4 -4-3 -
nu iiti, culpam tuam fociis aut complicibus imponen-
do. Si te per inobedientiam 6c contemptum exeom-
municari pe rm ifilli, aut leviter nimis excommunica-
tis participafti. Si in Judicio publico v el alibi ob
pudorem veritatis revelandas perjurium commifiiti.
Si ä bonis operibus aut verbis abftinuifti, propter ob-
loquentium quorumdam fatuorum timorem. Si in-
dignando contempfilli peccatores, pau peres, ignorantes,
impotentes, aut infirmos, eos pre cipu equ i
tibi genere propinqui lun t, aut II eoidem im fiili 3 fi-
gnis aut verbis contempfilli eos qui ftudent devotio-
ni. Si prxfumptione motus aggrelliis es ardua, feien-
tiam tuam aut potentiam e xcedentia, aut tuo flatui
vel lludio indecentia.
Circa peccattm Invidia.
C I de alterius incommodo lx ta tus e s , cum ei in-
^ fbrtunium aliquod con tig erit, aut II diffiimatio-
nem leu perfecutionem incurrerit. Si de bonis alterius
dolu ifti, quia bene famatus, bonus, pulcher,
lap ien s , eloquens , devotus, aut religiofus exiftat.
Si malum alten peroptaili vel bonam famam ipfius
minoralti, verbis iniquis de eo publice vel fe crete ,
manifefle aut fraudulenter prolatisj ejus verba 6c o-
pera finiilre judicando, aut in pejorem partem frequenter
interpretando.
Circa peccatum Ira.
C I diii cum confenfti iram contra proximum tenui-
iti, cum defiderio vindiftae vel appetitu nocendi
per te vel per alium verbis aut fa£tis. Si ira vel o-
• Gerfom 444 ne pecunias extorquendi alium decepifti aut etiain
irrililli. Si Parentum vel mariti bona eis infeiis abltu-
lilti. Si proprias 6c alienas polfefliones inutiliter con-
fumpfilli. Si alieni damni caulk vel occafio volunta-
rie 6c gaudenter e x t it illi, ut lucrum inde 6c com-
modum reportares; ut exempli g ra tia , ll inter duos
A rixam moves, ut ex eorum mutua lite aut verbere
v el o cca llone , emendam judiciariam aut patrocinii
lucrum feras. Si famem aut pellilentiam o p ta s , ut
per earn diteris 5 aut de parentum morte gaudes, ut
liiam hereditatem aecipias 3 aut ll perjuras , aut a-
lium ad perjurandum impellis vendendo 6c emendo.
Si in artificio quocunque inutiles adinvenis novitates,
u t ditatus abundes.
Circa peccatum acedia,
C I Miflam 6c Horas vel aliud divinum Officium 6c
^ Servitium omifiili celebrare ad quse dicenda tene-
baris. Si in Feltis Ipecialiter ab E c c le fia oblerVari
pre cep tis aut alias per trillitiam, negligentiam, va-
nitatem aut o tium, Ecclefialticum O ffic ium , Pra>
dicationes 6c Sermones audire contempfilli. Si con-
ceflum tempus diebus pre fe rtim Feltivis in verbis
aut fadlis otiolis inutiliter confumpffili, aut E ccle -
llallicum Officium fermonibus garrulis turballi. Si
idem pradlitum tempus exceffive dormiendo in le£to
® tuo demorando, velalite r male occupalli. Si per negligentiam
aut incuriam landlas habere meditationes
mortis, judiciorum 6c beneficiorum D e i erga te p re-
termililli. Si pro benefadloribus tuis vivis ac defun-
clis preces fundere neglexilli. Si commillbrum tuo
regimini 6c curse non redie lollicitus extitilli. Si nedio
contra quemeunque contumelias p ro tu lilli, aut ghgenter de peccatis contritus es aut confelllis, vel
in rebus nocumentum p r eb u illi v e l irriflfbi. Sieum
percuffilli, vulneralli, o ccidilli : 6c attendatur diligenter
an læfus Sacerdos aut Clericus e xtiterit. Si
à lælis à te v el injuriam paffis veniam petere renuif-
ti 3 cum prælertim æquales tibi fo ren t, aut in nullo
Eibjedli. Si arma invafiva ad nocendum tulilli. Si
alteri mortem live lælionem illicite minatus es,etiam
ap poll to juramento. Si fecretum alienum revelalli.
ante Confeffionem circa peccata tua præmeditationcm
habere noluilli. Si peccatorum tuorum oblitus e s ,
v el injundtam poenitentiam minus débité perfecilii.
Si quælibet v ota v e l promilfa infringendo tranlgref-
lus es 5 6c attendatur modus. Si denique Præceptorum
E c c le fiæ fuifbi tranfgrelîor 3 ut II publicam Eucha-
rilliæ fumptionem v el aliorum Sacramentorum fuf-
ceptionem dillulilli. Si non redlè ipfa Sacramcnta
Si liumiliter à te veniam petentibusindulgentiamde- recepifli 3 u t II non premilîa débita integrali Confef
ne galli. Si motus ira juralli nequiter v el perjurium llone.
com m illlli, aut lî Deum blalphemalli, ludum alearum
aut alium exercendo. Si odiö v el rancore po- c Circa peccatum Cuxuria.
tiiis quam ju llitiæ zelo , placitationibus v e l litibus
alium vexalli. Si alteri ma ledixilli, prefertim pa-
rentibus aut propinquis.
Circa peccatum Avaritia.
C I alio nelciente v el nolente retines illud quod e ll
^ fuum. Si furtum rei S a c r e aut Eccleliafticse, v el
alterius cujufcunque intra Eccleliam vel locum la-
cratum commilllli. Si contra Deum ingratus indi-
gnaris quod non tibi licu t 6c ceteris provenerint div
id e , nec ad votum profpere luccedunt omnia 3 II
ob hoc immemor D e i beneficiorum llb i lervire con-
temnis. Si communia bona Dominorum v el parentum
laute nimis in ufus proprios fum p lilli, aut mercenario-
ium fervitorum jullum lucrum non eifdem tribuiffci. Si
fallas 6c injullas mercaturas e x e rcu illi, 6c modum in-
quiras 3 II falfo 6c mendaci artificio ufus e s , modum
quasre. Si fimoniam in te v el in alio perpetralli. Si
commutation e uluraria cum alio contraxilli 3 adver
tatur modus. Si
C I morolks cogitationes circa carnalem adlum cum
^ complacentia 6c deledlatione nociva in corde te-
nuilli. Si cogitationibus talibus carnalibus v e l afpe-
dlibus, aut verbis aut fignis aliquibus motum carnis
e x c ita lli, nec eidem lufficienter rellitilli. Si hujus
peccati occafiones non fu g ilti, aut quod deteriusell,
ealdem procuralli. Si per tales tentationes v el motus
in luxuriofum confenfum c e c id illi, affedlando exte-
rius opus fi polies vel auderes perficere. Si attaélum
ahquem inhonellum vel pruritum in membris puden-
dis e x e r cu illi, e x quo carnalis deleclatio lecuta f i t3
6c modus dihgenter advertatur. Si talium peccatorum
erga alios caulk v e l ruinæ occafiofueris, verbis,
ofeulis, amplexibus aut aliis fignis , v el fortè piótu-
ris 6c figurationibus inhonellis. Si dormiendo hanc
carnalem deleélationem vel polludonem incurrilli.
Si cum alia perlonain carnalem commixtionem inci-
dilli 3 6c attendatur cujus gradus vel conditionis foret
perfona, aut uxorata alteri, aut v irgo 3 II genere profine
lucri perjurus fiiilli. Si ludis pinqua, 6c in quo gradu 3II Sanbtimonialis Religiola:
prohibitis, ut ell taxillorum ludus, avaritia motus ^ aut in facris Ordinibus conftituta 3 fi tibi conlenlit,
te immifcuilli. S iF e lliv is diebus fpe lucri manualem
laborem aut mercationcm per te v e l alium fieri con-
fenfilli. Si commifia tibi in Teflamento vel aliter le-
gata v el eleemofynas perficere 6c dillribuere negle-
x illi. Si opera milèricordiæ 6c eleemofynas, occur-
rente neceffitate , oblationes 6c décimas perficere aut
folvere contempfilli. Si fióta adulationc velintentioaut
ei violentiam intulilli 3 fi denique ejufdem tecum
fexus aut alterius c ra t, 6c exprimatur modus. S i lu-
xtu'ite peccatum opere confummalli alio ordine quam
natura didlaverit. Si Matrimonii legitimam honella-
tem non o b le rv a lli, ratione operis in le vel circun-
llantiarum, quae magis in Confeffione certis lunt in-
terrogationibus cogolcendte quam verbis vel feriptu-
Confejfione. 446
4-45 ns quioüfiibet in publico referandæ. Si diebus Fe-
{tivis. minonbus aut minus Solemnibus talia peccata
perpetralli, aut forfan in facratis locis. Si abortivum
procuralli, aut foetum ex utero nafei impedifli, aut
ob llriéluram vellimentorum, .aut per agitationem
corporis immoderatam, vel choreis, vel aliis pluri-
bus inufitatioribus modis. Si diflolutis 6c inhonellis
diam , peccatum item turpiffimum 6c abommabile
quod contra naturam d ic itu r , five in propria perfona
per mollitiem perpetratum f i t , five in alio com-
mifium qui ejufdem lexus e x illit , v el in perfona ai-
terius fe xu s , fi fiat in aliis membris quam natura ad
gcnerationem deputaverit, v el fi denique in aliafpecie
admilium fit : talia amque cnmina graviora
;ifpe6libus 6c chords aut gellibus incompofitis, vel ^ funt quam fit efus carnium in Sacro-fandlo die veneinnata
pulchritudine, aut Fuco mendaciter colorata,
vel denique vellimentis fuperfluisaliosad malum alli-
cere volu illi, aut te concupilli ab eifdem afFeélari.
Si tibi matrimonialiter conjunélæ perfonæ, carnalis
copulas debitum infirmitate aut alio legitimo impe-
dimento cellante, denegalli.
Circa peccatum Gula.
q I jejunia ab E ccle fia obfervari mandata tranlgref-
^ fus e s, cellante infirmitate, impotentia vel alia ra-
tionabili caufa. Si e x nimia cibi v el potus fumptione
ebrietatem, luxuriam, diflenfiones, aut corporis in-
finnitatem incurrilli. Si ob eamdem caufain ltudium,
laborem , mercationem., v e l aliud opus ad quod agendum
tenebaris omifilli. Si per nimios fumptus in po-
tibus 6c cibis te vel tuos heredes in digere aut mendiris.
Unde 6c de eis tenetur peccator exprelfe confi-
teri fub pcena asterna? damnationis.
. Quarto. Q u od perfona confitens debet habere vo-
luntarium propofitum omnia peccata fua juxta vires
integraliter e xp lican d i, 6c ad interrogata veritatem
fine mendaeio refpondere , nec ad fui excufationem
quidquam celare; Item celare etiam debet peccatum
alterius , mil fortaffis alitcr fuum peccatum revelare
non pofilt 3 vel nil! perlonam talem ad fuum commo-
dum fpirituale Confelfori detegeret abfque praqudicio
cujufcunque. Q u od fi Pr^latus fuperior v d Pceni-
tentiarius non lingula peccata confitentis integraliter,
fed folos calus relervatos audire voluerit 3 refervet
peccator alia dclidta minori Sacerdoti potellatem
luper his habenti coniitenda.
" Qiiinto. Q u od nullus injuriclam poenitentiam re-
cipere d ebet nifi quam perficere vo lu er it, quam 6c
celare tenetur una cum aliis a Confefiore prolatis aut
interrogatis3 nifi forfan (quod ab fit) idem ConfelTor.
care coegilli. Si denique nimis av ideaut abundanterB confitentein verbis aliquibus ad malum inducere v e l- ’
cibum fum p lilli,. v el delicata fercula curiose praepa- let.
ralli, aut horam comedendi prsevenilli, lie quod ex
hocPrseceptum aliquod D e i v e l Ecclefise folveretur,
vel grande aliquod corporis incommodum lequere-
tur. - ■ £■
Per hasc autem omnia quie de leptem peccatis mortal
ibus jam expheata fu n t , potelt homo cognofcere
quibus modis , quinque lenfum exteriorum minille-
rio, contra decern L e g is Prcecepta, conti*a mifericor-
di^e opera, 6c duodecim no lira; Fidei Articulos deli-
qijerit, u t non fit opus h^ c polleriora prioribus ad-
dere 3 nifi quis enumeratis prioribus, lpecialiora 6c
particulariora adjungere voluerit.
A D plenarium autem praecedentium intelleblum j
ut agnofeatur quahter rite fit facienda Confeffio,
notanda lunt aliqua.
Primo. Q u od decommuni regula e ll 6c de E c c le -
. Sexto. Q u od fi grande quid alicui rellituendum fit
6c is ignoretur cui debet r e llitu i, v el etiam fi voto-
rum commutatio aut relaxatio facienda f i t , confula-
tur Pra;latus fuperior v el alius horum potellatem ha-
b en s , non tantum Sacerdos inferior.
Septimo. Q u od luper peccatis in generali luperius
nominatis, fi cafus lpeciales occurrant v el numerus
delidlorum , tenetur h o c confitens explicare 3 tunc
prsefertim quando particularitas cafus vel numerus,
fpecialem haberet annexam malitiam mortalem, ut
cum quis decern francos abflulit pauperi uxorem 6c
filios h a b e n t i, v el in loco facro , gravius peccatum
e ll quam furtum pre cise in genei-ali commififie. E t
pariformiter in aliis cafibus particularitas exprimatur,
prout confitens meminerit fecundiim beneplacitum
Confelloris, omiflls circunllantiis aliis ad peccati gra-
_ vitatem impertinentibus.
liPreccpto tenetur quilibet ad"minus femel in a n -C Odlavb. Q u o d f i perfona confitens inpeccandipro-
) circa Pafcha peccata fua con fite ri, cum etiam Eu-
charilliam aut aliud Sacramentum lulcipere intendit3
tunc etiam cum mortis imminet periculum. Cum
preterea ipfe qui peccatprem ablolvere p o te ll, adell,
cujus prelentia nunquam in pollerum haberi formi-
datui*3 quamvis fep iiis confiteri pro fit, quater videlicet
annuatim v el menfibus finguhs, aut quolibet So-
lenni F e llo 3 juxta perfonx facultatem 6c llatiun.
Secundo. Q u od Confeffio in loco patenti v el publico
fieri d eb e t, ne occafionc lecreti loci 6c p re te x tu
dovotionis im p c lk t diabolus ad malas cogitationes, 6c
miqua verba vel opera. Nunquam etiam Confellor
confitentis vultum afpiciat.
I crtio. Q iiod multa funt criminaa quibus pecca-
torem Sacerdos fimplex abfolvere non p o te lt, nifi
Pcenitentiarius fu e rit, aut a Prxlato fuperiori potellatem
acceperit. Qiiemadmodiim fortilegium, quod
per res jkfcras committitui'3 facrilegium quod e il furtum
rei ia c r e v e l intra locum lacrum 3 percuffioviopofito
pei'feverat, v el de noyo peccatum iterare dif-
po fu it, aut quod ablatum alteri iecundum facultatem
liiam non yu lt dimittere v el rellituere , aut quod a
carnali peccato luxuriæ reculât abllinere , vel quod
nocendi iniquum propofitum retinet 3 nullus hanc
perfonam à peccatis confeffis p o te ll aut debet abfolvere
, quanquam tali perfonæ Iklubriter confulatur
u t bona quæ poterit interim pe rficiat, quatenùs earn
Deus in viam reblam dignetur illullrare.
N o n on o te tu r . Qu od peccatum quodlibet tanto pejus
ac deterius e l l , quantp pluribus intulit nocumentum.
Propt-ereà fi quis fuerif alteiius ruinæ caufa 6c
o cca fio , ut innocentes, præfertim juvenes aut puel-
la s , liio con filio , hortatu v el alio quovis modo fol-
licitando ad peccatum 3 agat hujus rei d illriftam poenitentiam,
6c procuretdeceptorum à fe correclionem
aut emendationem totis viribus procurando 6c per le
6c per alios eos ad viam veritatis 6c fanam doblrinam
reducendo : in ho c enim confillit portio principalis
Jenta Sacerdotis v el C lerici 3 limonia 3 hærefis 3 cete- D fuæ Satisfablionis 6c Poenitentiæ.
Decimb. Q u od fiquis p o ll confcientiæ l , ie crimina quibus, eo Fa6to, Excommunicationis uæ examibenten
tiam incurrunt delinquentes 3 homicidium, per-
culfio Patris aut Matris, perjurium in judicio publi-
e° commiflum, adulterium lignanter notorium, mu-
lierum raptus violentus , delloratio virguium, con-
uupratio Sanblimonialium, 6c incellus cum conlan-
guineis intra quartum gradum, votorum frablio, op-
pi'cffio parvuloriun infimtium ob negligentcm cultonationem
d iligentem, ipfe peccatorum quorumdam
etiam mortalium a fe commillbrum non reminilca-
tur 3 tune per folam gcneralem Confeffionem de ipfis
abfque alia fpeciali falvabitur : fi tarnen ea priiisobli-
ta pollmodum ad memoriam r ed ie r in t, ca fp e c ia li- -
te r certis tempore 6c loco confiteri tenetur. Q u a in
re periculofum, e ll commillbrum a fe deliblorum mortalium