circa nihil aliud etiam poflent errare , cum quaffi-
bet veritas percinens ad Fidem 8c non pertinens cf-
fentialiter reluceat in eflentia divina: 8c tarnen non
eit ita darum qubd Bead non pollunt errare circa
ea qua; non Funt F id e i, ficut circa ea qua tangunt
Fidem. Tarnen non eil verifimile quod Deus per-
mittat fuos elebtos, jam Beatos errare circa ea qua
funt Fidei j quia ipll non haberent beatitudinem ex
Fide firma, 8c fic non efl'et vera beatitudo.
Iftud etiam pöflet probari multis rationibus, 8c
authoritatibus: fed quia, ut jam d ix i, in hoc con-
nunt omnes Scholaftici, 8c maxime Theologi •,
que decernentes ut Primatum teneat , tarn fuper quatuor
Seeles, Alexandriam, zsfnthiochiam3 ferofohmitcmaxrt &
Conßantinopolitanam ; quam etiam fuper omnes in uni-
verfo Orbc terrarum Ecclefias Bei. Et Pontifex qui per
tempora ipfius facrojanBa Romatm Ecclefm exßiterit
celfior, & Princeps cunftis Sacerdotibus tot ins mundi exi-
flat , & ejus fudicio, qua ad, (jultum Dei3 vel Fidem
(hrifhanorumvel ßabihtatem procurandafiter int, difi
ponantur.
Ex iftis patet propofitum. Sed ilta opinio eit bene
rigorofa, 8c fortafse quod temporibus iltis, non
eft fecurum eam tenere.
dcirco has rationes, feu authoritates , caufa brevi- A Dicunt verb alii quod ante tempora: Conftantii
tatis , fub filentio prætereo, 8c intendo trablare de
confirmatione Ecclefiæ Militantis,
Et primöde Ecclefia Romana, an poffit [errate,
feu pravitate hæretica irretiri.
Secundo. An congregatio omnium eledorum quæ
etiam quandoque nomine Ecclefiæ accipitur, ut di-
bfcum ell prius, in tertia parte primi A rticuli, poffit
labi in pravitatem hæreticam.
Tertio. Hoc idem nraftabo de Univerfali Ecclefia
Militante.
Quarto. De Concilio generali.
ff- I
De Ecclefia Romana Drimatu.
TJ' S t igitur primo videndum, an Romana Ecclefia
•*-' poffit hæreticari, 8c pro majori declaratione di-
cendorum eft notandum quod non intendo quære-
r e , utrum Ecclefia Romana, aut Concilium gene-
rale , feu etiam E cdefia Univerlalis poflit hæreticari,-
loquendo dc pofle fimpliciter, feu de potentia ab-
foluta, fed tantum de potentia Dei ordinata, utfit
Fenliis : an cum Lege Chrifti nunc currente, flat
quod Ecclefia Romana erret hæreticè, leu labatur
in pravitatem hæreticam. Quia verbadfeienduman
Romana Ecclefia poflit contra Fidem errare, me-
ritum copfert videre, feu indagare, à quo Romana
Ecclefia fuper omnes alias Ecclefias obtinuit Principatum:
quia fi à Deo immediate, videtur quia ul-
Ecclefia Romana fuper alias Ecclefias habuit Principatum
: 8c ,funt ti es mo.di dicendi circa hoc.
Pi'imus modus eft, quod habuit Principatum , au-
thoritäte Conciliorum generali urn, unde in .Decre-
to. Difi. 1 7. Cap. Concilia Sacerdotum. fic legitur.
Scientes quod ejus fedi primum 'Petri Apoftolt meritum
deinde fecuta juffione Domini, Conciliorum venerandorum
author it as fingularem in Scglefiis tradidit potefiatem. Ex
quibus verbis habetur, qubdyenerandaConcilia fedi
Petri tradiderunt fingularem fuper Ecclefias poteftatem.
Secundus modus e ft , qubd Romana Ecclefia ä
Chrifto immediate , quanao ordinavit Beatum Petrum
Summum Pontificem, dicensei: Tu es Petrus
8cc. fuper omnes Ecclefias Primatum principaliter
B accepit. Hoc fentire videtur Pelagius Papa Dtfiinüio-
nei 1. Cap. Quamvis. Ita dicens, Romana Ecclefia Catholic
a , & zApoftolica nullis fynodicis conftitutis cate-
ris Ecclefiis pralata efi j fed Evang elica voce Domini 'Primatum
obtinuit. Tu es , inquit Dominus j Petrus &
fuper hanc Petram adificabo Ecclefiam meam.
Hoc etiam videtur aiTerere Leo Papa, ut habetur
, can fa 24. que.fi. 1. Cap. Cum beattffimus.
Hoc etiam Nicolaus Papa videtur afierere. 22.
difiinftione. cap. 1. Hiis,videtur confentire Anacletus ,<
qui, ut habetur eadem dillinbtione. C a .Sacrofanbla,
ait: SacrofanSla Romana Ecclefia & Apofiolica, r, m ab
Apoftolis , fed ab ipfo Domino & noftro Salvatore 'Primatum
obtinuit • ficut beato Petro dixit: tu es FPetrus 8cc.
Patet igitur qubd ante Afcenfionem Domini in cce-
lum, Romana Ecclefia, a Chrifto fuper alias obtinuit
Principatum.
Tertius modus dicendi eft, qubd Ecdefia Rocipatum
que ad confummationem fæculi er it caput Ecclefia-
rum, 8c quia non poflit privari illo privilegio , nifi
à Deo, 8c per confequens, quia non poflit, depo-
tentia ordinata, labi in pravitatem hæreticam : quia plana non habuit à Chrifto immediatè.Principatum :
fi laberetur in pravitatem hæreticam, ampliùs n o n ç immö per plures annos poft Afcenfionem Domini
foret caput Ecclefiæ > quia non efl'et pars Ecclefiæ, alteri Ecclefiæ fuit fubjecta, nec habuit primo Prin-
cùm Ecclefiâ nihil aliud fit, quàm congregatio fi- ~ “ ‘ 11 "
delium. Si verb obtinuerit Ecclefiâ * Primatum fuper
Ecclefias alias ab homine tantum, non videtur
quin poflit errare Contra Fidem , .ficut aliæ Ecclefiæ
particulares. Ideo primo , narrabo quæ de
hoc Scholaftici fentiunt. Etfecundo, videpiturde
dubio möto.
De primo verb, diverfi diverfimodè fentiunt. Dicunt
enim quidam qubd Ecclefia Romana à Çonftan-
tino Imperatore, lu per alias Ecclefias Primatum ac-
cepit, nec ante tempora Conftantini fuper alias habuit
Principatum. Probant ifti fuam aflertionem
per illud in Decretis, Diftinttione. p6. T aléa. Confiant
e s 3. 8c accipitur de geftis beati Sylveftri, ubi fic habetur.
Petrus elebtus eft in Papam 8c Prælatum /otitis
Ecclefiæ à Salvatore, ante Afcenfionem Domini,
pro fe 8c fuis fucceflbribus j 8c etiam pro Ecclefia,
afierere 8c innue^e,8c habetur,C.24. Quefi. 1. Cap.Ro- '
gamus, ait enim: Rogamus vosfratres dileSltjfimi„ ut
non altud doceatis^ neque fentiatis , quam quod k beato
Terra & reliquts iApofiolis, & Pambus accepiftis, ipfe
Confitantinus Imperator, quart a diefui 'Baplifmatis Pri- D
à Concilias generalibus , vel à Collegia
Apoftolorum, fed immediate à Beato Petro trans-
ferente Sedem fuam in Romanam Ecclefiam, eam
omnibus aliis præferente: 8t ideb à Chrifto mediate
habuit, 8c obtinuit Prindpatum. Beatus enim
ubi Sedem fuam difponeret collocare, Primatum
accepit. Hoc Marcellinus Papa, feribens omnibus
Epifcopis, per Anthiochiam conftitutis videtur
■ èfi caput, totius Ecclefut , cui Dominus <s
vilegium Ecclefia Romana Pontifici contulit , ut in toto Petrus êcc. ejus enim Jedesprimitusfui
Orbe Romani Pontifices 3 vel Sacerdotes, ita hune caput poslea , jubente Domino , Romam tranfiata efi ; eut
fuum habeant , ficut Judices Regem. Et infra. Et ficut adminiculante gratia divin* , hodierna die prafidemus. Si
nofira eft terrena Imperialis potentia, ita ejus facrofan- vero vcftra Anthiochena3qua olimprima erat3 Romana ceffit
Flam Ecclefiam Romanam decernimus veneranter honora- ntilla eft (qua nonfit.Jubjebla ejus ditioni.
ri , ■ & ampliùs quam nbftrum Imperium t'enenumque Ex iltis ,• plures aflertiones, ad fuum propofitum
thronufa , fedemque facrofanttam Beati Petrigloriose exal- pertinentes , ifti nituntur colligere.
tari: inbûentes ei poteftatem , & gloriam & dignita- Prima eft, qubd Dominus, ante fuam Alcenfio-
tem, at que vigor cm, & honorificentiam Imperialem. At- tiem, conftituit Beatum Petrum caput totius Ecclefiæ,
8c de illo diffuse vifum eftfuperiùs, infecundo
.* Videtur deejfe Romana, capitule. ' g e_
Cap., nunc autem. De hoc etiam fatis fpecialiter habetur
„ ^ , n- .• _n. . . . u xt— do: de quo loqüitur NicolausPapa, Difin8ione.il.
in Legenda ejufdem*
Aliud fecund um exemplum habemüs de Anafta-
fio tertio, qui propter praykatem hasreticam fuit a
Secunda aflertio eft , quod Ecclefia Anthioche-
na fuper alias Ecclefias habuit Principatum : . ,quia ifta
fuit prima Sedes Beati' P e tr i, fecundum quod afle-
rk Anacletus. Unde 8c inCronicis legitur quod ibidem
fedit feptem annis.
iTertia alfertio iftorum eft , quod Romana Ecclefia
, Fuper alias Ecclefias * poft Anthiochenam,
obtinuit Principatum: ex quo concludunt ifti quod
ante Afcenfionem Domini nequaquam obtinuit Principatum,
a Deo immediate, fedmediatè
Romana expulfus Ecclefia, deqiio in Decretis, Di-
flinÜtone 19. 1. Cap; Anaftafius legitur.
Aliud exemplum häbemus de Silveftrb lecundo*
de quo habemus qubd diabolo fecit homagium.
Aliud exemplum habemus de Joanne vigefimo fe-
A Petro verb immediate': & meo judicio, ifta A fflad ó', &. N ico l^ tè r jfe aliifqüe qüampluribus,
qui de paupertate Chrifti, 8c Apoftolorum ejus, dif-
ferentes Sententias delfiniverunt, ,8c approbaverunt.
Igitur altdr eorum fuit hiereticus .,' videlicet ille qui
erravit, folemniter defliniendo , aliofque ad tenendum
errorem arbtando.
Idem Joannes vigelimus fecundus docet, 8c ma-
hifeftiflime tenet, quodanimx Juftorum nonvident
Deum, 8c qubd anim£e reproborum non funt in Inferno
, nee premuritur ante diem generalis Judicii.
Innocentius, autem’ tertius tenet oppofitum.
Item, Joannes xxii. tenet quod omnia de neceffita-
te eyeniunt j multi autem Summi Pontifices tenue-
runt oppofitum. Et Joannes o&avus , prout legi-
tu r , Ditiinttione 8. Cap. Faciatis j lit Gregorius Papa,
DiftinFlione 83. Cap. Confentire. Ut Leo Papa. Epi-
ltola de hareticis Cap. jQui alios. Ut Innocentius |ter-
B tius^extra. de Sententia excommunicatienis, Cap. Quanto.
Patet igitur Papam pofle errare contra Fidem Ca-
tholicam.
De Gollegio autem Cardinalium, etiam pro nunc
non facio magnam difficultatem j cum illud Collegium
nec fiu& ta te , neefirmitate Collegium vene-
rabile Apoftolorum excedat: quod tamen potuit errare,
8c de fabto erravit: tempore enim Pafljonis
Domini noftri Jefu Chrifti , nullus eorum fixus in
Fide remanfit. . 1 • v
Intendo igitur hie inquirere , utrum Collegium
Papa: 8c Cardinaiiuni , aut etiam tota multitudo
Clericorum Romanorum poflet contra Fidem errare
: 8c dc ifto diverfi diverfas protulerunt fententias^
quorum opinioiies in brevi enarrabo, cum fuis moti-
C v is , faltemaliquibusj 8c, meo judiciq, efficaciori-
bus. , v -
Dicunt namque quidam quod Romana Ecclefia ,
qua: dicitur ab Univcrfali Ecclefia, ficut pars 4 toto
, contra Fidem non poteft errare, faltem hcere-
tice, quia de errore h£eretico hiciiiteridoloqui. Ifti
nituntur probare iftam aflertionem : Et primo f ic :
Ecclefia Romana ceteris Ecclefiis ^oce Domini prae-
lata eft, 8c Principatum obtinuit. Cum igitur opus
Dei diflolvi non poffit ab hominibtis. AFltium. v.
Sequitur qubd ufque in finem ficculi erit caput E c clefia:,
8c per confequens,fequitur quod non poffit
errare, quia fi erraret, defineret effe Caput aliarum
Ecclefiarum. Primum autem afiiimptum probatur
per Pelagiutii , qui ut habetur , 1Difiinttione 21.
Cap. Quamvis : ait: Quamvis univerfa Ecclefia Catholic*
, per Orbem infiituta, unus fit talanius Chrifti:
v ia , fea ifte modus dicendi, eft probabilior, & fe-
curior., , . . .
Si verb contra iftos arguatur fie: fi eaquæ iftiaf-
ferunt forent vera, fequeretur quod Ecclefia Hiero-
folimiwia fuper alias Ecclefias, quatuor annis ha-
buifletPrincipatum j quia, ficut legitut inCronicis,
poft Paffionepi Domini, Beatus Petrus , antequam
Anthiochiæ eligeret fibi Sedem, quatuor annis te-
nuit Principatum, nec legitur ubi fedèrit, nifi Hie-
rofolimis. Igitur & c . ^
Ad iftud poteft refponderi, qubd Beatus Petrus,
quatuor annis, te nuit Principatum, nullam E,ccle-
fiam fibi eligendo, fed tanquamPrincepsfedebatu-
bicumque voiebat -, fed, poft quatuor annos, inAn-
thiochia Sedem elegit: ideb Hierofolima Ecclefia non
fuit prima, quia, ficut legitur in Legenda beati Jacobi
, idem Jacobus poft Paffionem, ftatim ab Apoftolis
Hierofolimorum fuit Epifcopusordinatus. Et
fic patet qualiter habetur fic refpondendum ad præ-
di£tam objebtionem. Et hæc de ifto fufficiant.
$. 2 .
An Ecclefia Romana errare fioßit in Fide.
NU n c reftat videre, an Ecclefia Romana poffit
errare contra Fidem Catholicam, 8c ha:-
' Pro quo eft notandum, qubd iftud complekum,
Romana Ecclefia, in diverfis loCis facri Canonis, aut
Decreti diverfimode accipitur.
Quandoque enim accipitur Romana Ecclefia, pro
Papa. Quandoque pro Collegio Cardinalium. Et
quandoque pro Papa, 8c Cardinalibus. Aliquoties
etiam accipitur Romana Ecclefia , pro toto Clero
Romano. Quandoque pro tota Romana Disecefi.
E t quandoque tota congregatio fidelium j nomine
Ecclefia: Romana: importatur.
Unde Beatus Paulus extra totatn Italiam natus ,
antequam Romani veniflet > fe effe Romanum ci-
vem aflerit. AUuum. vi. Igitur tota congregatio fidelium,
nomine Ecclefise Romana: poteft appella-
H. Patet etiam iftud per Pelagium, qui ut habetur,
Difiinü. 1 1 . Cap. Quamvis, loquens de Romana Ecclefia,
a it, Efi igitur prima zsfpofioli Tetri Sedes Ro-
inana Ecclefia, non habens maculam, neque rugam. Et
juxta iftud verbum dicit Glofla: usdrguitur qttod ubipellari.
Romim £cCU%. Ergo tota S*>8* 'K™“™
retice.
congregatio bonorarn poteft Romana Ecclefia ap- D Cnjhtum cams prtUta eft, fed S^..gd,ca v*.
.£> . t> . V ‘ ■ ■ n __ _ l dr RAnatnris noflrt PrtnciDatum obtinuit. \cr\-
Juxta verb acceptionem iftam ultimam,
non intendo hie quxrere, utrum Romana Ecclefia
poffit contra Fidem errare, quia, ut pollicitiis fum,
de ifto debet videri inferius.
Accipiendo autem Ecclefiam Romanam pro Papa
precise , aut etiam pro Cardinalibus precise,
non facio j pro nunc, magnam difficultatem , an
Romana Ecclefia poffit hasreticari, vel contra Fidem
errare: cum de Beato Petro Apoftolorum Principe
legimus, ad Galath. 11. quod a Beato Paulo re-
prehenlus e f t , eo qubd non re£te ambulabat ad ve-
ritatem Evangelii.
Aliud exemplum habemus de Beato Marcellmo,
qui contra Fidem erravit Catholicam, idola adoran-
Appendix ad Tom. /.
ce Domini & Salvaioris nofiri Principatum Igi-
tur 8cc;
Secundo. Arguitur fie : fine Romana Ecclefia ,
nulla eflet Catholica Ecclefia ritèdifpofita, ergo errare
non poteft: quia fi erraret, Univerlàlis Ecclefia
non rite difpônéretur. Antecedens patet per A-
nacletum Papam, qui ut habetur , Difiincltee zz .
Cap. Sacrofanfta. ait: H*c Apofiolica fedes, caput & car-
do , ut prafttùm efi, a Domino confituta efi, & non ab
alio : & ficut cardine oflium regitur : fie hujus San fta
Apofiolica fedis authoritate, omnes Ecclefia, Domino dif-
ponente, reguntur. Igitur &c.
Tertio. Sic : Ecclefiam Romanam nulla homi-
nu^i malitia videtur extinguere. Igitur &c. Confè-
K k k 2 quên