j 4 3 . . . . . .
perti fatis capiunt, nee expenentiam dare poteit in-
duitria, nifi pneveniente in benedidtionibus dulcedi-
nis, 6c coqperante Dei gratia, valde ineffiibili modo:
Sc hoc eft Dei donum, icire a quo poftulanda fit 6c
impetranda talis gratia. Multa enim dicimus 6c defi-
cimus, verbum autem abbreviatum 6c confiimmatum ^
facit fapientia, dum in animas fandtas fè transfert,
delicias fuas computans eflë cum filiis hominum, in
quibus beneplacitum eil Deo, quia fperaverunt fuper
mifericordia ejus. Sed ecce jam advelperafcit 6c in-
clinata eft dies , quando ad fe me vocat opus D e i,
fimul êc vise laffitudo quietem te petere fuadet. Ex-
pedletur pro reliquis (multa enim qumrenda fuper-
lunt) fequens dies.
Tolucer. Expedletur placet, fi prius audieris fub
exemplari modulamine qualis fit , ut eum recogites,
germani tui flatus.
Q U IN T U M E T U L T IM U M M E T R U M
P R I M I L I B R^I
Alemanicum Dadly licum,T etrametrum H yper- R
cataledlicum currit cum quinto quarti de
co n fo la tio n e p h i lo fo p h U B o ' e t i i : S i q u i s a t f t i r i .
nauta, pref undo
y ïrN V S t
' Dum regit navem ; ventus
Et procellarum turbida moles,
Si repentinis motibus urgent j
Proximam nantis crebro minantes
Naufraga cladem mortis s adejfe
Nititur fifus arte magifira:
Nil inexpertum corde paventi
Segniter Unquens ; omnia filers
Tentât, ut navis littora captet.
Si malt vero tanta molefiat
S&viens pefiis, jamque latratu
Terr et audit um Scylla canmo,
Attrahens gulpho cun Et a voraci j
Ufon opem poffunt ferre f i dales,
Pars & in praceps ultro laborat 9
Soit que nauclerum Jiertere puppi.
Obfiupet talis quis, nihil ultra
Viribus fidit, fies nec in arte efi 9
Refiicit cdlum , vota Deo dat,
Aut mari fife dejicit alto
Nudus enatans, f i fcopulofum
Prominent faxum fufiipit ipfum.
Telfinu tuti conditur antri.
Laudat excelfum gratior, ills
Dicit, evafi forte benigna.
O refirvatum [anilms olim
Obfiqui fas fit Chrtfie tibi, me
Rurfus, aut f i me nav/gto das,
TJtar imber, illo fac profieriore.
F I N I S L I B R I P R I M I .
LIBER SECUNDUS.
P R O S A P R I M A . cit aliis frire de Spe per intelleâumdiflèrere, dicentibiis
in Deofolo SpemeiTereponendam; quisnefeiat?
lSK O N I C V S. uerum apud taies nullus penè Spei vel fendis vel effe£
tns eft. Inventes àlios Iperantes in mifericordia
E C ce nobis, ô Volucer, altera dies fulfit, ilia D e i, quos adhomines nullafleftit mifericordia , ve-
continuaveris precor efïari quæ cæpta finit. ma nulla patet. Quid quod defiderant abi de Dei
Volucer. Neminifti putofub qualifimiBtudinefinemA^mmte, fi non fuavitatem dulcedinis fuæ exjrai-
accepit hefterna collocutio. Mon omnino diflimili- mento jugi guftent; quafi jam elfe velint non Spe,
ter nunc advena noilcr ex procéda publici civiliique ièd ipiâ re Bead, & poiîidere hæreditate iândtuariuin
naufragii confultè fùgiSis, in locum fatis abditum D e i, neque cflc in laboribus hominum, neque cum
Velut in quamdam fecuritatis Infulamfe recepit. lllic hominibus per tentationes flagellari. Alios videreeft
more folitarii fedens levât fe fupet fe, Theologiam dum eos paululum vifitatDeus in opulento &intimo
habens confolatricem quæ doftrix eft difeiplinæ Dei borne fpei fenfu, protinus extolli, fibi magnos elfe,
& cleârix operumillius, quæfobrietatem & pruden- propriæ vitæ négligentes, Scfevcros aliéna:cenfores,
tiam docet 6c virtütem, quibus utilius nihil eft in ho- arrogantiores demum unde humiliores coram Deo&
minibus. H x c erigit ad fpem futurorum, quemad- hominibus & fibi viliores elfe debuerant. Quid por-
modum tetigimus, aflêrens quod non font condigna rb dicemus de duplicibus corde , qui duabusviis niti
fajjionts bujus tetnporis ad fotttramglorias» qua revelabi- volunt, fpem in mundo ponere Sc Ipem in coelo
tttrin nobis. Rom. 8.18. Adderis quod fa s mu confondit, collocare cupientes : quid rurfus de ingratis largito-
Ibid .f.p.ita tamen fi fit vera fpes, non temeraria. E f tB r i Deo pro omnibus bonis vel naturæ, vel fortunæ,
itaque repromiffio nequiifima fallens quamplurimos vel gratiæ? Qui utinam faperent illam Sapientisgra-
blahdientes fibi , utere mundo dum ætas floridaeft, vem vocem ? Ingratifitstanquamhjbcmalisgladeseva-
convertipoteriscum voles, tânquam videlicet ex pro- »'fa'- Sap. 16. zy. Ahorum vox tfta eft,: certusfum
priis viribus non Dei dono fiat converfio. Stmt & me falvandums neque enim fecit meDeusut damna-
ahi quos eo periculofius quo fubtiliusdecipit æftima- ret , quivitlt omnts homines fslvosfieri. cMajor. eft initio
fua, dumcafuspeccatorum varios quosperpediun- quitus meet (dicit alius imitator Cain) quant ut vc-t
tur, emendate non curant i utuntur potiùs adlùper- niammerear , Gen. 4. 13. quid conabor , quid Ipe-
biam, reputantes fimile aliquid fecum fieri cum A- rabo? Laxishabenis utitur alter certain dslmnationem
poftolo, cui datus eft ftimulus carnis ne magnitudo Aram pro incerta feciens, quicquid inquit, egerqbo-
revelationum extolleret eum, eisautem (ficut aiunt) num.lit aut malum; quod de me ftatuit Deus, illud
ne magnitudo vhtutum. Ab aliis migrât Judas, id f ie t Mimm verb cur .non utitur argumentofitnili;
eft, confeilio propter multitudinem fervitutis.- Tæ- dum medicinam ut fanetur , vel cibum ut vivat iù-
det enim&pudet eos totiens ad Confeflores deduce-C mere monetur ; quia prxfqivit utique Deus quando
rclaptusliios, à quibus abftinere vel nequeunt, Do- morietur aut vivet, .
mino permitteilte vel non fatis volunt. Sunt quos Monicas. Beatus eft Volucer ciljus eft verb nomcn
fciupulorum inquietuqo St cordis pufillanimitas ita Domini Spes ejus, Sc npn refpexit in vanitates ficin-
perturbat, ut vtx relict us fit in eis ipei locus. Suffi- ianias fellas, quales commCmorafti.. Sed reveitor ad
advevenam
fioftrum. Nonne quxfo retorquet frcquens '
rarius murmurare? Vide quid sequius e ftj aut te’vo-
luntati divinas conformando fubdere, aut quod ipfa
tuse fubferviat voluntati ? Hane folidam de divina
providentia veritatem fi Philofophia plene potuiflet
attingcre vel fuis cam fedlatoribus demonftrarej Theologian!
fax confiderationis oculos adprxterita, qux velper-
tulit, vel aliorum exemplo perferre potuit? *
Volucer. Retorquet quidein Sc id crebrb , gratias
inter triftitiam fimul St gaudium, fpern Sc metum
agens Deo,, nihil follicitus juxta monitionem Apo-
|ftoli, nifi ut petitiones fux innotefcant apudDeum,
■ I h b e r a t i o n e , c o n f o l a t i o n e U M I I — hujus faluberrimx participesTeri-
Momcus.Jufie asrit«enm ^ § M S I ..........; HlffliSMliTii nen'
fuperaddi per revelationem non ita necefle
fiierat, quamvis voluerit alios Deus quam Philofo^
Monicus. Julie verogratias agit, quis enim non eum
felieem ex hoc uno li cetera deefient judicaverit
quod delbrmiflimam 6c horridam , nedum civitatis
pncclariffim^ , fed totius Regni nuper florentilfimi
defolationcm, non dicamexpeririin fe,fed necocu-
lis infpicere compellitur ? Nonne legimus Augulli-
num ea tempellate qua obfidebatur civitas Ilia , po-
diis mortem a Domino petiifle & impetrafle pro magno
munere, quam quod mala gentis luce coram cer-
nerc cogerctur? Hinc6c Matathias Princeps dumvi-^
deret mala qu£e fiebant in populo Juda 6c Jerufa-
lem, Ta mihi, ait, utquidnattts fum videre contrition
ttempopuli mci, & contritionem ^civitatis fan EU federe\
illic cum datur in manibus inimicorum. Machab. Z. 7
Nota ell hilloria de Catone qui mortem cruentam
iiilerre fibi maluit, quam in dilfidio civili vivere
ipliimque videre tantie tempellatis audiorein. ?
Tolucer. E ll ut dicis, Monice. Ponit nihilominus
crebrp pras oculis cordis fui, quot indigniflimas fub- B
liinnationes, quot opprobria peflimorum, immo fortalle
carceres 6c vincula multos ex innocentibus cha-
i'is fuis, pro Fide , projuflitia , pro pace Reipubli-
ca;, pro integritate regalis Dominii perpeti necelle
ell. Quinetiam videre libi videtur nonnullis htec ac-
|cidere, eo duntaxat quod fibi vel affinitate velfami-
liaritate vel caulle fimilis defenfione, parique zelo
conjundli lunt j eis objedlari pra^terea, quod magna
mali -radix 6c origo ab illo procefierit 6c audla fit :
venifie autem tempus quando judicium ciim fuis re-1
cipiet j immo 6c refuga fadlus , exul, ignominiofus
6c abjedtus , nee afpedlu publico dignus jam recipit.
At verb trajicit has 6c fimiles contumelias in fpem
Vita: leterniE, feiens propter' cpnfcientiam 6c verita-
tis zelum hiec perpeti 6c quod non eft fervus major
Domino flio , quern nedum Beelzebub appellarunt $
fed ad moitem ufque perfecuti funt. Formidat proin- G
de quod apud Deum non fit dignus habitus, qui cum
aliis fimilia pateretur j aut temperavit in illo flagellum
fuum, qui vincitur in Martyribus parcendo Con-
fdlbribus j autnPluitbenignitasfua addere trjflitiam
fuper triftitiam fuis pro fe orantibus amicis, nee ve-
l'itatem in ejus opprobrio vehementius conculpiui j
aut ad extremum refervat ipflim ad alia certamina$
aut ita fieri voluit quatenus in fblitudine quadam le-
gregatus exercitetur liberius 6c fcopat fpiritum
luum , recogitans omnes annos fuos in amantudine'
animie fua:, ut fanctius deinceps ad antcriora fcextend
at.
Monicus. Spero Volucer vertet oriinia in bonum
Deus, cujus fapientia attingit ä fine ufquc.ad 'fipem
fortiter, 6c difponit omnia fuaviter , qualem tei'co-
imtein efle prmmemoratus es. '
Tolucer. Confidit taliter evPnturdm fibi, Deo Pro-
pitm , Se in hac meditatione conftituit alteram (ux'
conlolationis caufam prmcipuam, qua: verfatur in r e - j)
vclatione regiminis munoa. pcr ’Scriptpram facram
qua: Deo dicit,. Omnia in fapientia fecifii. feß I.©£,'^4.
y't riu'fus: Omnia quacumque voluit Dominus fecit in cce-
0 & tn terra 9 tn mart (fi /» ornnifius abyffi) ,. Pfi 1 24,. ^
qua; voluntas ficut femper efficax ficn6c jufta c / t fi - '
ne qua fadluni eft nihil, i|fqiie ad'eo qiip^'fnequp ‘Ip-:’ r
iuin ab arbore neque paffer in terrain' (dicent.e Clivi-!
°. H t i £,a: V ehemens |>rbrfiis ha:p eft S i -
1KV: joertatis^in omni aÄip«e‘icp^cwo.*ehös.gJpreftio>.
ciu voluntati npllra ut cpi^pi^etfir ’. pppiidt •r;;iham..
quis es o homo ( loquitur Tlieolpgia f . qm.divince^pV
n ati pr^fumis, ob filiere, vel adverfus earn'iemc'
Tomi/. Tars?. " ‘
Philofophis vero fic evenit ut major eorum numerus
poneret Deum non minori neceflitate quam folem
agere quidquid agit. Unde fic übet depromere.
PRIMUM METRUM
S E C U N D I L I B R I .
D ä ftilicu iii A don icum Dimetrum Ccatalefti»
c um , ciirrens cum ulrimo primi d e c o n s o *
l a t i o n e P h i l o s o p hije.. Nubibusatris.
O O i radianti
^ Luce corufcus
Lumina fundlt
Semper eodem
Mtffa tenore *
Ne feit avaros
Condere vultus.
Non fibi fas efi
Quin fua virtus
Largiter omnis
Influat orbi.
Philofiphantum
Turba priorum
Lege coercet
Hac dominantem.
Libera dicunt
Non fibi vis efi
Influa mundo
Qua valeat plus
Aut minus uti
Perpetuata
Lege gstbernans
jugiter una,
Mens fuafato
Stringitur arElo,
Ergo rependi
Gratia qualis
Debet eidem
Id quia prafiat,
Prafiet oportet.
Tana quid ores
FleElere quarens
<tAd tua vota
Qui man et idem ?
Devius error
Jfie, fiter ata
Religionis
Defiruit omne
Robur (fi aufert j
Sed nec egere
Crede fupremum
Quoque creato.
Sat fibi laus efi
.. ZJt placet & vult
Dat fine motu
CunEla moveri. '■
SE C UNDA
x I E C U N D [
P R O S A
L I B R I .
. M 0 "N I C V S.A
P hi i l ö ? ° r.H LA.j Yxoluoer, numquid non apud
Ppätiuifi uuanigüe póïiit Sc falvat libertatem,
' " • Dei