pro modica inquit, Prabenda, longa viacarritar. At Gerfonius Do&or ,qui diu floruerat in
Univerlitate Parifienfi, cujus Cancel! arms erat, codemmodo loquitur in epiftola, Deconvcr-,
/tone & perfeverfintia in bono propoftto. „ Recogita ubinam funt tecum ftudentes ; ubi illi fami-
„ liares Ibcii cum quibus vivere 8c fapere dulce crat. . . . . quàm multi jam ofiierunt: quàm
„ multi jam vagi in fæculo remanferun.t . . . . audifti alios Romam pcrgere,8c pro Benefi-
,, ciis labovare; alios Parifiis refidere 8c ad Magifterium tendere. “ ,
Illud autem peculiari animadverlione digiium ett, quod Gerfonius fcribens ad fratrem Nicola-
um, gratulaturus illi quod Monafticam vitam cflet am plexus , a i t , lalvum eum vix elle po-
tuifle , li inlæculo remanfilfet, 8c Licentiamaut Magifterium in Artibusadeptusfuiflet:wllle,
„ inquit, qui à puero Tnifertus eft tibi , dans tibi cor pium 8c timoratum , 8c fuper afHictos
compatientem , fuperaddidit mifericordiam, ut te repelleret à fæculo nequam, in quo
„ jam demergendus penè fueras irrevocabiliter, fi Licentiam aut Magifterium in Ambus a-
„ depuis- fuifles.“ Et proprias conjecturas ex aîiis açcipe. Annon ergo fieri poteft, ut ity
gratiam hujus fratris ea fcripferit, quæ habentur in ; primo libro De hmtat tone Chrijii,
Hic ille eft quem matris fuæ votis à Deo datum refert. ,, Denique ^inquit> noli obliyifci
„ mifericordiam Domini in progenitoribus tuis., in matre præfertim, quæ ineffàbilibus votis 9
„ etiam ante tui conceptual , te talemaliquem à Domino quæfivit, velut Anna altera Samue-
„ lem. Deinde natum 8c adultum, jugibus ferè lacbrymisin hoc ltatu, ficut pie lentio, proge-
„ nuit. Meminifti, ut opinor, litteraruin quæ fuper hoc præbent indicium, 8ç quæ alteram,
9> Auguftini matrem repræfentant eam erga te. Reddesei vicem orationum tuarum ,8c inteuno
„ nos omnes erga Deum intercelîbrem habebimus. u Ad hune etiam feribit in hune mçdum
„ Omnis homo qualis interiùs eft, talis ei exterior adverfitas erit. , . . Non eft magna patien-
„ tia, quamparva res perturbât. . . . tu êrgôeftolibënter reus, ut fias ante Deum innocensi
„ tu, primo à te ’pfo incipe, 8c fie poteris alium fanare. Audeas tamen qui zelum videris ha-
„ bere adverfùs aliorum defeCtus. . . . quia reCtè 8c prudenter ageres, fi zelum tuum etiam
„ contra commotionem tuam exércerès. . . . quid enim mihi prodeft, fi aliquem verbis meis
„ lanavero, 8c in propriis meis paflionibus manfero? “ C^uæfimilia funt iis quæ habentur 1. 2 .2)f
Imitât tone Chrifti c. Z n. 1. ,, Tene te primo in pace, & tunc poteris alibs pacifiçare. . . .
„ habe primo zelum fuper te ipfum, 8c tünc juftè zelare poteris etiam proximum tuum. “ Ad
hune dixit: „ Impedit nos valdè quod nonaudemus violentiaminferrenaturx. . . . Hodièalir
,, quid inchoare, 8c eras modicum addere, perficit hominem virtuofum. tC Quibus geminum
,, eft id quod habetur 1 1 .D e Imitatione Chrifti. ç. 11. n. f . „ Si omni anno unum vitium
„ extirparemus, cito viri perfeCtî efficeremur. . . ; fimodicam violentiam faceremus in prin-
,, cipio.tuncpofteàcunCta polTemus facere cum levitate 8c gaudio.“ Hune etiam alloquiturcùm
di.cit: „ O quantos labores faciunt homioes pro tefrenis luci andis, 8c nos prb æternis bonis marcel--
„ cimüs.ct Oui confonum'eft idquod legirurl. $., £<■ Imitatione Chrifti c. 3 ». a. ,, Pro modica
„ Præbenda longa via curritur , pro'æterna vitaà multis vix pes lèmel à terra’lcvatur. <c Ad hune
cit : „ Confidera teipfum , quod quæris in operibus tuis, quod diligis, 8c quod non diligis:
lêcundùm defideria fua fit homo ftabjlis, auc yagusj qûfmultùm concupilcit,, 8c multa ha-
,, bere vult, 'quomodo in le manebit? Difpergitur in o.mnem ventum cogli , 8c capitur Llqueo*
,, defiderii terreni. Parva res eft fæpe, proptçr quani adipifçendara gçncratur bornini perplexi-
,, tas magna : led qui omnia à fe expellït , peimine^s unum .quodque ftare ficut veqit, bene.
,, in pace erit. . . . ô quanta adhuc difçere habgt, qui non, vidpt quantum-adhuc illi deficit,
„ 8c ôquàm longe ftat.a Hune item fie alloquijtur, '. SuicipiamuSyCarjlfimC:., demunu Deiquid-
,, quid voluerit fuper nos venire Deus: nih.il enjm fine certa fk. jufta caûfa agitur in terris,: 8c
,, ideo nos Deo oportet fubjicereçor noftrum 8cienfum noftrum, ut refpiciens humilitatem 8c
,, patientiam noftram ,benè difponaç defidejium noftrum 8cc. „ Ad hunp etiam diciti Philofo-
phis ignotam fuilfe veritatem, fed Chriftqm cùm vepit, dixilfc j Qui fequitnr me non ambalat in tene-
bris, quæ prima eft , utï fciunt ompes , libri De Imitatione Chrtftt fentçptia. Hune item ita
exhortatur ad crucern:’,. Via crucis vja noftpt; via elfCtorum..via paucorum. v. . . Frangere.
„ propriam voluntatem crux eft. . . Memepto quantum„Sanéti pip vita æterna ^aboraverunt,
„ in qua nunc cum Chrifto fine fine régnantes gaudenf. . . . quanto jninfçrjori, 8c humilio-
„ ri ltatu cor fuerit, tan'tb venus læpe boria ag it, 8c TaCiliùs habita cuftpditifi alii præcedunt
,, nos, quid ad nos? fequamur Jefum humilitate & fimplicitate, 8c non curemus, humanani
„ vanitatem . . . . Quæ major gloria , quàm cumChrifto gloriari in cruce? Quæ major confo-
„•latio cordis,quàm portare viventem imaginem Grucifixi ? “ Fratrem quoque affatui’ ciim ait.
„ C^iàm multi divites, nobiles 8c potentes j quàm mufti fapientes, littejati 8c famofi adolef-
„ cernes in hoc fæculo miferabiliter fluôuant, 8c abjicere jugum diaboli à fuis cçrvicibus non.
„■ prævaleny", nec illo fpiritu adhuc movëntur ut fæculo renuntient ! O vanitas vanitatum ,mun-
„ dum 4ihgcre ? 8c:quæ Dei funt minùscurare/ Venir tempus, veniet cito tempns, quô omr
„ nés læcülares 8c carnales voluptates fincm liabebunt. 4tÂd hune deniquedicir,,, Deniquefra-
„ ter
• ter cariflime, noli in vanum gratiam accipere, quæ data eft in te: àudifti cariflime , quo-
E3 modo teipfum debes vinccre. “ Quæ dicta , quæ fententitéomninofimiles funt iis quæ palfim
occurunt in libro De Imitatione Chrifti.
e. Stylus Piorum Operum Gerfonii, non ita diverfuseft à ftylo librorum De Imitatione Chri-
ac plerique exiftimarit. In libris Dogmaticis aulterior eft quidem 8c durior : at in Piis 8c
Spiritualibus lenior e ft,8 c , fiitaloqui fas eft, habilior , 8cftylurahabet lib ro rum ^ Imitatione
Chrifti ftylo fatis fimilem.
(5. Gerfonius Opus De Imitatione Chrifti nuîlibi laudat. CteleftinOs hortatur ad libros pios le-
gendos, in e^iftola ad-eorura Provincialem feripta. Commendat Opéra Bernardi 8c Bonaven*
turæ. Libros a Monacho legendos indicat in epiftola ad Reclufum in monte S. Valerianij liber
De Imitatione Chrifti inter hos principem facile tenet locum, nec Gerfonius ipfum prætermiflurus
fuifletj at nullibi ejus meminit. Ettamen in Gerlonii Operibusfententiæ 8c diétioues plané fi-
miles occurrunt iis , quæ in hoc libro paftim habentur. Legatur Gerlonii epiftola , Ad ligcla-
fttm in monte S. F alertant. Epiftola, Ad fratrem Nicolaum. Liber De mendicitate fpiritu ali. Trac-
talus De Confider at tombas quas debet habere Prin cep s , Sc alia Opera Spifitualia: 8c quantum inter
illæc Opufcula, 8c libros De Imitatione Chrifti fimilitudinis fit, intelfigetur. Ex his conjicere eft
Autorem libri De Imitatione (hrifti, non elle Gerlonio antiqüiorem ; 8c hune ipfum Gerlonium,
aut alium qui ejus Opera legerit, hujus libri Scriptorem fuilfe.
§ . I I .
Argumenta quibus oßendi videtur Librum De Imitatione Chrifti non ejfe Gerfonii.
D Uo tantiim argumenta proferuntur, ut Opus De Imitatione Chrifti Gerfonio abjudicctur;
Autoris fcilicet, quifeMonachum,utobfervavimus, fuilfe indicat, vitas genus; 8c ftyli
diferimen.
Prima-ratio peremptoria videtur adverfus Gerfonium : nihilominus dici polfet eum loqui
in perfona eorum ad quos.fcribebat; 8c fic ipfe Gerlbnius inTraétatuin hzec verba: Fenitead
me omnes t h x c ait, Si femel nos jugo ejus aftrinxerimus, non lictat nobis de tSMonafterio egredi &
collum excutere de fubjstgo %eguU. . . . propter quod nat us eft Benediffus Legiflator nofter. Et in
Opufculo De folitudine.Ecclefiaftscorumy ait : Hocjubet fupremus Abbas nofter fefusChriftus. Necnon in
cpiftola Pro c&nfortatione cujufdam tentati, hzec habet: Fita Clericorum, Monachorum, & omnium
Religio forum ün cruce fi‘ altam vitam quarimus , er ramus.
Prastereä obfervandum eft 1. Gerfonium decem annis ante' mortem , iblitariam vitam egifle
Lugduni, ubi anno 142^ mortüus, 8c quo ïconcéflërat quatuor annis ante annum 1423^ ut
colligitür ex epiftola fratris Joannis Cceleftini, adfratrem Anïêlmum, hoc-anhofcripta;. Ibi
tarn altä anitni pace fruebatur, utdicat, nunquam fibi mentem aut pnefèhtiorem', autaci'io-i
rem firifie.' Advertit etiam, non nifi xgrotum cogi potuilfe,ut nonnulla Opulcula iuo nomine
ederet'j - iis exceptis, quas- Dbdforis aut. Cancellarii Munus attinebantmultaque neglexifle
quorum ali qua amiflä erant, ut liber De Nuptüs fapientta; quod incaufaeft, ut libros omnes firos
enumerare nequeat. 2. Obfervandum eft Gerfonium rbgatüm fuilfe äCceleftinis, utaliquidfcri-
beretin hx e verba: Si quis vult venire poftme^ abneget femet ipfum & tollat crucem fuam &fequatur
me. Cujus rei ipfe teftis eft in epiftola.
Ait etiam frater ejus Joannes, a Cceleftinis rogatum, ut aliquid adeos leriberet, quóadpie*
t-atem informarentur. In eorum gi atiam feripfit Opufculum in h x c verba : Fenite ad me omnes
qui onerati eftisi quibus incipit quartus liber De Imitatione Chrifti. Alios etiam Trabtatus in eorum
gratiam compofuic. Quidni fieri pollet, utineo feceflutotus in confiderandis placitis quibus
a fasculopii avocantur,intentus,ex iis librum De Imitatione Chrifti fub finem v itx compolue-
r i t f ; : . • • ,• .... ■ ^ - • i • • ; * ; ; # #
H x c quidem adduci queunt, ut oftendatur nihil repugnare, quominus Gerfonius librorum
De Imitatione Autor habeäturj quamvis ejus Scriptor de fe ut de Monacho loquatur.
Quantum ad ftyli deverfitatem : verum quidem eft Gerfonii ftylum ä librorum De Imitatione
Chrifti ftylo aliquantulüm differre, 8c in illo plus elfemethodi, minus affe&us. At diferimen
iilud minus apparet in libris piis; nec vetat eum feribentem Opus movendoaffeéfuiScnutrien*
das pietati deftinatum, in hoc incubuilfe, ut ftylum molliret, fententiis ad animum percellen-
dum aptis inftrueret, 8c propofito convcnientem redderct.
§. 12.
Inquißtiö inMSS. Codices qui pro Joanne Ger Jen aut GeJfen proferuntur.
An altquis fuerit hujus nmninis Abbäs -Vercellenfis Or dims S. BeiiediBi.
Num Joannes Gerjenius pro Joanne Gerfonio fuppoßtüs; an fecus Joannes Gerfonius pro
Joanne Gerfento.
UNus fupereft Joannes QeVfen , cujqs, Jid librum De • Imitation* »Chrifti jus , manuferiptis
codicibus potiflimuniinnitimr. lltjj ;> Hiö > r i _ o S ü ß l c ä b
Primum 8c eft A ronx, qux urbs Italic Principum
Borromaorum pijqpria, in Domq;^4pyitiorum Societatis Jefu, quae olim fuit .Äl)batia
Ordinis.S, Benedifti. Reiiquus non eft hic cpdex, ut putavit Caietanus, ex antiqüa Bibliotheca
Benedi&inorum hujijs Monafterii ; Sed Genua anno 1579 allatus eft, ä Patre Maiolo
Jefuita, a quo1 in domo patris repertus ruerat.
Au