<>75 Petri de Allïaco
tioforum adtuum civilium, non difponunt, nec or-
dinantur ad. fpiritualia , imo magis ca impediunt.
Unde fuper illo verbo Apoftoli prius allegato: Nemo
militant Deo 8cc. dicit glofia Ambrofii quod ficut nemo
potefl duobtis Dominis fervire s Matth. VI. 24. f c
nec Deo militate in fpiritualibus, qui implicit fe ftcula-
ribus negotiis quibuflsbet: 8c dicit quibufltbet , nullum
excipiendo. Item , nec concludit ilia autoritas A**
poftoli. 1. Cor. vi. 3. Angelos judicabtmus 8cc. Quia A licet forte fignificaverit fe pati injuftumJ Judiciunv
ibi alloquirur Apollolus generaliter omnes de Co- ««««■ «•— — — :~r-— — ' -- -- - • * •*
rintho , ad quos fcribebat Epiftolam. Unde,quia
contendebant de fiecularibus Judicibus, ipfos monebat
ut ex coetu fidelium aliquos Jkidices-conftituerent',
non quidem Epifcopos aut Sacerdotes, fed alios.
Propter quod liibdit : Sacularia igitur fudicia f i habuerit
is, contemptibsles qui fient in Ecclefa illos con ft it ui-
te ad judicandum. See. I. Cor. Vi. 4. Ubi gloflk,
fecundùm Ambrôfium 8c Auguftinum, Comemptibi-
les, ideft, aliquos ftp tent es, qui tamen fint minoris meri-
ti, fupple quam Apoftoli vel Miniftri Evangelii,
confiituite adjudicandum : & caulk redditur 3 quia Apol-
li talibus non vacabant. Unde etiam glolla, fecun-
dum Gregorium. H i, inquit, terrenas caufas examinent
, qui exteriorum reruns fapientiam perceperint.
Qui autem fpiritualibus donis ditati funt, terrenis
non deb cnt negotiis implicari : ell hæc ell etiam len-
tentia Bernardi, adEugenium Papam.L^. a. c. y.Si
I 676 Apoftolomm, autTraditione Ec c le li« , habetur quod
Chriftus, aut Petrus, 8c alii Apolloli, 8e eorum fuccef.
fores, geflerint fetanquam Reges, autPrincipes temporales
j nec quod eis impofuerunt L eges, aut Regulas
judiciales j nec quod circa eos Judicia fEecularia
exercuerunt j fed fuis Legibus 8c Judiciis fe humili-
ter fubjicere vol'uerunt. Nam Chrilius per Pilatum
Vicarium Romani Imperatoris fuftinuit judicari • &
non tamen contra ipfum, tanquam contra non Judi-
cem reclamavit. Imo per hoc quod dixit e i ; jsj0n
haberes potefl atem ullam advert us me , nifl t ibi) datum
ejfet defuper. xix. 1 1 . Innuere videbatur quod habe-
ret potellatem ipfum judicandi, 5c hanc defuper
ideft a D eo , fecundum Augullinum. Petrus etiam
non dicebat totum mundum in temporalibus fibi eflt
fubjedtum 3 fed loquens de Principibus ftecularibus
dicebat. Obedite Dominis veflris, etiam dyfcolis. 1. Pet.
II. 18. Et Paulus: Omnisanimapoteftatibusfublimiori-
bus fubditaftt. Rom. x m . 1. & dicit, omnis anima.
ideft omnis homo, nullum excipiendo.Ipfeetiam ad
C«farem tamquam Judicem appellavit. Undedicit.^d
Tribunal Cafaris f lo , ibi me judicari oportet. A 61. xxv.
10. Ubi Glolla: qutahtcefl, inquit, locus JudiciiScc.
His ergo conlideratis, videretur die temerarium di-
cere 8c allerere ilia qux fuperiüs recitata funt, efle
de Jure divino, nil! ad hoc cogat Scripturx facrx auautem
aliqua didta Sandlorum videantur innuere B toritas 8cc. Et hæc non aflemvè,fedfolùmcollati-
qubd Judicia fæculariaad Epifcopos pertineant, licut vè di6ta lint de prima ratione.
etiam videtur innuere ilia Decretalis. Per venerabi-
lem. Ad omnia talia poflet dici, ea debere intelligi
non de Judicio coactionis, fed de judicio difcre-
tionisj vel hoc ad eos pertinere, non Jure natural;
aut divino, fed humano 8c politivo: de quo ad prx-
lens non ell intentio.
Item, ilia autoritas , fpiritualis omnia judicat: non
videtur digna folutione, quia omnino ell extra pro-
politum. Nam Apollolus vocat fpiritualem non
Epifcopum aut Sacerdotem , fed prout dillingqitur
contra carnalem 5 quod patet per illud quod prx-
cedit. Animalis homo, inquit, idell qui habet ani-
mum ad carnalia depreflum, non percipit ea qua funt
Spiritus Dei, idell fpiritualia. N ec Apollolus loquitur
dejudicio rerum fxcularium ,fed fpiritualium: quod
patet ex autoritate quam allegat. Rom. x i . i f . ex
Ilaia XL. 13. Quis enim cognovit fenfum Domini 8cc.
G . Secundo. Principaliter arguebam lie. Quod
Chrilius, fecundum humanitatem, habuerit totius
Orbis Monarchiam Regalem, non convincitur ex
Scriptura facra, nec ex illis autolitatibus quas
ille Magifter allegat: quia omnes ill« , & li qua;
funt limiles, vel non dicuntur de Chrillo fecundum
fenfum litteralemj vel intelliguntur fecundum di-
vinitatem. Igitur illud didtum ell voluntarium, 8e
qua facilitate dicitur, eadem facilitate relpuitur. Et
confirmatur, quia ex Scriptura facra apparentiiis convincitur
oppontum. Nam Chrilius interrogatus u-
tium R e x eflet, relpondit Pilato: Regnum meum non
efl de hoc mundo. Joart.xvm. 36. Per hoc dans intelli-
gere quod ipfe fecundum humanitatem, quantum ad
temporalia, qux mundana vocabat, non habebat totius
Orbis Monarchiam Regalem: contra rationemj
quia videtur replicatio die lolutio argumenti lui, iple
Item ad illam autoritatem Deut. xvn. S.Ssdißcileeil replicat per aliquas autoritäres. Prima dl. Apollo-
quid & c . potell dici quod loquatur de Sacerdotio Cli. Ephef 1. 20. 21. 22. 23. Ubi dicit de Chrillo
vel L e g e : n—ec frc"c—undüm fre~nfru:Mm litteralem dJe-1b—et guod Deus Pater operattfi eß in Cbriße.jßßitsms illum
extendi ad Sacerdotes novas Legis, propter caulam
mortuis, & conflituens illum ad dexter am fuar>___ _
fupra tadlam. Ideö per illam non fumcienter proba-
leßibus, fuper omnem pfincipatum & potefl atem, & Vtr-
tur quöd ad eos pertineat Judicium coactivum , de
tutem & Dominationem 8cc. Et omnia fubjecit fub pedi-
Jure divino &c.
bus ejus, & ipfum dedit caput fuper omnem Sccleßam,
F. Secunda propolitio fua e ll, quod Sacerdos A -
qua efl corpus ipflus. Ubi glolla, Quia fubjecit fub pedt-
poltolicus le habet ad Reges & Principes, licut Ar-
but ejus, idell fub humanitateejus, quamctiamAn-
chite6lor ad manuartifices. Probatur: quia Sacer-
geli adorant, 8c ipli homini Chrillo omnia fubfunt.
dos Apollolicus habet cognofcere propter quid, • &
Secunda, eil Pfalmill«, dicentis. P f xliv. 7. Se-
dare Leges & regulas judicandi , fecundum quas
des tua, vel Thronus tuus !Deus, in faculum faculi,
Principes fleculares debentpopulumregere,&Jurif-
•virga aquitatis , ' virga Regni tui. ' Quod allegat A-
diclionem exercere: nec polfunt Legibus uti, qu« eis
poltolus. Heb. 1. 8. Probans per hoc-, Chrillo efle
aliquo modo lint contrari«, vel earum impeditiv«.
datum Regnum , vel dignitaem Regiam, feu Se-
Sed quia hoc dicit purb, voluntarie, 8c line allega-
dem judiciariam permanentem in f«culum f«culi.
tione Scripturae authentic«, ideo non inlillo: reputo
Quod talis potellas fuerit libi data aPatre* fecundum
enim darum quod hoc non probat eile de Jure natua
humanitatem j patet per hoc quod confequenrali
aut divino, ficut nec alia dióta fua. Hîc autem n ter f . p. allegat Apollolus1. Proptereà unxit te Deus
dicit quöd miratur de modo meo arguendi quem^&c . GlolTa, id ell, unxit te, fecundum hominem, 8c
feci in prima refponlione, dicendo: hoc non habetur
ex Scriptura facra, igitur temerarium eil hocaf-
„ ferere. Nam multa circa materiam Trinitatis 8c
corporis Chrilli tenemur credere, qu« facra Scriptura
non expreflit, led per dodlrinam vocalem Apollolo-
rum, 8c Traditiones Ecclefi« ad nos pervenerunt.
Quare 8cc.
Ad h«c refpondeo: quöd in materia de qua loqui-
mur , non erat opus de hoc expreflam mentionem
facere, cum fit darum quöd nec ex do6trina vocali
coricludit: ex hoc quöd per hoc quod dicit ipfum
efle unötum, fignat eum efle Regem 8c Sacerdotem.
Tertia, eil ad JHcbneos 11. q. Ifon enim Angelt
s !Deus fubjecit Orbem terra. Et paulö poll Omnia
fubjecfli fub pedibus ejus. f . 8. Et loquitur de Chrillo
homine, de quo idem dicit quöd ipfum paulö minus
ab Angelis minoravit, juxta diölum Pfalmill«.
P f viii. 6. Quarta, d l Apocalypli x ix . 16, Habet
in veftimento flr in femore fuo feriptum : Rex Regum, &
Dominus dominantiam. UbiGlofl'a: Per vellimentum
8c
Utrüm Petri Ecclefia Rege gubernetur. Ö ’c. 678 miraculofis ,• ad confirmationem Fidei, 8c fu« divi-
nitatis oltenfionem Difcipulis exhibitis, 8c non ad of*
tendendum potellatem, feu autoritatem humani, feu
teneni Principatus. Qiiarc ex his fatis patet pr«di-
6las authoritates non elfe ad propofitum nec probare
intentum 8cc. Sed adhuc pro relponlione ad confirmationem
rationis me« pönit illam tertiam propofi-
tionem. Licet, Chriftus fecundum humanitatem,
plenam de temporalibus immediate ordinandi habuit
677
dr femur, intelligit humanitatem Chrifti. Quinta, eft
Match, ult. 18. Data efl mihi omnis potefl as in ccelo,
dr in terra-J ubi, fecundum gloflam Hieronyml non
loquitur de co«terna Patridivinitate, feddeaflump-
ta numanitate. , E x quibus omnibus infert ille Magiller
quod Chrillum habuilfe Monarchiam 8cc. non
voluntarie didlum ell 8cci • _ o jnp
H. Pro folutione illorum, pono illam dilUn6tio-
nem, quod Regnum Chrilli, five ejus Regale domininiurn
, potell imaginari triplex. Unum lcilicet di- A potellatem j non tamen illam per fe exercuit, ad
1 ^ -------“ -d 0 *'• oftendendum aliud nobilius officium per fe pertinens
ad Regalem dignitatem. Prima pars, dicit ipfe, patet
ex jam di6tis j fed per pr«mifla appal et contra-
rium, ideö probatio lua nulla. Secunda pars , fei-
licet quöd illam per le non exercuit, patet: nam ju-
veni dicenti Chrillo: Die fratri meo ut mecum dividat
hereditatem. Relpondit: 6 homo quis me conftituit fudi-
cem fuper vos} Luc. xii. 13. 14. Sed ilia autoritas
non foiüm probat quöd non exercuit, quod fatis d a rum
ell > fed etiam probat contra primam partem,
quöd exercendi Jurifdidlionem dominium non habuit
j quia negat leelfe Judicem: ad Judicem autem
non tantüm pertinet Jurifdidlionis exercitium, quantum
judi.candi dominipm. Quare 8cc. Tertia pars
propofitionis fu« e l l : quöd Chrilius per hoc non e-
xcrcuit per fe talemjurifdidlionem, ollenditquidde
per fe ad Regnum pertinet, fcilicet fubjedtos regere
vinum, per quod, fecundum divinitatem , ell Rex 8c
Dominus omnium j licut Deus Pater, 8c de illo domi-
nio potell iliaintelligi autoritas Apoc. Rex Regum &
Dominus dominantium. licet, fecundum gloflam, Chri-
llus habuerit feriptum in veftimento humanitatis,
quia fcilicet Verbum Dei fuit unitum cum pelle hu-
mana5 ratione cujus,percommunicationemydioma-
tum, idem dominium quod conveniebat D eo , con-
veniebat etiam homini. N e c etiam loquitur ibi de
tali dominio de quo loquimur , fcilicet temporali 5
fed de dominio Regni «term: ubi glolla fubdit, Rex
Regum, ideft fuper omnes Sanftos j hi autem funt in pa-t
tria 5 non in via. Quare 8cc_. Aliud eft Chrifti do*
minium, fcilicet humanum, 8c illud potell fubdi*
llingui } 8c intelligi'duplex; Unum fpirituale, feu
Sacerdotale: aliud temporale, five fteculare. De fpi-
rituali ■ live Sacerdotali Regno loquitur fecunda autoritas
allegata de Pfalmifta: Sedes tua 8cc. Etgene- g per Leges ftudiofas, in his qu« pertinent ad finem
raliter Regnum , five Imperium Chrilli, de quo Humanum. ram nolitieurri.duamultimatum.& auod
Prophet« loquuti funt, five ejus fedes , aut thro*
nus, aut poteftas Regia, intelligenda funt de regi-
mine fpirituali,-quoad falutem æternam acquirendamj
8c non de temporali , five corporali. Quod poflet
faciliter ex Scripturis declarari, fed ad prælèns fiif-
ficitillud quod allegatur. ad Heb. U b i, fecundum
Apoftoli fententiam, ilia fedes, yel poteftas perman-
lura eft in fæculum læculi: quia cum omne Regnum
temporale, 8c omnis poteftas temporalis fit tranfitoria,
non potell dici permanere in fæculum fieculi, ideft fine
fine. Ad idem facit illud Dan, v u . 14. Poteftas ejus,
poteftas aterna, qua non auftretur, dr "Regnum ejus quod non
dellruetur, five corrumpetur. De temporali ergo, 8c cor-
ruptibili Regno non intelliguntur Scriptui « , nec tale
Regale dominium dicunt Chrillo convenire, 8c maxime
, loquendo de generali Regno totius mundi. Quic*
quid fit defpeciali Regno Judaici populi, deeo nihil
ad præfens , fed intelligitur de Regno Sacerdotali :
humanum, tarn politician, quam ultimatum ,;8c quöd
difeutere negotia temporalia litigiola folum per acci-
dens ad eorum pertinet officium , fcilicet propter
materiam hominium:8c hoc oftendit j quia primum
exercitium fuiflet in ftatu innocenti«, fecundum ve-
ro non; Ideö Chriftus ad dandum exemplum per-
fe6t« v i t« , fuüm Regale dominium reduxit ad er
xercitium talis llatus. Item, patet in hoc Pfalmo:
ubi Propheta in perlona Chrifti dicit. Pf. 11. 6. Ego
autem conftitutus fum Rex 8cc. Et fubjungens offi*
cium fuum Regale d icit: pradicans Praceptum ejus. I-
tem quöd tale officium per fe ad Reges pertineat, patet
ex diötis Philofophi. Primo Politica. Ubi often-
dit quöd Principatus paternus, qui fimilis eftRega-
li,magis habet follicitari circa homines, quam circa
poflefliones > 8c circa virtutes hominum, quam circa
divitias. Sed contra h«c inftatur 5 quia ex his le-
quitur quöd non erit differentia inter Principatum
Regni temporalis-, 8c Principatum Regni fpiritualis
nec obftat fi Sacerdotium Regnum dicatur in veteric feu Sacerdotalis, quod eft abfurdum. E t confequentia
Teftamento, cum etiam in novo Petrus Apollolus
Sacerdotium Chrifti vocet Regale Sacerdotium. Quare.
8cc.
Sed adhuc eft aliud tertium Chrifti Regnum, five
Regale dominium, non temporale , feu terrenum 3
fed ccelefte 8c «ternum, ac fupernaturale feu mira-
culofum: 8c de tali dominio vel poteftate, intelliguntur
ali« tres autoritates, fcilicet prima, tertia, quinta,
fuperius allegat«. Nam pr«efle in ccelo fuper
Angelis, Principatibus, 8c Dominationibus, 8c omnia
habere fubjedta fub pedibus ejus, 8c habere omnem
potellatem in coelo 8c in terra, licet conveniat
Chrillo,fecundum humanitatem, prout fonantpr«-
di6lm autoritates 3 tamen ilia non pertinent ad dominium
humanum , feu temporale , vel terrenum ,
de quo ad pr«fens loquimur. Sed ad dominium R egni
«terni quod Chriftus in fua Paflione meruit
tenet, quia differentia inter iftos Principatus eft %
quia Principatus temporalis ordinatur ad temporalia,
Sacerdotalis ad fpiritualia. Et ad Reges temporales
pertinet principaliter de perfe, 8c proprie fubjedlos
regere per Leges ftudiofas, non quafcumque, led pec
Leges humanas, civiles, feu politicas* 8c per virtutes
morales eos ordinäre ad finem politicum hujus
vit«.
Ad Sacerdotes principaliter, Sc de per fe pertinet
eos regere per Leges divinas, 8c per virtutes herof-
cas eos ordinäre ad finem ultimum vit« futur« , 8c
falutis «tern«. Et hoc fecit Chriftus, perhocoften-
dens fe efle Sacerdotem 8c non Regem temporalem.
N ec autoritas Pfalmill« quam allegat facit ad propofitum
fuum, fed magis contra ipfum: nam per hoc
quod liibdit: Pradicans Praceptum eius: clare patet quöd
hon loquitur de Regno temporali, fed de Sacerdotali'3
juxta illud Apoftoli: Humiliavit femetipfum Philipp, quia non ad Reges tempoiales , led ad Sacerdotes
I I . 8. p, 10. Propter quod exaltavit ilium Deus, dr de- proprie pertinet prædicatioPræceptorum Dei. Quadit
HU nomen quod efl füper omne nomen : ut t
ne Jefu omnegenu fleflatur,ccelefttum , terreßrium , & infer
nor um: Hoc ergo dominium licet Chriftus ab in-
ftanti fu« conceptionis habuerit, fecundum aliquos5
tamen non nifi rarö, 8c fupernaturaliter, ac miraculofè
ufusfuit, ficut in ejedlione d«monum inporcos3 8c
pr«cipitatione porcorum in mare. Matth. v i i i . 8c c.
xxi. in arefaötione ficulne«: Scaliis quibufdam faólis
Appendix ad Tom. I.
re 8cc<
Sed adhuc pro folutione rationiim mearum ponit
illud corollarium. Quöd quamvis Rex feu Dominus
temporalis poffit licite in divitiis 8c honoribus
gloriofus apparere 3 non tamen de ratione Regis vel
Domini temporalis eft , taliter Juvifdidlionem fuam
exercere. Prima pars patet: quia hoc potell fieri ad
utilitatem Reipublic«. Secunda patet de Chrillo,
V v 2 qui.