Öitava Veritas : Sufceptio Euchariilne gratificans
quamvis non fiat nifi fit aliquis in gratia gratum fa-
ciente; non tarnen inducit lemper novum peccatum
nifi in contemnente. Contemnit autem qui fe feit
habere impedimentum legitiimim ne fiifcipiat ; aut
qui non habuit probabilem fute confcieotix examina-
tibnem juxtamodum communiter requifitum, ut f'uum
4 5 6
homo q u i v iv a t & non peccet ; Eecle. vii. 21. q u-s
efl homo qui non patienter reprehenfionem debet
accipere charitatis , qualem confcius ego fum |||j|
veile fieriquihæcfcribo? Rurfùs per eum nullus ex-
tollitur flatus nifi ille qualem notât fe tenuifle confbr-
miter ad feminas aliquas magnæ ut aflèrit elevatio-
nis 8c prophetici fpiritus , quarum tamen doélrjaæ
cognofceret impedimentum 8c cellaret äCommunione, . funt fulpebtx, jubente Apolloloqui habebat fpirituni
vel tolleret nexum, ficut per Confeifionem fi confcius A D e i,muheremdocerenonpermitto. 1. Tim. ix.I ZjSecundb
’ addit iterum, licet non lemper eoordine quo ponuntur
ifta,ait inquam, quodper tales inveniretur Chriihis.
qui tune fuo tempore perditus erat 8c abfeonfus ab E<
eil fibi culpæ mortalis : aut fi per Statutum Regu
fiiæ fit arblatus de venialibus confiteri, licet duravi-
deatur hæc arèlatio, nifi forte pro gravibus 8c multis
venialibus valde difponentibus ad mortale aut pro-
pinquis multùm.
2\(ona Veritas: Sufceptio Euchariftiæfi dimittatur,
quia non percipit acceffurus fentimenta devotionis ac-
tualis in lachrymis 8c fimilibus 5 fi tamen aliundè fit
fibi bene confcius de carentia impedimenti, imite
agit'fi fit tempus 8c locus aliundè. Ratio e i l, quia
magnis bonis fe 8c fiios proximos privat 8c defraudat,
damnationem incurrens de iufeepto talento Ordinis
non multiplicato. Sibi tarnen abfit gloriari fi fentimenta
non fentiens devotionis , fi ficcus 8c aridus a-
nimo , fi mons Gelboë fine rore 8c pluvia , fi non
timeat lapfum qualem aliquando patiuntur gloriantes
de fentimentis luis : quia fi dæmones in viridi, Dei
permiffione hoc faciunt, in aridö quid fiel. —
!Dectma Veritas .-.Sufceptio gratificans fi quæritur pe- ** Attendatur er
riculofè cognofci per curiofitatem in quolibet homi-
ne , tarnen hoc maxime periculofum eil infeminis ,
quia flint fortiffimæ 8c tenacis apprehenfionis 8c avi-
ditatis temerariæ penetrandi fecreta Dei; flint 8c ad
lapfiis 8c illufiones proclivifîimæ, diligunt tales aliquando
Deum velut adulterum concubitu fornicario :
quaie? fane quia deleclationem fentimentorum ipfius
Dei fblam , non prolificationem bonorum funt ope-
rum requirentes , fed perdes omnes Deus qui fornican-
tur abs re. Pf. lxxii. 27.
Vndecima Veritas.- Sufceptio gratificans apud tales
de utroque fexu fæpe fit in laqueum, non data, fed
accepta occafione fcandali, dum fiunt indigniores fiif-
ceptione digniffimi Sacramenti : quo fcilicet poll ta-
lia fentimenta 8c non aliter dignos ad fufeipiendum
lernet exillimant longe facti, de quo legitur. N e minem
judicans, neminem condemnans , omnibus
compatiens : fanbhis Martinus erat; nec aliter per
clefia, 8c quafi jacens mortuus. Ru-ifus quod flatus
ille tertius 8c cito manifeflandus , erit dcflrublivus
llatus Pharifæorum moderaorum quos notât Prælatos
cum Clero 8c Religiofos omnes, maxime Fratres minores
qui non vivunt vita Chrifti crucifixi, neque ut
fuus nuncius Francifcus 8c fanbta Clara Vexillifcd
JefuCh rifli, cum crucifixa vita fua: flint 8c jam habita;
revelationes ut dicit fuper illo. Rurfùs attende
Pater oculätiifime quod ccepit error ille à Joachim
ponente triplicem Legem fecundùm très perfbnas : |p,
mamPatris per Moyfen, fecundam Filii per Chriflum
tertiam Spiritus fanbli per Evangelium æternum, cujus
non erit finis. Legatur ergo textus expofitionis
iflius fuper 2func dimittis, in fine, '8c expofitio fiiper
illud de perdittone & inventione fefu I 8c alibi pluries.
ergo folus finis in accerrima iatyra feu tra-
gcedia magnis boatibusinvehente contra llatus omnes
maxime fuorum, viderit quo zelo, viderit quo ædi-
ficationis auditu fruèbuofb, multi judicant quod non
fecundùm feientiam ; attento quod pro cognomine
vult nominari maximus peccatorum •: qualiter emo-
non priiis auferebat trabem de oculo fuo , qualiter
obforduerat äd illud probrum, Medice cura teipfum Luc,
vi. 23. diceretquod ex humilitate lie judicari vult; fed fi
non ex veritate , quid nifi vanitas 8c damnäbilis va-
nitas ? Si ex fenfus intimitate fe ita judicari volebat,
attenderit ne plus Paulo immo Maria præcellat inhac
laude, ut non jam ipfe maximus aut primus effet peccatorum,
quia non humilior plus omnibus. Ampliùs
arguit de hærefi Doblores doétiflimos cum Innoccn-
tio tertio qui ponunt fubftantiam panis poll difitio-
nem corporis Chrifli, deflru£Lis panis 8c vini fpecic-
bus, iterum de novo creari. Sunt aliæ fuper hac re
pofitiones; fed ifla quidquid difficultatis habeat feu
Agathon vel Paflorem eil præceptum : nam. inquit, C habere videatur non efl hæretica appellanda : potefl
die : Tu qui es ? St ne judtces quemqut
fed nec attendunt aliud fuæ temeritatis repreflîvum
confilium, non accipe fiduciam, immo accipe fidu-
ciam ; fed de fola mifericordia D e i, non de tua fentimentorum
juflitia fordida nimis ex fe , ficut pannus
menfli'uatæ. Quem non exterreat iliud Apoflolicum.
1 Cor. iv. Nihil mihi confcius fum ,fed non in hoc jufii-
ficatus firm,fed nec meipfitm judico, qui mejudicat T>o-
minus efl. Sic habita in adjutorio Altifïimi lècurè dices
Deo. Sufceptor meus es, quia quem fiifcipisin
Sacramento, ipfe magiste fufeipit, manduçatce bi-
bit incorporando.
Duodecima Veritas : Sufceptio gratificans dum vifa
efl apud multos colligi per meditationem afîiduam
Paffionis JefuChrifli, caulavit de per accidens ex fu-
perbo ufu fuo hominibus de utroque fexu duræmul-
tum aufleritatis in vita, plurimas hærefès 8c deliramen-
t a , 8c tandem aliqui ex eis in abominandiffima carnis
enim Deus creando reparare deflrublum idem i
mero, judicio 8c libertate arbitrii. Qiiidquid de par-
vulis affirmare præfumpfit contra omnium Docloruin
communem fcholam, quod pueri in Lymbo non bap-
tizati acriter puniantur poena ignis fenfuali, ponere-
que videtur quod in afih&ione carent omnino ratio-
nis judicio 8c îibeitate arbitrii. Sed nonne documenta
plura fcripfitbona , ,8cutilia 8c devota ? Scripfit:
(fatemur immo libéré confitemur) 8c utinam flc-
tiffet in illis flilus fuus, utinam conformaffet fe doctrines
illorum quos allegat quandoque : fæpè enim
magnas partes excerpit 8c tapit in propria forma ta-'
citis Auctorum nominibus, nefeimus fi par elle volu-
erit Æfopi corniculæ , plumis aliarum volucrum fe
ornantis ; crcber fuit apud ilium Bonaventura eu in
fuo Breviloquio , fed vix nominatus ex illo. Multi
funt prætereà Sermones fub contextu fuæ locutionis ;
quos in forma legimus apud libros alios non modiex
fentimenta prolapfi funt 8c innominaliter maculati: funt D vetuflatis. Poflremo non rememoramus ifla detraexemplum
veteres 8c novi Fratricelli 8c Fratricellæ ÿ
Begardi 8c Begardæ de quibus non efl hic dicendum
per fingula. SufFecerit tangere aliquos paffus ferip-
turæ cujufdam, qui non in omnibus fatisfobriè videtur
elle locutus ; quamvis in hac feelerata fe£ta jam
taéla, fuérit feveriffimus 8c laudandus, ficut in aliis
multis: veruntamen in multis contra prædièlas veri-
tates, fpecialiter de privilegiis Chrifli 8c Mariæ 8c poe-
nis fuis minus fobriè fcripfit 8c docuit. Et quis efl
6lionis malignantis zelo, quantum confciehtia tcllis
eft ; fed cautelas prudentis 8c commonentis fludio;
quatenus Religiofi, fimplices 8c infeii Thcologix,
nec habentes fpiritum diferetionis fpirituum, in devo-
tis apparentibus fentimentis falli valeant in le6luravel
fludio, fub fervore novitio fub indifereto judicio, quod
Liber totus fit Evangelicus, quia de Evangelio loquitur.
Sic Pater optime notafli mihi de quibufdam ;
habertt enim aquas patentes 8c publicas fan-fix fapicn-
4.57 Contrahoerefimde Commun. Laïc. fub. utr. fpecie 458
-- — T)o6lores approbates , non eft liecefle ipfbs Qui crediderit & baptist us fuerit, Jalvus erit. Si quis
obedire meretriculae dicenti. Aqua fur tiva dulcioresfunt,
partis abfeonfus fuavior. Prov.1x.17. Simul hasc interim
Pcripfimus conformiter ad Tradlatulum iftum qui De
Examinatione dotlrinarum compofitus eft, quoad partem
piimarn. Et de reliquis tribus ultroneo 8c delibera-
to confilio filuimus.. Ha x habuimus Pater Religiofif-
Jime fimul 8c prudentia Prxftantiftime, quse currente
calamo linguaiii animi ferventis exprimente volui favoluerit
in hac præcifa forma vel fententia Hare, non
admifla quacunque collatione ipfius cum aliis, ficut
inventos aliquos efle tales notât Augullinus De Civit,
Dei xxi. confiât quodelrabitmanifeile ponendo quod
fola Fides fufficit in Baptifmo ad falutem fine aliis
virtutibus, ficut traherent alii ex fimili verbo Chri-
lli: Qui credit in me habet vitam aternam. Joann, vi.
47. Ampliùs arguendo ad homines fic induceremus
tisfaciens tuæ petitioni notare per fchedulam iftam. ^ illud Chrifti Joan. vi. Ego fum panis vivus qui de ccelo
Sub anno Domini 1426. decima o6tava Decembris
de mane ufque ad prope meridiem, confbnans textui
quod exponendum erat in manibus de Cantico Marix;
Canticorum: Lue 1. ^4. Suficepit Ifraelpuerum fifum,
quod inchoabam dum me in Cagella vifitavit benig-
nitas tua mihi jure colenda;
Vale vale.
Emit Epifloia Cancellarii Parifietifis De ilifceptione'
hufiianitatis Chrifti qllegorica, anago-
gtea & tropologica.
T R A C T A T U S
Joannis Gerfonii Doftoris <& Caricellafii Tari-
[knfis i contra hcerefim de Commnnione
laicorum fub utraque fpecie.
Collât ad MSS. Codd. Navarricum & Mr. Targnj,
cujus ope auffior prodit.
Editus in Concilie* Conflantienfi anno 1417. die
Zo. Augufti;,
B l a t u r u Sj juxta feniorum hujus fieri
I Concilii Conftantienfis monitionem genera-
lem, nonnulla quæ coiicernunt expugnatio-
nem hærefum 8c hæreticorum noftri temporis, no-
minatini feélæ ndviter exortæac protinùs judicialiter
damnatæ , de neceffitate cômmunicandi laïcos fub
utraque fpecie,-fcilicet panis 8c vini; profero cum
Evangelica pauperculaduo minuta, quæ dici pofîunt
duplex ille denarius quem Samaritanus protulit 8c de-
dit flabulario pro cura vulnerati.
Unus Denarius decem régulas’ fpeculativas : Alter
decem praèticas habet inferiptas. .
Prima. Scriptura facra ell Fidei régula , contra
quam benè intelleélam non (efl admittenda autori-
tas, ratio hominis cujufcunqne , nec aliqua confue-
tudo, née conftitutio, nec obfervatio valet fi contra
ficram Scripturam militare convincatur; hæc régula
fundamentum efl commune nobis 8c hæreticis quos
impugnare conamur. Proptereà concedimus 8c ap-
probamus omnes vel autoritates vel rationes quæ
liane probant, pro quanto non ad aliud probandum
per eos ducuntur vel induci quærerentur. Qiiam-
obrem fiera Scriptura debetlconfiderari quafi fit una
propofitio copulativa conneétens fingulas partes, 8c
unam confirmans per alteram, elucidans 8c exponens;
quoniam fi propofitio aliqua facræ Scripturæ pofita
alfertivèper Auélorem fuum qui efl Spiritus famSlus,
effet falfa, tota facræ Scripturæ. ( ficut dicit Auguf-
tinus) vacillai-et autoritas ; quia fimilis efl -ratio af-
(entiendi per Fidein cuicumque propofitioni fignatæ
in facra Scriptura, ita uni lient alteri, fciiicet autoritas
divinæ revelationis quæ utrobique communis eft ra-
tio credendi.
Secunda. Sacra Scriptura dum confideratur in ali-
qna lui propolitione,in
folis terminis Élus propofitionis , aut in illô fenfti
quem ilia propofitio fic perfe 8c nudè confiderata fa-
ClC : fed conferenda ell 8c concordanda per compa-
lationem ad alios facræ Scripturæ paffus. Patethæc
tegulaex præcedenti, 8c perexemplamanifeftaqua-
lia funt innumera. Dixit itaque Chriftus Matth. ult.
defeendi, f i quis manducaverit ex hoe pane, vivet in <
num. Attamen fecundùm iftos non fufficit manduca-
tio folius panisj ideft fumptio corporis ; fed requiritur
bibitio fanguinis;
Tertia. Sacra Scriptura poteft 8c debet in fuis par-
tibus 8c partialibus aflertionibus révèrenter 8c humi-
liter 8c diligenter expofitionem recipere , concor-
dando paffum cum paffu, 8c unum per alterum ju-
dicando. Sequitur ex præcedentibus. Et quia fie
fit in omnibus aliis feientiis 8c doclrinis, in quibus
intentio 8c fenfusuniusdicti trahitur ex aliis, ex quibus
apparet intentio dicentis ; quoniam fecundùm
Hilarium intelUgentia diüorum ex caufls efl aflumenda
dicendi : alioquin plura efîènt mendacia 8c contra-
dicliones in qualibet feientiarum, 8c præcipuè in facra
8c divina quàm efîènt veritates in omni modo lo-
quendi communi;
Qudrta. Scriptura facra in expofitione partium fiia-
rum reqüifivit 8c requirit homines Primo præditos
ingenio. Secundo exercitatos fludio. Tertio humi-
B les in judicio. Quarto immunes ab affeèlato vitio :
patet, quoniam ex oppofito alterius illorum quatuor^
lolet fàcillimè falfus intellechis Scripturæ fuboriri fi
fit homo hebetis ingenii, fi iners 8c negleèlor fludii,
fi fuperbi 8c arrogantis judicii, fi denique fuerit in-
feélus 8c depravatus ex affeèlu alieujus vitii ; quoniam
excæcat taies malitiâ eorum. Poflènt ifla 8c illorum
quodlibet ; tam autoritatibus quàm exemplis 8cratio-
nibus multipliciter declarari, quæ quia nota funt do-
clis, 8c alibi fatis inveniuntur, brevitatis amor lin-
quit.
Quinta. Scriptura facra in fui primaria expofitione
habuit homines eruditos, non folùm humana ra-
tiocinatione vel fludio ; fed divina revelatione 8c in-
fpiratione Spiritus1 fànéli. Patet de Apoftolis 8c aliis ,
de quibus loquitur Lucas in aCtibusApoftolorum c.xiii.
Et Paulus plures'.enumerat divifiones gratiarum, inter
quas interpretatio fermonum, 8c fermo feientiæ
8c fermo doélrinæ. Comparandi igitur funt Doclo-
res in expofitione facræ Scripturæ cum Doéloribus ,
_ C 8c illi quos confiât habere conditiones pofitas in præcedenti
régula, præfeiendi funt non habentibus. Similiter
habentes revelationem, non habentibus earn;
8c dona gratis data poffidentes , non pofiidentibüs e a ,
ceteris paribus : 8c proindè convincitur ac reprehen-
ditur quorumdam arrogantia modernorum, ufurpan-
tium fibi ilia de Pfalmo. Super omnes docentes me tn-
tellexi. Pfal. cxvni: Et iterum. Super fines intelie-
xi. Et iterum : Super inimicos meos prudentem me fe-
cifli.- Ibidem. Sed utinam adverterent fi veræ fint eis
caufæ quæ jungüntur, quia teflimonia tua exquiflvi, 8c
lex tua meditatio mea efl, 8c reliqua. Ibidem.
■ Sexta. Scriptura facra non ita recipienda efl nudè 8c
in folidum, contemptis aliis traditionibus hominum,
quin debeat ad intelligentiam veram ipfius habendam ,
Juribus humanis 8c Canonibus 8c Decretis 8c Gloffis
fanètoi'um Doèlorum frequenter humiliter uti. Patet
ex præcedentibus, patet etiam ex modo quem OilClïl U U U 'U llrt UUlU w im u t iB i u i n i cm * . . *■ . . 1-s o
fui parte vel propofîtionc, non eft tenenda ih D tenent, 3“ “ “ “ impugnamus, qui D ofto-
‘ ............... * r ^ . • -il ., f ^ . 1 -fie Hi itvm tp r -j Piront nrn valde diligenter allegant pro ifnuiçis a aHflpeir-ttiirotnniihbuucs co-
lorandis 8c corroborandis, 8c taies qui funt aliquando
nullius autoritatis vel ponderis ; ficut funt aliqui
Gloflàtores Decretorum 8c Decretalium, 8c non
Sanéli, nec multùm in Theologicis eriiditi, 8c fi-
militer aliqui quos de numéro trahuntTheologorum.
W M \ Un