G E R S O N I A N Ai
L I B E R I I
Joannis Gerfonii, Petri de Alliaco, Nicolai Cal-
mengii, aliorumque coætaneorüm Scripto-
rum Vitas continens.
f f . i.
V U A J O A N N I S G E R S 0 N 1 1.
GetfonUP»- Atus eft Joannes C harlerius anno 1363 die .14 Decembris S. Nicafio facrâ ,
N » tS Q j S E lK m Viculo Reraenfis Dioecefeos propè Rhetelium , cui nomen erat Gerfon , à qua
â l a S l - ctîam P erson cognominatus eft, pro temporis hujus more. Solebant enim l^Ia-
' giftri tum, omiflo fæpe familiæ,quæ plerumque obfcura erat, nomine, loci na-
talis cognomento infigniri. Ita à Patria nofter Joannes, de gerfon didus e ft, ut
& feipfum in fubfcrjptionibus vocat. In mlT. quibufdam codicibus legitur Jarfon fed vitiofè
8c ex prohuntiatione populari vocis gerfon. Aliquando Latina terminatione dicitur de ger-
fonO) 6c vulgariter nunc Gerfonius. Patrem habuit Arnulphum Char lier ., matrem Elisabeth am La
Chardeniere, quos, ut ait ipfe, Deus bis fena proie donavitj puellis leptem, maribus quinque.
Horum Primogenitus is cujus Vitam fcribimus j è quatuor aliis unus cui nomen erat Petrus
infans eft mortuus. Très reliqui Monachi fuêre. Unus Joanni noftro cognominis inter Theo-
logos Navarrici Collegii ad annum 1404 recenfitus , Ordinis Coeleftinorum Monachus, circa
iînemvitæ noftri Gerfonii Lugdunenfi Monafterio præpofitus erat. Secundus Nicolaus, inter
Artiftas Navarricos memoratus anno 1391 Coeleftinorum quoque vitam amplexus eft , vir au-
fterioris vit». Hujus mortui fanditatem Gerfonius cui admodum cams erat, laudat in Monicho.
Tertius itidem Monachus Rhemis profdfus eft, ut ex quadam epiftola Gerfonii intelligitur. Inter
forores Paulinam præcipuè commendat Gerfonius, 8c beatam e jus mortem prædicat.
Gerfonii A parentibus fände 8c piè educatus Gerfonius cùm primùm adolefcentiam attigit, ad Parifienfem
s f S io8c Academiam anno 1377 ablegatus eft. E6 Artiftarum Socictati in CollegioNavarræ afçriptus
eft fob Laurentio Guilleto earn tunc regente. Anno 1581 liccntiatus eft in Artibus fub M.
Joanne Loutrarii in prima auditione apud Cancellarium Parifienfem. Anno 138 z gradum fecit
ad Theologicam ejufdem Navarre Societatem fub Joanne Laurentio de Chavangiis ejus tune
Præpofito ; in hac decem annos tranfegit 5 per feptem annos M. Petrum de Alliaco, & per très
Ægidùm Campenfem audiit.
Intenim annis 1383 8c 1 384Nationis Gallicanæ in Univerfitate Procuratorium Magiftratum
geffir. Baccalaureus cùm eflèt, unus fuit èLegatis Univerfitatis, qui anno 1387 ad dementem
v u in negotio Joannis de Montcfono Avenionem miffi funt. Hinc redux coram Academia
folemnes Orationes habuit, quæ utï ingenii præftantiam indicant, haud mediocrem quoque
præfeferunt humaniorum litterarum notitiam. Nam præter Sacra dida non infeitè prolata ,
WQMj feledis Ovidii, Virgilii , Terentii, Horatii, Senecæ , Perfii , Ciceronis aliorumque fenten-
prsefcitim' tiis, elegantiam Orationibus fingularem, 8c haud vulgare pondus addefe confueverat. Anno
Parïfiïî* demum 13P2> Dodoris Theologiæ titulum adeptus, Ecclefiæ 8c Academiæ Parifienfis Cancella-
M s‘ rius, in locum Petri de Alliaco qui hoc muncre fefe abdicaverat, renuntiatus eft anno 1393 , feu
potiùs ut Hemeræus Dodor Sorbonicus, in libro luo de Academia Parifienfi feribit, anno 139^.
Brugenfis paulo poft Ecclefiæ Decanatum, Ducis Burgundiæ fufiragio adeptus eft.
Cancellarii Officium, ut par erat, fumma cum laude fuftinuit Joannes Gerfonius , 6c magna
turn fide, turn gravitate, tum prudentia diffiçillimis temporibus geffit. Academiæ commoda,
Ecclefiæ pacem, Regni tranquillitatem ac gloriam, Studiorum dignitatem omni o p e , indu-
ftriâ, labore promovit. At multas in eoMunere paflTus eft moleftias, quas ipfe egregiè expo-
nit inScripto ea de re confedo,quodextat Tomo iv. P. z. p. 7x7 quam confule. Inter has
autem prima 6c præcipua erat, quod cogeretur pluribus Dominis Potentious 6c Magnis qui in-
fenfi fibi mutuo erant complacere vel obfequi , Duces', Aurelianenfem 6c Burgundum , quorum
nocpinareticet, indigitans. At ne propofitum exequeretur obftitit Ducis Burgundiæ, cui
fe poft Deum omnes operas fuas debere fatetur, mandatum, quo Cancellarii dignitatem reti-
nere, 6c Parifiis manere coadus eft.
Legation« Qua? fuerit ejus, cùm de fubftradione obedientiæBenedido in Gallia ageretur,mens atque
BMcdiôum1 ^ententia, jam à nobis didum eft. Eâ reftitutâ,fecundâFeriâPentecoftes anni 1403, in Supplica-
’ tione publica Orationem habuit, quâ Ecclefiæ Gallicanæ propterea gratulatur. Hinc non tam
miflus, iiiquit, quàm coadus, Legatus ad Benedidum, duas Orationes coram eo habuitj upam
Maffiliæ, alteram Tarafcone* 6c in utraque Pontificem hune ad pacem promovendum, etiam via
Ceffionis ultroneæ hortatus eft. Has Orationes æmuli, ejus dida malè interprétantes, per-
ftrinxerunt,, 6c iis Gerfonio invidiam conflare conati funt: quorum calumniis obviam ivic
Epiftola ad Petrum de Alliaco Cameracenfem Epifcopum. Nec obtredatorum livor impe-
divit, quominus in folemni Legatione ad Gregorium 6c Benedidum mifla anno 1406, unus
effet è Legatis.
Ab
Ab hac Legatione reverfus anno 1408, in Concilio Provinciali Remenfi Feftis Pachalibus, oratio
Reformat tonem omnium.fiatuum Ecchfiafiicorummagno affedu longaque Oratione commendavit:
6c in eodem Concilio 1 rädatum perutifem, De Cura'Proelatorum edidit:tum imminente Conci- no cui ipfc
lio Pifano plures de fohilmate iedando Tradatus compofuit. Cumque Anglorum LegatiadCon- ’ntei^u‘t*
cilium Pifanum miffi Lutetiam veniflent, Parifienfis Academia Gerfonium elegit, qui coram iis
Orationem haberet, qua Concilii neceffifatenr demonftraret 6c autoritatem aftrucret, ut remotis
duobus Pontificibus inter fe contendentibus, tertius eligeretur. Huic Concilio inierfuit Gerfonius,
6c cledo Antiftiti Alexandro v folemni Oratione „gratulätus eit.
- Reverfus. in. Galliam Gerfonius, cum ex Pifimi con vent us Decreto, generale Concilium ssminGer-
propediem convocandum eflet,in id incubuit,ut qux in Concilio generali tj^adanda erant prjeverte-
ret. Hoc confilio, de pace 6c unione Gr£ecorumj,ac de Ecclefiae reformatione feripfit. Turn tcmpeftaSl
etiam moleftiffimo diflidio inter Burgundum 6c Aurelianenfem implicitus eft. Cum enim
pro fua aquitate, Ludovici Aurelianenfis Ducis infandam ejedem Burgundi opera perpetra-
tam palamdeteftaretur, feditione Parifiis orta anno 1413^^^*®^ qusefitus ad necem vel in
carcerem raptus fuiflet, nifi fugä fibi confuluiflet ,acin fornicibus iEdis B . Marine per aliquot dies
delituiflet. ^ Erat tum Ecclefis S. Joannis in Grxvia Paftor, quze eicommendata jam erat anno
1407 cum Orationem habuit coram Rege,cujus initium Vivat Rex ; quam haud diu de-
inceps retinuit. Omnis ejus fuppellex a feditiofis direpta , bonaque diffipata funt.
Hac tempeftatc fedata, Joannis Parvi Opufculum, quo ctedem Ducis Aurelianenfis licitam Gerfonn ;*
fuifie , 6c Tyrannum jure occidi pofle contendebat, delatum eft : cujus graviffimi negotii damD*.ndo
profequendi cura Gerfonio ab Academia demandata eft. Isenimab ea delectus, qui apud Regem v^läcUc!1*
Caufam ageret, in Oratione quam ad iplum habuit die 4 Sept, cujus initium : Rex in fern- ^,'30ICS*
piternum vive, novem propofitiones eJoannis Parvi libro excerptas refellit 6c damnavit. Hujus
fententiam fequenti die unanimi confenfu probavit Academia. Hinc opeii Gerfonii indidi
a Rege Judices qui de hoc negotio cognofoerent, adhibitis in confilium Sacr« Facultatis
Theologia; Parifienfis Dodoribus. Geffit in hoc confeflu Gerfonius Parifienfis Academia? per-
fonam , 6ceo inftigante potiffimum, poft longam deliberationem proforipta eft Joannis Parvi
Dodrina, propofitiones cenfura notatse, ac damnatus liber 6c igni addidtus. Delata per appel-
lationem Burgundionis Ducis adSedem ApoftolicamCaufaj eaque ad Concilium Conftand-
enfe devoluta , quantüm laborum ac moleftiarpm in defendendo Parifienfi Judiciofuftinue-
rit in eo Concilio Gerfonius,. abunde docent monumenta a nobis edita j quibus conftat ilium
nullis neque impends, neque laboribus pepercifle, ut Dodrinae Joannis Parvi damnatio-
nem extorqueretjeumque nec Potentum gratia , nec periculorum immidentium metu, nec
Cardinalium, imo 6c Pontificis offenfione a propofito deterreri potuifle j ac calamo 6c voce,
Orationibus, lamentationibus, quefelis, operibus, poteftationibus , fchediilis , libellis fupplici-
büs , imo 6c appellationibus, auilque omnis generis Scriptis, Caufam hanc fedulo 6c acriter,
tumfuotum Regis, turn .Univerfitatis. nomine in Concilio egifle.
Vcrum non in hac tantüm Caufa enitiiit in Concilio Conftantienfi Gerfonii virtus 8c Gerfonii
autoritas: quin 6c eorum omnium qu s in Concilio gefta funt non folum particeps,fed 8c Concilio’
autor fuit. Fungebatur in eo Legatione Regis Chriftianiffimi, Parifienfis Academic 6c Se- S fiS r i-
honenfis Ecclefi«, qua? resmagnam ipfi conciliabat autoritatem : fed majorem eruditio infig- *«•
nis 6c incorrupta Religio. Hinc5 in omnibus contentionibus, five cumPontifice, five cum
Joanne Hus, 6c Hieronymo de Praga^ five in proponendis reformationum capitibus primas
partes egit.
_ In Joannem x x i 11 fugitivum 6cGoncilii autoritatem declinantem primus infurrexit, 6cCon- Gerfoniii»
cilii autoritatem Pontificis poteftate Tuperiorem efle, primus in Concilio publicä Oratione do- £°n£,io_
cuit. Prieclara eade re Scripta edidic ,8c conficiendorum de autoritäre Concilii generalis De- tieafiageßi.
cretorum autor fu it ; viam Ceffionis ad reftaurandam Ecclefi« pacem inculcavit, 6c Joannem
m m ac Benedidum abdicate fe Pontificatu renuentes, jufte ac legitime deponi pofle oftendit,utque
id Concilii Patres efficerent obtinuit^ Wiclefi 8c Huffi dogmata refutavit , ac hujus ficut
6c Hieronymi de Praga damnationem promovit. In eos qui Communionem fub utraque
lpecie tanquam neceflariam reftitui vellent feripfit. Brigitte Canonizationem indirede videtur
impugnafle, edito De probandisfpiritibus Opufculo: fed impedire nequivit. Ecclefise Univerfa-
lis emendationem ardentiffime exoptavitj utque earn Concilium in fo fiifciperet, publicis priva-
tifque Orationibus 6cScriptis cnixepoftulavit,6cad extremum ufque vehementiffime urfit, eam-
que negledam 6c in aliud tempus delatam efle inpenfiffime doluit. Matthäi Grabon Ordinis
Pradicatorum Theologi Wimarienfis Provincias Saxoni«, Mersburgenfis Dicecefeos inCon-
Conftantienfi oblatum De vera Religione ac perfeSltone libellum peculiariOpere refutavit,
tredecim Theologorum ex diverfis Academiis Concilio prafentium adjedo calculo. Cum Antonius
Cardinalis hujus Caufe Judicitim prapararet, Matthäus Grabon ad recantationem 8c
abjurationem fua? Dodrina? 6c Scripti adadus eft. Vincentium Ordinis Priedicatorum per litte-
rasad Concilium iiwitayit, 6c nihilominus hujus de flagellationibus opinionem amice refellit.
Synodo finita, JoanneS Gerfonius tot laborum fiiorum, infignilque.pietatis,ac in Juftitiam Gcrfonio»
oc Verum ardentiffimi amoris non aliud premium confecutus eft, quam perpetuum exilium. s7noJofin«*
Cum enim Burgundi Ducis , acerrimä damnationis libri Joannis Parvi profecutione , odium g iintbS
concivifletj Lutetiam Anglorum 6c Burgundionum Dominationi obnoxiam redire nonaufus, in- difcedit-
ftar alterius Athanafii aut Chryfoftomi, in fpontaneu'm exilium prope foxagenarius abiit. ’Igitur
Peregnni habitu indutus Conftantiä profectus eft-, folutis expenfis Notario in Caufa Parvi die
<S Maii anni 1418. Seden tibi ornatus ipfiusFiguram,quam Prosa & Verfibus adumbravit. in
tabella oculis fubjiciendam curavimus.
Tom. /. JOAN