fit maculata, aut faltcm, quod temerarium eft oppofitum
aflerere quod Papa, & EcclehaRomana, p°l-
ftint luereticq..Wfatftatp -lnaculhri, 8c contra Fidem
crmrG j temeranum eft aflerere Romanaro Ecclefiam
hujufmodi maaila~efle immacularam.
Confequentia probatur: quia capite dolente , cetera
membra dolent. Papa autem eft caput omnium
fidelium , 8c Romaim Ecclefia eft caput omnium
Ecclefiarum : qtiare ft pravitate iiatretifca' maculati-
tur, fequitur totam Ecclefiam tali pravitate non efle
immaculatam. Antecedcns pro prima parte proba- &
tur: fcilicet quod>Papa poflit contra, Fidem errare*
Primo. De-Apoftolorum Principe beatO Petro,
quern errafle aflerit beatus Paulus , eum reprehen-
dens, ad Galathasii. I t . ait: Cum autemvenijfet fep-
has Antiochiam, ei-.refhti in:fauem„ qtfiareprehenfibilis
erat. Quod autem erravit contraveritatem Evangel i-
canv, ofteniirPaulus, d ic en s r f 14. * Cunrvidifiem
nod non retie ambulabat ad veritatem Evangelii. Dixi
Si tu , cum fudaus fis ,jentiliter
% judatce:quo-
A R T I . G U L U S I. . j
FIDE ECCLESI iE,
.....E T
p E S P O N S A T I O N E .
§■ 7 .
De Fidei habitu infufo. r. _
Cl r c A_primum Articulum, eft prima notail-
dum quod duplex eft Fides, fcilicet acqui-
fita, 8c infufa. DeFide acquifita,quoi 6c ejusobvivis,
& non jmi.ucc : quomodo cogis Gentes judaiftre ?
Ex quibus fequitur quod PetriiS contra Fidem erravit.
Probatur 6c illud antecedens , de beato Mar-
cellino, qui idolatravit: etiam de Anaftafio tertio,
qui propter pravitatem hæreticam fuit à Romana
Ecclefia expulius, fecund inn quod in Decretis. D if
un&ione 18. iegitur. Ergo prima pars antecedents
' Nuncprobaiiif fecunda pire ejùfdem àntccéden-B ab S“ * r f S B I l
ris.lcilicec quod Romana Ecclefia poffit contra Fi- “ ulatus. H H B
dj em errareM, ,.quira n-ifri iic-j —tunüc ™iloWmaHna cxci»eufia, chvj aA coa^ur,l,,a-«tu-,s , denotatur quo
non indigeret, àliorum confilio , pro quæftionibus Fidei
terminandis, quod tarnen eft talium. Igitur 6ccT
Secundo. Arguirur contra idem quæfitum : Concilium
generale poteft pravitate. hæretica irret iri,}
ergo aflerere totam Ecclefiam ab errore efle immunem,
eft omnino temerarium. Confequentia. patqf.
Antecedens patet de Synodo Stephani Pap* lepti-
mi, qui erroneè Ordinationes faétas per Formoliim
Papam irritas efie decrevit : quæ Ordinatio per Joan-
nem Papain ix. poftea extitit reprobata. Ilia autem
Synodus fuit Concilium generale. Ergo patet quod
Concilium generale de facto erravjt: 6c per confe-
eft aflerere quod tota Ecclefia
jedto dicetur in fecunda parte hujus- Articuli:
àd prælens de ipfa taceo. 1
Secundo. N otandum eft quid eft Fides infufa: unde
defcribitur fic. Fides infula eft habitus à foloDeo
in potentia intelie&iva caulatus, cum intelledtu cujuf-
cumque Catholicæ.veritatis, aétuum crcdendi mediate
, vei hnmcdiatèprodyétivus.’ Perftoc.quod diçitur:
habitus afolo Deo caufatus, dillingbitur Fides infula
ab acquifita, quæ eft 'habitus^ex -adribus-^credendi
’icitur : in potentia intelle-
r quod fi hujufmodi habitus
caularctur in lapide, aut alio fuojeéto, 6c non
fub jedo intelledivo, k tunclion eflét Fiaès : quia lapis
per illud non eflet fidelis. Per hoc autem quod di-
citLir.-aduum credendi 6cc. produdivus> non definitur
habitus Fidei ab aliis Theologicis habiuibus , fecun-
dum quod magis declarabitur inferius.
Ex iftisjfequitur primo , quod habitus Fidei non eft
efientialiter Fides : probatur * qu:a fi ilium habitum
caularet Deus in folo afino., non.eflet hujufmodj
habitus Fides, quia afinus non eflet fidelis per ilium.
Secundo fequitur : licet in quolibet Catholico po-
auens temeranum c it ancrcrc uuuu lulu E-u-icua _ natur Fid. ei ha, bitus m. lufus .*p i.u valitatne m tam;;c n »t al^ium -.tVali l, a,b e, aut macul* a non lrit- TmY?0a«c1u1ulartoaj. quod friu^itC'-' p* oi.i ere in eodem, e1. ft omnino iuip.e_rn-unu..m....... L robatur :
probandum.
.Oppofitum arguitur. Et quantum ad fuppofitum
probatur quod Ecclefia per Fidem fit Chrillo ,de-
fponfata, per illud verbum Domini 6c Salvatoris
noftri, populo,fliqdjperitis, Ofeé 1.1. 2.0. Sponfabo te
mih'i in Fide. Ergo Ecclefia , 6c populus .Chrifti ,
eidem dcfppnfatur per, Fdem : quod lupponebat
quteftio.
Pro duobus qujefitis quteftionis, arguitur per illud
.Canticorum iv. 7. TTotapulchra es arnica meat & macula
non eß in tp. Quce verba communiter expo?
nuntur de Chrifto , 6c Ecclefia ejus fponfa. Ergo
qua:ftio pro parte affirmativa ve.ra.
D I V I S I O O P E R I S .
quia unus folus habitus infufiis, poteft caufare adum
credendi, rel’psdu cujuicunque credibilis,perquidno-
minis Fidei intulæ. Ergo fuperfluum effet ponere
pluralitatem talium :‘ quia fi ponerentur plures j hoc
eflet propter adus credendi producendos. Patet igitur
illud. corollarium.
Iilis vifis, ponuntur aliqüæ quæftiones.
‘Frima Qukftio. Licet ratio'ne naturali non poflit
convinci quemlibet viatorem, ad finem ultimum con-
fequendum ncceflario indigere Fidei habita fuper-
naturalij ratione tamen iumptaex didis Sândorum,
6c ex facia Scriptura, hoc poteft mamfeftc inferri.
Prima pars hujus quæftionis, fcilicet quod' ratione
naturali non poflit convmci quemlibet viatorem ad
finem ultimum confequendum neceflario- indigere
Fidei habitu fupernaturali, probatur fic : Nulla poteft
In quæftione ifta .erunt très Articuli. efle ratio naturalis evidens ad concludendum habi-
Primus, erit de Fide Eeclefiæ, 6c ejus defpon-DCumFidei fupernaturalem efle in nobis, nifipropter
operationes ad quas inclinât hujufmodi habitus 5 quia,
omnes habitus innotefeunt nobis propter operationes:
fed omnes operationes quas experimur, mediantibus
iftis habitibus fupernaturalibus, poflumus: experiri,
mediantibus, h ab i t i b us acquifitis. Igitur 6c c. Minor
hujus rationis probatur. Quia paganus nntritus inter
GhriflianOs poflet qucmcumqUe Articulum'Fidei credere,
6c per confequens habitüari ad ilium credendum,
6c per confequens, mediante tali habitu, poflet facilite^
exire in adum credendi talem Articuhirn 3 6c
itade aliis Articulis Fidei : 6c tamen non haberct Fidem
inftafam. Ergo prima pars quæftionis eft vera. •
iatione,
Secundus, erit de decore gratite fponfe, 6c ejus
confirmatione.
’ Tertius, erjt de fponfie puritate, 6c ejus .imma-
culatione.
In primo Articulo erunt tres Subarticuli.
Primus , erit de Fidei habitu ä Deo infufo..
Secundus, erit de Fide acquifita, 6cejusobjedo.
Tertius, erit de defponlatione Ecclefia: cum
Chriftp.
- • ’ • - — * » ' • • • * : aliter, quando quis peccaret, ftatim efliceretur-hæreticus,
quianoh eflec Catholicus ,6c per confequens.,
effet haareticus.
Secunda pars qu£eftioniS probatür: fcilicet quod ra-
tione fumptaex didis Sändorum, 6c facrä Scriptura,
poflet inferri quemlibet viatorem ad finem ultimum
confequendum neceflario indigere Fidei habitu fupernaturali.
Arguitur etiam f ic : fine habitu Fidei fupernaturali
impöflibile eft quemquam' Deo placere : ergo find
tali, impöflibile eftfiriem ultimum confequi. Gonfe,-
quentia nota. Antecedens probatur : Quia ,fineFtde
impofibile efi quemquam Deo placere. ad Heb. xi. 6.
Quod autem Apoftolusloquatur de Fide infufa, patet
:, quiä de ilia Ficfe loquitur, qu* inter dona Spi-
Iftud Corollarium etiam .probatur per illud primae
ad Chorinthiosxm. 2. Srihabüerpomnem fidemyut
montes transferam , &. Charitatem npnhabuero, nwUfnmt
Ex quibus verbis innuitur , quod flat aliquem habere
Fidem , 8c non Charitatem.
Quartum Corollarium. Nullus pertinax, auth^reti-
cus poffeflor eft Fidei intüfie habitüs. Probatur: quia
ille habitus denominaret ipfum fidelem.: Cfim er-,
go omnis hmreticus fit infidelis , fdem effet. fideiis,
ritusfandi gratis data nümeratur, prima ad Chorin- ^ Sc infidelis 3 quod implicat contradjdionem.
thios x i 1. 6c. x i n . Gapitulis. Unde. S r i i f Cap.
Art. 12.' feribitur TS^unc autem manent Fides, Spes, &
Qoarkas. Hie etiam loquitur Apoftolus de habitibus
infufiis qiiosicomparat ad invicem : unde, ad Heb.‘
11.6. de eadem Fide dicit Apoftolus: Sine Fideim-
pofiibile efi placere Deo. Patet igitur quod ilia verba in-
telliguntur de Fide infufa. Confirmatur ratio, pro-'
banao idem, videlicet quod ilia verba debeant in-
telligi de Fide infufa. Arguitur f ic : fine Fide im-
poflibile eft quemquam placere Deo : fed pafvuli’
immediate poll Baptifmum decedentes^ funt Deo
grati, quod probatur per Auguftinum, de Fide ad Fe-
trum , dicentem : Sicut parvuli qiiifine Baptifino mo-
riuntur, infidelium munero afenbuntur , itaqui bapti-
fantur fideles dicun tur. Ergo hujufmodi parvuli, Fi-
Quinium Corollarium. L ice t , de lege ordinata, fine
-Fide Charitas non poflit darij e contra tamen, fine
Gharitate Fides poteft infundi. Prima pars probatur r
quia fine Fide impdjfibile eft Deo placere : quieumque.
habet Charitatcm, Deo placet j quia Charitas red-
dit habentem, Deo cavum 6c gratum- Ergo fine Fide
impöflibile eft habere Charitatem. Secunda pars co-
rollarii probatur: quia flat aliquem hsereticum r.everti
ad Fidem , 6c non refurgere adgratiam j ficut ftaD a-
liquem efle Gathollcum, 6c efle fine gratia: cum au-
rem revertitur ad Fidem , infunditur eidem Fides;
quia, per corollarium fecundum, omnis Catholicus y
hujufmodi habitu eft illuftratus , 6c fibi non datur
Charitas. Igitur corollarium eft verum.
jantur naeies aicumur. n.rgu nujuiiuuui ptwivuu,x i- Sextum :C--o--r-o-ll-a--r-i-u-m .- Stat• finem ultim, um con, feq1 ui y'
dem habent fed nonacquifitam. Quod quidem pro-B f,ne quoctimque. accu credendi. Trobatur de pav-
batur authoritate Auguftini, dicentis, in Libro dé vt|fis baptilatis ,• non habentibus ulum rationis.. I ro-
Baappttiiffmmoo pp:arvulorum : Parvulos fideles non facit eà batur etiam , fi quis baptifatus- ufque- ad annos.-dif-
Fides qua in fidelium voluntate confiftit; fed Fidei fa
mentum. Ergo fi pr^didta verba vera fin t, intelli-
gehda funt de Fide infufa.
Secundo. Principaliter arguitur ad eamdem partem
qu^eftionis, authoritate * jeronimi, dicentis: Fides
qua fideles facit, in acjuis Baptifmi datur, vel nutri-
tur: non habenti datur, ut habeatur > habenti datur ut
ampliks habeatur. Ergo Fides quas nos-fideles facit,
fine qua impöflibile eft Deo placere, eft habitusfu-
pernatyralis a Deo infufus. Quod fuit probandum.
Et fic patet conclufio pro utraque parte.
Ex .ifta conclufibne 6c ejus probationibiis, fequun-
tur aliqua corolaria.
Frimum Corollarium. Supernaturalis habitus Fidei
alias infunditur, quam in fufeeptione l^iptilmi. Probatur.:
ad finem ultimum confequendum, neceflario
requiritur habitus Fidei fupernaturalis, per conclufio-q nabitur.
nempofitamj fed aliquis non baptifatus confequitur Aliter poteft dici , quod
finem ultimum: ergo aliquis non baptifatus habet ha-:
bitum Fidei infufum. Confequentia probatur per Auguftinum
dicentem: invifibilem fan&ificatorem af-
fuifle ,r 6c. profuifle fine vifibilibus Sacramentis. Et
ponit exemplum de latrone, 6c illo non baptifato,
cui di£tum eft : Hodie mecum eris in Faradifo Luc.
xxiii. 43. Patet illud corolarium authoritate ipfiufmet
Auguftini, dicentis: Fides datur, & nutritur in Bap-
tifmo : ergo aliquis ante Baptifmum habu-it hujufmodi
Fidem, aliter nunquam ni\triretur.
Secundum Corollarium. Omnis fidelis, feu Catholicus,
Fidei fupernaturali habitu eft illuftratus. Probatur
: quia Fides quas nos fideles facit, in aquis Baptifmi
datur, vcl nutritur, per* * Jeronim 11 mjam a 11 e-
gatum. Igitur quieumque eft Catholicus , vel fidecretionis
nutriretur extra omnem foçietatem homi-'
num ; tunc vifibile effet quod hullum aétum credendi
circa Fiderri Catliolieam haberet, 6c tamen effet, fidelis,;
per habitum infufum, 6c finaliter ialvaretur,
nifi aliunde- peccaret. Ergo corollarium illud :eft
verum.
• Sed contra iftud corollarium arguitur per illud Mar-
ci; ultimo, 2,6. Qui credider.it & baptifatus ftier it
falvus erit ; qui verb non'ere Aider it,. coridemnabitur. Ergo
ad confequendum finem ultimum , non fufficit habitus
Fidei infufus^ fed requirituna&us credendi,
- Ad iftam objeétionem refpondet beatus Augufti-
nus , dicehs, quöd nihil aliud efi credere ,, quam Fidem
habere : 8c ideo qui non crediderit, condemnabi-
tur. N ititur fic : qui non crediderit, id eft, qui Fidem,
qûæ eft principium credendi, non babuerit, condemrba
ilia intelligilntur;
de adultis^ habentibus uium rationis , quibus-liiffi-;
cienter Le x Chriftreft divulgata y 6c dogmatilâta:
de iftis etiam eft verum-, quod nificrediderintaéhi,
non ’fernpci , led pro aliquo tempore-:- quia nullus
tenetur femper habere a&um credendi , -licet quidem
obligetui5 ad aliquem aéttnn æredendi habendum
, aliquo tempore, • eondemnabitur. Et fic patet
quod corollarkim'fiat in veritate. Hæc de prima-
conclufione. • • ; , " 'J'- -
Sècunda Quaftio.. Eàdem Fi des-inftifa- eu j ufîibet. ca* -
tholicæ veritatis, expliciti aflbnfus;mediate., vel immediate
eft prodaéri vus 1 fia quæftioi probatur fie P
habitus Fîdei infiifus produétiv-ns eft aflénfuum ali-
‘quorum Fidei Qrthodoxæ Articulorum, :quia finon
tune fruftra-’ pöneretm in nobjsJî i eùm potfliimimv
lis per Fidem infulam eft fidelis. Confequentia patet: D ratio qtne hab'etiiiri ;ad ponendnm in' nobis habitus^
quia Fides qua: datur, in Baptifmo, eft Fides infufa, di&bsab afribds-jfit^'quia-experimufc q^abd habitua-
6c non acquifita ex adtibus credendi, ut notum eft. -
Corollarium , Fidei habitus 'fiipernatural?s
fempercorrumpitur ad eorruptionem Charitdtis,
>atur : quia facit aliquem efle Catholicum, 6c efle?
non :
Probatur:qiiia (
extra gratiam , aut Charitatem ; fed per corollarium
fecundum} omnis Catholicus habitu fupernaturali eft
illuftratus, ergo ad coi-ruptionem Gharitatis non fequitur
corruptio Fidei iupernaturalis. Probatur: quia;
f forth > Auguftini (■ yâr A A uguftini
Élis faèilius opemtuT , 6c exit in 'jcétum, quam non
habituatus. Ex -quo -concludinifliis:• quod habitus inclinât
ad óperandum': habitum autem inc linai ad;
bperandtim , WO'n-e'ft aliüd^quàm âébum fuüm pro-
ducere. Ergci- fi-uftm! poöemtit in nobis habitus in-
fufuS: Fidei -, firfi ali'qaos «â5i«uc»edendij, paitiali-
tdr faltem, poflet producere , :aht -epii- relpeftu eu-,
jiiflfbét catholrcïe;!Yef itatis. poflet. producere aétuni
credendi, autreft>e«£tb»ljquoium,.-6caliquorum non,
E e e 3 Si