6 19 Petn deoAlluico 620
non ipfum , ideft quod cuilibet effet meliùs, effe, natura, à contradittionetuèri, debet tamen rationabihter
quàm non die-, vel quodlibet fi effet tale, effet me- de omni creamra negari. g Prima pars patet: quia pro-
lius, quàm fi non effet tale. Sed quia forte hæc de- tervus concedens quod aliqua creatura effet tria
ficriptio non videtur, de virtute fermonis, ideb aliter fuppofita omninb conlimiliter, hoc deffènderet à con-
defcribo perfebtionem limpliciter, quod eft entitas tradibtione, ficut Cathohcus idem deffèndit de natu-
principaliter fignificata, ideft per aliquem terminum ra divina. Igitur 8cc. Secunda pars patet : quia
quem non ftet ab aliquo verè negari, 8c illud effe ^ omnis propolitio non fequens ex hiis quæ funt P'idei,
fumnum bonum : talem autem terminum voco deno- quæ eft ita difficilis , llcut Articulus Trinitatis.; rat
minationem perfectionis limpliciter.
Ex quibus patet quod ifte terminus complexus, ejfe
tria Jùppofta &c. primo modo , idelV ellentialiter
fumptus, eft denominatio perfebtionis limpliciter}
fed non fecundo modo fumptus, id eft notionaliter :
tamen qualitercumque lumatur , liipponit immediate
pro lumma perfebtione, immo pro qualibet divina
perfebtione limpliciter, cum fupponat pro ellen-
tia divina, quæ elt unica perfebtio limpliciter , 6c
non plures diltinbtæ aliqualitcr
tionabiliter debet negari : lèd lie eft de il la , Cicatura
eß tria fuppofita. Igitur 8cc.
Tertia propolitio. Lick creàtam naturam pojfe ejfe
tria fuppoßta, non pojfit evidenter irr via a contradiüionu
implication dejfendi, poteft tamen probabiliter , fuppoßta
Fide yconcedi. Prima pars probatur : quia cùm omnis
propolitio non implicans contradibtionem lit poffibi*
lis} li ilia prpppfitio effe t. evidenter ab implicatione
contradibtionis deffenlâbilis, ejus pollibilitas eflct evidenter
oftenfibilis, 6c per confequens etiam polîibili-
Unde ex prædibta diferiptione fequirur. Primo, tas ArticuliTrinitatis. Antecedens fupponitur6ccon*
qubd nullus terminus de Deo dibtus ex tempor
live per refpebtum creaturæ, cft denominatio perfebtionis
limpliciter.
Secundo. Sequitur quod nullus terminus de D eo ,
dibtus propriè perfonalis, notionalis, aut numeralis
eft denominatio perfebtionis limpliciter. Dico pro
prie perlonalis propter illos
de quibus eft dubium an lint de;
fectionis limpliciter , cùm lint termini perlbnales
communes Scc. quos non liât ab aliquo negari 6cc.
Unde li quis velit dicere qubd non lint denomina-
tiones 6cc. opportet addere in dibta deferiptione ,
immediate 6cc. nam tales termini pro nulla re immediate
lupponunt quæ lit perfebtio limpliciter, non
pro perfona 6cc. patet, nec pro eflentia, quia de
aliquo dicitur effenda, fcilicet de Trinitate, de quo
nondicitur perlona, vel liippolicum.
Tertio. Sequitur qubd ifte terminus complexus,
pojfe producere Deum , non eft denominatio perfebtionis
limpliciter, led , pojfe producere creaturam, 6c
ideo primura non pertinet ad divinam omnipoten-
tiam, fed fecundum. Et hoc de fecundo.
Quantum ad tertium. Diftinguo primo quod’ a-
liquam perfebtionem die communicabilem creaturæ
poteft dupliciter intelligi. Uno modo , qubd lit
communicabilis identité, licut effentia divina comfequentia,
6c falfitas confequentis, licut patent ex præ*
dibtis. Secunda pars probatur: quia quandocumque
aliquæ propolitiones lie flint limiles, quod funt æ-
què faciliter deffenlibiles, li Fides cogat unam con*
cedere, 6c non cogat aliam concedere elfe pollibilem 5
per omnipotentiam divinam} fed lie eft qubd ilbe
‘fuppoftnm perfona j d duæ propolitiones, Nat nr a divina 'ejl tria fuppojîta, 8c
lenominationes per- Tfatura créât a , eft ma fuppojîta, funt conlimiliter, 6c
— ■ — r i æquè faciliter deffenlibiles, ut patet ex fecund a propolitione
, 6c Fides cogit concedere, 6c non cogit
negare fecundam, vel poilibilitatem fuam, ut patet
de fe. Igitur probabile eft ex Fide concedere fecundam
elle pollibilem , per Omnipotentiam di*
vinam? Aliter enim , ex Articulo Omnipotent^
Dei , non poffet probabiliter inferri qubd aliquid
quod nec eft , nec fu it , nec e r it , pollèt per Dei
Omnipotentiam elle, vel fieri. Igitur &c. Confirma-
tur etiam propofitum per rationem fabtam poll op-
pofitum.
Ex hiisfequuntur triacorollaria. Primum,eft poli-
tio concedens 'Unam naturam e(]e trin am in fuppojîtitis.
Quamvis habeat concedere prædicata contradibtoria
pro eodem verificari: tamen eft à concelfione pro*
politionum contradibtoriarum deffenfibilis. Patet
ex prima propolitione, hoc adjuncto, qubd talis po-
fitio concedit qubd idem funt fuppofitium 6c namunicatur
tribus fuppofitis divinis , 6c non eft in -£ tura, 6c tamen de fuppofito negat hoc prædicatum,
tellebtus quæftionis, ut ante oppofitum tangebatur. TJfe tria fuppojîta , quod affirmât de natura. Igi-
Alio modo, qubd fit communicabilis participative, tur 6cc.
licut effentia divina communicatur omnibus eflentiis | Secundum, eft pofitio concedens aliquid ejfe plu-
creatis, 6c eft intellebtus quæftionis} ac fi quæratur, ira individa ejufdem fpeciei, vel generis, aut etiam ali-
utrum poffibilis fit creatura, quæ participer cum na- quid ejfe plures perfettiones formaliter , jive plures for-
tura divina in hac denominatione , quæ e ft , ejfe malitates ejufdem realitatis. Quamvis non pollèt evi-
tria fuppojîta. Et de hoc pono très propolitio- denter reprobari, tamen eft neganda tanquam irra-
nes. tionabilis. Patet ex fecunda propolitione, 6c ejus
Prima propolitio eft. Licet divinam naturam effe probatione , hoc adjunbto, qubd talis pofitio non
tria fuppolita, non natutaliter, vel, de Lege ordina- fequitur ex Fide , 6c eft ita difficilis licut Articulus
ta, polîit in via ex evidentibus veris, aut utriufque Trinitatis. Igitur 6cc.
Teftamenti Scripturis evidentcr inferri} poteft ta- Tertium, eft pofitio concedens quod aliqua natura
men 6c abfque evidenti contradibtione apparenter fupremafpecieijitpoffibilis-, habet probabiliter concedere
fuftineri. illam poffe elle trinam in fuppofitis.Patet ex tertia pro-
Prima pars pa.tet : quia ex talibus veris, vel Scrip- politione : hoc adjunbto, qubd talis natura fi effet
turis, non poteft ilia conclulio inferri per aliquam perfebtiffima imago divinæ Trinitatis} 6c per confé-
conlequentiam , quin aliqua confequcntia apparen- quens ipfa effet trina in fuppofitis, licut arguebat
tior in via quàm fit ilia. Sic negando , futtinendo ratio poll oppofitum quæftionis. Et hoc de ter-
conclufionem illam. Igitur 6cc. Antecedens6ccon-r)tio.
fequentia pro nunc fupponuntur , donee oppofitum Ex omnibus prædi&is patet qubd ego concedo
probétur. Secunda pars patet : quia ilia conclufio probabiliter partem affirmativam quæftionis. Et
lit veriras Fidei rediculofum effet dicere , qubd ipfa hæc eft conclufio refponfalis.
non pollèt à fidelibus doétis , abfque evidenti con-
tradictione contra infidèles apparenter fuftineri. Cum
lcriptum fit. i. Fet. iiiT i f . Parati femper ad fatisfa-
thonem omni pofeenti vos rationem de ea que eft in vobis
Fide 6cc.
Secunda propolitio. Lie et unam naturam effe tria
fuppojîta, pojfit aque faciliter de créât a , Jîcut de mer e ata
Ad hoc ut ea quæ dixi ad diffenfionem meam fiant
clariora. Primo, confirmabo di&a mea. Secundo,
objiciam contra ea. Tertio, folvam obie-
da.
Ad confirmationem igitur primæ propofîtionis.
Scilicet qubd perfonæ divinæ. non conftituuntur, vel,
diftinguuntur per conclufiones ad fenlum expreffum
, ! D e ‘Trinitate. 6z i
in quatuor prim is didis primi Articuli, elt opinio
Domini Præpofitivi. Unde récitât diverfas fuiffe
opiniones de proprietatibus perfonarum. Nam
quidam penè infinitas in Deo conftituunt, ut
magifter Gilebertus: quidam fex, ut Nlagifter Gan-
dolphus : quidam quinque, ut Magifter Petrus Lom*
bardus : quidam tres, ut Magifter Robertus : quidam
nullam, in qua fententia dicitur fuiffe Y vo Carnoten-
fis 6c hiiic opinioni confentit Præpolitivus ; .Unde con-1
cludit. Dicimus ergo quod cum dicitur, prioritas eft in
Pâtre vel Tater paterna ate diJUnguitur a Ftlio , modi
loquendi funt , & efi .fenfus , idejb paternitas eïi Pater:
fient cùm died : rogo dileüionem tuam , idefl
te dtlcttum. - Et refpondet ad authoritates contra-
riurn clamare apparentes ; 6c in fine ejufdem capitu-
li quærit : fi perlonæ non diftinguuntur proprietatibus,
q u ib u s ergo diftinguuntur? Ad quod refpondet, qubd
Ie ipfis diftinguuntur. Item Dominus Altiffimus, in
prima parte* Summa, dicit qubd hæc opinio Præpo-
litivi eft multum probabilis: cujus opinionis pro-
babilitas, ut dicit, apparet ex hoc , quia ficutDeus
propter hoc quod eft omninb fimplex , fe ipfo agit
in creaturam, nec aliqua ratione eget qua referatur
ad creaturam : fic Deus Pater, cum fit omninb fimplex,
fe ipfo referturad Filium, 6c dat modum fill—
tinendi 6cc. Ex quibus patet, quod opinio Magiftri
Grcgorii, in tertio dibfco lecundi articuli recitata, non
eft nova, fed ab antiquis Doótoribus trablata. Igi-
Ad confirmationem autem fecundæ propofîtionis,
fcilicet quod perfonæ divinæ funt tres abfolutè ad
fenfum exprefium in f . 6c 6. dibtis primi Articuli,
. ideft funt ita veræ res, ficut quæcumque res abfolutè.
6cc. funt authoritates Auguftini, quas al-
legat Præpolitivus, in primo capitulo Summa fua.
Prima eft. Oui dixit tres perfonas non ejfe veras, non
ejfe omnipotentes. Anathema Jït. Alia eft. Solis rebus
referendum ejl qua a ter na & incommutabiles funt.
propter quas dick ifte Doctor, qubd hæc -vocabula,
fcilicet Omnipotentes , æterni, 6c hujufmodi, nun-
quam lunt recipiendi in plurali, in malculino, ficut
patet ex Symbolo : in feminino autem recipimus ea,
cum hiis nominibus, perfona 6c res. Et rationem red-
dit : quia hoc in Scripture invenimus } ficut patet
ex illo diéto Augullini præallegato : illud autem in
plurali, in mafculino genere j nunquam invenitur
diétum} lèd potiùs prohibitum. Et licet ibi eflèt a-
liquis verus lènfiis} tamen nunquam recipiendum, a
fimili illius quod dicit Dominus in Ofee.2.16.T[on voca- (
bit me, Baal, fed vocabit me, vir meus, Licet enim
Baal tam valere pofft quantum Vir meus} tamen
propter lufpicionem dici prohibuit. Unde infert
Dobtor. Ex hits colligitur, ut dicit Hieronymus, quod
ex verbis inordinate prclatis harefs incurritur. Vocat
autem verba inordinatè prolata, verbaprohibita. Et
ilia faciunt ad confirmationem eorum quæ poliii in
I. i . 6c 4. dibtis lècundi Articuli. Ex quibus ulterius
patet, qubd licet non diet conccdendum qubd in divinis
funt tres abfoluti, quamvis hoc nulla authori-
tate recipiatui-} prohibitum tamen non eft inconveniens
concedere, qubd funt‘tres res ablolute} ficut
Auguftinus concedit quod funt tres res æter-
næ 6cc. H H H
Item ad confirmationem prædi&æ propofîtionis, ad
fenfum, fecundùm quid negatur ab aliquibus , eft
opinio Domini Linconienfis, 6c quorumdam fuqrum
fequentium, diccntium qubd perfonæ divinæ diftin-£
guuntur per abfoluta: ficut récitât Thomas de
Argcntino Circa 26. Diftintt. 1. Lib. quajlione.i. ÔC
ponit rationes eorum, quas etiam récitât Okam,
ut tabtum eft in primo dibto tertii Articuli. Similiter
, eadem quæftione , ponit ad idem rationes
Francilci de Maron, qui licet non videatur illam
conclufionem tenere } tamen non lolvit rationes ,
quia reputat eas infolubiles, ut dicit ifte. Eft autern
potiffima 8c fiindamentalis ratio fua : quia ;fup-
pofitatio nobiliffima debet attribui fuppofito perfec-
tiffimo} fed fuppofitatio abfoluta 6c per abfoluta eft
nobilior quàm relativa .- quare debet attribui fuppofito
divjno. 6cci
Item ad idem eft opinio quam récitât Guillielmus
De Fontibus, quolibet . . . . q. fecunda, fcilicet quo
perfonæ divinæ diftinguuntur per abfoluta, 6c hæc
\ abfoluta non funt aliqua per modum perfebtionis
fe habentia, ficut bonitas velfapientia,quæ funt ef-
fentialia 6c communia: fed funt quædam per modum
habendi determinatum effentiæ divinæ importantia.
Cujus opinionis principalis ratio eft} quia relationes
oppofitæ immediate fundari non pollunt in effentia
divina. Unde licet ifte nitatur iftam opinionem reprobate,
non tamen videtur efficaciter arguere} quia af-
fumit pro fundamento, quod quidquid elt in divinis ,eft
pure relatio, vel refpebtus, vel pure effentiale, vel ab-
folutum, ac fi impoffibile fit idem effe abfolutum
6c relativum. Hoc autem eft falfum , ficut Patet
ex tertio dibto tertii Articuli. E t fimiliter ex tertio fa-
cundi. Igitur 8cc.
Item eft ad idem opinio Jacobi de Viterbio 3.
quolibet, quajl. g. articulo 4/ qui ponit perfonas divi-
nas conftitui per très modos abfolutos , fcilicet elle
naturaliter, effeintellebtualiter, elîè amabiliter, quos
dicit effe immediatum fundamentum trium. relatio-
num : cujus principalis ratio eft, quia relationes op*
Bpofitæ, fecundùm idem non pollunt fundari in eodem,
fcilicet in effentia divina. Igitur 8cc.
Et pro ifta ratione, 6c fimiliter ad confirmationem
fecundi dibti tertii Articuli, facit refponfio Domini
Præpofitivi , quærentis utrum proprietates fint in
effentia divina. Namque qubd licet Magifter Præ-
pofitivùs in Summit limpliciter concédât} tamen con-
venientiùs eft illam diftinguere, fcilicet} proprietates
funt in ejfentia, ideft funt effentia, verum elt : vel funt
proprietates ejfentia, falfum eft. Ex quibus patet qubd -
relationes non fundantur immediatè in elîèntia. Igitur
8cc.
Item ad idem pollunt indud plures opiniones alio-
rum Dobtorum, tàm antiquorum, quàm modernorum.
Sed non eft neceffarium, nec videtur effe curan-
dum, fialiqui Dobtores opinentur oppofitum. Nam
Dominus Altiffimus, in prima parte Summa, quæ-
rens cur in hac materia funt tot opiniones variæ 6c
contrarias ; utrum aliqua fit hæretica ? Refponde-
tur qubd nulla, quia dc hoc nihil habemus deter-
Ë minatum in facia Scripture j Ideb licet fic , vel
fie opinari 8cc. Et hoc 6c alia multa quæ dixit,
ibi funt ad confirmationem omnium fupradibto-
rum , 8c fimiliter omnium dictorum meorum fecundi
6c tertii Aiticuli. Igitur 8cc.
Item ad confirmationem prædibtæ propofitio-
nis, ad fenfum expreffum in tertio dibto tertii Articuli,
fecundùm quod funt très res, de quibus ve-
•rificabiles funt diftinbfè très termini abfoluti, facit
dibtum Magiftri, Dijlinttione 33. primi: abfolutè,
inquit, intelhgendus ejl per fe & fanftum Spiritum. Unde
etiam Hymb. quafiione 3. primi. Articulo 2.
quod hoc nomen perfona, fecundùm Magiftrum, uno
modo accipitur ablblutè, fecundùm quod fignificat
omnia fua fignificata, ut abfoluta funt, 6c nonut ali-
quod eorum eft refpebtivum. Igitur &c.
Item ad idem facit illud dibtum Patris: Hie eft
Filius meus dilettus 8cc. Matth. ill. 17. Nam hoc
> pronomen demonftrativum, hie, eft terminus ablo-
lutus, diftinbtè fupponens pro Filio. Et pari ra*
tione poteft aliquis conlimiliter dari de Pâtre, vel
Spiritu lanbto. Ergo ad minus vel in v ia , vel in
patria, poffunt haberi très conceptus demonfti-ati-
v i , diftinbtè fupponentes pro perlbnis. Et hoc fiicit
ad confirmationem rationis fabtæ in tertio dibto ter*
tii Articuli.
Item idem habent concedere Scotus, 6c omnes
alii