Petri de o A Iliac 0 6 8 4 fias in hide Chriftiana, 8c haze conclufio dire&e ref-
6 8 3
Et ideo, quando dicit Apoftolus , Heb. x 1.1. quod Fi-
des eft argumentum non apparent ium. Intelligendum
e l l , non evidentium j uc lit fenfus, quod Fi'des eft no-
titia inevidens. Quare 8cc. Item, contra tertiam,
fextam, 8c feptimam propofitiones arguitur. Quia licut
fchabet voluntas ad meritorie diligendum Deumj fie
intelledlus ad me;ritorie 'credendum Deo: fcilicet voluntas
digne , $C meritorie ipfum poteft diligere,
propter retributionem, juxta illud Pfalmifta:. Incli-
naz'i cor iheum ad faciendum juftificationes, propter re- .
tributionem: Pf. CXVin. 1 12. Igitur 6tc.
Intelle&us digne £c meritorie Deo poteft credere
, propter rationem 3 nec ex hoc fequitur quod
non aliter fibi creditur quam cuilibet alteri: quia fi-
Cut Deus non eft diligendus propter retributionem
precise 6c prineipaliter, fed propter feipfum 3 lie
non eft fibi credendum precise, aut prineipaliter, propter
rationem, fed prineipaliter propter ejus audto-
ritatem. E t lie intelligenda eft communis autoritas
Gregorii, Fides non habet meritum , ubi humana ratio
probat experimentum. Non obftantc ergo ratione
probabili, flat meritum Fidei, quia prineipaliter creditur
propter obedientiam Dei j 6c ita plus creditur
fibi,quam rationi:quia propter ipfum firmiter creditur
illud quod ratione folum probabiliter fuadetur,
ponfiva eft ad qusefitum : nam prima pars refpon-
det ad primum quaeftionis intelledtum j fecunda vero
ad tertium.
Prima pars autem patet ex didtis in fecunda conclu-
fione: quia ex fola Fide infufa non inducitur fuffi-
cienter Ecclefia ad credendum , feu ad conftanter
6c firmiter aflentiendum , fed ad hoc indudta fuic
ex apparentia rationum, ficut etiam arguit fecunda ra-
A tio ante oppofitum, 6c fpecialiter ex apparentia mi-
raculorum, ficut oftendit autoritas allegata Mat, ult.
c. Quare 6cc. Unde, de multis rationibus quas in
prima qutellione Sententiarum inducit Dodtor fub-
tilis, 6c etiam alii Dodtores in diverfislocis:, tan-
tum unam tango, causa brevitatis \ arguendo
lie.
Ilia funt vera6cconftanteracfirmiter credenda,in
quorum veritatis teftimonium Deus invocatus fecit
miracula. Ilia eft probabilis in lumine naturalij fed
fic eft de didtis 6c dodtrina Chrifti. Ifta patuit per
experientiam, 6c nunc etiam eft probabilis in lumine
naturali, per famofam hiftoriam de reflufeitatione
Lazari, 6c aliis multis miraculis per Chriftum 6c ejus
Apoftolios fadtis. Igitur 6cc. Hanc,rationem innue-
bat Richardus 1. 'De Trinitate. c. 2. loquens. Do-
6cita non eft facile, fed difficile 6cvirtuofum proba- -.mine, inquit, ft error eft, a te decepti fumas $ tot enim
bilia non folum probabiliter, fed etiam firmiter credere.
Quare 8cc/
Item contra quartam 6c quintam propofitiones arguitur:
quod ficut, fecundum Philolophum, in 2.
De Anima: ad videndum requiritur lux corporalis j
fic ad credendum naturaliter requiritur apparentia
rationis, quafi quasdam lux fpiritualis. Igitur ratio
probabilis non fecit intelledtum, aut oftendit ipfum
infirmum, infidelem, aut incredulum : nec eft
ficut baculus, aut apodiaculum aceidentaliter fuften-
tans ipfum, fed eft quafipesnaturaliterportanseum,
6c naturale ejus adjutorium requifitum ad fpiritua-
liter ambulandum , id eft ad credendum. Quare
rtec multitudo, aut magnitudo probationum , ficut
nec multitudo 6c magnitudo pignoris incredulita-
tem intclledtüs defignänt j ficut dicit ifte Dodtor,
Imo magis ejus credulitatem augent, ficut docet ex-
perientia, 6c in ipfb firmitatem feciunt, ficut dicit
Gregorius,in homilia Afcenfionis. fpja, inquit, Ke-
furreftio tApoftolis dubitantibus , per multa argumen-
ta demon fir ata eft: qua dam nos legentes cognofcimusfta
quid aliud quam de eorum dubitatione foltdamur? Unde
patet quod probabilia argumenta, feu rationes pro-
babiles, non ex fua ratione fecurn afferunt formidi*
nem, capiendo formidinem pro quantocumque par-
vo diflenfu conclufi, aut affenfu fui oppofiti : nam
tunc talis ratio aliqualiter , quamvis remiffiiis, pro-
baret oppofitum conclufi: 6c fic non poflet ftare cum
firmitate Fidei, quod eft falfum. Quare6cc. Patet
etiam ex eodem falfitas octave propofitionis : quia
infuper ponens earn, non folum contrariatur fibi ip-
f i, led etiam omnibus fere Sandtis 6c Dodtoribus,
qui inquirunt 6c inducunt rationes probabiles ad ea
quas funt Fidei j quod non facerent, fi eftet impe-
dimentum in cognitione Legis Chrifti. Imo ipfe-
met Legifiator, ad fuse Legis probationem, fecit per
feipfum, 6c fuos Apoftolos miracula} ut didtum eft
fupra. Quare 6cc.
Sic ergo ex pr«edidtis patent folutiones rationum
hujus Dodtoris, 6c falfitas fuse propofitionis j aeper
confequens veritas odto propofitionum contradidto-
riarum propofitionibus prsemiflis. Et hoc de [fecunda
conclufione 6c fuis adjundtis.
M. Tertia conclufio, juxta materiam tertiiargu-
menti, ante oppofitum quseftionis fedti, eft de con-
firmatione Ecclefia: Chrifti, 6c eft ifta. Quod licet
Chrifti feu Petri Ecclefia ex Fide fola non fit ad credendum
fufficienter confirmata j tarnen ex Fidei automate,
prineipaliter concluditur confirmatio Ecclc-
& t antis prodigiis at t eft at a funt, qua non nifi per. te fieri
potuerunt. Et loquitur in perfona indifferentis. Et
fi forte hujufmodi miracula negarentur eflefedta, hoc
nobis grande miraculum fufficit, quèd fine miraculis
penè totus Orbis crediderit, ficut dicit v
Auguft.22. De Civit. Dei. Sufficit enim , quantum
fcilicet ad indifferentem , quia aliter eftet de pro-
tervo;
Hanc eamdem rationem fimilitèr innuebat Chri-
ftus, dicens: Opera qua ego facio teftimonium perhibent
de me. Joan. v. i$6. E t iterum. x. 38. Si mihi
non creditis , faltem operib'us crédité. Et multa
hujufmodi in pluribus loeis Evangelii. Quare
6cc.
Secunda pars conclu fionis patet ex diétis in tertio
Articulo quæftionis quem tradtavi in Vefperiis meis:
ubi fub tribus conclufionibus probavi quod femper,
fcilicet ufque ad confummationem fæculi, eft, 6c erit
aliqua Ecclefia, quas per re&amChrifti Legem regula-
bitur, 6c ei conformabitur. Et ifta eft Ecclefia u-
niverfalis, 6c non aliqua particulars ab univerfali Ecclefia
diftindta. Sed quod fic femper perfeverabit uni-
verfalis Ecclefia in Fide, non poteft convinci ratione,
fed prineipaliter convincitur cxScripturas automate,
ficut ibidem -probavi ex tribus autoritatibus, fcilicet
ilia. Luc. xxii. 32. Petre rogavi pro te 6cc. 6c ilia
Matth, ult. 20. Ego vobifeum fum ufque ad confummationem.
Et infuper ex illo di£to Chrifti dicentis:
Matth, xxiv. 24. de perfecutione Antichrifti, quod
tunc inducentur in errorem f i fieri potefi etiam elefti.
Introd u&o .................... dimitto caufâ brevitatis. Ex
his ergo,ac etiam ex diétis in tertiopræambulo huju
s , fatis patet fecunda pars conclufionis.
N . Sed contra unum didfcum quod immediate ta-
£tum eft, 8c quod probatum fuit in fecunda conclufione
di£ti fecundi ArticuliVefperiarum mearum, quæ
conclufio fuit ex facra Scriptura , non convincitur
D quod femper eft aliqua particularis Ecclefia quas Chrifti
Legis régulas conformetur. Pofuitdiétus Magifter
hîc iftam propofitionem collativam ex facra Scriptura
convincibilem. Videtur quod femper, ufque ad
diem fudicii aliqua particularis Ecclefia militant ,
Chrifti Legi feu régula conformetur. Ec fic lecup-
diim eum fequitur quod confirmatio in Fide non
folum convenit univerfali Ecclefias, fed etiam parti-
c.ulari. Cujus oppofitum nunc 6c alias tetigi : 6c in prima
le£tione mea, refpondendo ad rationes iftius Ma-
giftri, dixi quod una fola, fcilicet quinta, vadit contra
intentionem mcæ conclufionis. Et contra hoc
ip-
68 5 Utrüm Petri Ecclefia Regegubernctur.&c. 686 ipfe poftca arguit, fcilicet quia procelfus logicalis lum diem Judicii, fed etiam iftud tempus quod im-
c f t ,A & ^calis quam realis :^ideo. tranfeo mediate J udicium prascedet, quando fcilicet Judicii
caufâ brevitatis
6c venio ad rationes fuas principa- iigna incipient apparere, ut magis ftatim dicetur.
les.
&c.
‘Prima ratio fu it ,quod femperufquead diem Judicii
durabit Ecclefia, quam Criftusfe ædificaturam pro-
mifit fuper Petram, continensin fe multas Ecclefias
partieulares, 6c diftindtiones graduum, officiorum 6c
dignitatum} ficut corpus continétinle multa membra
fic diftindta. Igitur 8cc. Confequentia patet : an-
tecedens probatur ex didtis Chrifti, 6c Apoftoli fi-
mul jundtis. Matth. x v i . 1 .Coloff. n . ad Ephef.iv. 6c
f . capitulis. • ;
Secunda ratio fuit. In die Judicii de multis Ec-
clefiis particularibus, ex diverfismundipartibus concurrent
fideles, etiam in Charitate exiftentes, qui
tunc reperientur vivi, 6c rapientur in nubibus obviam
fhrifto in aéra. Igitur 8cc. Confequcntiam reputat cla-
ram. Anteced^as patet ex duobus didtis Apoftoli
fimul jundtis, fcilicet i.Theff. iv . 16. ubi loquitur de
illis qui tunc rapientur vivi 8c quo . . . . rapientur
& c . Et Ephef. iv. 13. ubi dicit: Donee omnes occurra-
muscle. Ubi Gloflà. Donee nos omnes occurramus nobis
invicem, de diverfis pambus mundi, cum defiderio cur-
rentes ad gaudium. 6c fubdit donee illud fiat durabit........
Ad primam rationem refpondi in prima ledtione,
quôd quicquid fit de antecedents, illud non convincitur
ex facra Scriptura, nec ex illis didtis Chrifti
6c Apoftoli quæ aliegat.
Ad fecundam, quicquid fit etiam de antecedente:
dixi confimiliter quod illud non convincitur ex «facra
Scriptura, nec ex illis didtis Apoftoli. Quare 6cc.
Unde pro materia iftarum refponfionum pofui très
propofitiones.
O. Prima, ex facra Scriptura. Probabilc eft quod
ante diem Judicii erit aliquod tempus, in quo nul-
li erunt fideles vivi : patet de illo tempore in quo ante
adventum Chrifti ad Judicium, ignis præcedet,
purgans elementa 6c incinerans corpora mixta, 6c
illud tempus in didtis meis vocabam, confummationem
fæculi.
• Secunda propofitio fequitur ex prædidta. Quod
in ilb tempore confummationis, nulla erit Ecclefia •
Militans, five univerfalis , five particularis. Patet
ex deferiptione Ecclefiæ Militantis quam pofui : quia
tunc nulli erunt fideles [in mortali corpore naturaliter
viventesj. 6c éx hoc patet dare-falfitas fuæ pro-
p ofitionis^ etiam antecedentis primæ rationis quoad
fingulâs partes.
Tertia propofitio. In die Judicii nulli homines re-
perientur vivi, qui obvient Chrifto venienti, fic fcilicet
quod illi priiisnon fuerintmortui : patet ex didtis,
nec oppofitum ex ilia convincitur autoritate Apoftoli
1 .7 heff. iv. ficut patet intuenti opiniones Dodto-
rum fuper hoc paflui 6c ex hoc dare patet falfitas
antecedentis fecundæ rationis.
Sed contræ.hæc ipfe replicat. Primo, contra hoc
• quod d ix i, quod anteccdcnsj fuarum rationum non
convincitur ex Scriptura, inducit plures automates
ScripturaS) quæ quafi in idem conveniunt, ideo non
repeto, nifi illam quam prineipaliter inducit contra
primam propofitionem, fcilicet didtum Apoftoli.
Ephef. iv. 1 1. ubi de Chrifto loquitur fie. Et ipfe dédit
quofdam quidem cApoftolos , quofdam autem cProphe-
tas 8cc. ad adificationem corporis Chrifti: fcilicet E c clefiæ
, donee occurramus omnes invicem Chrifto venienti
ad Judicium, in virum perfettum , fcilicet in
menfuram at at is plcnttudinis Chrifti. ÿ . 1 3. Sed talem
MCnluram ætatis non habebimus ante diem Judicii,
qma non nifi per refurredtionem ; igitur ufque ad illud
tempus durabit Ecclefia , fecundiim diftindfio-
nem graduum &c. Ex quo infert quod eft falfa prima
propofitio, 6c per confequens fecunda. Sed hîc
dico quod in ilia autoritate Apoftoli, hæcdidtio,
donee, fumirur exclu five -, ut fcilicet excludat non fo-
Item, confiât contra me, quialillud tempus purga-
tionis eledlorum, per ignem 6cc. pertinet ad diem
Judicii, imo eft pars diei Judicii. Non enim folum
ad diem Judicii pertinet latio Sententiæ , fed etiam
multa alia præcedentia 6c confequentia, ut patet e-
tiam ex multis paffibus Scripturæ. Sedquidquid fit
de hoc ultimo didlo, tarnen primum], propriè lo*
quendo, non eft verum ; quia ilia purgatio per ig-
A nem, eft unus de fignis ante Judicium, fecundum
omnes Dodtores, 6c per confequens propriè non eft
pars diei Judicii 8cc.
Item, replicat contra tertiam propofitionem, quia
Chrifto venienti ad Judicium aliqui rapientur obviam,
qui tunc invenientur vivi , 6c prius non fucrunt mortui.
Igitur ilia propofitio fallä. Antecedens probatur
ex illo Apoftoli 1. ThefT. iv. id4 Deinde nos qui
vivimus, qui rclinquimur, fimul rapiemur cum illis in
nubtbus obviam Chrifto in aéra 8cc, Sed autoritas non
concludit quod Paulus qui jam eft mortuus, ibi fe
connumerat cum illis vivis qui fic rapientur, 6c per
confequens non intendit quod illi vivi priùs non fue-
rint mortui, quando dicit quod imo, ficut patet per
GIofTam ibidem, 6c ma. r.4. difhafh 43. 6c Dodlo-
res communiter, qui fupponuntquod Chriftus ve-
niens ad J udicium aliquos inveniet vivos: 6c tunc confe-
g qtienter quærunt, utrum tales quandoque fint morituri,
vel non, 6c tangunt duas opiniones. Unam Hiero-
nymi, qui videtur velle quod non 6cc. Aliam Ambrofii,
dicentis, quod in raptuillorum qui vivi rapientur,
mors erit 6c refurredlio, mira quadam volocitate. I-
tenet Thomas de Argentina, fuper eademdiftin.
ubi dicit quod Auguftinus. 20. de Civit. Dei. c. 21.
videtur fentire quod illi qui mortui fuerint in adven-
tu Judicis prius duratione refurgent, quam hi qui
invenientur vivi, quia rapientur obviam Chrifto, 6c
in illo l-aptu morientur, 6c fubito revivifeent.
P; Sed contra hæc. Primo, eft illud Apoftoli
Corinth, xv. p i . Omnes quidem refurgemus, 8c fequitur,
f . y 2. In momento, iniBuoculi, 8cc. 6c per
confequens, fecundum Apoftolum, omnes refurgent
in eodem inftanti, 6c non aliqui prius refurgent aliis
prioritate temporis, 6c fic illud 1. ad Theft', iv. 16.
Et mortui qui in Chrifto funt refurgentprimi: deinde nos
; 8cc. nonrefert ad prioritatem 6c poftcrioritatem tem-
poralem, quoad adlum refurgendii ficut declarat
ibidem Magifter Nicolaus de L y ra, ad ejus Poftil-
lam remitto. Item, fandlus Thomas in 4.Sententia-
tiarum. diftinfl;.44.9.4-^. I . dicit quod Licet in hac ma-
teria varie loquantur San fl; i , tarnen hac eft fecurior &
communior opinio, quod omnes morientur 6c à morte
refurgent. E t in refponfione ad primum argumentum,
oftendendo quod intelligendum eft illud Sym-
boli, Vtnturus eft judicare vivos & mortuos, dicid quod
„ Ilia diftindlio vivorum 6c mortuorum, non eft re-
„ ferenda ad ipfum Judicii tempus, quia tunc erunt
„ omnes vivi : neque ad totum tempus præteritum,
” T * , omnes judicandialiquo tempore fberunt vivi,
„ & aliquo tempore mortui ; fed ad illud tempus de-
„ terminatum quod immediate Judicium prascedet.
„ quando Æilicct Judicii figna incipient apparere. „
Et in 48. dift. à ult. an. i . . dicit quod „ Ilia con-
„ flagratio ignis Judicium præcedet , quoad purgatio-
•>> nem mundi. „ Et in refponfione ad primum argumentum,
dicit: Auguftinus, 20. DeCtvit. Dei. ubi
videtur oppofitum innuere , non loquitur determi-
nandojfed opinando , ficut oftendit ex ejus verbis.
Et in refponfione ad tertium argumentum, dicit quod
„ Illi vivi qui dicuntur reperiri, funt illi qui. ufque
,, ad tempus conflagrations in cofpore vivent. „
Ex quibus omnibus apparet propofitum 8cc.
Item, quicquid fit de hoc, tarnen ex his variis opinio