htec: Et ne ms inducas in tentationem. Quod intelli-
ge permifiive, id eft non induci finas in tentationem
, hoc eft, ne permittas lios fuccumbcre tenta-
tioni: aliud eft enim in tentationem d u c i, 6c aliud
induci. In tentationem enim ducitur qui a tentatio-
ne pullatur, led non dejicitur: in tentationem verb
inducitur qui ä tentatione pullatur,6ceb quodä gratia
non fupportatur, led libi relinquitur , ä tentatione
frahgitur 6c ablbrbetur. Quia ergo non eft malum a
tentatione probationis vel etiam iiiggeftionis d u c i,
quinimb eft occalio cxercenda; virtutis, quia Beatus
vir qui fuffert tentationem. Jac. i . non petimus hic
ut non ducamur in tentationem * fed ne inducamur,
id eft ne interiiis inducamur 6c fuccumbamus. Unde
glollä. Non prccamur non tcntari j fed nec etiam
modicum a tentationibus vinci : tentatio enim necefla-
ria eft ad coronam. Et cum duplex fit tentatio,
Iciiicct probationis 6c Iiiggeftionis * non dicitur Deus
proprie inducere in tentationem Iiiggeftionis, quiaut
dicitur Jacobi I . Ipfi enim Deus neminem tentat. Sed
ideo (ut dicit Augaftinus) dicitur aliquem inducere
in tentationem, non quia ipfe inducit* led quia ali-
qüando induci permittit, vel faltem quod inducamur
non impedit.
De effettu feptima Tetitionis.
C E p t ima 6c ultima petitio eft relpectuamotionis
^ mali praTentis live inftantis. Undegiollaordina-
ria fuper ifto pafl'u Matth, vi. Sed Uber a nos a malo.
„ In illam qua; nondum eft, liipple tentationem, ne
„ nos finas induci: quod,intellige, petitione prxceden-
„ t i petitum eft, 6c ab ea in quam indu&i fumus,li-
„bera nos Et hoc eft quod dicit. Libera nos qma-
lo, tarn fcilicet, vifibil quam invifibih, 6c tarn poena;
quam culpa;. Unde fimpliciter dicit a malo,
nihil determinando, dans hoc de omni malo intelli-
gi pofie 6c debere * unde fic intelligendo petit amo-
tionem omnis mali inftantis. Eft autem quadruplex
malum: unum originale, aliud abfcuale, quod eft
duplex * nam aliud eft mortale, aliud veniale. Quartuni
malum eft , poena peccatum confequens : primum
autem malum eft innatum* duo fequentia funt ma-
Am additum, quartum eft malum infliblum * 6c ab
omnibus his petimus liberari, dum in perfona Ec-
clefite orantes 6c loquentes dicimus. Sed libera nos a
malo, 6cc.
De ordme ipfarum Petitionum ad feptem vitia
capitaha.
"VTUN C videndum venit qualiter in his feptem
^ petitionibus cohiberi petuntur feptem capi-
talia vitia. In prima -igitur petitione cohibetur l'u-
perbia : fuperbi enim non fan&ificant nomen Dei •
léd nomen fuum proprium , fecundum quod dicit
Plalm./7”icaverunt nominafuainterrisfuis. P f XLviii. u .
In fecunda petitione eliditur invidia, quæ eft dolor
alieni boni , quæ non confident ut proximo adve-
niat bonum* fed potiùs malum, 6c è contrario in ilh
petitione petitur commune omnium bonum. In tertia
petitione refecatur ira quæ voluntatem Dei non loquitur*
fed proprium impetum, 6c è contrario in ilia
petitione petitur voluntatem Dei fieri. Vel aliter fe-
cündùm aliquosdici poteft, quod in fecunda petitione
eliditur ira, quæ bonumhomininonpatiturevenirei
ibi enim advenire petitur: 6c tunc in tertia refecatur
invidia, quæ fpecialiter fanbtam Deiperfequiturvoluntatem
, ut dicit Hieronymus cujus contrarium in
dióta petitione oratur. Et iëcundii m iftum fecundum
modum ponendi, ordinantur petitiones ad vitia in
fecunda tabula per aliquos circa hæc confebta. In
,quarta autem petitione expellitur acedia: ibi enim
'petitur robur tam lpirituale quam corporale , quod
confertur in pane corporali 6c lpirituali, quod quidem
evacuat acediam, quæ eft ignavia 6c tædium vitæ.
In quinta petitione eliditur avaritia, quæ eft immo-
deratus amor congregandi 6c retinendi temporalia*
-unde 6c débita Temper exigit nee dimittit : cujus
contrarium ibi petitur 6c ofrcrtur. In fexta petitione
exftirpatur gula, ex qua ortum habuit primaria hominis
tentatio , cum ibi petatur amotio tentationis
futuræ. In ultima petitione refecatur luxuria, quæ
fpecialiter fern per habet fecum malum tarn corporis
quod îpla débilitât, quia qui fornicatur in corpus fuum pec
cat s i . Cor. vi. 18. quam etiam fpiritus, cujus vires e-
nervat, cum ibi petatur amotio omnis mali præfentis.
Trabtatûs quinti de feptem petitionibus Orationis
Dominicæ Finis.
T R A C T A T U S VI .
D E
S E P T EM BONI S De numero & fufficientia pradittarum P e- d
titiomm.
S P I R I T U S S A N C T I ,
Et eorum declaratione.
NU m è R u s Verb 6c fufficientia prædictarum pe-
titionum fic accipitur. Omne quod rationabili-
ter peti poteft, aut eftcollatio boni, aut amotitfmali.
Si eft collatio boni, aut boni increati, fcilicet
D e i, aut boni creati : fi eft collatio boni increati,
POsTM O D uM de Donis Spiritus fanbti fub conl-
pendio agendum eft. Ubi primo dicendum erit,
utrum idem fint quod feptem virtutes denominate;.
Et fi non , in quo ab eis differunt. Qiiot
funt Dona, 6c qua: fmt. Dcilide de fingulis Donis
in
,0q D e feptem Donis. 310 Poftvcmo qu;iliter pq: do. inordinata effet, adjungitur ei Donum lcientie
ipiii Dona excludur.tur (eptem peccata capitilia. :
Utrum feptem Dona Spiritus fanBi fmt idem
' ' virtutes. Et in quo
different.
quæ opera pietatis regat ut diferetæ fiant : 6c ne Icien-
tia invalida fore t,additur ei Donum fortitudinis, ut
quod aiiquis perfeientiam bene fiicere novit,perfor-
titudinem exequi facto poftit 6c ne fbrtitudo præ-
.fumptuolà vel impetuola elfet, adjungitur ei Donum
conh lii, quo regi poffit opus, fortitudinis 6c debitp
M n i u m autem ferè opinio eft quod Dona non E g D H f l i 5 H f f l f f l B B B B H B i
H fed differentiam inter virtutes H V-/ [Unt virtutes B conJilll° B B I M H lncau'
Dona affignando magna eft diverfitas.
Quidam dicunt quod virtutes principaliterlunt ad
agendum $ 6c quod ideo definiuntur per abfcus 6c opera-
tiones fuas. Dona verb principaliter lunt ad refiftendum
tentationibus, qua? viam jam habitac| yirtutis iinpu-
<mant. Alii fic dicunt 6c melius, quod virtutes fimpliciter
1’unt ad agendum* fed Dona hint iplarum expeditio-
nes virtutum , 6c fic funt ad magis expedite agendum.
Sunt alii qui diftingunt, dicentesquod in Donis
ilia qua; pertinent ad aftebfcum, lunt virtutes : ilia
verb qua; pertinent ad afpechim rerum, fimt pro-
Dona. Et hi fblvunt facile qua; ex utraque par-
>jici pofiunt, fcilicet utrum lint virtutes vel non.
opinio media innititar fententia; Beati Grc-
piuribus probabiiior habetur.
I
te on
Etqi
Quot fint Dona Spiritus fanffi & qua fint.
tum foret, adjungitur ei Donum intelleótus, qui eft
cognitio bonorum fpirituàlium, quo confiiiuminipfa
fpiritualia dirigi poffit : 6c ut intelleftus modo debi-
to, temperetur 6c ordinetur , datur, ei lapientia qùæ
eft cognitio per guftu.m divinæ dulcèdinis. Quæ fà-
pientia à fapore, non à fapere diéba eft.
D E D I C T I S
SEPTEM DO N IS
1 N S P E C I A L I
Et primo de Dono ‘Timoris.
"U N e breviter de fingulis Donis in fe aliqua
tangenda funt. Et primo de Dono timoris.
^ Ubi primo dicetur , Quid fit timor. Deinde
QU o T 6c qu s Dona fint patet per Ifai. 1 1 . cap. z.
ubi tanguntur feptem Dona Spiritus fäncti hoc
quot fint ejus fpecies. Et quæ earum fit Donum.
Quid fit Timor, & quot funt ejus fpecies. ordine : Requiefcet fuper eum, fcilicet Cttriftum, Spi- ß
ritus fapientia & inte lieftus, Spiritus conßlii & fortitudinis
, Jpiritus feientidt & pietatis, er replebit eum Spiritus
timons Domini. Duo autem prima digniora funt qui T I m o r fecundum Augnftinum fuper Joannem fic
regunt vitam contemplativam, fcilicet lapientia 6c in- definitur; Timor efi fuga animi, ne perdat quod
telleclus : aha autem quinque liifficienter regunt vi- dihgit. Idem in Lib. de Civit. Dei. Timor eß affeftio
tarn atStivam. Et fecundum hoc fumitur ab aliquibus *mor fugiens quod ei adverpitur.
numerus 6c fufficientia iplörum -feptem Donorum, lie ' Species autem timoris ponuntur fex: eft enim ti-
feiiieet: nam aut iplaDona-qua; (ut tabfcum seft) hint mor mundanus, humanus, naturalis, fervilis, initia-
quicdam iplarnm expeditiones feu pérfebtiónes virtu- hs, filialis. Timor mundanus, eft quo quis timet amit-
tum , ipfanl viftutem perficiunt refpebtu vit^ con- tere clu:x mtln^i funt, 6c ideo non peccat fi ea amit-
templativa;, vel refpedu vita; a d iv « : fi refpe&u vita: ‘ tat- Humanus, eft quo quis ex deliberatione tantiim
contemplative, qna;circa divina6ccceleftia verfatur* ^met: pc^nam lui corporis^. Naturalis, e lf quo quis
aut ipiäm virtutem perficiunt per modum cujufdam
naturaliter timet mortem five horribile aliqujd, ante
experienticC 6c guftus, 6c hoc fit per Donum fapieii-
deliberationem rationis * qui timor vitiofus non eft
tiej aut per modum cujufdam intima? inveftigatio-
ficut duo priores. Servilis, eft quo quis offendere timet
nis 6c fpeculationis, 6c hoc fit per Donum intellebbus.
Si refpebtu vita: aélivrc qux circa agibiiia verfatur*
tantiim ne incurrat pænam gehennæ : ifte a!i-
quantulam habet utilitatem, quia frequenter introdu-
,aut perficiunt iplani virtutem quantum ad receftum charitatem, ficut feta introducit nlumliitoris, ut
1 à malo , 6c hoc fit per Donum timoris j aut iplam perhibet Auguftinus. Initialis, eft qui quafi duplicem
virtutem perficiunt quantum ad operationem boni * C Eaoet oculum ieu refpebtum '* unum ad fugam poe-
6c tunc vel boni ad quod omnes tenentur , 6c quod n.æ 5 alium ad amoremglorix :Tervit enim Deopar-
" ' . . . . ’ tim timoré gehennæ, partim amore gloriæ vel juftitiæ.
Filialis, five caftus eft quo timemus ne.Chri--
ftus animæ noitræ fponfus aut. tardet, aut dilcedat,
aut aliquateniis olïendatur. Hic eft timor fan ftus quiper-
manet infeculitmfeculi. Pf. 18 .IQ.qui alio nomine dicitur
reverentialis. -Quis autem timorum iftorum fit Donum
Spidtus fan6H patet* quia nec timof mundanus, nec
timor humanus qui fimplic-iter mali habentur* nec
naturalis , quia Donum eft quidem divinitus inftifiis,
non innatus* timor verb naturalis innatus eft : nec
fervilis timor * propriè tamen fiimendo Donum, nifi
generaliter fumeretur, ficut generalitér dicitur Donum
de omnibus quæ dantur à Deo ^ f im t îüpra nata-
ram ad ordinandum aliquo modo vitam in bonum gra-
t iæ , ficut 6c Fides informis .dicj poteft Donmn Dei :
fed initialis timor 6c caftus fi^e ri-bverèntiàlis proprie
dicuntur Donum SpiritusTanbti. Concedunt tamen
eft in communi operatione * vel boni ad quod non
omnis tenetur , ut eft bonum arduum. Si quantum
ad operationem boni ad quod omnes tenentur * hoc
contmgit duplicitcr : ncim" vel Donum in tali operatione
virtutem perficittanquamipfum opusexequens,
6c tunc eft Donum pietatis * vel tanquam ipfum opus
I'cgens 6c dirigens, 6c tunc eft Donum feientia;. Si
quantum ad operationem boni ad quod non omnis
tenetur: hoc iterum contingit dupliciter * nam vel
Donum in tali operatione virtutem perficit .tanquam
opus ipfum arduum cxeqttcns, 6c tunc eft Donum
fortitudinis* vel tanquam ipfum opus arduum regens 6c
dirigens, 6c tunc eit Donumconfilii. Alitcrper alios
fumitur ifte numerus6c fufficientia prazdicStofum Do-
uorum, lecundum aliquas ipib*‘um Dojiorum rationes,
& hie inferere vifiim eft eaufa btevita'tis non expedire.
No ta infuper quod illudDonum quod in praedibtalfaia;
aftignatione ultimo loco panitur, lcilicet Donum timo- ;lliqui fiui p licite r , quod timor lervilis fit Donum Spi-
^is, eft primum in alceildeiido', ju x ta illikl Trov . j . D ritus fa n f t i , 6c tamen-negant quod fimul infit cum
lo itm m fa p ie n t ix t im o r 'D om in i . A quo thnorfs Dono Spiritu lanbto. Qiiod qualiter efie poflit non <video,
fit quidam per alia Dona gradalis afeenfus j ne enim r
tunor conceptus gelidus fofet aut aridus ’, fequitur
donum pietatis qua? ad' onririja utilis eft: 6cqe'pietas
JpEa hinds rdmifla, aut nimis prodiga, kut aliquo mo- 1
Tomi I. Pars III. V z De