55 jf-oanms Gerfonù 56 nitus in Doming ufqiifi adeb ut ab ea Vifitanda ai
Quintiim fignum. recogitanda, fi aberat, vix divelli valeret. Nihil tarnen
^ pro tunc carnale, nihil fubdolum, nihil fraudis diabo-
EX p e d iam u s nos ad poftremum de quinto 8c ficæfufpicabatur, donee aliquandodifeedendum lint
ultimo figno. Illud eft fi meminiftis, charitas longius ab ea, fenfit ille vir tunc primiim quia non pu-
feu divinus amor qui dat colorem aureum numif- ra 8c omninb fyncera Sc cafta fuerat hæc aileStjo, <bc
mati. Hoc lignum non ufquequaque ftatim fuffi- quod magno malo, nifi Devis propitius avertilfet, ap-
ciens eft, propter fophifticum Sc fucatum colorem proximabat. Omnis quippe vehementia eft ad vim
aureum vanæ feu carnalis dileStionis. Siquidem ex- A tem periculofiflima comes , ut ad dfte&ionem , a
pertum eft muliericulas qualdam fuifte quæ circa
Deum vel alios viros ianSfcos magis alficiebantur di-
le&ione vitiofa ignoranter, quam vera,lan£ta Sc fyncera
charitate moverentur. Et de idolatris confiât,
quia Deum fe diligere, licet errantes, exiftimant. Pro-
pterea primiim hie incidenter infero non elle tutam
muherum quantumcumque fanStarum cum viris etiam
religiofiifimis cohabitationem Sc familiaritatem. Qua-
re lie? quia poteft fieri ut amor à ipiritu incipiat,
led vehementer formidandum eft ne per blanditias
fenfim came confumatur. Non décrit inquit Hieronymus
vilcus diaboli : nam Sc ferreas mentes libido
domat SC carpit vire s , uritque videndo foemi-
na, inquit Virgilius. Quo circa lcripfit quædam
devota mulier, niliil ita habere fe luipectum ficut
dileSlionem , Sc plus quaiii diabolum, etiam dum
circa divina Sc perlonas probata: lanSlitatis vei fatui
- Wal
zelum, ad correShonem Sc fimiles. Verriflim^
propterea quidam enunciavit qui dixit: Male canc-
ta minifirat impetus. Haec demum fraus apud illos
frequens e ft, qui in cultu aut dileSlione proximo-
rum decorem corporis, florem mtatis, aut divitias,
aut alias fortune dotes attendunt, ac inde vehe-
mentius ad eonim dilc£Honem accenduntur. Qui
profeSto cavere habuit ne fordide aut carnaliter e-
xurantur, alioquin fi tantummodo virtutem diligunt,
federnejus unicam, fpiritum videlicet, qualecumque
corpufculum inhabited, seque ament colant Sc ire-
quentent. Non adverfor tarnen ufquequaque Poe-,
toe dicenti.
Gratior & psilchro veniens e corpore virtus.
Adjuvat.
Sed aftirmo quod fi gratigr , non ob ho<*
Hoc non muliebriter traditum eft* quoniam paflio B tutior aut lyricerior invenitur. Denique ut fen-*
feu modo quantö vehementior , tanto præcipitatio
facilior invenitur Sc regi difficilior. Amplius hanc
ob caufam inter cæteras videntur erraffe Begardi Sc
Begardæ, ob indilcretam dileétionem nomine de-
vodoiiis palliatam. Argumentum hujus re ie ft in
quodam libello incredibili penè fubtilitate ab una
feemina compofito, quæ Maria de Valenciennes di-
cebatur > hæc agit de prærogativa Sc eminentia di-
ledtionis divinæ, ad quam fi quis devenerit, fit fe-
ctmdum eam ab omni lege præceptorum folutus,
adducens pro fe illud ab Apoitolo lumptum.- Cha-
zitatem habe, & fac quod vis. Recolitis opinor, ut
apud Virgilium in bucolicis quæfitivè pomtur. An
qui amant, ßbi fomnia fingunt ? Et certe res fic je habet
, quoniam amor inter omneî
magis penetrativus Sc alienativi
animæ pafliones
Sc fi verus eft,
tias quam nihil tutum fit in ipfa etiam Dei djleétio-
n e , dum peregrinamur à Domino j recogitatione pro-
funda ckcumfpice quod apud exercitatos in amors
Dei Sc cæteris virturibus fubpriri poteft horribili$
deceptio. E t qualis deCeptio ? Tafis quippe ut ifti
devotij jufta fed occulta Dei pcrmillione aut pro
erudiendo, aut pro pçrdendo deludantur à. dæmo-
nio meridiano fuperbiæ, transfigm*ante fe in Ange-
lum lucis lub Ipecie grandis boni : déclinât tunc ab
eis Deus, Sc velte nuptiali charitatjs fpoliat. Omnia
tamen prioris devotionjs Sc dileSdonjs indicia
fendre Sc habere præfùmunt, errantes utique in via Sc
experienda morum j quemadmodum fi quis aberret
apertis oculis in via pedum: arbitranturitaquequod
agantiir fpiritu Dei, dum ex folo infbrmi habitu Sc
uiii virtuds prioris nondum abolito moventur, Sc
ca ltus Sc fanStus, juvat inÇogitabiliter ad cognof- quis non obftupefqat hoc audiens? Qui§ non vehe-
çendum coeleftia. Si verb aut vanus fit , erroneus C menter exhorrelcat ? Qtiis non obtemperet ApoftQr
aut hbidinoiiis, varias fibi format illufiones, ita ut
credat videre feu cogitarequæprorliis ignorât. Ex-
perimentum hujus rei in amore hereos conlpicimus.
Etenim fi prædicta Maria non de viatoribus utique
hgatis ad præceptorum divinorum impletionem -, led
de ftatu beatorum dilectionem quam deferibebat
applicafiet, vix aldus quicquam de divina fruitio-
n e , quoad ahqua , dici potuerat j fed fallebat earn
fua tumiditas animi tantæ paflioni dilebtionis immix-
ta. Putabat igitur fe frui Deo dum vigebat hæc
paflio fords circa Deum in ejus animo quantumcumque
a divinis præceptis longe effet. Accepi a
narrante quodam Caithufienfi , fe ab uno magno
viro audivilfe, fed in hoc ftultus erat, quod pccca-
tum mortale non femper corrumpebat charitatem ,
nec impediebat dilectionem Dei fuper omnia, im-
mb ad gratias agendum Sc divinam dulcedinem adlo
dicend : Qui fe exiftimat ftare videat ne câdat. f .
Cor. 10. Credo contemplatus hæc Fuerat Sapiens qui
dicebat : Efi via qua videtur homini jufia, & novtffb
ma ejus ducunt ad mortem. Prov. y. 4. Et ille qui ait :
Nefcit homo an amore velodio dignus fit. Rom. 11.33. Su*'
per hanc abyflûm multam judicioruin Dei verterat
aciem contemplations liiæ, qui pavefeens exclaina-
vit : O altitudo divitiarum fapientia & feiemia Dei ,
quam incomprehenfibilta funt judicia ejus. Rom* I I . 33,
E t alter inquiens : Tenibilis in confiliis fuper filios ho-
minum.Pfdl. 6f. E t ad humiliationejn noltræ miferiæ
hæc conderatio fi non fufficiat j quid ergo aliud erit fa-
tis ignoro ? Porro non eft prætercimdum quod eadem
perlona ficut nunc poteft elfe bona Sc ornata charitate
, nunc declinare in vitium Sc nirlus à malitia
in juftitiam converti : fie poflibile eft eamdem per-
fonam tune veris revelationibus vifitari, nunc tadmirandum,
laudandum, concupifcendum, nonun-^ g arj vej tentari falfis illufionibus. NamScProphequam
inflammabat. Exemplum dabat de fornica-
donis dileStione. EiTabat utique delirus ille qui fic
phantafiabatur, quia motum omnem amoris paflî-
onalem vel ex confuetudine vel aliundè genitum
circa Deum, ita divinam vocabat chantatcm quæ
non gaudet fuper iniquitate , Sc quæ Deo per ino-
bedientiam præcepti cujufvis nequaquam inimica-
tur. Novi hominem qui ex devotione Sc fapientia
plane laudabili, cujufdam.virginis Religiofæ amiciti-
am ejus in Domino familiärem amplexatus eft: de-
erat primo focus omnis camalitatis, tandem paula-
tim ex convibtu crebro accrevit amor y fed non petæ
noftri ut David, Helylæus Sc Nathan, non Temper
ad nutum præfto habebant feçundum Gregoiium
Sc hiftoriam Sc propheticum fpiritum. Unde Nathan
ex frequenti ulu propheticæ vifionis credidit pro-
priam æftimationem elle rcvelationem , dum ipfi
David quærenti de ædificatione tcmpfi j vefpondit ;
Fac quacumque habes in corde tuo , Dominus tecum efi.
z. Reg, 7. 3. Valet hoc exemplum ad ea quæ de
ufu dilqbtionis divinæ prætabfa liipt. Quamobrem
qui in talibus fe exiftimat propriç fenfy y arte vel in-
duftria difeernere 5 videat ne erret j quoniam fi præ-
fùmptigifis Iphitus obrepferit, fubiutrabjt facile va-,
nitas
|7 D e difl m il tone <v er arum vlfiomm d fa lfis.
jutas illufionis. Cave tamen hoc audiens Sc pavef- aliquid operari : kudo judicium tuum quaîe dixilti t
cens ne deteriorem infidelitatis aut defperationis fo- fed experimentalem guftationem coexigo. Aliter
vearo incurras tanquam videheet nulla fit aut fuerit quippe judieant fe nefeire idiotæ qui difticultates
in fanébis revelationis Sc bonæ fpei certitude. Si- feientiæ alicujus nunquam attendunt j aliter fapiens
eut de revelatione dicit Apoftolus. Scio hominem, Sc expertus qui feiendi impoffibilitatem ex ipla rei
Scc. Et de fpe inquit : Cer'tus fum quia neque mors, condicione autrationum perplexitate conlîderat, lèn-
Scc. Rom. 8. Habetur fane certitüdo, fed a divino tit Sc mallicat. Nullo pabto mluper culpo neque pro-
lumine j non humana lblum inveftigatione aut æfti- hibeo te conari, te operari, te totis viribus exercc-
matione: Scis præterea qiiia non léquitur. Cadit^ri , fed arrogantiam in iftii penitùs execror&exulo;
deceptio Sc illulio in judicando de fomno Sc vigilia, alioquin noli mirari fi tuafpes nutatScfluctuât,dum
igitur nulla eft de vigilationecertitüdo, nullaquead-
in modicp tuis viribus , quas fateris invalidas i
hibenda vigilantibus Fides indubia} vigilabant Sanéti
in divino lumine, nos peccatis obruti Sc obvoluti
plerumque portenta vitiorum autillufionum fomnia-
nius : niinirum fi fallimur, illi nequaquam. Novi hovel
innititur. Si præterea cumvenerit tibi pes fuperbiæ,
claudicas Sc corruis, ubi ceciderunt onines qui ope-
rantur iniquitatem. In Deo qui foltfe eft immutabi-
lis, fpes duntaxat figenda eft cum illo qui dicit : mimulta,
jubente eo qui flu&ibus imperat. Addebat quod ad cognitionem divinomm nifus eft peitingere qua-
non ex ratione^ aliqua nova, ficut tune fe interroga- fis eft prælens inquifitio de veris atque Ellis revda*.
bat, Sc optime meminitj led ex fola htuniliatione tionibus. Cuncla y inquit, tentavi in fapientia dixi fa~
Sc captivatione intelleStûs in obfequium Fidei Sc piens efficiar, & ipfa longius recefftt a me , mulio mLis
omnipotentiæ D e i, iftud meruerat, ut non plus du- quam erat & alta profunditas, quis inveniet earn ? Ecclefi
bitaret de ilia Fide quam de fui exiftentia: quærebat 7.24. Et nunquid non afpicitis doctiffimi viri, nun-
rationem tantæ foliditatis Sc pacis in credendo * ni- quid non animadvertitis fimile aliquid in propolita
hil aliud îepeiiebat nifi quod fic experiebatur Sc in g quæftione quæ plané tantoampliùs mihivifàeftexal-
alium transfudilfe nefeiffet. Non credent forfan tari, quantô plus quælita eft penetrari. Et ibi verè
immdani fapientes tales fieri illuminationes, quoniam deficiunt ferutantes femtinio. Attamen bene aélum
verilïïmè pronunciatum eft ad Deum per Prophetam : eft, ngn perdidimus operam vos audiendo , ego lo-
Illuminans tu mirabiliter a montibus aternis, turbati funt quendo, fi de nobis,non de Dei munere dilfidimus}
omnes infipientes corde. Pfal. j f . y. Qui non fapiunt fi perinde jugiter habeamus ad Dominum fuifum
videlicet quæ cordis funt Sc fpiritus, qui necfecum corda petentes ne fallamus Sc fallamur. Ifam homini
habitant in coide luo, fed foi is in plateis vanitatum. bono m conjpefclu fuo dédit Deus fapientiam & feientiam
Sic confiât juftos in fpem fuæ falutis certam erigij inquit Salomon. Ecclef. 2. zó! Si monetæ fpiritua-.
certain dico, non in le , led in eo qui aflîatu feore- lium revelationum nos examinatores elle contigerit
to dicit animæ , falus tua ego fum-, qui in mediis in- ftudeamus elfe quales defcripfimus : adhæreamus’
certilquetentationumhumanammfludtibusanchoram Deo Sc Scripturæ. ejus, per quam Sc in qua femel
fpei firmam f ig it , qui etiam dile&ara in tranquilli- loquitur nobis Deus, Scidipfum non répétât. Debe-
tatis cubiculum, ex tot irmentibus humanæ vieilli- mus, meoquidemjudicio, in omnibus, tamen præci-
tudinis turbinibus introducit. Hæc funt plane mira- pue in ifta examinatione non præcipitare fententiamj
bilia Dei in profundo humani cordis, quæ vident il* fed ufque ad pleniflimam examipationem fufpcnlunl
h qui defeendurtt mare contritionis amaræ Sc fortin tenere judicium, maxime nifi falfitas aut fatiutas coin
navibus virtutisj Sc per contemplationem Sc mer gnàta falfitatis aperta fit: ubi verè nihil primo afpec-
ditationem fedulam non curiofamj fed piam Sc fide* ^tu falfum vel dehmm confpicitur, non folumexplo-
lem faciunt operationem in aquis multis tam divino* S*are convenit quæ a6ba funt fed exitum expectare.
rum judiciorum, quam humanorum affe&uum. Vis Nam præmittit aliquando dæmon veritates plurimasj
videre hanc vifionem magnam j vis ad ifta confcen- Sc poft temporis traébum quando perfuafit hominidere?
non opus eft viribus humanis* tuum polie,
non eft poffe 5. tuum feire, ut Socrates dicebat, efi
quod nefeias-, tuajufiitia, nihil de jufiitia tua confidere.
Quomodo lie ? Accede ad cor ahum & tibi exaltabitur
tiens, Pf.63.8. videbis quod non tu fblus, fed omnes
l eMes ( juxta diStum Prophetæ ) quafi nihilum & inane
funt in conjpeiïu ejus, liai. 40.17. Ecce tuum nihil
polie. Exclamabis nihilominus cumPropheta. *JWi-
rabilis fafta efi feientia tua ex me , confortala efi & non
potero ad eam. Pi". 138.6. Ecce tuum feire nihil, fatebe-
ris. Denique cum alio Propheta. Omnes jufiitia notera
quafi pannus mènfiruata fic funt ante te. Ifaiæ <54.6. Ab
hacimbecillitatis tuæ valle,abhacinfipientiæcaiigir
temporii __________
bus,tune id quod fàllit fubminiftrat j Sc hoc vel ad
deceptionem fingularis perfonæ j vel ad impugnatio-
nem miraculofarum operationum noftræ Religionis,,
quibus fides innixa fublillit ; vel ad vituperium to*
tius dévotionis, aut ad lcandalum verbi divini. Ete-
nim dum cadit unus quem antea magni elfe nominis
talium revelationum fama vulgavit : imdent ipfi
deiaceps fæcularesfæculariter viventes,unumquem-
libet qui religiola fimplicitate vitam agere decrevit,
Appellatur confeftim illufor Sc illufus, clamatur phan-
talhcus, exfibilaturPapelardus, Begofus Sc Begar-
dus Sc ficoccafigne accepta,imdetur jufti fimplicinac
imbecillitatis ab hac infipientiæ caligir tas. Sed Sc fimplices per talia palam deeepti, aut-
ne,ab hoc pulvere humilitatisScftercorevifis reputa-D vix aut nunquam poflimt ad viam veritatis reduci;
tionis vocabit te Delis in montem, loquens tibi de ca-
hgine atque fufeitans de pulvere egenum, Sc de fter
core pauperem erigens. Sed dices, fcio jam me ni
nil pofle, nihil feire, nihil deinceps habere juftitia:,
nihil tamen tale quale poliiceris experior. Verunta-
menprecor, attende qupmodo feire dixeris, videto
ne audios illud improperium. Ex ore tuo te judicofir-
Quæ caufa eft ,• quoniam neque audiunt Clericos
quos hypocrifi, invidia Sc mafignitate laborare cre-
duntj neque emendantur per laïc-os, quos ignorantes
ut feipfos eflecognofcunt. Prædiâorum omnium
hæc fumma e ft, ut examinetur numifma divinæ re-
velationis, fi habeat pondus humilitatis abfque euiïo-
fitate Sc tumöris vanitate. Si flexibifitatem'difcree
nequam. Luc. ip.22. Nam fi vere Sc abfque ulla tionis abfque fuperftitiofa seftimatione Sc abje&ione
ubitatione ita elfe judices, forte per intellebtumSc confilii. Si durabilitatem patienti^in adverfrs, abf-
ratloneirn ut fere omnes j cur affeftio, cur ope- que femurmuratione Sc fida semulatione. Si veri-
10 contradicunt} cur vel non conformiter afficeris tatis configurationem abfque mei>dofa aut mepta af-
tu-ag,s’, ailt cur fic afficeris Sc fic agis quafi poflis feitione , fi colorem vividum Sc fyncemm divinaä
ms viribus, tua indullria, tuaque juftitia, dignurn charitatis abfque camalitatis feoria Sc feee. Et quo-
D 3 liiam'