fe Ôc temporis ÔC caratteris Ôc voluminisj ncc quidquam diverfqm, ab iis qui hune eodicem vi-
derunt, obfervatum eft, . fi .
Annus codicis Weingartenfis certior videtur : nam MS. code?? îpfe proiertur, m quo tres
primi Operis De Imitatione Chnfii libri extant, ôc in fine tertii çadem manu fcriptum e il: Explicit
liber ïnternæ confolationis, finit us anno Domini mccccxxxiii , fecundaferiâ ante Feftum Aftumpsto-
nis B. Vnginis Maria, per me fratrem Conradum Oberfiperg, time temporis Conventualem in Weingarten.
En manuferiptum eodicem libri De Imitatione Chr/fti, iâi?.ni mçcccxxxi i i , qui autogra-
phum ùon eft exemplar Thomæ à Kempis, quique nullum nomen Autoris habet afçriptum.
Alter codex Melicienfis hune proximo fequitur, anni quippe eft 1434, & continet Enchiridion
S. Auattfiim, %e<julam, quæ tribuitur Hieronymo fi De rat tone vivendi in Monafterio \ librum De Reformation
hominis ',1m quatuor partes diviïùm, cujus' liber primus eft, De Imitatione f . C. & De ton-,
temptu vanitatum mundi. Quatuor De Imitatione libros fequuntur Traélatus quidam Gerfonifiquo-,
rum ultimus e ft, Vtginti quinque Conjïderationes de modo audiendi Confierions , in quarum fine,;
pag. 12.0 ad marginem fcriptum eft y Explicit die Ktliani 34 î quap nota indigitat annum 1434»/
ciim hujùs codicis. mentio fiat in Regiftro anno 1517-,-uti qbfervàvimus, confeélo.
Affirmât Mabillonius in Itinere Italico, vidifle fe Patavii, in Bibliotheca Abbat;æ S. Juftinæ,
manuferiptum eodicem libri De Imitatione Chnfii, anni 143^ 5 h* quo vêtus inferiptio eiafk eft,
& in ejus locum hic titulus afçriptus, Gerfonii, aut Thomæ de Campis. Non ergo vêtus inferiptio;
nomen Thomæ præferebat : alioquin non effet erafa, ut repetition manu nomen hoc aferiberetur..
Manufjhriptus codex Monafterii S. Vlriçi Augurtani, qui primum De Imitatione Chrifti \i-
brum fine Scriptoris nomine continet, fcriptü§ eft anno 1437, tempore Conçijii Bafileenfis,
ut in fineobfervatur : Et. eft finis.hujusTraElatusJcripti in Cpncilio B.fileenfianno Domini mccccxxxvii
& fie cum Dei adjutorio finit us eft. ifte Traiïatusper meGeçrgiumde (Gottingen ,tuuc temporis Capellan. In
Wibldtgett’. ' s
Codex MS. à. Thoma.de Kempis anno 1441 defçriptus haberi poteft pro anonymo, cum
ipfe illi nómen afcripferit ut, amanuenfis, non ut Autor.v
Anonymus quoque eft codex Domus Carthulienfium. S. Barbaræ Çolonienfis anno i447fcrip-
tus, in quo primus liber De Imitations Dhr.iiliYC\>tr\iyir, nullo præfixo Autoris nomme. Obfei-
vatur tantummpdoin Indice, Tradatum, ôç fequentes.(quorumAutor eft Thomas à Kempis)
efle devoti çujufidam Regularis. ■■ ■ ' .
Codex S.'Mârtini: Lôvanienfis, in quo habetur tertius liber De Imitatione Cbritti feriptus an-
no 1449. 6c à PP: S.. Geno^f^.pi'olaDus-,-anonymus item.eft.; .
Antiqua tranflatio Gallica libxorum Delmitatione,a\mo i447;àMonacho Marchiæ , adufùrci
Bernardi d’Annagnac aut d’Armagnac cpnfe&a, & typis mandata Rptomagi anno 1498,Autoris ii7
bri nomen prætcrmitrit. fi . . . . ; .
Aha tranflatio Gallica , cujus anno 1467 manufcrjptus codex jam vetuftus in armario ComiT
tis Engolifmenfis repertus e ft, nomen Bernardi infcriptumAabuit.
Extàt in BibliothecaAbbatiæ S. Germani à Prafis. Pariliis ,. MS. codex, quatuor librorum Zte
Imitatione Chrifti, fub nomine Gerfonii, qui annum 1460 habet afçriptum..
Extat manufcriptus codex ejufdem amii in Domo Çarthulianorum Parcenfi apud Cenomanos,
in cujus fine hæc habentur : Hic explicit liber Dei cfui nmcupatur, .Quifequitur me.&c.&comppfiutf
quidam RehgiofiitsOrdinis Carthußenfis ,,pro omnibus Presbytertj & fiR^eltgiofis Deo devot is.
Allatianus Codex , qui nomen Joannis de Cabanaco præfert, eltanni 14^3.
Saltzburgienfis ejufdem anni Gerfonio iftud Opus tribuit,
Citatur à Chiffletio Buuxellcnfis ejufdem anni, fed anonymus..
Parmenfis qui nomen habet Gerfenji jnipo quai ty, ljbri :prefixum 5 continet prêter quatuor
libros T)e Imitatione Chrifti, Regulam S. Be.nedi,6ti eadem manu feriptam , in cujus fine fcriptum
eft: Die v i 11. Aug. mçccclxvi.
: . CitatuE.aliuscpdexi, ahno i 4 6 8 d e vetaniOrdihis-Monachoà Vifitatpretraditus,quemP. Del-
fau in mufæo D ..de S. Hilaire invenerad.
Slufianus 6c Padolyioaemüs, quj nomen Gerfenii,habent, circa idem tempus feripti funt,
cum dacêntoruni annorumfefle judicati fuefint annis, 1671 & 1674..
Codex S. Petri Dalhemenfis anni.)i47ö. anohy^mus fuit- cùm pnmùmj feriptus eft , & recenr
tiori tancùm manu obferväcio adjecta^! hunc librmp.effie,T.h°mai.4 Kempis.;
'PrimdS codex qui Thomæ. Kempenfi hoc QpuSi tribuAt P^ Autpri , .is eft quem citât Rofr
■ weidus, -pperâ Offerihans confcriptusv
Alter eft MS. cödex Jacbbi Leyden'fis,, qui epocham.habct aferiptam annum 1481.
Tertius'eft manufcriptus codex Bibliothecæ A ugidlanae;.. qui didus eft anni 1440 , fed qui
certâ temporis- nota caret-, ut 6c Rebdorfeqûs ÔC.Lappi^UUS y qpib.us ad jüngere oppr.tet Cpljec-
tiones 6c Çatalogos de quibus.füprai p n
Codex MS. Bibliotheçæ SamGcnovefianæ, in quo.tribuitur liber Delmitatione ÇhrJfiiB.Bevr
nardo, caret quoque temporis nota } .fed ducentorura, ad minus ,.videtur,elfe anno,rum..
Lechafferii -codex, -cujus mentionem,fecit kaurtojite*lirj,‘quo rquatupij libri .De Imitationf
nomine Gèitfonii habentur ante.annutn, 14/07 (fcÿiptus. eft/:, nam -Japp^H? .JUupus
hujusr Scriptor y Bapcalaureus ihi diciijué* iqui anno ^4517JLicénttatusfuit,, &• obijt anno 1498.,.
Hæc eft omnium ferè manuferiptorum codicum Operis De. Intitulions Chrifti^ quorum notifia
quædaiîf ad nos pervenérit \ enuiheratio, ex qua hæc^olligi. pofiunt,
1/ Godices, eflè bujus.Operis, ^aut.faltem partis Æjusiaiit anonymos.,, aut fub nomine Joann^
Gerfen, quosiperitirin hac arte judkant effe feriptos circa; finem decitni,quarifi fæçuli, aut finir
ti&rdeeimiiqüinti'...>.'i tnu.y.u J , i A-
2VË«tarefMSS^codi6esannorûm 14ZI. 1434. .1434. i43.6. I45-7-»- 9W ?ut anonymi funt^
aüt aliud nomen à:Thorn2®^omme.p^æfcerunt;; imo.nullum.efle,ab anno 1420 ulque ad annum
1440, qui hujus nomen habeatj cuinoc adjungendum, nullum ex his codi.cibus autqgraphujn
efle Autoris3 fèd exeftiplaria abi amanuerifibüs èx vetuftior.ibus çodrcibus.defcripta,. ,
3. -Cddicem anni 1441 Thomîçù Kempis;.matru, fcriptum » , npp .perhibere iplbra. Autorem
libri, fed Scriptorem codicis. j* 4- Ad
4. Ab anno 1441 ad finem fæçuli, plures elfe MSS. cocjicçs in quibus iltud Opus tribuitur
aut Gerfeni, aut Gerfonio, aut Bernardo, aut Ludolpho Carthufiano. T
f . Nullum effe eodicem, vivente Thoma, hoc eft, ufque ad annum 1471 fcriptum, quiip-
fiûs velu t Autoris nomen habeat.
6. Poft hujus mortem, nomen ejus in MSS. codd. & editionibus, ufque ad finem fæcult
præferri, fed elfe quofdamcodices Ôc editiones nonnullas, in quibus Bernardo, Gerfonio aut
Gerfeuio tribuitur.
Thomæ. à Kempis Patroni ad ifta reponunt : Omnes hos codices non obftare quominùs di-
catur hujus libri Autor i quia fcilicet omnes qui certam habent ætatem, pofteriores. funt anno
<41 ° , quô iftud Opus à Thoma de Kempis confcviptum dicunt, nec aliis qui anno carent, affirmari
poilè vetulliores. Quanciim ad hos, refpondetur aliquôs effe, ut Aroneniem 6c Bo.bienfem,
qui anno 1410 vifi funt vetuftiores viris in hac arte peritiffimis:: quantum autem ad illos qui
annum habent afçriptum i quamvis anno 1410 (quô placuit iis que.Thomam Autorem hujus lir
bri faejunr, quamvis abfque iautoritate, hujus compofitionem ei aferibere) pofteriores fine ; nihilomir
nus ex his virifimiliter colligi pofle, librum hunc ante iftunc annum efle compofitum. Cùmenim
hi codices ex aliis codicibus transferipti fuerint^ 6c in loris à Thomæ fede valdè diffitis, putà
in Italia, inv.eniantur, vix credi poteft tam recens fuiffe hoc Opus.
Prætereà negatur fieri potuiffe , ut Thomas de Kempis anno 1410 hunc librum componerçt.
Thomas anno 1399 fcholafticuserat Daventrienfis : fub finem anni Monafterium S. Agnetis in-
greffus eft: nonnifi anno 1406 Profeffionem in eo emifit. In eo Monafierio, ut ipfe ait inVita
Arnulphi de Schoenhavia, didicit ficribere, & Sacrum Scripturam legere, & qua ad moresJpeftant,
devotofijue Traüatus atidire : initio magnam paffus eft inediam, multùmque laboravit ; dein libros
coiifcribere coepit, pro Domo & pro prêt io, verba funt cpntinuatoris Chrpniçi. Monafterii S. Acr.
netis. Miffalis 6c Officii exemplaria anno 1414 ad umbilicum deduxit. Bibliorum libros anno
1439 perfecit. Nonnifi anno 1423 ad Presbytern Qrdinem prornotus eft. Ex his facile eft in-
telligere, verifîmile admodùm, Thomamanno 1410 componendo De Imitatione Chrifti Operi
parem non fuifle. Erat turn admodùm juvenis, parum verfatus in ftudiis, nec magnos in vita
lpirituali progreffusfecerat, necdum Presbyter erat ordinatus. A t Opus De Imitatione Chrifti,
Religjofi eft veteris 6c perfe&i, qui diù multùmque ea quæ docet , opéré ipfo complevit, multùmque
in fpirituali vica profecit, qui Sacras Littcras ’6c libros Spirituales verfavit ôc affiduè
meditatus e ll, quique Presbyter jam erat. Hic fane coeteris Thomæ Operibus, nemine con-
tradicente , ôc fublimiof 6c excellentior eft. Quis ergo in animum inducet, hoc ejus efle ty-
rocinium, ac unum è primis Operibus. Nefcio an cuiquam id verifîmile fieri poffic.
Adducit prætereà Launoïus aliud argumentum petitum ex eo quo Monachos fui temporis lau-
dat Scriptor Operis De Imitatione Chrifti, Jibri primi capite ultimo} quæ laus haud convenic
Monachisqui initio fæculi decimiquinti vivebant, quorum vitia deferibit Nicolaus Clamingius;
Refpöndet Fronto, fiiifle nihilominus tum temporis multos Monachos vitæ integerrimæi Q f -
tercienfes Regulæ fuæ obfervantiffimos y Benediriinorum, tempore Concilii Bafileenfis, reforma*
tionçm faiftam -, Dominicanos circa annum 1400 ad meliaremfi'ugemrediifle} Minorftas anno
J4 I I : coeterùm circa annum 155*0, quo fupponit Launoïus Autprcm librorum De Imitatione
Chrifti vixifle, non minùs depravatos fuifle Monachorum mores, quàm initio fæculi deçiqii quin*
t i , ut ex illius temporis Scriptoribus liquet j Clamingium in Monachorum vitiis deferibendis
nimium fuifle.
Fatendum eft Launofi argumentum haud magni efle ponderis, cùm Autor libri De Imita-
tione Chrifti, ‘de Monachisingenere nihil dicat, fed tantùm multos laudet privates, qui religiose
omnino vivebant, qualestum temporis fuiffe certum eft y ac inter alios, Çarthufîenfès Sç
Ciftercienfès, quos hic Autor in exemplum afïèrt, aliofque hujufmodi. N ec verb diffimulat
idem Autor quorumdam Monachorum vida 1.1. c. 18. n. f . fam magnusputatur f i quis tratugrejfus
nonfiuerit. ibid, c, 3. n. f - 0 f i tantam adhiberent diligentiam ad extirpanda vitia, & vïrtutes inferen-
das, ficut't ad movendas quaft tones y non fièrent tanta mala & ficandala in populo, nec tanta diffialutio in
Ccenobiis. . "
Verùm aliud argumentum adversùs Thomatrf Kempenfem, faltem inTpeciem vaüdius, afferri
poteft, quod hujufmodi eft. Scriptor hujus Operis Monachum fe profitetur , Uh, 3. c . 10.». 2.
„ Fecifti ultra omnem fpem mifericordiam cum fervo tuo : & ultra omne meritum gratiam 6c
„ amicitiam exhibuifti. Quid retribuam tibi pro gratia ifta, non enim omnibus datum eft,ut
,, omnibus abdicatis læculo renuntient, 6cMonafticam vitam affamant. "Excap. f 6.n . 4. Suf-
ceP> » fufeepide manu tua crucem, portabo 6c portabo earn ufque ad mortem ficut impofuif-
9, timihi. Verè vita boni Monachi crux eft 6c dux Paradyfi. Et /. i.c.ult.num.S. Quomodo faa
„ ciunt tam multi alii Religiofi, qui fatis arôlati funt fub difeiplina Clauftraü ? raro exeunt,
„ abftraélè vivunt, pauperrime comedunt , grofiffimè veftiuntur, multùm Jaborant 6cç. „
Hæc Monachis propria funt, nec Caiioqicis Regularibus aferibi pofle videntur Çùm igitur
Autor Operis fe Religiofis illisannumeret cùm ait} tam multi alii %ehgiofi, veififimile eft eu.m
pariter Monachum fuiflè. Denique Regulam S. Benediéli fiepe commendat, ôc Benediôlinos
ac Monachos exemplo fibi proponit: de Regula S. Auguftini ne verbum quidem habet, nçç
Canonicorum Regularium mentionem facit, quos in fuis Operibus vix unquam illaudatos præte-
rit Thomas Kempenfis.
Ad iftud argumentum refppndeturj nomen Monachi Canonicis Regularibus 6c Monachis
commune fuifle , ut obferyat Mauburnus, in libro qui Venatarium inferibitur : Tfiam, inquit , &
generali compellatione Canonici Clerics Monachorum nomine compellqntur , ut purifia notant. Née
quidquamfiimiiiarius eft in Operibus Thomæ Kempenfis,'quàm Monachorum' nomine Fratres
fuos defignare. Part. 1. Serm. 1. n. 6; „ Çoenobium Monachorum, eft ficut falfum marc.Part i.Serm.
»j 4.». 3. O Frater Monache, qui fanélitatis fpeciem geris habitu 6c nomine. Eodem in Ser
» mone. ». 7. Beatus Monachus defolatus, cui mqndus exilium, coelum patria, cella Paradi-
5, lus. Sermo y. ». 6. Onus quippe Qrdinjs , diurnùm 8c noélurnum Officium collo Monachi
„ itnpofitum. Part. 3. Serm. 1. ». 12. Hæc eft via fànélæ crucis} hæcdocliïna noftri Salvato