Hæc Gerfonius de peccatn veniali & mortali, in libro Dc rita fpiritadi : Tom. m. LeU. t,
& v, quibusconcilium: « I B Mor.t!e;xil. xin. xxll. x\iii. _ .. ,
Verùm prætereà obfervandum e f t , dupliciter poffe.dia peccatum vemale. Nam aliud eft
vèniale folum ex genere, ficut verbum otiofum, aut mendacmm jocofum ; a hud eft vemale,
C-Î hoc quod non fie cum deliberatione pcifedtar;. vel in primo motu, vel quadam fubrepuone:
oiiemadmodlim nullum eft peccatum adeo mortale I quin per d e fcäu p perfefti confenlus, pof-
lie remanere intra metas folius venialis. Et quoad ilia peccata venialia, venmma ell régula B.
Aueuftini, videlicet, quod Nullum eft adeo veniale, <juw mortale fiat, dum placet. Sed de pn-
mis venialibus non oportet j imo Sandus Thomas dat pro régula , quod Confenfius tnaftum vena,
lem Cet heet de ? euere , non eft nifi venialis} ficut memnjocose ex'délibérâttone ; velfrangerefilenttum,,
quod folitm impofitum eft per modum difeiplina ; & deleft an iniftjs, non eft nifiventale. Si autem de-
leûatio S M fuper hoc, .quod peccatum eft, id eft,"good quis deleaaretur in h o c a â u ,
fub hac ra t io n equ a prohibera: & difplicet D e o , tunc ipfa deleftatio peccatum mortale effet.
Hæcinlucubratione, De duplicipeccato vem*U T .n .p .479- De diftmäione peccatorum mqr-
talium ac venialium, circa quam generalem regulam ftatui non poffe ait T. in . p. fP , fpecia-
lem edidic- Traâatum, qui extat T. n. H ubi fpeciales de finguhs feptem vitus capitahbus
tradit régulas, quando mortalia & quando venialia. fint. In genere verb monet Dottores, ne
fint faciles ad afferendum aliquas aäiones, aut oroiffiones effe peccata mortalia, præfertimfub
verbo univerfali, inter.prædicandüm.r. m. 44. D. Attamen adbonatur omnes Chnftianos, ut
caveant à peccatis etiam venialibus. T. 11. p. fo i . ... . . . '
De feptem peccatis Capitalibus, eorumque ramis ac gravitate, ocremedns, ad ea vitanda,
leae præter fuperiorem Traftatum, De dtfmntUpeccMomm-, partem fecundam OpttfidiTriper-
litt. 7 . 1. p. 441. Regulas M ordest. in. p- 83.0- fequentibus. Vide etiam Çompcndmmtheologte.
§■ i -
T)e Traceftis Decalogi & Virtutibus, pracipue Theologicis ; Fide, Spe & Charitate
& de Amore Dei & Proximi.
De Praceptis Decalogi. .
DEus Optimus atque Jufliffimus Legis æternæ Præcepra, quorum obfervatio ad falutem ne-
ceflària Decatogo comprehendi voluit. Hujus Mandata non tantum lumme naturah evi-
dentia funt ;’ fed & propriè de Fide ; ut afferit pluribus in locis Gerfonius, præfertim vero in
Sermonibus Contra AJfertiones Jotmm! Parvi. T. 11 354- & 5Î 9 - Ex his Mandatis, alia funt affirmativa,
quæ jubentaliquid ; alia negativa, quie prohibent : hæc femper & pro femper obli-
gant; ilia Temper quidem, fed non pro Temper; at fub quafcm diS)unftione ad lllud faciendum
vel non faciendum, pro ifto vel illo tempore, prout cafus incidit, & fapiens determinabit.T.
i n 41 & 8 0 Qua ratione lingula expofuerit Gerfonius, nihil neceffe eft fcx pluribus ejusScnp-
tis Mccoiligere, cumprafto fit in t e g r a l plana Decalogi expofitio, in prana Parte Opera
Tripartiti T i 420, quam brevius etiam complediturin Regulis Moralibus. T . h i . p .p f , ad
quæ remitto. Confuli etiam poterit Traftatus fecundus Compendii Theologici, De Praceptis.
T. i . p .2 4 1 .
De Virtutibus.
De virtutibus moralibus Philofophorum, Chriftianorum more difputatur in fine IfonDeDe-
finitiontbus vocum ad Theologiam JMoralem pertinentium. T. i l l . 1 13. & in Compendio Theologhe. V. i . p. 254. ‘De paffiombus, item ea de re duos Tradatus compofuit Gerfonius, qui habèntur Tém
o i n . r>. 122. & 128. . . . . . . .
De tribus virtutibusTheologalibus,Fide, Spe &Charitate, vitnfque eis oppofitis, loquitur
idem in Sermone Gallico circa finem Tomi in. p. 1596. Verùm de nfdem, quas Tomo 1. p.
, pennas volucris vocat, quie confcendunt celfa poli, nihil cum terra commune gerentes,
fed totæ çoeleftes funt, multa ac varia habet diverfis in locis.
De Fide.
Fides habitualis definitur ab eo: Habitus verus & certus per auditum verbi Chrifti acejuifitus\
ficut dicit Apoftolus, tjubd Fides ex auditu, & auditus per verbum Chrißi. Fides pro a6tu, deferibi-
tur ab eodem : AJJenfus verus & certus Catholica veritatis ex infufa Fide provenons. T. 1. p. 27.
T. h . 229. B. Ad aflèntiendum Catholicæ cuicumque veritati, quantumeumque feiatur per
experientiam, vel deraonftrationem, requiritur Fides infufa, quæ monftrat & oftendit ratio*
nem objeélalem credendi, quod Deus talcm veritatem tradidit, aut juffit pei le immediate, vel
per Eccieûam ,aut Scripturam Sacram. eï . 1 1 1 . p. 337. 2?. A „ .
Très modi Fidei reperiuntur : Fides viva, Fides mor tua, Fidesütta. Fidcsviva, elt credere Dei
veritatem, Sc cum hoc eum amare & timere per affe&ionem ; & abfquetali Fide nullum elt opus
meritorium.^ Çal v.6. Hæc Fides e lt, quæ per dilcétionem operatur. Dicitur viva, quia
operari facit per dileétionem Dei.
Fides mortua, elt credere veritatem Evangelii D e i, fine hoc quod quis faciat opera j oc dicitur
mortüa, quia non movet creaturam ad bona opera exercenda. J a c .n . 17. Fides, Si non habet
opera, mortua eft, & fi non habet opera amoris & timoris Dei mortua elt.
Fides fiéta, elt debilis quædam credulitas, & quæ firma non e lt , quia in tempore tentatio-
nis recedit, Ad tempus credunt, & in tempore tentationis recedunt, Luc.vi 11. iq .T . 11 i.p . 1 106. &
1107. Hæc de triplici ilia Fide : nunc de Spe.
De
De Spe.
Reruro ifta conditio eft ut in fix»fines tendant, quibus adéptis, quiefeunt ddhaftentès eis1
eft autem humam cordis defidcrium & pondus.in Deum, ficut in locum fuum & centrum funre-
mum, poit quod non rehnquitur aliud humana: peregrinationis refugium; nec fupereft aliauid
infra quod vel ultra quod poffit human umfe cor defleöere vel fugere , dum pondere fuo’
fe conftituit adhtererc D eo ; nunc interim per Spem, Kidem & Ammem, neque enirafibidat
al,ter flatus praifens. Porro, ficut aiiquis dicitur adbmrere certitudinaliter loco alicui. velba-
culo, dum totis vmbus ita flare vult; non aftter Spem dicimuscertam, perdeliberataiirvoluntatis
adhairentiam i neque enim Spes eft in afl'enfu & vi rational!; fed defiderio & expeclationevirtutis
ltafcibihs tendcntis in ardua, quod dêfiderium, tendentia, vel expeöatio reperi-
tur m vntute Spei, cum tanta certitudine, per adlisrentiam voluntatis, qubd per nuilius ten-
tatioms vel recogitationis infultum, vult ab eafemet evellere. t . ii.p. 128.C. iqp A Spei ad
verfasfunt defperatio & pufillanimitas, de quibus vide r .in .p . 13776c 1378 & Traflatum De
%emediis comm pufilUmmitatem 0- mmiam [crdpulofitMem. ’
Fidem & Spem comitari debet Charitas, fine qua alia: informes funt. Heec- eft virtiis fii-
pernaturahs & infufa qua diligitur Deus fuper omnia, & proximus ficut feipfum: non refinat
quidem motivainaturaha ad amandum, ficut Fides non refurat rationes & congruentias naturales
Hoctamenobfervareconvemt, ne fidejis Dei amicusutaturtaiibusrationibus&obfervationibus"
tanquam principahbus & cogentibus moti,vis ad crëdendum Deo, fibique per Charitatem in ’
hxrendum T. i.p . t7 r . A . ipo. D. & ip t . D. Charitas eft vita anima!r per cam fubfiil.t fpi-
ntuahs ; line ea nemo mereri poteft vitam leternam, nec Deo gratus eflh. r
H x c fuse Gerfonius exponic, in libro De Fitafpirituali. T. m , prafertim p. i f . & p c 7 f 8
f9, quae fupra latius a nobis relata funt, ubi de Jultificatione. f ? / ) -
De Charitate, & Amoris Dei Tracepto.
Chariratis praicipuus effeftus eft amor D e i, primo Pracepro imperatus. 1 . 1. 410. Ouioui-
deni amor non in affeétibus quibufdam fenfibilibus, qua: fentimenta vocant, fitus eft 1 fed in
dilectione voluntana Dei, qui Fide & Spe nixus animus, per Charitatem fertur in Deum, &
inter Huctuationes ac tentatiönes Mundi hujus manet firmus in amore, faltemin habitu, ouod
fufficit, fi non pemtusejecerit ipfum homo. T . 1 .1 7 4 .D. 1 7 7 A. Deum diligere fuper omnia,
ex toto corde, ex tota anima, ex tota virtute , quantum fufficit viatori ad falutem, eft tali-
ter affici ad Deum aétu vel habitu, qubd Dei amicitiam, cujuflibet alteriusrei diledtioni ante-
ponat; hcquod-pro nulla dlleftione fui, vel alterius, Charitatem Dei velletdefererepertrans-
greflionem cujufcumque Prscepti Divini. t . 1 n .p f . B.
Triplex autem ftatui poteft perfedlionis gradus in amore Dei.
Alius, eft fupremus, in Beatis, ubi cor fertur aflualiter & affidüè, fecundum Charitatis
metionem , in Dei dileftionem & amorem ; ita ut nihil eft quod retardet, aut interpoiet, aut
rumpat, aut impediat hujufmodi continuamin Deum lationem.
Secundus eft & medius, qui fecum peccata venialia aélualiter admittit, neefolum perfici-
. tur in iptum cor per Charitatis habitum, fed frequenter per aftum, quantum humana: vita: fra-
gilitas agi unit, quamvis ad Beatitudinis perfeétionem non attingat.
Tertius & infimus,: eorum qui etfi non aftualiter, tamen habitualiter cor habent iunaum
D ep , ut puen baptizafi; dormientes etiam adulti, cum funt in gratia; imo vigilantes, dum •
vemahter peccant, corfpargentes per varia creaturarumobleöamenta, falva tamen Charitate
^■ jL1 f * 437*
Triplex etiam Deum a<5hi diligentium genus.
* f luibuj non Um defideratur premium, quam atternum fuppiicium formidatur, quale
profe&o formrdare cautum & licitum eft. ’ H
Invenies alios, quos mercenarios dicimus, quia mercedem pro obfequio cceleftem expetunt
a Deo tanquam Rege hberahffimo, aut tanquam a Patre mifericordiarum Sc Deo totius confola-
fèftum Et h‘ qU‘dem ie£le “8Unt ’ tanquam filii fibi raalé confcii S fcd non tifquequaque ad per-
Sunt alii , ratiores, qui animo, neque fervili, neque mercenario, & plufquam filiali rapiun-
tui in Deum, velut obliti fua: iervitutis, fuse mercedis, fuaepaternalis autoritatis , fbciantur ei
velut amicus ad amicum ; imo fuaviori conjunguntur ei familiaritate, ficut fponius ad fnonfam.
B g B H 40^ f f lH poteft Dens propter finem mercedis qui ipfe eft; vel prout lypropter
IhI H H H B B H bH ^ub u'tfit“0 fine; aut proutcaufam mativam minus principalemde-
^las Similiter de evafione damnationis dicendum. T. 111. 8i.B. Ad Mandatum
oe duectione Dei in hac vita implendum, neceffe non eft (latum perfeöiorem eligere; fed qui
mmiis perfedlumamplexi funt, dicunturex toto cordediljgere Deum, dum cavent inprimis
endere criminahter eum; dum prieterea fufeipiunt cum gratiarum aflione gratiam bonitatis
hue, qus noluit eos obligate, ut Temper illud agere tenerentur, quod effet ex fe melius
varia cunohtas eft eorum, qui volqnt in omnibus feire quid melius eft, qüafi non (luis fit
p rom iT B H Ne<Iue tamen ad «üblimibra quandoque prohibemur
■ ■ 4 ncSu,: ad h°c tenen fentimus, neque Temper expedite pronuntiamus, propter
H i i det“ “ entum. Quo fit, ut minora tenere fortiter fiepe fit confultiiis, quam affidua
vacmationead praerupta niti. T. 111.44Ö. ^
H d|ftm6tio dc dilefiione Dei, quam non oportet Temper effe maxima» inlenfii,
m m m i m vel Ü Ü fed mmente.per appretiationem, & per ponderationem, qu^
Ü B i a ommsamor alius .proprite etiam vita: deferi, quam Dei fubeatur offenfa. T. 111.
ita ner-.(r • ° rP ,ei bab!tull,s> <bu Charitas diffiifa in cordibus nnftris per SpiritumSandlum.
necelianus eft hemmi, uf fine ee vita fpiritUalis ainmie haberi nbii peffit; hdc quifqnam
Deo