1 19 J Gerf. Q u od antiqul D oB . fib ï fin tpncferendl. i lQ
qua!i de rebus poflit fine termmis eife fermo, quafi
Logica fruftra fi tota. Addunt quod fiditij funt
liujufmodi conceptus, fi non ita fit in re ficut ligni-
ficant, quail res Temper ita fit ficut eft fua cognitio
in nobis • immo in Deo qui cognofcit materialiaim-
inaterialiter lecundum Dionylium 6c Boetium. Tra-
dunt nonnulli, unde mirandum videtur, quod conturn.
Ilia verb magnanimitas eft qua: magna opera-
tur, dicens, nihilominus cum Chrifto : Si glorUrn.
meam qu&ro , gloria iriea nihil efl. Joan. 8. 74. Pr0D
tcrea verdat f.ima propria, veniat infamia , magna-
nimusnequaquam defleditur ab opere, unde Deus
honoratur 6c proximus asdificatur. Cujus oppofitum
in vane gloriofis evenire needle eft, quoniam fama
fiftunt. 4eceptus
6c entia rationis non finit veræ res nec entia, ^ exhilarati delatantur, infamàti contabefcunt 6c
ita quod ens non dicitur univocè de ipfis 6c de re- '~'1 ~ ‘ ‘ ~ "
bus ad extra ; cum tarnen accidentia animæ tam habitus
quàm virtutes 6c operationes immanentes tam
naturales quàm fupernaturales, fint entia longé per-
fediora quam albedo vel nigredo, faltem quàm re-
lationes ièx prædicamentorum pofteriorum. Sed pro-
greditur hæc fchedula latiiis quam propofitum fue-
rat ab initio fuper laude noftri Euftochii bene for-
tunati 6c Dodoris Seraphici, cum deploratione quod
ita poftpofituseft, non dicam abfque Canonizatione*
viderint hoc Summi Pontifices, led abfque fcholaf-
ticorum frequentatione in ulu continuo ftudiofitatis
fuæ. Sint alii Dodores qui dicantur Cherubicij
hie verifiimo nomine Seraphicus fimul 6c Cherubi-
cus, quia inflammat affedum 6c erudit intelledum
Quippe ventilogia funt 6c arundines, qua„
quaverfum vento favoris popularis agitatæ. Sentio
tarnen quid mihi hæc dicenti pofiit opponere zelus
vel iraternus vel lividus. Cur l'cilicet ego vel aliquicl
feribo, vel feripta non protinus lacero ? vel fi ira
fcriberc 6c fervare propria utilitas expofeit ( ficut exp
o r t ) cureane foras prodeant, non intiis obcludo?
hoc ideo plane, quia contra domellicos talium return
fiires non fuit aliqua mihi Tatis fortis fera
quin me prohibente clam fere omnia diriperentur *
incorreda etiam 6c (parla per minuties, qualia eeo
ipfe vix relegens intelligerem, vel in unumcompin-
gerem y quo magis ignolci peto 6c obteftor, li talia ab
alienis incondite corrupteque habeantur, qualia uti-
- .. . , nam (quia neque copia penes audorem e f t , nec ereducitcc
unit ad Deum per amorem extaticum* Bmendandi licentia) flamma vorax abfumplilfet, aut
dum alii multi folum divaricant 6c difpergunt intelledum
per praxifiones , prioritates, 6c pofteriori-
tates, 6c figna 6c contingentia: cum tarnen unumfit
necefidrium. Luc. 10.41. Dum praxerea liios imita-
tores reddunt inflatos line charitatis igne, ac perin-
de fuperbos, 6c indigeftos, quales difpergit ‘Dominus
mente cordis fui, juxta Canticum Maria; juvencularurn
tympaniftriarum praxellentiflimx > in cujus Concep-
tionis fandificatse per prxventionem privilegiatam vi-
gilia mututina, voluinon perSatyram, fed perEle-
giam potiüs exhortatoriam tua: charitati midiofie
chartulam hanc feribere, Frater dilediflime in Chrifto
, in quo bene vale. E t Itinerarium quod habes
communicare pluribus ftude, fimul 6c librum tuum
recipe, fervans illud A polloli.^o^ bonum efi tenete, ab
omni fpecie mala abfiinete vos &c. I. Theft'. j\ z i . z z .
E X C E R P T U M
Qoddamjoanms de Gerf on per modum Prologi, in
quo cupit antiquos EDoEtores leEtum iri3poßha-
bitis fuis lucubratiunculis.
BE ne adum eilet cum humana natura quae co-
gnitionis avida eft, fifepofita curiofitatevelau-
diendi vel afferendi femper aliquid novi., ipfa jam
bene inventis, lobria humanitate , priüs uteretur.
Qua fuper re, quamdam vel non parvam Epiftolam vo-
bis feripfifie memini. Attamen hoc non poteft, aut
vix poteft perluaderi fcholafticis,praTertim junioribus.
Deledat quippe eos, nelcio quomodo citius vel tran-
feribere vel ltudere recentiiis compilata quam vete-
ra , more puerorum qui novosftndtus licet acerbiores
edunt avidiusquam maturos digeftos6cfanos. Cre-
dant qui vojtunt. Ego ut de me loquar ahquid, quia
me jam res afpicit, mallem vel ( quod nullus ambiminutatim
lacerata irent in oblivionis æternæ fepul-
chrum. Accedit ad hæc ledulitas tum amicorum
tum quandoque æmulorum, flagitans per fe & alios uf-
que ad moleitum faftidium, ea quæ liberet ampliùs
inclufa fervari, digèri quoque, tum demum ea fic
vel corrigere publicanda , , vel abolenda damnare.
Rurfum quoniam ita fe res habet ut quorumdam cu-
riofitasadeö cupida fit novorum (quamvis impanum
valde veteribus )quod vel ex complacentia fumendi,
quemadmodum in cibo corporali evenit, vel ex-in-
ertia videndi vetera, proficiet eis leä io novello-
rum. Eligbilior utique erit profedtus vel paucus in
iftis, quam nullus in illis. Tandern quis nefeiat eile
heut in faciebus, fic in animabus differentias innu-
meras, 6c guftum fpiritualem ficut 6c carnalem com-
pertum eft variari, ut quidem ifti ad nauföam , alten
adfalubrem nutritionem proveniat. Quis feit ad
q extremum fi guftatis rivulis ltudentes , aut dulcore
rivulorum alledti conjcdturare de rbntibus fapidiora,
aut limofiore eorum potione faftiditi, fontes exqui-
rere puriores valent?
D Ü Æ E P I S T O L Æ
Ejujdem Dotforis & Cancellarii Tarifienfis Bru-
gtsJcripM 1400. de Reformatione Theologiæ.
Collât, ad MS. Cod. V id . 463.
T ) E verende Pa ter 6c Domine præcipuè, dum
A V mentis aciem ad ftatum quemlibet 6c ordinem
( li ordo quilpiam in hac noftra tempeftate ) cir-
cumfledco, dum generalem præterea Ecclefiæ cla-
dem cum miferanda ejus numero 6c merito dimi-
nutione_, pia afrfer^dt-ione pertradlo, libet magis fiere ,
j t ' n. a- r • v 1 > r ...........M , JUXCa confiHum Ezecliieüs gemere liiper cundtis
git) mafte deberem ftudiofos viros dare fe totospro-Dabominatiombus quæ fiunt, quam de adiutori
hbaathiflîliimnliiss pnir’yærcpeHdpennit'iiunmm Dodtomimm lliiKbrviios intelligen- __ j _ \ , J ..
dis, quam ipfos llerih ruditate opufculorum meorum
tempus açterere. Neque enim iamammeam, more
hominum, loco prorfus inquietiilimo jadtare fiede-
beo : neque opufcula mea ita velut proprios filios
difigere, quemadmodum de Poëtis loquitur Arilto-
£eles: quin æquo animo patior, nihilum gloriæ meæ
pro nihilo rejici, ubi gloria Dei vera 6c lolidaaper-
tiùs augeretur. Augeretur autem apertius, li poltpo-
fitis dodtrinis lalubnoribus meæ inutiliores ocuparent
aliorum ingénia. Et ubi quæfo elfet humilitas la-
pientiæ radix? ubi Canticum illud : Soli Deo honor &
gloria, l. Tim. i. 17. fi magnanimitas, 6c non jam
magnanimitas, fed magna maiaque animofitas, fiiam
gloriam augeri in divinæ gloriæ aftedtaret detrimenmedio
ve Iperando cogitare. ltaaplanta pedisufque
ad verticem occupavit totum corpus Chriftianitatis
ebulliens peccatorum lanies, ita radices altas egit in
hominum cordibus antiqua jam 6c infelix iniquitas ut
de humana ope humanove providendi conlilio diffi-
dere fas elfe videatur. Nimirum quali perieritcon-
lilium a fenioribus, fermo a Propheta, 6c Le x ä Sa-
cerdote. Eamus nunc igitur 6c in hac procellolil-
nma tempeftate vel voragine Magifteria na vis Eccle-
liafticiE , Prxlationes Icilicet, non tam defideremus
quam violenter rapiamus j quando perverfi difficile
corriguntur, 6cfiultorum infinitus eft numerus, Eccle.
1. i f . quando vix fibi fuflicit homo ut falvet fe in
medio nationis prav^, nili quiedam inlania imponat
homines liiper capita lua , juguna utique grave 6q
fum-
Epiftoloe duoe de Reformatione Theologie 1 z z
•— --------u— o.j peritia fua vel moribus, cautlifima diferefione tractandum
adulteravcrunt, 6c illud tanquam in canticum,
fäbulam 6c rilum audientibus conveiterunt..
Redundat totus irreparabilis profedfo ifte defedlus
in caput Prælatorum. Ipfi quippe mira follicitudi-
ne pro temporalibus tuendis Advocatos , Procurato-
res, Promotores 6c alios hujulmodi Officiarios ma-
gnis conducunt expenfis magnis penfionibus reti-
I Zi
fuinmorum etiam virorum humeris formidabile. Sed
hæc loite dicenda erant apud eos qui nondum te-
nentur hoc laqueo ut caverent 6c modeftiori le tra-
derent conlilio: quid^ad illos qui pofuerunt jam in
rete pedes fuos, 6c in maculis ejus ambulant ? Me
præ cæteris 6c infelicem fortem meam defleo, quo-
niam ex debito fufeepti officii Cancellariæ Pariiien-
lis incredibilibus ufque nunc urgeor anguftiis, dum
tas? Mihi plane videor intueri. Nam li bene novi Decretum, temporalis vidtus vel parce donaretur?
humiles 6c compofitiflimos animi tui mores , defies fic temporalia fpiiitualibus præferimus carnales ef-
jugiter altitudinem tuam^ 6c gemebundus inferiora fedti , fic temporaliores temporalibus Dominis
fuipiras, Gur non ita? Quid enim non anxiumple-
numque doloribus, plenum denique periculis animæ
6c corporis affert in hac felicitate, larcina paftoralis?
Affert inquam ad omnes. Sed foli fentiunt quibus
eil timor Dei ante oculos eorum, qui ad judicia Dei
tremenda non claudunt oculos, licut illi qui Ardentes
non vident, 6c intelligentes non intelligunt, immo
qui gloriantur cum malefecerint 6c exultant in
rebus peflimis, qui certè eo infeliciüS periculofiuf
redditi fumus. Et quia prorfus temporalia Cle-
ricorum ablque fpiritualious ( propter qute do-
navit ea fecularium devotio) diu fubfiltere ne-
queunt , verendum eft ne utraque velocius
noftris e manibus rapiantur. Via jam ad hoc lata
plane aperta eft. Numquid poftremo feveritas om-
nis difciplin^ fic ab Ecclefia exulavit, ut liberius
peccent nunc Religionum etiam ardtillimarum pro-
felfores, quam ohm Diaconi vel Clerici feculares.
que percunt quo infenfibilius, 6c qui juxta maledic-« H a x tecum fidenter evomui Pater dileftiftime j non
tionem propheticam ducuntur fecundum delideria13 docendo, qui mihimet infipiens fumconfulere, non
cordis eorum, 6c eunt in adinventionibus luis. Pe-
let aliquis quæ ilia funt modo plus quam ohm quæ
mileraoiliorem reddunt Præfidentium conditionem ?
Multa prorlus 6c inexplicabilia. Quid quod in de-
terius res quotidie ruunt, ubi ad iniquitatis cumulum
adjicit quilibet, aufert nullus. Si dubitas tu? Invi-
fum fchifma circumfpice.. Quid quod expeditifiima
Paltorum priorum ignavia , pelfimæ conluetudines
paffim inc.refcere permilfæ funt ita ut (juxta verbum
Senecæ) défit remedii locus, quia qua fuerunt vitia,
mores fiunt. Expertus loquor, 6c hoc unum (quam-
quam innumera lint alia) profero in me- aflerfio-
nis augumentum , videlicet quod in Eccleliis Ca-
thedralibus6cpræcipuis, infaniæ falfæ, ex facrilegis
Paganorum Idololatrarumque ritibus reliquiæ pene
ubilibet exercentur. N ec obftat locus orationis ,
neque Sacro-SandH Corporis Chrifti prælèntia ne-
que divinorum celebratio , quin impudentilïïma _
dilTolutione ab Ecclefiafticis talia fiant, qualia v e l^
feribere horror efl:, vel etiam cogitare. Quod fi
quis etiam Prælatorum obniti voluerit, mox irride-
bitur, exfibilabitur, impugnabitur. Ecce, inquiunt,
tertius è coelis cecidit Ca to , quanto làpientiores 6c
Ecclefiæ utiliores erant prædeceflbres t u i , qui hæc
non folum toleraverunt immo facientibus blanditi
funt. Itainaudoritatem nefandiflimi fiagitiofilfimi-
que feeleris aflumitur damnanda 6c certè jam dam-
nata ( nifi poenituerint) Prælationis antiquæ negligentia.
Excufant fe quidam fcio quod pro talium
extirpatione liequaquam voluntas, fed facultas de-
fuit. Et hi fortaflis audiri poterant, fi tanto ftudio
quanto pro modica jurium temporalium conlervatio-
ne decertaflent, 6c eos non blandè ut Heli Filios ,
fed per manus etiam Prinçipum feculariiun ab hoc
eos facrilegio compefcuiflent. Quid porro fi præexprobrando,
fed conquirendo 6c morem animo
trifti gerendo. Sunt nec dubito hæc notiora quo
plus experta, 6c exinde moleftiora, quo qui addit
lcientiam addit 6c laborem, 6c quo zelus domus
Dei in tuo faii&o pedore fei-vet ardentior. Addam
ipfe quæ coepi pia temeritate fuperadilam j de tua
enim devotione multum confido , quia multum di-,
ligo, pro rememoratione liquidem ahquorum quæ
agenda viderentur, fchedulam ilia notantem hoc
velpere,üno 6c pio impetu fupinus, propria manu
fcripfi in ledô adverfæ valetudinis meæ , quam
tranfmitto. Gratanter accipe, 6c benè in Domino
vale Pater amantilfime. Scriptum Brugis Kalendis
Aprilis. 1400.
RE verende P a t er fub veftra 6c Magiftromm
noftrorum corredione. In Facultate Theologiæ
videtur elfe neceflariaReformatio liiper fequentibus
inter cætera. Primo,' ne tradentur itacommuniter
dodrinæ inutiles fine frudu 6c foliditate, quoniam
per eas dodrinæ ad falutem neceflàriæ 6c utiles de-
leiuntur. üfefeiunt necefiaria, quiafupervacua didicerunti
inquit Seneca. Secundo, per eas non ftudentesfe-
ducuntnr, quia fcilicet putantillos principahter elfe
Theologos qui talibus fe dant, fpreta Biblia 6c aliis
Dodoribus. Tertio, per eas termini à fandis Pa-
tribus ufitati tranfmutantur, contra illud Auguftini,
nobis ad certam regulam loquifas eft 6cc. Et non. le-
quitur velocior lcientiæ alicujus corruptio quam per
hæc. Quarto-, per eas Theologi ab aliis Facultati-
bus irridentur. Nam ideo appeliantur phantaftici,
6c dicuntur nihil feire de fofida veritate 6cmoraiibus
6c Biblia. Quinto, per eas viæ errorum multipliées
aperiuntur5 quia enim loquuntur 6cfingunt libi
ad placitum terminos quos alii Dodores 6c Magiftri
didis adjicias malum abominandum 6c monftro fi-j) non intelhgunt, nec intelligere curant, dicunt in-
millimum ? Illi liquidem quos adjutores 6c defenfo- credibilia 6c abliirdillima, quæ ex fuis abfurdis ficres
fui gregis habere debuerat Epifcopus, in lupos
C1 contumeliofiflimos, in leones, in apros rapacifli-
mos, atrociflima rabie verbis, exemplis 6c fadis
plerumque convertuntur, Clerum loquor 6c prte c x -
•eij.s 9 at^rec^a^e Capitulum. Sed an Epifcoporum
mdignitas, arrogantia vel iniquitas , talium origo
fit, ipfi viderint. Denique verbum Dei ( maxima
lane lpirituahum moj'borum medicina , 6c prteci-
puum Prtelatomm olficium) ab eifdem defeitum eft,
^uafi negotium quondam fupervacuum 6c Magnitu-
dini fua: probrolum vel indecens. Exhinc traduc-
tum verbum Dei ad nefcioquoldam, qui vel imtionibus
dicunt fequi. Sexto, per eas Ecclefia 6c
Fides neque intus neque foris ædificantur. Conftat
quod dant potiùs occafiones credendi quod Deus
non fit omnimodè fimplex aut unus licut dicunt Bra-
duardi. Septimo, per eas multi ex Theologis tam
adivè quam paflive fcandalizantur. Nam alii rudes
vocantur ab aliis, 6c ahi è contra curiofi aut
phantaftici. Tales nunc currant propofitiones ex
talibus dodrinis. Infinitæ funt durationes in divi-
nis, fecundum prius 6c pofterius,- quamvis æternæ.-
Et ita de menfura. Spiritus fandus hberè, contra-
didorie, contingenter producitur ex parte principii
H 3 quo*