prædichun per glofFani Auguftini quæ habetur fupcr
verbo prædiSto, Fis imus &c. Ubi ciicit quod Com-
munitas 8c Principes non funt excommunicandi. Sed
maniieftum cil multos de parte adverfa efle Principes
, St iilam efle Communitatem maximam. Igi-
tur Stc.
Confirmatur : quia illud quod inter Principes Ca-
tholicos nutrit dilcordiam, St jam habitam indurat,
St nonhabitaminducit, non eil faciendum , 8thoc,
fi aliter poffit remediari. Sed videtur quod excommuni-
cationes St multo'magis bella hocfacianti immo infi-
nita odia generent, immo rebelliones inferioium ad A
fiiperiores, ficut experientia docet. Igitur Stc.
Item , ad idem arguitur. Primo de excommuni-
catione : quia nunquam excommunicationis Senten-
tia ferenda e lt , ni fi in contumaces, & qui parati
non funt Ecclefiæ obedire: nam ficutarguit Scotus,
in 40. diftinftione 2 ƒ. Ad quid pelleretur homo extra Ec cleft
am , f i iilam audtre fit parafas. Sed non omnes de
parte adverfa funt contumaces, ut videtur, cùmdi-
cant fe velle flare Judicio Ecclefiæ, 8t in omnibus
nobifcum coni'entiant, ut dicunt, nifi inquibufdam
quæ fadli funt, de quibus ad Deum St Ecclefiam fe
refera nt.
Et confirmatur: quia contumacia in Fide non vi*
detur convinci in aliquo , nifi quando fibi fufficienter
oilenfa efl veritas Catholica, St illi renuit afien-
iirc : fed, ut dicunt, nonadhuc efl eis, faltem mul-B
tis eorum, fuflicienter oilenfa veritas j quia nec per
Prædicationern, nec per Ecclefiæ decifionem. Igi-
tur Scc.
Et de bellorum impügnatione poflet ex eifdem
fundamentis argui > etiam per fimile in naturalibus :
quia membrum ægrum non efl ferro refecandum,
quando potefl abfque fe&ione fanari. Sed multæ aîiæ
vfunt viæ non tendentes ad exterminationem membro-
rum Ecclefiæ ægrorum, per quas poflimt fanari, ut videtur.
Igitur Scc. Minorem relinquo judicio pruden-
tum St fapientum, qui fuper hoc multas vias nitun-
tur invenire, ut lupra taélum e f l, ôc infra dicetur:
per quas, etii forfan aliqua incommoda fequerenturj
quia in tanto morbo difficile e f l, immo- impoflibile
remediate, fine aliqua læfione : tamen multo minora
fequerentur, quàm per bella, aut alios extremi
rigoris modos. ,
Item, princpaliter arguitur. Qiiia Nunquam ad mortem
alicujus procedendum efl , nifi certis teftimoniis con-
fiet eum ejfe culpabilem, dicente LaSlantio, iü princi-
pio Libri quinti, nec pradamnari quemquam, incognita
caufa, licet. Et hoc deducit Scotus in 4°. difi. 1 p.
& tangit in tertio, in materia de perjurio. Difltnft.
penitltima. Et ell una ratio fua talis, quia Quioccul-
tum crimen & non fatis cognitum punit j facit tnjuriam
Foro Dei. Ratio : quia Deus peccataocculta, &non
plenè cognita fibi reîiquit punienda, St eo faéfco de
Foro fuo funt : non enim voluit omnia in hoc mun-
do puniri. Ex quo patet flultitia quorumdam Judi-
cum, immo damnatio, qui per exquifita, & injufla
media, ficut per mendacia, 8c per fubftraélionem
Sacramentalis Confeflionis à reis puniendis, exqui-
runt ab eis occulta crimina.
Cùm igitur in propofito noflro ab aliquibus videa-
tur non elle certum fufficienter partem adverfàm
in pertinentibus ad Fidem vel unitatem Ecclefiæ, efle
fchifmaticam. Cùm ad utramque partem multæ De-
cretales à doétis viris allegentur : immo, conceflo eo
quod efl faSti* de juris efl apud dodliflimos Jurifpe-
ritos altercatio. Igitur effet periculofum taies , ut
certitudinaliter fchifmaticos condemnare ,• præfertim
ipforum plurimos, St hoc nifi ab illo , vel illis qui
errare non poflunt.
Item, arguitur ex modo interrogationis Difcipulo-
rum, in parabola allegata. Fis imus & colligimus ea ?
Ubi notatur quod priùs petenda ell Dei voluntas,
quàm talis St tatn grandis fiat punitio, Fis ? inquiunt,
quafi dicant : tuæ voluntatis àpprobationem peti-
mus. Sed non fatis apparet aliquibus quomodo Dei
voluntas quæfita fit fufficienter in hoc cafe.
Primo. N on per Orationem generalem Ecclefiæ
quia ficut malum hoc totam concernit Ecclefiam, fie
per earn totam generalis hacienda ell oratio, quem-
admodum faciebat populus Judæorum in fuis ne-
ceflitatibus, ficut in Libro Machabaorum ; St in Judith
, St Ejlher legitur : hoc autem , non fufficienter
apparet elfe faStum.
Secundo. Non efl petita divina voluntas, per mo-
rum emendationem, quæ maximè efficax eit ad ob-
tinendam divinam revelationem , St impetrandam
ejus miférationem. Sed forte dicitiir quod petita
ell per divinarum Scripturarum, in quibus loquitur
Deus, invefligationem, St earum perferutationem,
quod quia verum fit, veftro relinquo judicio, cùm
in hac parte Theologorum confilium, atque judicium
non folùm non petatur j fed forte irridetur, reproba-
tur, atque çontemnitur.
Item, finalitcr arguitur quod illi qui non funt extra
llatum falutis, non funt excommunicandi, nec
à fortiori per bella interimendi, St hoc pro caufa E cclefiæ,
fi pars adverfa, ut videtur * vel faltem magna
ejus pars, ell in llatu fîilvationis. Igitur Stc. Minor
probatur : quia fi non, tunc hofrendum efl: cogitate
quàm peffimum fit præfens fchifma, quod quo-
tidie, St à longo jam tempore majorera partem Ca-
tholicorum condemnavit • St ita appareret quod
Principes parum curarent de fuorum amicorum falote
, quorum plûtes funt de adverfa parte, St Præla-
ti de lui gregis perpetuo intérim , quando non aliter
infillunt paci, St concordiæ procurandæ : quod
abfurdum efl credere de viris tantæ majellatis St e-
minentiæ, feientiæ, atque dignitatis. Et hæc fut-
ficiunt contra viam rigoris, St per viam pa-
cis.
Sed nunc defeendb ad inducendum rationes in
fpeciali, circa illas très vias fupra tablas quæ ten-
dunt ad finem concordiæ St amoris : St primo tan-
gam breviter aliquas rationes quas aliqui communi-
ter faciunt.
Pro prima via, quæ ponit quod præfens fchifma
convenientiùs potefl terminait per Concilii generalis
;definitionem. Primo quidem, quia generale Concilium
Ecclefiæ, ut illi dicunt, errare non potefl,
cùm à Spiritu fancto regatur, ficut St ipfa Ecclefia,
cujus vices gerit. Pro quo facit illud tJtyCathei. xvni.
quod dicitChriflus Apollolis, quorum Epifcopi funt
fucceflores. 21. DifHnttione. In novo. Vbt, in q u it ,^
vel très veflrûm congregati funt in nomine meo, ibi fum
ego in medio eorum, Matth. xvm. 20. Et per con-
fequens, multo magis, ubi univerlalis Ecclefia in Præ-
latis repræfentata, congregata ftierit pro re tarn uti-
li St nomini Chriltiano tam propinqua. Pro quo
etiam facit diétum Gregorii, quod habetur 1 y. disiinft.
Sicut fanfti Evangelii quatuor Libros, fie quatuor Concilia
fitfeipere (F venerari mefateor. Quod non effet
verum, fi errare poflet generale Concilium. Et per
confequens videtur quod hujus fehifmatis determina-
tio ad ipfum referenda fit, juxta illud quod ibidem
,fequitur. Cunüas, in quit, perfonas quas profata Concilia
refpuunt, refpuo j qua venerantur, ampleblor: quia
ditm univerfali funt confenfu conSiituta , fe & non ilia
délirait, quifquis prafumit abfolvere quos religant, aut
religare quos abfolverint.
Item, ad idem arguitur, ex Præcepto Domini,
in 'Deuieronomio xvn. Ubi dicitur \ in arduis faélis
recurrendum efle ad Sacerdotes Levitici generis. Et
per confequens, in tam arduofadlo, ficut efl præfens
fchifma, recurrendum erit ad Concilium Sacer-
dotum Chriftianæ Legis , præfertim quia fæpè pro
faSlis minùs arduis, St multo minus Ecclefiæ detri-
mentum tangentibus, legitur generale Concilium à
fanélis Patribus celebratum.
Iterr\,
661 JJtrumPetri Ecclefia Eege reguletur. 66z
Item, dicunt DoSlores quod in cafu hserefis, . Papa particulare Concilium non eflet ad hoc efficax, propter
de cujus etiam jure alias non ambigeretur, fubeflet
Concilio generali:, ergo St in cafu prsefenti, ubitan-
gitur Articulus Fidei, de unitate E cclefi^, exuuita-
ti fui capitis: prasfertim cum ex hac divifione in-
numerabilia jam fcandala fccuta lint , St verifimili-
ter fecutura, in Catholicse Fidei detrimentum.
Item , pro hoc facit Notata glofla Cap. Si duo.
Difiinttione 79. St Can. licet. De evitanda. De ele-
lltone, Et opinio Petri Bertrandi, in Clementinam.iV?
Romani. Ubi dicit, quod Contra malum 'Papam, non
hareticum, efl remedium, quod Ecclefia oret pro ipfo, Qr
pertinaciam quorumdam in hac materia contenden-
tium , nifi illud fieret per modum compromiffi ex
communi confenfu partium, ad quem confenfumnon
videtur quod habens jus in Papatu cogi debeat, vel
compelli : ad hoc dicunt aliqui quod ille qui ad viam
prædiSlam condefcendere nollet, nec credere, aut
aliter rationi fe fubmittere , graviter erraret. Ideo-
que contra ipfum procedendum effet, ut dicunt, tan-
quam contra fchifmaticum, St in fchifmate pertina-
cem, ac Ecclefiæ deflruélorem. Pro quo facit opinio
Petri de Palude. Prima conclufione 4. Articuli. quaquod
Cardinales convocent Concilium generale , f i Pa- A fi fuæ quam facit de potcflate à Deo collata Prælatis
Ecclefiæ. Ubi poft multa dicit : Quod f i Papa fit
dilapidât or, vel alias enormiter pe cc et in moribus Ecclefia,
debet fibi refifti altero de tribus modis. Fel quod à feien-
tificis, & ad hoc valentibus & volentibus fibi plane dica-
tur defettusfitus, Sicut Paulus fecit Petro, ad Galath.11,
vel quod oret univerfalis Ecclefia, ut Deus ipfum emen-
det, aut cert 'e eum tollat de medio , vel quod Domini
Cardinales congregent generale Concilium ad obviandum.
Cui qpinioni concordant Petrus Bertrandi, ScGloffæ
fuperius allegatæ.
Ex quibus videtur apparere in quo effet recurrendum
ad Concilium generale. Et breviter tranfeo de
prædiôtis duabus viis , quia tertia magis eft ad pro*
pofitum quæftionis.
Circa reliqua hanc materiam tangentia, principa-
liter traSlavi in quibufdam cedulis variis tempori-
g bus per me feriptis. Secundo principaliter in Con-
ü cilio generali celebrato in civitate Pifana, St in quibufdam
Congregationibus anteaParifiis celebratis.
pa nolit convocare. Et per confequens , videtur
quod multo magis hoc debet fieri proFedando pr£e-
ienti fchifmate. Pro quo etiam inducunt, quod Da-
mafius Papa per Concilium generale in Sedem Apo-
ftolicam fuit induSlus, St Urfiniis intrufus, depofitus.
Multte alise rationes poflent fieri: fed de hiis re-
mitto ad aliquos fpeciales TraSlatus, qui de hoc a
quibufdam peritis reperiuntur confcripti.
Sed contra viam prsediSlam objicio, argumentan-
do pro fecunda via, St probando quod pra:fens fchifma
convenientius potefl terminari per compromiffi ,
feu particularis Concilii arbitrariam Ordinationem,
quam per Concilii generalis determinationem.
Primo quidem: quia communiter dicunt Jurift^,
St hoc probare nituntur ex hiis quse habentur Di-
ftinSlione i j . per totum : quod Concilium generale
non debet congregari, nifi authoritate Papas. Sed
in propofito, vero Papse non obedirent fchilmatici,
nec ejus authoritate vellent congregari: igitur per
generale Concilium nequit prsefens fchifma terminari
> fed convenientius per compromiflum, feu part’i-
culare Concilium fadlum de confenfu communi, Sc
pnelertim quia , fuppofito quod de confenfu communi
congregaretur generale Concilium, conftatqubd ibi
eifent plures Epifcopi de parte fchifmatica, quam de
parte vera. Et fic verus Papa exponeret jus fuum
difcrimini, magis quam ipfum committendo Judicio
plurium, qui, ex compromiflb , eflent ex utraque
parte in asquali numero.
Nec videtur habere locum illud quod allegatur:
quod Concilium generale non potefl errarc, cum regatur
a Spiritu faoSto: licet enim concederetur quod
non poflet errare in his qua: funt Fidei > tamen potefl
errare in hiis quse funt fa£li,St per confequens in propofito.
.--J ; ^
Item, hjec via videtur brevior , tutior St minus
fumptuofa, quam via Concilii generalis j St per earn
deberent pacificari omnium conicientiae: quia ex hoc
fieret de confenfu partium , St per tolerantiam uni-
verfalis Ecclefite implicite jequivaleret Grdinationi fa-
6lae per Concilium generale: St pradertim , quia
illud quod fic fieret, poflet poftea, ceflante fchifmate,
per Concilium generale roborari. Igitur Stc.
Item , pro hoc inducunt quod fimile legitur fa-
£tum efl'e in Concilio Chalcedonenfi , ubi conclu-
fum fuit quod ex utraque parte eligerentur decern,
St alii abirent. Ut habetur in Decretis.
Irem, pro ilia via arguitur, ex hiis qu« leguntur
in Chronicis Summorum Pontificum. Nam a tempore
Conllantini Imperatoris, poftquam ab eo tempo-
raliter ditata fuit Ecclefia, fuerunt viginti duofchif-
F I N I S .
E J U S D E M
P E T R I DE A L L I AGO
Card malts Cameractnfis,
Q^U Æ S T I O.
In fuis Vefperiis.
Utrum ‘Petri Eccleßa Lege reguletur.
REverend i Patres St Domini. Ego reus 8c indi*
gnus peccator Petrus, de Paftore Petro St ejus
gregevel Ecclefia traSlaturusjimmo indignus
prævaricatorChriflianus,deLegiflatore Chrifto St ejus
Lege , feu Regula primitùs loquuturus : formido
nimirùm , St demifl'o capite veiitus fum , ne mihi
conveniat illud Prophet« David eloquium : Peccato*
ri autem dicit Deus : Quare tu enarras juftitiam me am,
&affumis tefiimonium meum per os tuum. Pf. xlix. 16.
Igitur tremunt labia , hærent fauces , balbutit lingua
, St omnia vocis organa fere penitùs obmutef-
cunt : St dùm in tantorum virorura præfentia , de
materia tàm ardua loqui vereor, St tacere prohibèor,
fugam cupio j fed quo fugiam nefeio. Si enim fu*
mata, quorum hoc ultimum apparet eflepejusatque^giam ovis ad paftorem , Peuus ad Petrum , imo fi
Derimlnffn« • a c etiam videtur futurum cflè diutur- mnfnn-iam filin.s ad Parrem periculofius : . C h r ift io rm s -»A
niusi eo quod fit ceteris amplius coloratum. Sed
nunquam legitur quod inaiiquo pr«cedentiumfchif-
matum , fuerit Concilium generale per Ecclefiam
convocatum: fed illi qui fuerunt infehifmatibusveri
Pontifices, vocaverunt Concilia particularia in di-
verfis locis, prout expedirevidebatur. Et per confequens
, confimilicer videtur quod per generale
Concilium Ecclefix, hoc lchifma non fit tollendum j
fed magis per Concilium parciculare. Et fidicatur quod
-Appendix ad Tom. I.
contugiam filius Patrem ,Chriftianus ad Chri-
ftum i timeo repelli, 8t propter peccala mea nulla-
tenùs exaudiri. Non eft ergo quo fecui*iùsfugiàm,
quàm Filius ad Matrem } Filius Ecclefiæ ad Matrem
Ecclefiam. Spero namque per hanc piam Matrem
quæ peccatores conciliât apud Patrem , non repelli
quidem, fed fufeipi, St per maternæ pietatis vifbe-
ra confortari. Ad hanc igitur confugiens , 8t fua
Lege regulari cupiens, meScdiSla mea omnia (uæSt
fuorum fiJiorum tara præfentium quàm abfentium
T t z chari