c l x x x i i S C R I P T O R U M T E S T I M O N I A L
Diæcefana Synodus Parifienfis an. mdlvii cëlebrata. Quibus, inquit, Statutis, Gerfonis Doc-
tons eximium libellant, quo Cathechefss Chrifiiana continetur, adjtci curavimus, qui quod in eisdem
Sanftiombus & Statutis defiderari forfun potent, abund'efuppeditabit.
Diæcefana Synodus Catalaunenfis, quæ habita quoqueelt mdvii: ineo Iibro qui nuncupatur,
Breve de Fidei Ortodoxa rudimentis Compendium, in feptem Traftaius digefium, atqtse a fact a Remenfi
7 heologia Facilitate approbatum.
His autem Diæcefanis Synodis Rituales libros adjicio viginti.
Ritualis liber Tullenfis Ecclefiæ, qui anno mdxxiv & anno mdlix editus e f t, inter inftruc-
tiones infirmi. Sequuntur, inquit , interrogationes & exhortât tones qua fieri debent morientibus. Hue
reperiuntur ** Tripartito Opere Gerfonii.
Ritualis liber Sylvane&enfis Ecclefiæ, qui ann. mdxxvi editus eft, ex Opere Tripart it o > mo.
dum interrogandi ægrotum præfcribit,
Ritualis liber Trecenfis Eccle Gæ, qui anno mdxli editus eft, repetit ex Opere Tripartito mag-
nam partem eorum de quibus à Prefbytero moribundus interrogatur.
Ritualis liber Tolofanæ Ecclefiæ, qui anno mdxxxviii editus, eft ex Opere Tripartito mo-
dum interrogandi ægrotum præfcribit.
* Ritualis fiber Lugdunenfis Ecclefiæ,qui anno mdxlii editus eft, in T ra&atu &c. Sequun-
tur fournis gerfonii Doftoris Theologi & Parifienfis Cancellarii egregia exhortationes quatuor, quibus
homo in extremis confistutus ,■ ad bene moriendum excitetur.
Ritualis liber Metenfis Ecclefiæ,qui eodem anno editus e f t, poft datum iqfirmo Viaticum,
fequuntur exhortationes 6c interrogationes quæ fieri debent morientibus feu infirmis agonizanti-
bus , quæ ex Operc.Tripartito depromuntur
Ritualis liber Rotomagenfis Ecclefiæ, qui anno mdxliv editus eft, lub finem. Sequiturbrevis
& mtilts monitio in Vulgari, juxta doftrinam Magtftri foannis Gerfon Doftoris j qua quidem monitio
fieri debet omnibus C hr ifiianit in articulo mortis pofi: is, & continet quatuor Partes, videlicet exhortât tones
, interrogationes, orationes. dr obfecr ationes.
Ritualis liber idem, anno mdcxi editus, eo in loco ubi traditur modus juvandi morientes:
Parochus igitur vel alius Sacerdos mfirmum exhortari potent his brevibus & ejficacibus verbis, qua de-
prompt a pint ex Joanne Çerfon.
Ritualis liber Meldenfis Ecclefiæ, qui anno mdxlvi editus e ft , modum juvandi morientes ex
Opere Triparito defumit.
Ritualis liber Virdunenfis Ecclefiæ, qui anno mdliv evulgatus e ft, De Extrema-unftione:
Sequitur alia Prefbyteriad agrotum exhortatto, qua ex Opere Tripartito paratur.
Ritualis liber Redonenfis Ecclefiæ, qui anno mdlvii prodiit. De Sacramento Extrema-unftio-
nis't Sequuntur nonnulla exhortationes bona, ex doftrina foannis Gerfonis folemnis in Theologia Magif-
tri, deprompta, quibus homo ad bene moriendum eruditur.
Ritualis liber Noviomenfis Ecclefiæ, qui anno mdlx prodiit, ad ealeem : Sequuntur foannis
Gerfonii Doftoris Theologi dr Parifienfis Cancellarii Traftatus De arte bene moriendi, utilifiimus & ne-
eefidrius Chriftianis omnibus, dr maxime Sacerdotibus cur am animarum habentibus, ut tllius ope^ homines
in articulo mortis pofitos ad bene moriendum hortentur. .
Ritualis liber Viennenfis Ecclefiæ, qui anno mdlxxvii in lucem emiflus eft: in vifitatione
infirmi in àgonia' conftituti : Sequuntur foannis Gerfonis Parifienfis Cancellarii exhortationes quatuor,
quibus Prefbyter erga agrotum in mortis periculo^ verfantem utipoterit.
Ritualis liber Parifienfis Ecclefiæ, qui anno mdlxxxi. mdci. mdcxv. 8c md cxlvi ,edituy
e ft , ex Opere Tripartito repetit magnam partem eorum de quibus à Presbytero moribundus in-
terrogetur. Hic explicantur pluribus, quæ Gerfo tradidit paucioribus.
Ritualis liber Mechlinienfis Ecclefiæ, qui anno mdxcviii editus e ft, deferibit in ordine
juvandi morientes, quidquid habet Gerfonii Opus 1 ripartitum.
Ritualis liber Gebennenfis Ecclefiæ, qui juflu Sandti Francifci SalefiiEpifcopi, anno mdcxii
editus eft, fic ftatuit: Quo in*loco, quomodo Parochus agrotos ad bene in Domino moriendum dijpo-
nere debeat. Sequuntur foannis Gerfonii, Parifienfis Cancellarii exhortationes quatuor, qutbus Presbyter
erga infirmum uti poterit
Ritualis liberBurdegalenfis Ecclefiæ, qui anno mdcxi ad ufum Provincial emiflus eft, In
Sacramento Extrema-unftionis. Or do juvandi morientes, ex foanne (jerfon in Tripartito.
Ritualis liber Iprenfis Ecclefiæ, qui anno mdcxxx i x editus eft, ciim tradit ordinem juvandi
morientes, quidquid eft in Opere Tripartito, tranferibit.
Sequuntur Generalia Epifcoporum de Gerfone teftimonia.
Petrus Alliacus, Caraeracenfis. Epifcopus, & Cardinalis, in Synodo Cameracenfi : Joannes
Gerfo Venerabilts dr carijfimus focius meus.
Amedeus, Lugdunenfis Archiepifcopus, in epiftola ad Joannem Gerfonem Lugdunenfium
Cæleftinorum Priorem, confolatoria j 2Sfoverat plen'e pius nofter Pater, quod qut molltbus vefiimtur,
in Domibus Regum funt: dtxiffeque libeat pofi tantos fieculi hujus honores \ vbi primus Pater Alma Uni*
verfstatis Parifienfis re & merito extfiebat ( qua inter cat eras ÏVniverfitates , ficut radius radiat matuti-
num ) ubi tantis rerum copiis dr beneficiorum valoribus abundabat, pro veritate longum pafius exilium,
ettam inter dum in lingua quam non noverat, vApoftolicâ fret us doftrina , feivit fimul abundare &
indtgere, vtcifjeque vitia dr fervajfe vtrtutes, confutajfe harefes dr exaltajfe veritates, in Chrtfiique
glortofa confejjione & Jua peregrinattone devote obitjfe, Martyrio carere non videtur: multos namqueiSanc-
tos-legimus, dr *n catalogo Martyrum deferibimus, qui folitm pajfifunt exilia. Tfec illud vos moveat,
colende 'Pater, quod nodofas diffolvebat difficult at es ; & in hoc vobifeum convent am, quod pofi fè non re-
liquit fimilemfibt -, fed in agrofemper proficiens Dominico, inceffabtli calamo feribens , pofieris ambigus-
tates plunmas fubmovit3 & Script afua r evolvent ium mentes eletpavit, dr per acumen eminent is fuitnge-
nit, tenebrasfugavit.
Gerardus
S C R I P T O R U M T E S T I M O N I A. clxxxiii
Gerardus Machetus, Caftrenfis Epifcöpus, C a ro lo v n R e g ia Confeflionibus, in epiftola'
xxii I ad Joannem Bufliacum x^rchidiaconum Briæ , in Parifienfi Ecelefia : Pofi diuturnam a-
nimi dcliberationem ,slatui& confenfi conferre vobis locum Burfarum Tgeologorum Collegii Regalis Campania
, fuper quo miniftravi Litter as %egias Provifori memorati Collegii deferendas dr manualiter exhi-
bendas. Recipe igitur pro primitiis donum iflud gratuit um -, ingredere domum illam fa cr at am mentis
1Patrum-j in qua nofier Joannes de Gerfono felicis recordationis, cujusnofnen retines, Gradus dr famam
domus ampliavit j qua in re admoneote }ut refufeites famam ejus, imitator faftus tanti Patris Viriex-
emplaris & famatiffimi.
Deinde in epiftola ccxxvu. ad jaeöbum de Cirefio: Aiemini Domine dt“ Frater, nonnullaolim
communicaffe veftra devotioni, fuper hac re devotijfima j qua compilavit devotijfimus tile ad Beat um fo-
feph, digue memorandus Cancellarius Parifienfis.
Turn in epiftola cc cx ix , ad Hervæum Novavillam: O utinam liberet interefie vos, videlicet
cum tills, qui fuperfunt, Deo miferant e , nomine Theologica Facultatis, quam vivent dr moriens dolebat
it a deficere, facrata memoria Dominus meus, olim Càncellarius Parifienfis, Dominus Joannes de Çer-
fono, Parer multorum viventium & mortuorum , quem Beatum fpero, & felicem in deficits calefiium
gaudiorum, cum illis qui ad juftitiam multos erudierunt, effulgent ficut fol in perpétuas at emit at es.
Denique in epiftola ccçxx v i ad Priorem Majoris Ecclefiæ Caftrenfis : V t apertè confabuler viçariis
lit ter is, quia voce-tenus nequeo, difpofui omnem doftrinam elevatijfimam tllius Viri, ( J. Çerfon ) cujus memoria
in benediftione eft, duobus in locis, velut fuper candelabrum exponere; in Collegio fcificet Regali,
ubi alitus & magiftratus fuit ; & in Libraria Ecclefia Tanfienfis, in qua bénéficiât us & honoratus. >
Chriftophorus Bafileenfis Epifcöpus, in epiftola ad Lugdunenfes Canonicos:Quomam àmul.
tis amis Doftrina & Scriptis Magiftri joannis gerfon fingulariter affefti fuimus, in eifque legendis ufque
hodie plurimum deleftamur , quod nobis fblidus, Ecclefia utilis, & omni flatus confolatorius, vtfus efi.
Defideramus reddi certiores de quodam rumore, qui apud nospridem, haud ex futtli aut ore, perfonuit,
eundemJoannem Gerfon apud vos in Ecclefia D. Pauli Lugdunenfisfepultum, m ult is dr magnis dar efcere ml-
racufis, populique concurfiu ac celebritate frequentari.
Joannes Marræus, Condomienfis Epifcöpus, in Sacerdotafi Enchiridio: Ille, inquit, bonus
Cancellarius Parifienfis Magifier^ Joannes Gerfon, definiendo virtutem dicit 5 quod efi amor habendi fe
ad omnia, ut debetur, fcificet ad Deum, ad fiipfum, & ad proximum.
Deinde huic Enchiridio.attexit Regulas morales Gerfonis, quâ de re fie præfaujr: Pro tanto
ultra jam di ft a , vides aperte, ut difeernere valeam inter veniale & mortale, de multo mihi fervire, dt
valde utile effe, habere notitiam deRegulis Moralibus, pracipue infequendo quemdam egregium Vir um
Magiftrum Joannem gerfon : quarum quidem Regularum ilfius tenor fequitur;, dt efi tafis.
ThomasCampegius , FeltrenfisEpifcöpus, in libri De Poteftate Romani Pontificis, cap x x iv
Obje£t. x x x v i. Joannes Gerfon Cancellarius Parifienfis, Vir acerrimi ingenii, dt fumma eruditionis.
Claudius San&efius, Ebroïcenfis Epifcöpus, inlibroDe Eucharifita, Repetit, x . cap. vs. Inter
Doftores Concihi Confiantienfis, quafi lumen , Vir infignis Joannes gerfon ; quem propter eruditionem
& animi candor em ac fervor am erga puritatem Ecclefia, nemo non laudat adverfariorum.
s Francifcus Salefius Gebennenfis Epifcöpus, in Præfàtiône Traûatus De Amor e Dei, ubi re-
cenfet eos , qui argumenti genus hoc tradarunt. Nos Latine reddimus quod Galliçè feripfir.
Ad Joannem Gerfonem Parifienfem Cancellarium quod attinet ; de eo Sixtus Senenfis fic loquitur : Cum de
quinquaginta proprietatibus Divins Amoris univerfo in Cantici Canticorum Opere difperfis egst, altiffime
omnes Dsvini Amoris ajfeftus habuifje , & quod ex Domino hauferat, eruftajje videtur. Hic vir fust a-
cerrimi judicii, admodùm doftus dt pius.
. Nicolaus Coeftelæus, Parifienfis, ex Ordinc Prædicatorum Theologus, & Maffilienfis E-
pifcopus , in Refponfione ad Myfierium imqustatis : Quo tempore in bis diffidiis verfabatur Ecclefia
, florebat Cancellarius nofier Joannes Gerfon , unus è Vins fui fieculi doftijfimis.
Henricus. Spondanus Apamienfis Epifcöpus, in Torao 11 Annalium Ecclefiafticorum ad
annum mccccxxviii. Joannes gerfon pofi mortem pro Beato habitus, miracufis etiam clarusffe-dicstur.
Extant multipficia ejus Opera, psetatis ejus, Fidei, ac Doftrina teftes.
Andræas Sauflæus, Tullenfis Epifcöpus, in Gallicauo Martyrologio -, ad quartum ldus Julii :
Pia memoria tramitem hodie smplevst Venerabifis Memoria Joannes Charlerius, cognomen to de Gerfon
Theplogus fuo avo pracipuus, Parifienfis Ecclefia, ac Vniverfitatis Cancellarius, in quo nefetas plus ra-
ram fapientsam ac indefeffum in procuranda Ecclefia unitate fiudium , an psetatis extmsa de eus, dt vita
punfftma nit idamfieri em magis debeas admirari: ob qua, & ab eo praclara in Chrifiiana Reipublsca ornât
urn ac commodum édita Volumina, non modo Doftoris Chriftianiffims elogium , ptique gerjonis cognomen
merito adeptus efty fed & Beatiludinis famam ac Cultum, Lugduns prafertim, ubi pittm affluvst
animum, communs fere' omnium fufiragio obtinust : adeo ut in monimentum Sanftstatis dt gloria, erec-
tum illi pridem fuerit, mSanfti Laurentii Ecclefia, ubi inhumatus fu it, Sacellumj cujus Altars Imago
ejus dept ft a appenfa er at, ad cujus venerationem multi confluentes, pro impetranda fub ejus prafidio,
dsvsna ope, votorum compotes fefaftos, Beats, ut aiebant, foannis Gerfonis precibus & mentis fersl
conteftati funt. , " * J
Gafpar Calalius Lufitanus, Epifcöpus Leirienfis, Sereniflimi Lufitaniæ & Algarbiorum Regis
&cc. Confiliarius, Confeflarius, & Regii Scnatus, de confcientia appellati, olim Præfedus,
ce unus ex Patribus Tridentinis. L . De Quadripertita Jufiitia, Tridentinæ Synodo dicato:an.
1 3- c - 17. Doftor illevero lumine praditut, Joannes Gerfon Cancellarius Parifienfis.
Nunc referendum eft publicum Facultatis Theologiæ Parifienfis Judicium , quod anno
M- dxxi de Gerfone tulit, cum certam quamdam Ærafmi Propofitionem, quam habet epiftola
L araphrafi in Joannem præfixa , condemnavit. Nullis, inquit Æralmus, faculis defuerum
otnsnes, apud quos Evangelso fuus confiiterit honos : fed tarnen his amiss c c c c , vigor tllius apud
Plcrofque refrixerat. * * £
C E N S U R A .
' H£cPropofitio, quantum ad pofieriorem partem : fedhisannis cccc Sec \fignificans his annis cc c c
vtros efuiffe, quibus Evangelio fuus confiiterit honos $ tern erst ate afjeritur : cum his annis cccc fuerunt